Austfirðingur - 12.03.1932, Blaðsíða 2

2
AUSTFlRölNGUR
Útgerðarmenn og kaupmenn!
Eftirspurn eftir fiskilínum og línutaumum frá JAMES ROSS & Co.
Ltd. fer árlega í vöxt. Þeir, sem notað hafa línur frá þessu firma,
viðurkenna að þær sjeu hinar sterkustu og endingarbestu, sem flust
hafa tii landsins. Leitið yöur upplýsinga um verð og gæði áður en
þjer festið kaup annarsstaðar.
Gísli Jónsson.
sem fundurinn samþykti, og verð-
ur því útdráttur að nægja. —
Fjárhagsmál.
1. Landsfundur Sjálfstæðisflokksins
vítir fjármálastjórn ríkisins á
undanförnum árum, en þó sjer-
staklega það, aö ríkisstjórnin
hefir leyft sjer stórkostlegar fjár-
greiðslur umfram heimildir fjár-
laga og sumpart fjárgreiðslur,
sem engar heimildir eru fyrir,
og jafnvel gagnstæðar landslög-
um.
2. Landsfundurinn lítur svo á, að
fjársóun stjórnarinnar sje meg-
insök í því, að fjárkreppan sverf-
ur nú svo fast aö landsmönn-
um:
a. með því að eyða jafnharðan
því stórfje, sem inn í ríkis-
sjóðinn hefir komið umfram
áætlun og hækka þannig, með
samkepni við atvinnuvegina
um vinnukraftinn, kaupgjald í
landinu, og stuðla að stórum
auknum innflutningi og óhag-
stæðum greiðslujöfnuði við
önnur lönd.
b. Með því að taka stórlán er-
lendis, sem bæði hefir orðið
til þess að auka enn frakleg-
ar það, sem nú hefir \erið
nefnt og til þess að frasta því,
að afleiðingar hallans á þjóð-
arbúskapnum kæmi í ljós og
lagfæring kæmist á.
c. Með því að tæma svo fjár-
sjóði þess opinbera og láns-
traust, að litlir möguleikar eru
nú til þess, að hið opinbera
geti gert þær ráðstafanir, sem
dregið geti úr afleiðingum
kreppunnar.
3. Landsfundurinn skorar á Alþingi
að taka fast í taumana í fjár-
málum, og bendir áþessarleið-
ir til dæmis:
a. Að setja í fjárlög ákvæði í
samræmi við tillögur Sjálf-
stæðismanna í fjárveitinga-
nefnd neðri deildar á síðasta
Alþingi um það, að ríkisstjórn-
Inni sje óheimilt að fara fram
úr útgjaldaheimildum fjárlag-
anna.
b. Að leggja niður þar sem það
er mögulegt, og aunars draga
úr kostnaði við þær stofnan-
ir og þau fyrirtæki, sem rík-
Ið hefir sett á fót á síðustu
árum, og gera breytingar á
lögum, þar sem þess er þörf
í því skyni.
c. Að draga til muna úr starfs-
mannafjölda ríkisins, sjerstak-
lega þeim hóp, sem á síð-
ustu árum hefir verið bætt
við.
4. Landsfundurinn telur, að stefna
beri að því, aö ríkissjóður verði
skuldlaus, og harmar það spor,
sem á síðustu árum hefir verið
stígið aftur á bak í þessu efni
með gífurlegum lántökum.
I skattamálum voru samþykt
mótmæli gegn hækkun tolla og
skatta, yfirlýsing um aö óheppilegt
væri að hlutfall beinna skatta og
óbeinna raskaðist frá því, sem nú
er, og yfirlýsing um nauðsyn
þess, að Msetja nú þegar ákvæði
um niðurfærslu fasteignamatsins
meðan kreppan varir".
í Landbúnaöarmálum voru sam-
þyktar margar og ítarlegar tillög-
ur, meðal annars þessi:
„Landsfundurinn lítur svo á,
aö skuldaverslunin sje eitt af því,
sem fjárhagslegu sjálfstæði bænda
stafi mest hætta af, og hafi stór-
spillandi áhrif á hugsunarhátt þeirra
og fjárhagslega afkomu alment.
þessvegna beri að leggja alt kapp
á að útrýma henni“.
