Leifur - 31.03.1884, Blaðsíða 2

þessliáttai' illverkum, -lieldur meb viturlegum
ræöurn, bla? iö segir: IIiu gamalclagslega stjórn
arvjel Rús-Iarids rotnar ófmrn; óánægjan eyk-t
daglega og di ilist meöal allru stjetta Hug-
myndir uin stjórn.ubyltingu breiöast út uni landiö
hveivetna. jifmel rneöal hermauna keisar.uis;
dagui' írc'.sis og sigurs er náli-aur
— í vúrzluui bylting.imauna peirra. er fyrir |
skCinmu voru flænidir úr Svi.-sarilandi, tuiidust j
brjef frá tveimur jafnaöarin.ninnin í Austuriíki, |
seiii bera pess ljósbn vott aö stjórniq má búast j
við binu versta af peirra liálfu, í brjefinu ersagt j
aö ílestir verkamenn í Austurriki sje reiöubúnir
livað Sein í skerist, og muni pir ekki brjóta
loforð sln.
— Eins og til var getið böfðu Kimr ekki mik
iö gagu af verkuni sínuui í Bacniuh. Komu
Fiakkar peiin 1 opna skjöldu og tóku bæinn án
nokkurar fyrirhafnar • íaku peir Kína burtu og
var pað lítið prekvirki, pví peir gjöröu litiö i
að verja sii;, flúöu peir undan óg eru pví Frakk-
ar einvaldir í kastalanum. þritt fyrir penna sig-
ur, eru puir elcki ánægöir, pcim pykir nú ómiss-
andi aö ná imdir sig prennir kast lum enn pví
ella geti peirckki haldið við friði 1 Ann.un sein
skyldi. Hefir nú ylirstjórnaii Kínikeisara fariö á
fund ráM:erpi Bieta oa Bandarikjanna í I’eking oir
bt-ðiö pi isjar, vi ja Kfnar að nefn l frá peiiri ríkj
viin d m í inálinu og pykjast j eir lúsir aö lilýöa
jieirra úrskuri i. Frakkar eru liaröir o» vilja
ekki láta undan, ncms fyrir afar mikla fjárupp
liœð og seg’a t miinu sitja i To kin par til liver
peningur sje goldi.ra
Á peirn putti eyjarinnar Madagaskar, sem
lýtur stjórn Frakka. er allt í uppnámi; eyjar-
skcggjar hafa rofiö samninga síim og fara nú her-
skyldi um eyna. steia, ræna og brenua eignir
Frakka, og er ákveöiö aö senda pangað 6000
liermenn-af !iði pvi, er situr i Annarn. pví peir
fáu sem suður frá eiu. liafa ekkert aö segja mót
uppreistum pessuni.
j:et:ar i ungdómi fslendinga iij :■ í Amerlku
var pví uiálí ekki sjaldan lireift, og liafa rncnu
aldrei veriö margoröari par uin, en peir vorti
fyrstu árin eptii aö vjer byijuöum aö ilytja ti!
Jiálfu pessarar. jiá sýmiist paö liggja ríkt i hver
nianns brjósti. aö paö væri óumflýjanleg nauö-
sýn fyrir alla fsb ndinga. sem pá voru liíngaö
komnir og sein kynnu aö korna frannegis. aö
Jjeir gætn aliir sezt að á einum staö hjer i landi
llin helzta oisók til p'ssa. iiinn hafa verið sú
aö inemi álitu að ineð pcssu móti rnundi mnmi
mn geta oröiö liliö skemtilegast, og á ýmsan Iiátl
Ijettara og pægilegra en að flækjast innauutn
aörar pjóðir, sem niiður ekki skildi, og gæti
pví ekki liaft nein viöskipti við. Margir munn
Iiafa ætlað, meö pví aö sctjast allir nö á einuiii
staö, getum vjer ver.ð hver öörum hjálplegir á
ýinsann liátt. unnið i- sainlögum, kennt liver
öðrum paö sem vier iiemuin í eiiskri tungu og
starfsemi, keypt ýms áliöld í fjelagi og pannig
oiöið liver öðrum til hagsmuna og nota í mörg-
mn grciiiuni. IIi.i öiinur orsnk mun iiafa veriö
sú. að ineiiti sáu að með pví að tak ; sjer bóifestu
riálægt hver öörum, ættu menu hægra með aö
v rðveita sitt cgiö tungumíil og pjóöerni. sein
ailir hinii' hetri leikmeiin syndust aö láta. sjer
nij <g umhugaö. og sein jafnvel enn i dag sýnist
a ) niargir álíti aö veia brlna nauösyn. priöja
ors .kin var sú, aö með pví að lialda liópinn,
sáu menn að liaigra yrði að fá fslenzkan prest.
