Leifur - 09.01.1886, Síða 1
Nr. 31
LEIFUR.
í*. ár. Winnipeg, Manitoba, 9* janúar 1886.
Vikubla'íid UL B I F U Iiu kemur út á hverjum fOstudegi
a d fo r fa 11 a 1 a u u u. Argangurinn kostar $2.00 í Ameríku,
en 8 krónur í Norðurálfu. SOlulaun einn áttundi. Upps^gn
á blacJinu gildir ekki, nema með 4 mánaða fyrirvara.
FRJETTIR UTLENDAR.
þá hetir uu Salisbury látið kveðja til þings.
þóGladstone sje sterkari þsgar þar keuiur. en
Salisburv heiir einnig saniið nokkurskonar frura-
varp, viðvlkjandi inuanlaudsstjóru á írlaudi, er
lagt verður fyrir þinjdð. og sem liauu álitur
nsegilega frjálslegt til þess, að Parnell styð.ii að
þvf. að það verði tekið til umræðu, og þannig
styðji að þvl, iið Salisbury’s stjórnin kollvarpi<t
ekki uadir eins og þins kemur saman. Hinir
þrlr flokkar á þinginu verða þannig, hvað tölu
_ áhrærir: Gladstone’s sinnar Í-Í33 Salisbury’s-sina-
ar 249 og Parnells-siunBr 86. þannig hefir þá
Salisbury 2 mönnum fleira á slnu bandi en Glad-
stone. ef maður lmyudaði sjer að liann fengi all
ati Parnellsflokklnn með sjer, en sem hjer um bil
er óhug«andi. -Frumvarp það, er Salisbury hef-
ir samið, er á þá leiö: að írum sje gefiu skóla-
og menntunarstjóruin 1 hendur, fátækra löggjöf
og opinberraverkastjórn. En svo býzt hann við
að gjöra miklu meira fyrir fra, sem enn er
óákveðið, en kemur fram. ef Paruoll leyfir þessu
frumvarpi að koma til umræðu. þá hefir eiun-
ig Churchill lávarður samið aunað frumvarp
þessu máli viðvikjandi, er það 1 þá átt að ír-
urn sje gefið samskonar stjórnarfyrirkomulag og
- Skotnr hafa. Hefw Salisbury yfirfarið það og
ákvarðað, að það einnig skuli lagt fyrir þingiö
Eins og nú er ástatt, stendur allt fast, og stjórn
in getur ekki gjört sjer neina grein fyrir hverri
hliðinni hún muni fylgja. I Balkanskagaþrætuuni
eða öðrum utanrikismálum fyr enn irska málið
er leitt til lykta á einhvern hátt, og vist verður
hver flokkurinn situr að völduin.
Fyrsta dag þessa árs var það auglýst, að
konungsrikið Burmah væri formlega sameinað
hiuu brezka 7eldi, að stjóin Thebaw’s kouungs
sje ekki rneir. en að uudirkouungur Breta á Ind
landi, Earl Dufiferin, hafi landráð á hendi, og
stjórnarfyrirkomulag skuli hið sama og i öðrum
pörtum jlndlands. - Rlkið Buimah liggur mest
allt á milli 20. og 29, stigi nr.breiddar og 94,
100, stigs austurlengdar Landið er fjöllótt, en
frjófsamur jarðvegur, vex þar mikið af suðræu-
um ávöxtuin. Vegir eru fáir góðir. en viuuu-
dýr mörg og dugleg, sem verða að bera byrð-
ar fram og aptur þó vegir sje ógreiðir, en áburö
ardýrin eru: hestar uxar, fllar, visundar oggeit-
ur. Fólkstalan er um 4 milj. Stærst borg er
þar höfuðstaðuriuu Mandaley. við Irawaddy áua,
er fellur frá uorðaustri i Bengalflóa, með 90000
ibúum. Stærð rikisins er jafnmikil og samein-
uð stærð New Englandsrlkjanna. Neæ York,
Pennsylvania, Ohio og Virginia I Bandarlkjunum
Er það góður viðauki við hið mikla Indlaud.
Gladstone gamla bárust margar merkar gjaf
ir og óteljandi hamiugjuóskir, bæði gegn um
hraðfrjettastofur og pósta á hinum 76 afmælis-
degi hans, hinn 29 f. m Herbeat sonur hans
gaf honum likneski af forn andstæðingi hans, jarl-
inum af Beaconfield; þá fjekk hann og liknaski
af Akkeles og amerikanska skógaröxi.
