Alþýðumaðurinn - 18.09.1945, Blaðsíða 3

Þriðjudaginn 18. Sept. 1945
ALÞÝÐUMAÐURINN
3
ALÞÝÐUMAÐURINN
Utgefandi:
Alþýðujlokltsfélag Akureyrar
Abyrgðarmaður:
Erlingur Friðjónsson
Blaðið komur út á hverjum Þriðjudegi
Af greiðslumaður:
Jón Hinriksson, Eiðsvallagötu 9
Argangurinn kostar kr. 10.00
Lausasöluverð 30 aurar
Prentsmiðja Björns Jónssonar h.j.
TIL MINNIS
Opinberar skrifstofur opnar:
Bæjarfógetaskrifstofan 10—12 og 1—3
Skrifstofur bæjarins 10—12 og 1—5
— byggingafulltrúa 11—12
— framfærslufulltrúa 4%—5Va
— jarðræktarráðunauts 1—2
Skömmtunarskrifstofan 10—12
Vinnumiðlunarskrifstofan 2—5.
Póststofan:
Bréfastofan 10—6
Bögglastofan 10—12 og 1—5
Bankarnir opnir:
Landsbankinn 10Vt—12 og IVs—3
Búnaðarbankinn 10%—12 og 1%—3
Útvegsbankinn 10%—12 og 1—4.
Viðtalstími lœkna:
Héraðslæknirinn 10%—11%
Sjúkrasamlagslæknirinn 11—12
Arni Guðmundsson 2—4
Jón Geirsson 11—12 og 1—3
Pétur Jónsson 11—12 og 5—6
Stefán Guðnason 12%—2 og 5—6
Helgi Skúlason, augnl. 10—12 og 6—7
Friðjón Jensson tannl. 10—12, l—3 og 4-6
Gunnar Hallgrímss. tannl. 10-12 og l%-4
Berklavarnastöðin 2-4 á Þriðju- og Föstud.
Sjúkrasamlagið 10—12 og 3—6.
Kaupgjald og vísitala:
Almennt kaup karla .... kr. 6,88 á klst.
Almennt kaup kvenna ., kr. 4,26 á klst.
Kaup uiigl. 14—16 ara .. kr. 4.54 á klst.
Vísitala framfærslukostnaðar 275 stig.
(
Austrið eða vestrið.
Þegar styrjöldin milli Þýska-
lands og Vesturveldanna hófst í
September 1939, mátti segja, að
hafin væri barátta milli tveggja
lífsreglna, nasismans og lýðræð-
isins. Þjóðverjar höfðu hugsað
sér að ná heimsyfirráðum og
ganga milli bols og höfuðs á
lýðræðinu. En höfuðvígi lýð-
ræðisins í Vestur-Evrópu, Eng-
land og Frakkland, brugðust til
varnar. Þegar árásin á Rússland
hófst, í Júní 1941, breytir styrj-
öldin um svip. Eftir það er hún
að vísu barátta við nasismann,
en hún er ekki lengur einvörð-
ungu barátta lýðræðissinnaðra
þjóða, heldur barátta lýðræðis
og kommúnisma við nasima. —
Menn mega ekki láta blekkjast
af því, þótt Sovét-Rússland og
kommúnistar telji sig unnendur
lýðræðis. Þeir leggja að minnsta
kosli allt annan skilning í það
hugtak en við það eru tengd á
Vesturlöndum. Kommúnistar
berjast til þess að koma á alræði
öreiganna. Ef þeir gera það ekki,
eru þeir engir kommúnistar. En
alræði öreiganna og lýðræði eru
ósamræmanleg hugtök. Moð-
liausar einir geta látið sér til
hugar konta, að slíkt geti farið
saman.
Eftir styrjaldarlok; þegar vald
nasismans hefir verið bugað, er
rétt að gera sér.grein fyrir því,
að nú er háð barátta í öllum
löndum, hvor stefnan, sem sigur
fékk í styrjöldinni, lýðræðið eða
kommúnisminn, megi sín meira.
