Austfirðingur - 29.08.1931, Blaðsíða 1

2. árgangur
Seyðisfirði, 29. ágúst 1931
35. tölublað
Viðskilnaðurinn.
Framsóknarmaður einn, góður
°g gegn, kom að máli við rit-
stjóra þessa blaðs, skömmu eftir
stjórnarskiftin 1927, og kvartaði
sáran undan því, hve óviröulega
v®ri talað í andstæðingablöðunum
uni ráðherra Framsóknar, Tryggva
^órhallsson og Jónas Jónsson.
Manninum var á það bent, að
nieðan satt og rjett væri sagt,
vaeri ekki um að sakast. Óvirðu-
leg ummæli um þá fjelagana stöf-
uðu af því, að þeir væru ekki
vaxnir þeim vanda, sem hann og
flokksmenn hans hefðu lagt þeim
á herðar, með því að fá þeim í
hendur æðstu völdin í landinu.
Jafnframt var á það bent, að að-
finslur andstæðinganna í garð
Magnúsar Kristjánssonar, sem þá
var fjármálaráðherra, væri að
jafnaði með nokkuð öðrum blæ,
af því að þar væri um að ræða
sómasamlegan mann í ráðherra-
sessi.
þessi Framsóknarmaður hafði
ekki komið auga á vanda veg-
semdarinnar. Honúm hafði ekki
skilist, að það var móðgun við
þjóðina, að fá æðstu völd hennar
í hendur mönnum eins og Jónasi
Jónssyni og Tryggva Þórhallssyni,
sem þá voru þektir að því einu,
að vera óvandaðri blaöamenn, en
aðrir þeir, sem fengist höfðu við
blaðamensku hjer á landi. Hon-
um hafði ekki skilist; að vegna
þess að athafnir hverrar stjórnar
erir órjúfanlega tengdar öllu lífi
þjóðarinnar, þá hvflir á hverjum
stjórnarflokki fyrst og fremst sú
skylda, að skipa hin œðstu sœti
aöeíns bestu og heiðarlegustu
mönnunum, sem völ er á.
f fjögur ár sátu þessir menn
við völd. í fjögur ár unnu þeir
ósleitilega að því, að brjóta niður
virðingu sína í augum allra rjett-
sýnna manna. Á þessum fjórum
árum uxu þeir frá því, að vera
óhlutvöndustu blaðamenn lands-
ins upp í að vera óhlutvöndustu
ráðherrar landsins. Og eftir þessi
fjögur ár óstjórnar og afglapa,
klappar þessi góði Framsóknar-
maður og aðrir flokksmenn hans
lof í lófa og hrópa: Da capo!
Svo dulinn er þessum mönnum
vandi vegsemdarinnar, svo blindir
eru þeir fyrir skyldum sínum við
þjóðina I
Og svo koma þeir eftir alt
saman kvartandi og kveinandi og
segja: Þið megið ekki tala svona
ljótt um ráðherrana okkar. Þetta
eru menn í háum stööum.
Menn í háum stöðum ! Háum
stöðum er misboðið með slíkum
mönnum.
Hefir ekki Tryggvi Þórhallsson
tekið í heimildarleysi fje úr ríkis-
sjóði til útgáfu pólitískra agitasjóns-
rita ?
Hann hefir viðurkent þetta með
því, að stöðva ótilkvaddur útsend-
ingu "slíks rits fyrir kosningarnar.
Hefir ekki Tryggri Þórhallsson
brotið þingræði og þjóðræði, með
því að kalla til aðstoðar kon-
ungsvaldið til að hleypa Alþingi
upp?
Hefir ekki stjórnin sameiginlega
snattað varðskipunum í eigin þágu
og flokksmanna sinna ?
Tryggvi Þórhallsson hefir við-
urkent þetta meö því að bjóða
ótilkvaddur að láta varðskipin
hætta snattferðum fyrir kosning-
arnar.
Hefir ekki Jónas Jónsson óvirt
æðsta dómstól landsins úr sessi
dómsmálaráðherrans ?
Hefir ekki sami maður haft
óviðurkvæmilegar dylgjur um nær-
liggjandi stórveldi úr ráðherrastól?
það hefir löngum þótt einkenni
góðra búmanna, að þeir hafa bú-
ið að sínu. Þetta farsæla búskap-
arlag einstaklinganna er engu síð-
ur farsælt heildinni. Á þeim
krepputímum, sem nú ganga yfir
heiminn, er hvarvetna kept að
hinu sama marki, að nota sem
mest innlenda framleiðslu til hvers
sem vera skal — að búa sem-
mest að sínu.
Það hefir komið fram, að ís-
lendingar hafa ekki gert sjer fylli-
lega ljóst, hver lífsnauðsyn það er
að . búskap vorum sje hagað á
þennan hátt. Á fundi Eimskipafje-
lagsins í vor kom í ljós, að hag
fjelagsins hafði hrakað mjög síð-
astliðið ár. Öllum sem það mál
ræddu, kom saman um, að ein
höfuðástæða til þessa erfiða hags
fjelagsins, væri sú, að lands-
menn skiftu um of við hina er-
lendu keppinauta. Eina úrræðið
til að bjarga fjelaginu væri að
það væri látið sitja fyrir hvers-
konar flutningum, hvort sem um
væri að ræða vöruflutning eða
fólks. Stofnun Eimskipafjelagsins
er fyrsta sporið að því marki, að
íslendingar taki að fullu og öllu
Hefir ekki Jónas Jónsson gefið
upp sakir erlendum veiðiþjóf og
setið síðan veislu með skipeig-
anda á eftir?