í Kaupgjalds- og atvinnumálum
voru samþyktar þessar tillögur:
1. Að eftirleiðis verði fylgt þeirri
reglu, að hið opinbera hagi svo
framkvæmdum sínum, að það
gæti þeirrar tvöföldu skyldu,
að forðast að stofna til óeðli-
legrar og skaðlegrar samkeppni
við atvinnurekstur landsmanna,
svo, aö dregið verði úr vand-
ræðum verkalýðsins með aukn
um framkvæmdum ríkisvaidsins
á krepputímum.
2. Að unnið verði að því, að laun
æðri sem lægri starfsmanna fær
ist til samræmis við gjaldþol
atvinnuveganna.
3. Að Sjálfstæðisflokkurinn láti í
samráði við atvinnurekendur
rannsaka hvort ekki sje heppi-
legra að breyta skipulagi stærri
atvinnufyrirtækja á þann veg,
að verkamenn fyrirtækisins yrðu
sjálfir að einhverju leyti með-
eigendur í fyrirtækinu.
4. Að Hagstofunni verði falið að
reikna út og birta árlega til at-
hugunar og leiöbeiningar fyrir
atvinnurekendur og vinnuþiggj-
endur, hvað sje hæfilegt kaup-
gjald í einstökum hjeruðum
miðað við kaupgjald og verð-
lag árið 1914.
Afuröasala og stuöningur við
framleiðsluna. í þessum málum
lýsti fundurinn því yfir, að hann
teldi óheppiiegt hve tómlát stjórn-
in hefði verið um að sporna við
þeirri tollhækkun, sem orðið hefði
erlendis á íslenskum landbúnaðar-
vörum. Þá var lögð áhersla á
það, waö innlendri framleiðslu
notist sem best sá markaður,
sem er í landinu sjálfu" og bent
á að rjettmætt gæti verlð að inn-
lend framleiðsla nyti nokkrar toll-
verndar. Ennfremur var samþykt
aö stuðla af fremsta megni að
aukinni ræktun matjurta og sölu
þeirra innanlands. Þá var samþykt
tillaga um að vinna áfram að
undirbúningi raforkumálsins, þótt
framkvæmdum yrði að fresta í
bráð vegna fjárhagsöröugleika.
í iðnaðarmálum var samþyktur
fjöldi tillagna þar á meðal „að
brýna fyrir verslunarmönnum og
iðnaðarmönnum að koma á sam-
vinnu sín á milli um aukningu
innlendrar iðnaðarframleiðslu og
sölu á henni“.
í samgöngumálum á landi var
lögð höfuðáhersla á „að tengja
saman, með góðum bílfærum veg-
um, hinna ýmsu landshluta“,
meðal annars „að tengja Austur-
land og Vestfirði við Norðurland"
og sameina bygðina í þessum
landshlutum með vegakerfi.
í samgöngumálum á sjó var
lögð höfuöáhersla á, að halda
uppi flóabátaferðum, til aö bæta
samgöngur þeirra hjeraða, sem
verst verða úti um samgöngur á
landi.
Þá var að endingu því lýst yfir
um póstferðirnar, „að breytingar
þær á póstgöngum á landi, sem
gerðar hafa verið á síðastliðnu
ári, sjeu í mörgum tilfellum til
hins vera og í sumum tílfellum
alveg óviðunandi".
Þistlar.
—o—
1.
Nú eru liðnir 11 mánuðir síðan
þeir atburöir gerðust, sem Ijótastir
eru í íslenskri stjórnmálasögu. Þegar
Framsókn hleypti upp Alþingi 14.
apríl 1931 með misnotkun konungs-
valdsins, var tiiefnið það, að önnur
deild þingsins hafði samþykt að af-
nema úr stjórnarskránni ákvæöi, sem
fyrirbyggir rjettlátan grundvöll kosn-
inga í landinu. Aðalvopn Framsóknar
f kosningabaráttunni var Reykjavíkur-
grýlan. Landsmenn áttu að leggja
blessun sína yfir óhæfa og gerráða
fjármálastjórn undanfarinna ára, í
þeim loflega tilgangi aö halda fyrir
íbúum Reykjavíkur rjettri hlutdeild
um æðstu stjórn þjóðmálanna. Reykja-
víkurgrýlan var sigursæl. Á henni
flaut Framsóknarflokkurinn til meiri-
hlutaaðstöðu á Alþingi, þótt ekki
hefði nema rúman þriöjung Iands-
manna að baki sjer.