p> mcnii væru cfi.alillir i fyrstu, pá kæmi sá
kostuaður Ijetfari niður á bvcrn cinstakan, ef
nmrgir værll iil samans, u:n pctta var inönnuui
all tíðrætt fyr=tu árin; cinstakliuguri::;i talaði
hciiria bjá sjcr uin dofnuu á íslenzkri alsherjar
nylendu, aiiiiaii vautani prest, og jafnvel par
Sf in incnn mættust á gatiiainótuin og f rnuin vegi
lutu samræðiirnu' o; t aö sama efrii; ýmsir lijeldu
samfundi og niæltu vcl fyrir og gengu samræöur
umnna pá opt út á jjaö sama uefnil. hvar og
livernig ætti að korna á fót islenzkri nylendu. og
jneð hverju tnóti meun gætu fengið islenzkan
— 186. —
piest. og um fram allt að viðhalda túngu sinni
og pjóðerni.
j>ar eö flestmn af lesendum Leifs mun kunn
ugt vera livað ágengt hefir orðiö með stofnun á
isleirzkum nýlendutn lijer 1 Amerlku. pá pykir
oss nauðsynjalaust aö taka paö lijet fram, en
viljuin aö eins segja, að vjer samfógnutn með
yöur kæru landar! að vjer eiguin von á síra Jóni j
Bjarnasyni ásamt hans heiðruðu frú Láru hing- J
aö vestur um liaf meö vorinu, pó sira Jón geti
ekki uppfyllt partir allra íslendiuga lijer fvrir
vestan haf i kennimamilegu tilliti, pá er pó von- i
atidi að smámsamau lagist svo hagur manna, að í
peirsem ekki geta notið hans. verði færir utn að
bæla liag sinn i pvi tilliti.
Eins og vel er kuunugt hefir en ekki tekist j
að liuiia eöur fá pláss, eöa nýlendu svæði hjer í |
vVuieiíku, par aliir íslendingar, sÉin hingað eru J
konmir, gætu sett sig niður, áu pess að vera
irinniiurn aörar pjóöir. nema eí telja skyldi Nýja
Island. par scm hvitir menn heföu hetur aldrei
komiö. Nú sem steiidur crum vjer tvistraöir
um átta af fylkjuni Bandarikjantia nefriil. New
Jersey, Michigán, Illinois, Wisconsin, Nebraska, i
Mmnesota, Dakota og Utali. og máske viðar pó j
inönnuin sje paö ekki verulcga kunnugt, par að i
auki niunu laiidar vera á strjáliugi tii og frá uui
austur Caiiada, pó meirihlutinii af peim sem eru
i Canadariki sje i Maliitoba. það er pvi auð-
sœtt, ef vjer ætluui aö halda pjóðijelag vor á
meðál, pá hljótum vjer að vinna aö pví allir í
sameiiiiugu.
þó mikið hafi nú verið rætt og ritað um
að viöhalda voru eigiu tuiigumáli og þjóöerni,
[já litur svo út sun þaö muni verða ærið tor-
velt, þar sem vjer ertim nú tvístraöir svo
víðsvegar um Auic.riku. það virðist óuuiílýj-
anlegt aö vjer purfuni eitthvað aö gjðra meira
enn gjört hefir verið enn pá. ef vjer liugsum
til að viö halda tungu vorri og pjóðerni.
