Alþýðumaðurinn - 14.12.1943, Síða 1

ALÞYBUMAÐURINN
XIII árg.
Akureyri, Þriðjudagino 14. Des. 1943.
48 ibl.
Tillögurnar, sem
ekki var ansað.
í »íðasta blaöi var sagt frá til-
lögum, sem fram höfðu komið frá
14 mönnum úr hópi hinna 270,
sem svo mjög hafa komið við sögu
skilnaðarmálsins nú síðast. Tillögur
þessar, til samkomulags, voru send-
ar Stjórnarskrárnefnd, forsætisráð-
herra, forseta sameinaðs þings og
formönnum þingflokkanna 29. Nóv.
sl. þegar það vitnaðist að yfiriys-
ingar hinna þriggja þingflokkanna
væri von 1, Desember. Flokkarnir
virtu þessa menn ekki svars, og
hafa þar með slegið föstu að þjóð -
in gangi klofln síðasta áfangann í
skilnaðarmálinu. Eftir beiðni tillögu-
manna er bréf þetta birt hér í heilu
lagi;
»Vér undirritaðir snúum oss til
háttvirtrar stjórnarskrárnefndar í
því skyni að benda á leið til lausn-
ar sambandsmálsins, sem öll þjóðin
ætti að geta sameir.ast um, — ör-
uggrar lausnar, þar sem hvorki sé
gengið á gerða samninga né notuð
neyð sambandsþjóðar vorar, en
stefnt með festu að fullu sjálfstæöi
íslands, Þótt vér förum ekki með
neitt formlegt umboð, er oss full-
kunnugt, að vér berum fram skoð-
anir fjölda kjósenda, sem hugsað
hafa þetta mál rækilega og alvar-
lega.
Afstöðu þessara manna má lýsa
svo f sem stytstu máli, að þeir eru
samþykkii ráðstöfunum Alþingis frá
10. Ma£ 1940 og síðari lið þingsá-
lyktunar um sjálfstæðismáliö og
þingsályktun um stjórnskipulag ís-
lands, báðum frá 17. Maí 1941,
enda hefir engum mótmælum^ veriö
hreyít gegn þeim ályktunum, 3?eir
vilja:
1. að ísland verði lýöveldi,
2. að stofnun lýðveldis verði
hagaö svo, að í engu sé vikiö
frá gerðum samningum né
drengilegri málsmeðferð,
3. að ekkert spor verði stígið í
áttina til fyrri skipunar frá
þeirri, sem verlð hefir síðan
Danmörk var hernumin,
4. að öll þjóðin verði einhuga
um að fylgja stofnun lýðveld-
isins til úrslita, með hverjum
þeim ráðstöfunum, sem yrðu
nauðsynlegar, ef Danir skyldu
bregðast á annan- hátt en
vænst er við formlegum sam-
bandsslitum.
' Vér teljum aö vísu eftir sem áð-
ur æskilegast, að samningur sam-
bandslaganna verði ekki felldur úr
gildi, fyr en að aístöðnum viðræð-
um við Dani. En því atriði viljum
vér ekki halda til streitu, ef sam-
komulag gæti náðst, með þvf að
með tilvísun í ályktanir Alþingis
frá 1928 og 1937, sem ætla má að
sýni þjóðarviljann fyrir styrjöldinn*
má ganga aö því vfsu, að umræð-
ur hefðu ekki leitt til framlenging-
ar neins hluta samningsins, þótt
Iram hefðu farið, — og í ályktun-
um Alþingis frá 17, Maí 1941 má
telja fólgna kröfu um endurskoðua,
en sá skilningur hefir verið við-
urkenndur af þáverandi forsastia-
ráðherra Dana og honum ekki ver-
íð mótmælt af þáverandi ríkisstjóra
íslendinga. Um leið og vér teljum
■jálfsagt aö nota tímann til þess að
undirbúa stofnun lýðveldisins sem
vandlegast, viljum vér láta hana
fara fram með þeim hætti, sem ðr-
uggastur og sæmilegastur er fyrír
þjóöina, svo að hvorki sé hætta á
áminningum annara ríkja nú né
eftirköstum síðar vegna meöferðar
málsins,
Samkvæmt framangreindu leggj-
um vér fram eftirfarandi tillögur:
A. Niðuríelling sam-
bandssáitmálans.
Eftir 19. Maí 1944 samþykkir
Alþingi að lýsa yfir því, að samn-
ingur samb ndslaganna sé úr gildi
fallinn, þar sem liðin séu 3 ár frá.
að dönsku stjórninni var tilkynnt
krafa um endurskoðun hans, án þess
að nýr samningur hafi verið geiður.
Síðan verði ályktun þessi íögð
undir þjóðaratkvæði. Atkvæða-
greiðslan á Alþingi og þjóðarat-
kvæðiö hlíti fyrirmælum 18. gr..
sambanslaganna. Jafnframt sa m-r
þykkir Alþyngi ályktun um, aS
þrátt fyrir niðurfellingu sáttmálans
haldist jafnrétti danskra ríkisborg-
ara óbreytt svo sem verið hefir'
eftir sambandslögunum, uns aðilum:
er mögulegt að semja um þaö mál1.—-
Ef hægt verður að hefia viðræðuc^
Framh. á 4. síðo..