2.
Þegar þetta er ritaö er ekki vitað
meö vissu um tiliögur Framsóknar í
kjördæmamálinu. En það er fullyrt,
að þeir geri ráð fyrir að þingmenn
Reykjavíkur verði framvegis 7 eða 8.
Svona hefir aðstaðan breyst á þess-
um 11 mánuöum. Flokkurinn, sem
ekki hikaði við að brjóta stjórnar-
skrána og traðka hyrningarsteinum
þjóðskipulagsins til þess að fyrir-
byggja fjölgun þingmanna í Reykja-
vík, ber nú sjálfur fram tillögur um
aö tvöfalda þingmannatöluna þar!
3.
Framsókn sá brátt, að ekki var
kleift að standa gegn kröíunum um
endurbætur á úreltu skipulagi kjör-
dæma og kosninga. Þegar stjórnin
bar fram tillögu um að skipa milli-
þinganefnd í mállð vai flóttinn þegar
brostinn í liðið. Og flóttinn eykst
og verður rekinn uns yfirlýkur. f
Reykjavík skrifuðu 9000 kjósendur á
tveim dögum undir áskorun til Al-
þingis um að færa kjördæmamálið í
rjettlátt horf. Þaö er álíka fjöldi og
greiddi þar atkvæði viö þingkosning-
arnar síðustu.
4.
Þegar stjórnarskrármálið kom til
1. umr. á Alþingi fyrir skömmu hafði
forsætisráðherra það helst til varnar
gegn afgreiðslu þess, á þessu þingi,
aö fjármálum ríkissjóðs væri svo
komið, að Alþingi þyrfti að einbeina
kröftum sínum til rjettingar honum.
En hverjir eru fyrst og fremst valdir
að fjárhagsörðugleikum ríkissjóðs?
Það eru einmitt mennirnir, sem nú
vilja sitja yfir hlut ýmsra stærstu gjald-
enda þjóöarinnar. Þessir menn eiga að
fá að bera þær byrðar, sem glapráö
fjármálastjórn hefir lagt þeim á herð-
ar, sama stjórnin sem ekki má vera
aö því að sinna kröfum þeirra, um
sjálfsögð mannrjettindi, af því að
hún er að hagræða klyfjunum, sem
á eru lagðar, og binda upp nokkra
nýja pinkla.
5.
Þjóöhollusta forkólfa jafnaðar-
manna hefir nýlega sýnt sig í skýru
Ijósi. f fyrra vetur var kaup háseta á
íslensku togurunum 18—21 króna á
dag. í/tgerðarmenn fóru fram á 15%
lækkun á kaupgjaldi. Hefir staöiö í
þrefi um þetta undanfarna mánuði,
án þess tilslökun fengist af hálfu
jafnaðarmanna. Afleiðingin varð sú,
að íslensku togurunum var lagt upp
jafnótt og þeir komu af ísfisksveið-
um. En svo koma hingað Spánverjar
og þá kom annað hljóð í strokkinn.
Stjórn sjómannafjelagsins heimilaði
hásetunum að skrá sig á spönsku
togarana fyrir 12,50 á dag. Ef Spán-
verjum tekst að stunda hjer fiskveið-
ar með verulegum árangri, er brátt
úti um markað fyrir aðalframleiðslu
fslendinga í mesta neyslulandinu. Og
nú senda íslenskir jafnaðarmenn ís-
lenska sjómenn til að kenna hættu-
legasta keppinautnum veiðiaðferðirn-
ar — fyrir þriðjungi lægra kaup en
heimtaö er af íslenskum útgeröar-
mönnum I
Verklegt vornámsskeið
á Hallormsstað.
Á komanda vori verður haldið
námsskeið í Húsmæðraskólanum
á Hallormsstað í ýmsum verkleg-
um fræðum. Gaman væri nú að
vera orðinn ungur í annað sinn
og eiga kost á að njóta kenslu
góðra velmentaðra kennara á
besta tíma ársins á einum fegursta
stað landsins.
Það væri gaman fyrir stúlkur,
austanlands, sem hafa ástæður til
þess, að taka þátt í þessu náms-
skeiði, sem stendur yfir 6—7
vikna tíma og veitir kenslu í vefn-
aði, matreiðslu, saumaskap og