Tvær stofnanir liafa nú pegar kotnizt á fót
hjá oss hjer vestra, nelnii.: ,,Fiamfari-‘ og
.Leifur' . Oss er ölluin kunnugt að ,,Fram-
fari“ lagöist lftgt j*ugar á unga aldri. ,,Leif-
ur“ er enn á br lti, pó Jlklega af og til á
knjánum. Báðum pessuni stofmnum hefir verið
komið á fót meö peirri hugmynd. að pær gætu
hjálpað til að samtengja íslendinga hjer 1 Ame-
riku sem pjóð. en oss helir farizt helzt til
L,öurniann]ega að styrkja pær hingað til, og
petta eru nú fyrstu tilrauuir, sem gjörðai hafa
verið i pá átt að við lialda ísleuzku tungumáli
a meðiil allra íslendinga lljer að vestau verðu
við Atlantsliaf. þegar vjer frjettum iat „Frain-
i'.ira " söknuöum vjer sárlega, bæöi vegna sjálfra
vor og Jjjóöarinriar yfir liöfuð aö hafa misst
svo góöan viu. En nú þegar ,.Leifur ‘ reis upp
lifuaði aptur hjá oss endurnýjandi vnn, að enn
gæti skeð aö vjer fengju n frjettablað á voru
eigin tuugumáli, og sein hjálpaði til að við halda
því, um leið óg það gæli möunum tækifæri
til að lieyra hver frá öðrum, jafnframt og að
láta í Ijósí hugmyndir sinar.
Ef vjer nú œskjum eptir að við haida voru
móðurmáli og pjóðerui hjer 1 Amerlku, pá
mim os< valla geta dulizt, að engiuri hlutur er
betur • til pess , fallinn en Bókmenntir, og pó
„Leífui"* sjo nú að eins ekki netna litiLfjörleg
undirstaða til bókmenntalegrar byggingar, sem
ekki er holdur von til pai hann er að eins barn
á fyrsta ári, pá gctur liann pó orðið oss að
iniklum notum, og gagni 1 pvl tilliti, ef vjer
að eins brúkmn liann eins og vjer ættum að
gjöra. ,,Leifur“ er og svo að leitast 7Íð að
hjalpa sjcr sjálfur, látuin oss pvl sýna oss
viljuga til að lijálpa lionum og styrkja liann,
(Framhald).
FRÁ BANDARÍKJQM.
Eptir langa mæbu hafa verið sampykktír
verziunarsamningar milli Bandaríkjanna og
Mexico. Allir virðast ánægöir með verk stjórn-
arinnar. sjei'staklega vegna pess, að löguuum
pessu vibvikjandi var hreytt svo, að alpingf
hefir nú vald til að skera úr hvaða vörutegundir
skulu íluttar til rikisins toiifrlar, pykir mönnuin
pað mjög gott, pvl allt til pessa tfma hefir
verið ágreiningur um hvort pingiö liafi vald tii
pess eöa ekki. Nokkrir hai'a haft pá hugmynd
aö ráöiö gæti gjört pess háttar, án pt-ss að
spyrja pingnieuii aö pví, en nú cr paö fyrir.
hyggt, Bieð pvt að pingmenn hljóta að sam-
pykkja pað, áður breytingar pær nai lagagildi.
Fyrir piugið liefir verið lögð áskorun um
að inett sje við tiibúniug silfurpeninga i 2 ár,
pnr eð svo mikið er til af gulli i rikinu (mn
COO miiíóriir doll.) að pað er nægilcgt til alira
útgjalda, en er niikið skemmtilegra en siifur.