Hefir ekki Jónas Jónsson verið
dæmdur fyrir meiðyrði, meðan
hann var dómsmálaráðherra ?
Hefir ekki Jónas Jónsson mis-
beitt ákæruvaidinu ?
Hefir ekki^Jónas Jónsson veitt
embætti og rekið úr embættum,
eftir pólitískum skoðunum ?
Hafa þeir fjelagar ekki sameig-
inlega eytt úr ríkissjóði fje án
allra heimilda, svo nemur hundr-
uðum þúsunda ?
Hafa þeir ekki sameiginlega
mútað flokksmönnum afalþjóðar-
fje, bæöi utan þings og innan?
Jú, alt þetta hafa þeir gert og
margt fleira. Og hið pólitíska
n^álalið, mútuþegarnir á Alþingi,
eru tilfinningalausir fyrir öllu nema
sínum eigin munni og maga.
Þessvegna hrópa þeir: da capo!
og maula svo rólegir áfram.
Og nú er þjóðinni ætlað að
una við ranglætið, ódrengskapinn,
framhleypnina, ágengnina og ger-
ræðið — stjórnmálaspillinguna
fjögur árin næstu.
Svo skildi Framsókn við Al-
þingi með þriðjung þjóðarinnar
að baki sjer.
siglingarnar í sínar eigin hendur.
bæði landa á milli og með strönd-
um fram. Hver hagur okkur var
að Eimskipafjelaginu á styrjaldar-
árunum verður ekki tölum talið.
Fjelagið er alþjóðarfyrirtæki, og
það er ekki einungis fjárhagsatr-
iði, heldur metnaðarmál alþjóðar,
að slíkt fyrirtæki geti lifað og
blómgast.
En Eimskipafjelagið er ekki eina
fyrirtækið hjer á landi, sem á örð-
ugt uppdráttar vegna skilningsleys-
is landsmanna og skorts á sönn-
um þjóðarmetnaði. Á síðari árum
hefir hjer risið upp nokkur vísir
til innlends iðnaðar. í stöku atrið-
um er notkun innlendrar fram-
leiðslu svo á veg komið, að tek-
ið hefir nálega fyrir innflutning á
þeim vörutegundum. Svo er t. d.
um smjörlíki. Nu munu starfandi
5 eöa 6 smjörlíkisgerðir í landinu,
og fuilnægja neysluþörfinni í
þeirri grein. Sama máli gegnir um
öl og gosdrykki. Til skammS tíma
hafahundruð þúsunda gengið ár-
lega út úr landinu fyrir þessar
vörur. Nú er svo komið,, að sára-
lftið er flutt inn af þeim. Reynsl-
an hefir sannað á þessum sviðum,
að hjer á landi má framleiða vör-
ur sem standast fyllilega sarnan-
burð við það, sem framleitt er
annarsstaðar af samskonar vöru-
tegundum. Þar með er kveðin
niður sú almenna hjátrú, sem
hjer hefir ríkt, að allar iðnaðar-
vörur yrði að sækja út fyrir poll-
inn.
Ull og gærur hafa fram að
þessu mestmegnis verið flutt út
óunnið. Nú er farið að vinna
mjög snotra inniskó úr skinnun-
um. Og ullarverksmiðjurnar ís-
lensku vinna mjög snotra og hald-
góða dúka úr ullinni. Áreiðanlega
mætti draga mjög úr innflutningi
erlendra dúka, ef þessari innlendu
framleiðslu væri meiri gaumur
gefinn. Hvarvetna í búðum lands-
ins er til sölu erlendur fatnaður,
sem hvorki jafnast að verði eða
gæðum á við það, sem fáanlegt
er úr innlendum efnum.
Þó má segja. að fyrst kasti tólf-
unum, þegar árlega er flutt inn
kjöt og fiskur fyrir hundruð þús-
undir króna. Það er óskapiegt
öfugstreymi, að slíkt skuli eiga
sjer stað. Hjer á landi er komið
upp niðursuðu á islenskum mat-
vælum, kjöti- og fiski. Þær vörur
jafnast bæði að verði og gæðum
við samskonar útlendar vðrur,
sem hjer eru á boðstólum. Hví
þá að kaupa það útlenda ?
Kreppan, sem yfir heiminn hef-
ir dunið, er einnig að seilast
hingað. Aöalframleiðsluvaran, fisk-
urinri, liggur að mestu leyti óseld-
ur, og á kjötinu er fyrirsjáanlegt
mikið verðfall. Mikið má draga úr
afleiðingum kreppunnar, ef allir
landsmenn hafa það hugfast, að
nota sem mest innlenda fram-
leiöslu. íslendingar verða að gera
sjer að reglu, að láta innlend fyr-
irtæki sitja fyrir viðskiftum í þeim
vörutegundum, sem framleiddar
eru hjer á landi.
Styðjið innlendan iönað!
Með því styðjið þjer innlenda
framleiðendur og íslenska verka-
menn. Með því styrkið þjer þjóð-
arheildina í baráttunni við hina
ægilegustu kreppu, sem þekst hef-
ir í tíö núlifandi manna.
Á hvaða tima sem er á þetta
að vera metnaðarmál þjóðarinnar.
Eins og nú árar er það lífs-
nauðsyn.
Messað
verður í kirkjunni hjer kl. 2 á
morgun.
Styðjið innlendan iðnað!