Austfirðingur - 23.01.1932, Blaðsíða 2

2
AUSTFIRÐINIGUR
Til sölu.
Ný svefnherhergishúsgögn, mjög vönduö, get jeg selt á mjög góðu
verði. — Ennfremur 2 nýja hlýfidúka (Presenninger,). — Þeir, sem
hafa hug á því, að eignast þessa hluti, geta fengið nánari upplýsing-
ar hjá mjer.
Gísli Jónsson.
um upp í heilan sem þurfa kynni
til þess aö ná lágmarkstölu þing-
manna, 42. Frá þessum tölum
þingmanna skal draga þá tölu
þingmanna, sem hver flokkur þeg-
ar hefir fengið kosna. Mismunur-
inn er sú tala uppbótarsæta, sem
hver þingflokkur fyrir sig á til-
kali til.
7. Kosningu sem hlutfallskosnir
þingmenn (í uppbótarsætin) hljóta
þeir frambjóðendur innan hvers
flokks, sem eigi hafa þegar náð
kosningu í kjördæmi, en næstir
standa eftir þessum reglum :
a. Við úthlutun uppbótarsæta skal
landinu öllu skift í þessi 6 um-
dæmi:
1. Reykjavík.
2. Suövesturiand.Gullbringusýsla
til og með Dalasýslu.
3. Vesturland, Baröastrandar-
sýsla til og með Strandasýslu.
4. Norðurland, V.-Húnavatns-
sýsla til og meö N.-þingeyj-
arsýslu.
5. Austurland, N.-Múlasýsla til
og með A.-Skaftafellssýslu.
6. Suðurland, V.-Skaftafellssýsla
og Vestmannaeyjar til og með
Árnessýslu.
b. lnnan hvers þessara umdæma
skal reikna út fulltrúalausa at-
kvæðatölu hvers þess flokks,
sem á að fá uppbótarsæti, með
því aö draga tölu kosinna flokks-
þingmanna í umdæminu marg-
faldaða með hlutfallstölu kosn-
ingarinnar frd samanlagðri at-
kvæðatölu flokksins í umdæm-
inu.
c. Þannig fundnum fulltrúalausum
atkvæðatölum þessara flokka í
hverju umdæmi fyrir sig, skal
deilt meö hlutfallstölunni. Út-
koman skal talin í tugabroti
með tveim desímölum.
d. Hvert umdæmi skal fá uppbót-
arsæti fyrir hverja heila einingu
í útkomunum samkvæmt c., og
ennfremur skal hækka stærstu
brotin upp í heilan, annarsveg-
ar svo mörg úr umdæmunum
2. til og meö 6., sem þurfa
kann, til þess að þau til sam-
ans fái 6 uppbótarþingsæti hið
fæsta, og hinsvegar svo mörg
hjá hverjum flokki, sem þarf til
þess að hann fái fulla þá tölu
uppbótarsæta, sem hann á til-
kall til, samkvæmt 6. lið.
e. Kosningu sem hlutfallskjörnir
þingmenn fá þeir frambjóðend-
ur hvers flokks í hverjum lands-
hluta, sem hafa fengið flest at-
kvæði innan þess landshluta við
kosningu, án þess að ná þar
kosningu í hin föstu sæti. —
Um ákvörðun varamanna sjeu
settar nánari reglur.
Reykjavík, 14. des. 1931.
Jón Þorláksson.
Pjetur Magnússon.
dæmi um þetta leyti árs. Það er
líka gömul reynsla fyrir því að
fiskurinn kemur altaf á eftir síld-
inni.
Sem stendur eru það aðeins
fáeinir smábátar, sem veiðina
stunda og fer mestur aflinn íbæj-
inn. En nú veröur að fara að
hugsa fyrir vertíðinni og markaðs-
skilyrðum á þessu ári.
Jeg er í engum vafa um það,
segir Þ. E., að við Austfirðingar
verðum að leggja hið mesta kapp
á ísfisksöluna til Englands. Efsvo
verður að bankarnir lána ekki
nema 20 kr. út á saltfisksskip-
pundið, þá hafa útgerðarmenn
ekki nema 13 krónur afgangs salt-
inu í rekstursfje á skippund og
sjá allir að það hrekkur skamt.