Nefnd hefir verið kosin til að lhuga málið, og
pyKja llkur til að lienui pyki ráðlegra að halda
áf'ram með slátt silí'urpeninga, hclir liún látið
pá skoðun í ljósi,. að pó nú sje nóg af gulli,
geti sá tlmi komið og paö fyr enn nokkurn vaiir,
að inarkaðiinir f Norðurálfu taki á móti öllu
gulli Amerikumanna, væru peir pá illa staddir
ef ekki væri nóg af silfri, segist nefndiu heldur
vilja liafa silfurdoliar í vasanuin en hrjefpen-
ing, pví silfur er ætíð silfur, og pó doUariun
vcrði seldur sein brotasilfur er hann pó 85 et nta
virði, en brjefpauinguriun getur fallið pá niinnst
varir og verib einskis virði.
— Ekki llkar Bindaríkjamönnum vel að hætta
við svo húið livaö Laskerm linu viðvfkur. þeir
eru svo gramir við Bismarck að þeir eru aidrei
búnir að tala út uin aðgjörðis hans. þeir hafa
talað um pað nú á hverjum degi I fiálfan mán*
uð. og pó eru peir jafunær enn pá hvaö gjöra
skuii, og er líklegt aö svo verði pó þeir prefi
um pað til þi-igsloka, pvf pað cr ekki sjáan-
legt að peir geti gjört ueitt út um rnálið, pvi
þeir eru magnlausir og hljóta því að poia
petta hvort þeim iíkar pað betur eða ver. þó
BisirarcK talaði fagurlega um að liann ekki
vildi styggja Bandarikjamenn.’eru peir alltann-
að en ánægðir ineð læðu hans; þykir peiin hann
hafa svivirt ríkið svo, að ópolandi sje aö láta
pað uintalslaust. — það sem Bismark hefir á
móti Bandarikjunum er eiginlega það, livað
margir þjóðverjar flytja þangað arlega, getur
niaður getiðnærri, að pað er ekki eptir lians
skapi, að skipta mönuum við svin. það er talið
svo til, að af innflyt.jen.1um til rikisiusins sjc
fullur priðjungur þjóðverjar, og á siöastl. 10
árum hafa komiö til Bandarikjanna meira cnn
milión manna paöan, og fer pó vaxandi nú á
seinni áruni. er pað ekki alilitill linekkir fyrir
pjóðverjaland og niissir Bismarck par maigan
ínaun, sem annars kynni ab vera duglegur her-
maður. í stað pessa mannfjölda fær Bismarck
ekki annað frá Bandarikjamönnum en sviti dauð
og lifandi. svo skiptir huudruðum púsunda nrlega
pessi skipti vill karl ckki. og helir pess vegna
fyrirhoðiö iunflutning svina, og rnyndi hann giaður
og góður vinur Bandaríkjamanna, ef peir færu
nif-ð þjóöverja, semKiua nefnil.: fyrirbyðu peiin
að flytja tiJ rikisins, En par eð hætt er við að
þeir aldrei taki upp á pvf, virðist gagnslitið
fyrir pingmenn að eyða thna til að prefa um
málið, I stað pcss aö vintia pað sem parílegra er
fyrir pjóðiua, pvi að heimsækja Bismarck með
ófriði tnuti peim ekki koma tii liugar, enda
inundi sllkt til lítils; virðist pvl hcppilegast
fyrir pá, að láta lirakyrði Bismarcks eins og
vind um eyrun pjóta.
Mikið hefir verið i ætt um að koma 1 veg
fyiir munn- og fótaveiki 1 nautgripum, sem er
algeng í suðurfylkjum rlkisins, eru margir som
vilja að pestveikir gripir sjeu drepnir og brendir
slðan. pvi mcð öðru móti verði ckki komið 1 vcg
fyrir pláguna. þeir sem fastast fylgja málinu,
viija að stjórnin kaupi gripi pá, ci parf að skera,
pví auuars vcrði tregtað fá tnenn til þess, euda
sjc Uiargir er ekki geti eyðilagt gripi sina án eud-
urgjalds. Eins og viö má búast fá þeir marga
niótstöðumenn, sem áiita ekki ineiii nauðsy'ii að
hjálpa pessum mönnum lieldur en peim, er misst