Leifur - 31.03.1884, Blaðsíða 1

I. AEG- WIANIPEG 31. MAEZ 1884. 2STO. 47.
FRJETTIR ÚTLENDAR.
Osinan Digma foriuiji uppreistarnianna í Sú-
dan vill ekki geíast upp, pó honum gangi illa
pegar a vlgvöllinn kcmur; skorar hann á Araba
að herða upp hugann, safna liði og vega að
fjandmönnum peirra. j>ó hann lieí'ði fyrir
skömmu fjölda rnikinu af hermönnum, hefir
hann nú ekki meira enn 2000, pvi bæði var
pað, að menn Grahams styttu mörgunf aldur,
og margir peir er undan komust, ilúðu undan
merkjum Osmans, pví jjeir óttuðust ,,hina kristnu
huuda“, og vildu pví ekki hætta lííi sinu í
höndur þcirra i hið priðja skipti. Osman hefir
pvi tekið pað ráð, að særa pá við uafn hins
heilaga Mahómets að leggja fram siðustu krapta
sina móti Bretum', liefir hanu. náö sheikum
mörgum á sitt band, og safnast pvi lið til hans
drjúgum. Hann hcfir sent 150 njósnarmenn til
að vakta Graham og menu hans, og senda sjer
oið pegar lianu hafi eitthvað ófriðlegt fyrir
stafni, einnig hefir hann skipað mönnum sinum
að drepa hvern og eiuu útlending, er sverð
peirra nái til, og hlifa engum undir neiuum
kringumstæðum,
Hinn brezki aðmiráll Hewitt ljet pað boð
út ganga fyrir skömtnu, að liver sein færði sjer
höfuð Osmans s’kyldi fá púsund pund sterling i
verðlaun, en pað hafði ill en ekki góð áhrif á
Araba, æstust peir við pað og eru nú hálfu
grimmari eptir enn áður. Likur pykja til, að
abmiráliinn fái mikla ópökk hjá Bretum fyrir
vcrk potta, pvi i stað pcss að itggja fje til
höfuðs Osmani, fjekk hann pau boö lrá stjórn-
inni að reyna mcö öllu móti að koma á sættum,
Hefir liann siðan fengið brjcf fri stjóminni sið-
an, og heimtar hún vissu fyrir hvort fregnin sje
sönn, og jafnfrámt pvi hvers vegua haun hafi
gjört pað. er honum og gefin bending um, að
hann hafi gjört meira enn góðit liófi gegni, pvi
siikt boð geti ltann ekki auglýst, nema meb
samþykki Sir Evelyn Bariug’s hins brezka ráö-
herra í Kairo, Mælist verk pctta livervetna
illa fyrir, og mun höfundurinn hafa ntikinn van-
ltciður af pvi, Graham hefir fcngið boð að
halda kyrru fyrir fyrst um sinn, og fara ekki
lengra frá Súakim enn til Hanauk; likar honum
paö illa pvi hann vill halda til móls viö Os-
man pað bráðasta, álitur liann að einiuitt nú sje
heppilegast að ráðast á hann meðan hanu er
liðfár, en telur vist að hann verði illur viður-
eignar eptir að hann hefir fengið nýtt lið. sem
hann er vis orðinn að verður innan skan.ms, og
pykist hann vita að eitthvað mikið sje i ráða-
gjörð, pvl Osman liefir kallað saman alla sheika
úr nágrenninu og ætla peir að halda fund með
sjer i Sinkat. Eiun af sheikum pessum hefir
sifnað saman unr 8000 hermönnnm, sem hann
mun senda Osman eptir fundinn. Flestir sheik.
arnir eru á pvl máli, að sjálfsagt sje að halda
áfram ófriðnum, og ínun pvi Osman fá mikinn
liðauka cptir að hafa talað viö shcikana og cgnt
pá til framgöngu.
Ekki gengur Gordon vel að sælta ilokkanai
Súdan; fyiir stuttu sendi liann 300 egypzka her
mcnn upp meöánni til að útbýta auglýsingum á
ný. Komu þeir engu til leiðar. pvi pegar þeii
komu upp eptir, par sem flokkarnii voru; rjeðust
á pá um 1000 Arabar og drápu um hudraö af
peim og tóku báta þeirra; komust hinir nauðug-
lega undan til Ivartum; liefir Gordon kunngjört
liinum franska konsúl i Kartúiu að hann sje
óánægður með livað bann hafi komiö lil leiðar.