í efra Egyptalaudi aukast drjúgum árásir
Araba á hermenn Breta. Eru þeir 17,000 tals-
ins, en mælt að þurfi 30,000, ef reynt verði að
hrekja óróaseggina frá laudamærunum og sundra
þeim. Aunars kvað Salisfcury hafa komizt að
þeirri niðurstöðu, að hið bezta vopn á Araba
sje peningar, og er mælt, að hann hafi nú fyrir
nokkru slðati tekiö til þeirra vopna með því að
senda fulltrúa inn á meðal Araba. og kaupa þá
til að tvistra liðinu. en jafnfraint til að æsa einu
flokkinn gegn öðrum. Hversu happadrjúgt það
bragð kann að verða er eptir að vita. en vist
er það, að slikt getur orðið kostnaðarsamt, að
kaupa alla arabiska flokka til að halda kyrru
fyrir i hreysum sinum.
Sunnud, 3 þ, m, var á þýzkalandi haldin
allsherjar liátíð i minniugu þess. að þá voru
liðin 25 ár frá þvl hfnn háaldraði keisari þjóð-
verja kom til rikis. þennan hátiðardag bai upp
á 2. jan., en karlinn bað að halda ekki hátiðiua
fyr enn á sunnud,, til þess að koma algjörlega 1
veg fyrir alla stórkostlega viðhöfn, prosessiur o.
s. frv, Um kvöldið hafði hann heimboð mikið,
og bauð öllum utanrlkisfúlltrúum og seudiherr-
um I Berlin Vilhjálmur keis»risœmdi kardinala
Jakobine svíirtu* arnar orðunni og Galemborte
og Moceni. tvo áf ráðgjöfum páfans, rauðu arn-
ar orðunni, til að auglýsa vináttu páfans og þjóð
verja. þá ljet páfinn það á móti koma, að
sæma Bismark gamla og baron Schlosser, hinn
prússueska ráðherra við Vatikanið, Kristsorð-
orðunni; er það ineira en fyrirrennari haus hefði
gjört.
Öll hin stærstu peningaverzlunarfjelög í
þýzkalandi hafa ásett sjer að senda í sameiningu
fulltrúa austur til Kina og bjóða þeirri stjóru,
að leggja járnbrautir þær sem nú eru fyrirhugað
aðar og fá loforð um, að sitja fyrir öðrum ineð
að byggja allar brautir framvegis, Krupps jám-
smiðaijelajeið.Æetlar að leg-ja til öll járn og allar
vjelar sem þurfa.
það varð orð að sönnu, að Brisson stjórnin
á Frakklandi segði af sjer. Daginn eptir að
forsetakosningar fóru fram, fór Brisson til Grevys
og sagði af sjer ráðsmeuuskuuni, kvað fruuivarp
ið um Tonkiumálið hafa komið svo uærri að
verða fellt, að hann vildi ekki lengur halda stjórn
artaumuuum. Nú hefir de Freycinet aptur tek-
ist á hendur, fvrir áskoron forsetans, að mynda
stjórnarráð, og er likast að hanp fái ráðherra-
forsetaembættið i launaskyui, ef honum tekzt
eins vel og i fyrra, Daginn, sem forsetakosniug
ingin fói fram, hafði verið ærið róstusamt i Ver-
sölum; lygari. svikari, og önnur þesskonar orð,
heyrðust hvervetna og hrukku þó ekki til, held
ur var barist með hnefum til þess að iáta tneiu-
inguna koma i ljós, Standa nú til tvö einvigi,
sem afleiðingar þeirra skemuitana.
Frá Balkanlöhdum frjettist ekkert. Alex-
ander prinz er komin til Sofia (höfuðstaðar i
Bulgariu). og var honum þar faguað mikillega,
það er mælt, að Rússar ,.og Austurrikismeun sje
1 kyrþey að búa sig til orustn.
Óeirðirnar i Peru í Suðtir-Amerlku haldast
við, og er nú auðsætt. að Caceres hershöfðingi
getur ekki komið kyrrð á bráðlega. Iglesias for-
seta var vikið frá völdum fljótlega þegar Cacei-
es lmfði tekið borgina; setti þá Caceres bráða-
byrgðar forseta fyrir stjóruina, sem þegar skyldi
stofna til kosninga og stendur það tii nú. For-
setaembættið er likast nð liljóti maður sá, er
Don Nichalas Pierola heitir, sem nú er 1 Norö-
urálfa. Pierola er mikill vinur Caceresar. og
sagður hinn mesti stjórnfræðingur, sem er i Peru,
en hatar Chilemenn mjög. og vill engum sættum
taka. Vegna þess var hann gjörður útlagi úr
Peru þegar Iglesias tók við völdum i októberm.