Mjer virðist eðlilegasta og hent-
asta leiðin fyrir austfirska útgerö-
armenn að reyna að komast að
samningum við Eimskipafjelagið
um flútninga á ísvörðum fiski til
Hull. Jeg hef ofurlítið kynt mjer
þetta mál. Flutningsgjaldið er 32
krónur á tonn. Hjer á Austfjörð-
um er til nóg af kössum frá í
haust og geri jeg ráð fyrir að
þeir fengjust fyrir einar 2 krónur
stykkið. Mjer telst því aö allur
kostnaður á kassann, — að frá-
dregnum vinnuiaunum — kominn
til Hull, ætti ekki að verða meir
en 5 kr. Undanfarið hefir verðið
á þorski verið Um 1 sterlings-
pund, eða rúmar 20 krónur fyrir
kassann. Innihald hvers kassa er
um 60 kilo, svo að framleiðendur
ættu að geta gert sjer von um
gott verð, að óbreyttum markaði.
Hvort hægt verður að senda
fisk með Goöafossi nú eftir mán-
aðamótin, skal jeg láta ósagt,
vegna þess að flestir bátar eru
upp á þurru landi og ekki búnir
til veiða. En hvað sem því líður
þá liggur opið fyrir að nota Eim-
skipafjelagsskipin í þessa flutninga
og verður það miklu kostnaðar-
minna heldur en sú tilraun, sem
gerð var með leiguskip síðastl.
haust.
Og því má bæta við, segir Þ.
E., að ef af þessu yröi, þá ætti
það að verða til að bæta sam-
göngurnar við Austfirði því vafa-
laust mundu skip fjelagsins koma
hjer við á útleið, ef um verulegan
flutning væri að ræða.
Viðtal við Þórð Einarsson
um síldar- og ísfisksmarkað.
Er ekki rjett að nota Eimskipafjelagoskipin til að flytja
ísvarinn fisk?
Austfirðingur átti í gær símtal við
Þórð Einarsson, kaupm. á Norð-
firði og spurðist fyrir um síldar-
sölu o. fl. —
Frá Norðfirði hafa verið fluttar
út 718 tn. af síld segir Þ. E. —
auk síldarinnar sem send var í
fjelagi við fisksölusamlag Seyð-
firðinga. Salan hefir gengið frem-
ur vel. Verðið er að vísu ekki
hátt, frá 30—35 krónur danskar
tunnan, en samkv. skeytum sem
hingað bárust fyrir nokkrum dög-
um var þá búið að selja 248 tunn-
ur af þessari síld, eða nokkuð
meira en þriðjung. En það má
fullyrða að töluvert meira sje selt
því einn stærsti útflytjandinn hefir
ekki enn fengið neinar sölufrjettir
frá umboðsmanni sínum, en vafa-
laust hefir hann selt af því „partí"
á borð við aðra. Mjer þætti því
ekki ótrúlegt að eins og sakir
standa sje búið að selja upp und-
ir helming af Norðfjarðarsíldinni
og hygg jeg það megi gott heita.
Yfirleitt lit jeg svo á, segir Þ.
E., að þegar tekið er tillit til
þess, að markaður fyrir þessa
vöru stendur marga mánuði, þá
sje engin ástæða til að kippa sjer
upp við það, þótt ekki seljist alt
undir eins. Eins og fjárhagsástæð-
ur eru nú í markaðslöndum vor-
um og raunar um heim allan, þá
hafa menn hvorki vilja nje getu
til að birgja sig upp til lengri
tíma. Jeg held ekkert væri hættu-
legra en það að síldareigendur
gripu til þeirra örþrifaráða að
fara að bjóða síldina út á lægra
verði. Markaöurinn verður auðvit-
að að ráða. En ef farið væri að
gefa kaupendum undir fótinn með
lægra verð er alveg ómögulegtað
segja hvar það verðfall kynni að
enda. Eins og nú standa sakir
er ekkert hættulegra en það, ef
einhverjir síldareigendur yrðu til
þess, vegna hræðslu og þrekleys-
is, að gera undirboð á sfldinni
og er vonandi að það komi alls
ekki fyrir. Neysla þessarar vöru-
tegundar á þeim markaði, sem
við höfum aðgang að, virðist nema
um 3000 tunnum mánaðarlega,
Síðasta mánuðinn mun vera selt
eitthvað á 4. þús. tn. frá Norður-
og Austurlandi og það liggur ekk-
ert fyrir um það, að nein veru-
leg breyting sje á þeim markaði.