og að hann treysti sjer ekki til að halda bænum
íyrir uppreistarmönnum, scm daglega má eiga i
væudum aö herji á virki bæjarins. Gj.irt er ráð
fyrir að hinn egyp/.ki hermálaráðgjafi Abdul
Kadcer taki við stjórninni og muni reyna að frelsa
Gordon úr peirri hættu, sem nú umkringir liann
á allur siður E1 Mah li er sagt að búi sig af
kappi til sinnar fyrirhuguðu fcrðar til Berber,
liann helir um undaufari.m tlnia veriö að mynda
fylkingu af stórskotaliði, .-<1111311 steudur fylkingin
af strokumönnum úr liði Egypta, og niönaum
peim 'er liann náði lifandi í viðureigninni við
Iíicks paclia síðastliðið haust. pað sem kuýr E1
Madi til að lialda uppi ófriði og rjúfa alla sína
fyrri samuinga, cru óíarir Osuiaus; kvaðst liann
ncyddur til að rjetta horium hjálparhönd, pó
hann gangi á bak orða sinua við Gordon, pví
ætlunarverk peirra sjc að útbrciöa ríki Mahomets
og pvi geti hannekki skoraö sig undan aö lialda
til móts við Breta og reyna til að reka pá úr
landi, Heyrzt heíir að maður nokkui egypzkur
að nafni Zobelir paclia hafi boðið sig fram til að
fara til Rartum og lijálpa Gordon, en vill fá
peninga svo hann geti safuað saman 1500 her-
mönnum og lxaft með sjei. Stjórnin 1 Kairo hefir
láðlagt Bretum að pyggja boðið pvi maðurinn
sje liinn duglegasti.
--- [>að er útlit fyrir að slórpingi Breta verði
bráðum slitið, og þykjast sumir pess víúr orönir
að Gladstone inuni segja af sjer. Hugir ping-
mauna cru mjög tvískipt.r í tilliti til aðgjörða
Gladstone's t Egyptalands máluni, og liið sama
má segja um inál írlands, cr pvi okki um gott
að gjöra fyrir Gladstone, meö því bann er mjög !
heilsulasinn, og hefir pví ekki nægilegt prek tii |
fraínfylgja máli sinu; eðá keppa við inStstuðu- 1
menn sína svo sem þyrfti. Hafa pvi ýmsir af
pingmönnum búið sig uudir nýjar kosningar, eink
um hefir Parnell keppst við pað, og kveðst haun
viss um 90 áhaugendur á næsta þingi, el’ Glads-
tone segir af sjer. Fari svo að Gla lstone liætti
stjórnarstörfum, purfa írar naumast að vonust
eptir stjórnarbót fyrst um sinn. og pá fyrst niutia
peir virða Gladstone eins og peim ber. Hiun
20. p. m. lijelt hann langa og snjalla ræðu um
hversu nauðsynlegt pað væri ab bæta kjör írlend
ingaj og jafnframt bæði Skota og Engla, pess 1
meiia íreisi sein pjóðinni væri geíið, pess mciri
böndum tengdist hún við konungsstólinn, pess
kærara að við halda pessu mikla ríki í einni
heild; skoraði hann á alla að athuga vel hverju
þoir neituðu, ef peir ekki. vijdu saihpykkja fruui-
varp sitt pessu máli viðyikjandi. í lok ræðuniar
sagði hann: , ,Ef pjei sampykkið frumvarpið,
mun pjóðin unna yður luigástum, æfisaga yðar
mun skráð incð óafmáanlegu letrí á Iijdrta hvers
einstaklings, og ánægjan, er skin úr augum pjóð
arinnar, lilýtur að sannfæra yður um, að pjer
eruð mikils virtir, euda eigið pjer pað skiliö. par
pjer liafið gclið hcnni mcira frelsi en hún eun
pá hefir, hafiðgjört pessa voldugu pjóð enn void
ugri cn áður, og fylkt ölluru jafnt háuin sem lág-
uni umhverfis hinn aldna konungsától, scm allir
brczkir pegnar elska svo inuilega“. Siðan liefir
Ghidslone lítið vcrið á fótum og ekki komið í
pingliúsið. Iivað helzt að honum gcngur veit cng
inn, pví liann liclir bannað lækuum síiiutn aö
láta pað uppskátt, en iivers vegna hann vill dylja
nienn pcss, gotur enginngjört sjer hnginynd utn.