1883. Nú þegar Pierola lieyrði hvernig komið
var. sendi hann hraðfrjett heim og kvaðst búin
til heimferðar. Er þvl talið sjálfsagt, að hann
muni kjörinn til ríkhforseta, þvi Caceres verður
eflaust hans öflugasti fylgdarmaður, og þá mega
Chilimenn búast við hinu versta af hendi Peru-
manna, munu þa fljótlega rofnir þeir friðarsamn-
ingar, er gjörðir voru 1883, og fylki það. er
Perumenn neyddust þá til að gefa Chilimönuum
i hendur, tekið inn í Perurikið aptur.
Hin (lsameinaða Australia”, er nafuið á
ninu fyrirhugaða ríki í Eyjálfunni, sem sje, eign-
um Breta þar, sem eru i þann veginn að sam-
eina sig undir eina yfirstjórn, er hafa þegar fengið
samþykki Euglandsstjórnar til sameiningar. I
sameininguna eru uú gengiu, aö orði kveðnu, 4
fylkiafð 1 Astraliu; eða Nýje Hollandi sem
sje: Victoria, Queensland, South Australia og
West Australia. og Tasmania eða Van Diemcns
Laud, er uæst liggur Astraliu aö suðaustan; fylk
ið New South Wales, er liggur miili Victoria
og Queenslands, hefir enn ekki gengið í fjelagið,
en líkast verður það innan skamms; svo er og
vonast eptir, að Nýja Sjáland gangi einnig i sam
bandið. Grundvallarlög hafa verið samiu og
samþykkt nú þegar, af sumum þessum fylkjum,
Stjórnarfyrirkomulag og tengdir við hina ensku
stjórn á að verða sem likasl því, sem er i Cana.
da. Landviðátta þessa sameinaða rikis verður
viðlíka og Canada, en ibúar þess eru að eins
3}4 milj. All miklir flákar af landinu eru fjöll
og óræktandi sandar, en þó er sagt að svo mikið
sje þar af góðu landi, uð það geti framfleytt 25
milj. manna.
Eldfjalli mikla hefir nýlega skotið Jupp úr
Kyrrahafinu nálægt skipaleiöinni milli Ameríku
og Nýja Sjálands. Skipverjar. er sáu það, segja
eyiuna^á að gizka 3 mllna langa^og 60^ feta( háa.
en þar eð þeir treystust ekki uær en 2 milur fyr-
ir hinum ógurlegu gosum, þá geta þeir ekki gef
ið nákvæma lýsingu af heuui, þvi hún var sifellt
hulin i reyk og gufu, og gaus að meðaltali ^einu
sinni á hverjum 2 minútum þaun dag, er þeir
lágu um akkeri til að horfa á þessa fágætu. en
mikilfenglegu sjón i miöju bati. Eyjan sást fyrst
hiun 13. október f. á.
FRA BANDARIKJUM.
Menn þeir. er luktust inni i kolanámunum
i Pennsylvania fyrir 3 vikum siðan, hafa enn ekk
fundizt, og er nú 1 bráð liætt að leita þeirra.
Verkfræðingar fjelagsius veröa hjer eptir látuir
stýra verkinu.
í þessuin yfirstaudandi mánuði verður i
Philadelphia lialdiu allsherjar fundur verkstæða-
fjelaga og verzlunarmauna, til að ræöa um hvert
8 kl.stunda viuna á dag, geti kotnizt á hver-
vetna. og hvert það geti staöist, án þess að
skaba verzlanir.
Fyrir skömmu varð allskæö sjóorusta á
Chesapeake-firðinum milli ostruþjófa og ostru-
veiðara; liöfðu þjófarnir legið viö eyjar i firðin.
um á mörgum skútum, þegar 100 veiðimenu
komn úr landi á þilskipi og veittu þeim atför.
Tóku þjófarnir hraustlega :á inóti og varð or-
ustan alisnörp um hrið, eu svo fóru leiker, að
þjófarnir urðu að flýja, þvl hinir höfðu fallbyss-
ur á skiplnu, er þeir tóku til þegar riflar þeirr
dugðu ekki.
I Nashville i Tennessee var hinn 30, f. m-
opnuð hin fyrsta sýning, ersvertingjar einir stóðu
fyrir.
það var hræðilegur dauðdagi, sem eiun
svertiugi fjekk i Louisiana, liinn 30. f. m.; hafði
hann myit unga stulku 10 dögum áöur. Hann
var b.eundur lifandi; buudiuu með járnhlekkj-
um við stólpa Og heudur og fætur bundnar, að
þvl búuu var kvelkt i viðarkesti, er lilaðiö var