Ef boðin yrðu út stærri „partí“ á
lægra verði, yrði það ekki til ann-
ars en þess að stinga í vasa er-
lendra spekúlanta þeim hagnaði,
sem mjer finst að eigi að falla til
framleiðenda síldarinnar.
Er fiskafli á Norðfirði?
Já, það er dálítill afli hjer í
firðinum og má það heita eins
„Róstusamt á Rifi“.
„Handafl“ í Reykjavík — Keflavík — Vestmannnaeyjum.
Meira „handafl“ og lögreglukylfur í Reykjavík.
(Eftir símtali.)
Það er upphaf þessa máls, að í
haust sem Ieiö var stofnað verka-
mannafjelag í K e f 1 a v í k og hefir
starfað þar síðan. í/tgerðarmenn í
Keflavík hafa lítiö sint fjelagsskap
þessum og verið þess ófúsir, aö við-
urkenna fjelagiö sem aðila í kaup-
gjaldsmálum. Nú eftir áramótin hefir
harðnaö á reipunum. Kom svo aö
Iokum, að forsprakkar verkamanna í
Reykjavík lýstu Keflvíkinga í bann.
Gerast nú sögulegir atburðir, „hand-
afl“ og lögreglukylfur, og ganga
klögumál á víxl.
Er þá þess aö geta, að á þriöju-
daginn kom vjelbáturinn í/ðafoss
með fisk til Reykjavíkur. Var fiskur-
inn seldur Englendingum og átti að
skipa honum 1 togara sem lá í
Reykjavík. En sökum bannfæringar-
innar fyrnefndu, þoldu forkólfar
verkamanna 1 Reykjavík ekki að
Keflvíkingar kæmu vörum sínum á
markað. Kom Olafur Friðriksson á
vettvang við allmikinn liösafnað, og
varnaöi þess, aö fiskinum yrði skip-
að í togarann. Er þetta fyrsti þáttur
„handaflsins".
Víkur nú sögunni aftur til Kefla-
víkur. Daginn eftir — miðvikudag —
átti eimskipið Vestri að taka 400
smálestir af fiski í Keflavík, og munu
það hafa verið leyfarnar af fiski
Keflvíkinga. Útaf þeim deilum, sem
þegar voru risnar, þótti Keflvíkingum
uggvænt um aö skipiö fengi afgreiðslu
með friðsamlegum hætti, og mundu
leiðtogar verkamanna leitast við aö
stöðva vinnu við skipið.
Maöur er nefndur Axel Björnsson.
Hann er bifreiöastjóri og heimilis-
fastur í Reykjavík, en hefir nú um
sinn haft aðgeröastofu bifreiða í
Keflavík. Þessi maður var öðrum
fremur grunaður um græsku. Kvöld-
iö áður en útskipun skyldi hefjast í
Vestra gengu 20—30 formenn og út-
gerðarmenn á fund Axels og
skýrðu honum frá því, að þeir heföu
ákveöið að flytja hann til Reykjavík-
ur. Er þess ekki getið, að Axel hafi
sýnt mótþróa og varð þaö úr, aö
hann var fluttur til Reykjavíkur og
voru 5 formenn meö bátnum. En við
hafnargarðinn í Reykjavík var Axel
skipað á land meö þeim ummælum,
að Keflvíkingar óskuðu þess ekki, að
hann hyrfi þangað aftur.
Axel Björnsson sneri sjer nú til
lögreglustjóra og kærði athæfi Kefl-
víkinga. En Alþýðublaðið skýrir frá
því, að formennirnir fimm, sem vald-
ir voru að brottnáminu, hafi fariö á
fund dómsmálaráðherra og fengið
þar góða áheyrn. En ekkert varð af
vinnustöövun við Vestra og fjekk
hann afgreiöslu svo sem ekkert hefði
í skorist.
Formaðurinn á „Úðafossi", sá, er
íiskinn flutti til Reykjavíkur, heitir
Þórhallur Einarsson. Hann þóttist að