Nýlega liafa verið gjörðar tilraunir að
sprengja í lopt upp byggingar bæði í Bimiing-
liam og Ncweastle við áua Tyuu, en í hvoi'ug-
um staðnum liefir pað tekizt. í Lundúnum eru
við liafðar liiimr ströngustu varúðarreglur, og
nýlcga liefir 50 ujósnarmönuum verið bœtt við
pann hóp, seni áðui var til, verður ópægilegt
hjer ep'tir fyrir inenn aö komast par áfram moð
spregiefni, pví þessir nýju eru af ýmsum pjóð-
uin, scm liklegastar pykja til að verzla með
pess háttar vöru. Af þessum 50 eru 8 Bamla-
rikjamenu, nokkrir þjóðverjar, Rússar, Frakkar,
ítalir, Spánverjar, Austurrikismenn og Canada-
menn. inega pví ferðamenn frá nefndum rikj-
uni búast við að vcrða ávarpaðir af Jönduin
sfnum 1 dularbúniugi, scm jaínframt liafa ná-
kvæmar gætur á hverju fótmáli peirra,
— Hinti 13. p, m. tók prinz Bismarck sæti sitt
á ríkisþinginu og var liouuiii fagnað niikið 11 f
baus ílokki. líanu kvaðst meira af vilja enn
mætti vera par komiiiii, pví haun væri knúður
til að rjottiæta verk sin í augmn pjóðarinuar við-
vikjandi Laskersmálinu. Hjelt hann ianga ræöu
ogsýndi fram á, að liann heföi ckki getað bieytt
öðruvísi en hann gjörði. nema með pvi móti að
lækka sjálfau sig í augum allra pjóðverja, og
spurði: „Viljið pjer aö jeg gjörist brjefbcri
l'yi'ir mótstöðumenn niiua?“ Vinátta niilli
vor og Baudaríkjanna hefir um mörg ár staðið
óróskuð, og bæði ríkin hafa kappkostað að styrkja
hið bróðurlega samband siu í millum, og hefi
jeg ávallt látið mjer annt um pað síðan jeg tók
viö stjórnarstörfum, er pví langt írá, að jeg
nú vilji æ«a pað ríki til óvináttu gegn þýzka-
landi, Eptir striðið við Austuríkismenn árið
1866, og einnig eptir Frakka* og Prússastríðið
sýndu Bandaríkjamenn að peir voru oss velvilj-
aðir, ekki einungis ríkinu, heldur eintiig mjer
sjáltum. og hefi jeg ekki gleymt pvi, vonast jeg
pví eptir að þeir sjái að pessar prætur eru ekki
mjer að kentia Leldur — ef pað er nokkrum
einum manni ab kenna -— pá þeirra eigin ráð-
lierra Sargent, scm liefði átt að vita að jeg ekki
gat lagt brjefið fyrir pingið, og hefði pvi átt að
koma í veg fyrir að pað væri ritað, eða að
öórum kosti sent til manna La'skers og láta pá
hafa veg og vanda af málinu“. þótti mönnum
Bi-marck tala heldur illa um Lasker í ræðunni
og fjekk hann alliniklar ávítur fyrir pað. Dr.
Haenei, einn af Laskersflokknum kvað pað venju-
legt meðal siðaðra manua, að láta pá fram-
liðnu óáreitta, og væri pað pvi mjög óskemmti-
lcgt að heyra hvernig Bismarck heföi talað um
liann.
það telja menn víst að Bismarck hafi ekki
litizt á aðfarir Bandarikjamanua, pví nndir niðri
niuni iiann vilja halda vináttu á milli pjóðanna,
pó slikt sje ekki sjáanlegt 1 neinu, og pví aö
eins liafi hann komið á pingið, áður hann var
| fullhraustur.
Á pinginu liefir verið sampykkt að auka
! sjóllota rikisins alit að helrningi, og endurhceta
I allau útbúnað hans; befir sú skipun komið frá
| keisaranum að pegar sje biugðið við að byggja
skip og kaupa allan útbúnað til peirra,
þessi frcgn hefir hleypt köldum svita út uin búk
Frakka. Bismarck liefir stungið upp á að Stofn-
j að sje slysa-ábyrgðaríjelag fyrir verkamenn, fylg-
ir liann pvi mili fast frani pvl hann álítur nauð-
' synlegt að vcrkamcun liafi eitthvaö að lifa af, ef
! peir meiöastsvo peir vcrða frá viunu, og að pað
| um-leið komi 1 veg fyrir práttanir inilli verka-
manna og vevkgefonda.
Laugardaginn pann 22. p. m. var afuiælis
i dagur Vilhjáims keisara, var hanu þá 87 ára
. gauiall. Dagurinu var haldiun lielgur um alla
borgina og gjörðu menu ekki annað cn skemmta
| sjer.
— í Pjctursborg er nýkomið út frjettablað, sem
j er kallað ,,Swoboduoje Slowa“ eða Frjáls ræða,
talar pað til ungra og upprennandi manna, og
I skorar á pá að leggjast á eitt og lninda liinni
) gritnmu kúgiinarstjórn, ekki með morðum eður