Nú er hafin togstreitan um það,
hvort austrið eða vestrið skuli
ráða meira skipan málanna eftir
styrjöldina. Á því leikur enginn
vafi, að kommúnisminn hefir
aukið ítök sín í Evrópu, einkum
Mið- og Suður-Evrópu. Hin
frækilega frammistaða rauða
hersins í styrjöldinni hefir vald-
ið miklu um þetta. Sigursælir
herir virðast eitt besta áróðurs-
tæki fyrir lífsskoðanir, þótt
furðulegt megi virðast. Margir
íslendingar munu minnast þess,
að aldrei hefir nasisminn átt
slíku fylgi að fagna á íslandi
eins og 1940, þegar þýski her-
inn óð sigri hrósandi yfir Vestur
Evrópu. Þá varð varla þverfótað
fyrir aðdáendum þessarar villi-
mannlegu stefnu. Margir þeirra
er þá göluðu hæst um ágæti nas-
ismans, snérust síðan til komm-
únista, þegar rauði herinn hóf
sigursæla sókn vestur sléttur
Rússlands. Reyndar þarf dálítið
undarlega skapað heilabú til
þess að greina ekki milli rétt-
mæti kenninganna og sigursæld
herjanna og trúa því, að þetta
tvennt fari ætíð saman. En
svona kostulegur er hugsunar-
háttur margra. Annað dæmi um
þessu líkan hugsunarhátt er af-
staða Morgunblaðsins til nas-
ismans. Morgunblaðið hafði
hallast mjög að kenningum nas-
ista, eins og kunnugt er, en þeg-
ar breski herinn lagði undir sig
ísland, skipti blaðið um stefnu.
Reyndar mun innrásin í Island
aldrei verða talin til frækilegra
hernaðarafreka, en Morgunblað
ið hefir heldur aldrei verið talið
skara fram úr um dómgreind.
Á fundi utanríkisráðherra
stórveldanna, sem nú er háður í
London, er háð barátta vesturs-
ins við austrið, lýðræðismi við
kommúnismann. Sennilega verða
ýmsar deilur jafnaðar, en öðr-
um deilum slegið á frest. En
hvernig sem öllum fundum lýk-
ur, verður baráttunni haldið á-
fram. Þessar tvær lífsstefnur
munu eigast við, og það er á
engra færi nú að segja fyrii um,
livernig þeirri viðureign lýkur
eða hvort til styrjaldar muni
koma liennar vegna.
Bresku kosningarnar liafa haft
mikil áhrif í Evrópu og eru
mikill sigur fyrir vestrið. Ýmsir
litu svo á, að Vesturveldin væru
fulltrúar afturhalds, en Bretar
hafa algerlega rekið af sér
slyðruorðið með afstöðu sinni í
kosningunum. Fulltrúar austurs-
ins, kommúnistarnir, reyndust
gjörsamlega fylgisvana, en fram
sækin lýðræðisstefna bar alger-
an sigur af hólmi. Væntanlega
leiða aðrar kosningar í Evrópu
í haust eitthvað svipað í ljós.
Þessar kosningar, sem fram
munu fara í mörgum löndum á
næstunni, munu ráða miklu um
það, hvað framtíðin ber í skauti
sér, og munu að verulegu leyti
skera úr um, hvort austrið eða
vestrið setur meiri svip á stjórn-
málin næstu árin. Nú verður
hver maður, þyort sem hann er
staddur á íslandi eða annars
staðar, að gera sér þess skyn-
samlega grein, hvort hann telur
heilladrýgra, lýðrœðið eða
kommúnismann.
x.
HVÍTT
SILKILEREFT
Kr. 3,00 m.
BRAUNS-VERZLUN
Páll Sigurgeirsson
LÉREFTSTUSKUR
Kaupum við hœsta verði.
Prentsmiðja
Bjöms Jónssonar h. f.
Skólastjóri.
Frá barnaskólanum.
Skólinn verður settur þriðjudaginn 2. okt. n. k., kl. 2 s.d.
Börn mæti til læknisskoðunar sem hér segir:
Mánudag 24. sept.: Börn fædd 1935
Miðvikud. 26. sept.: Börn fædd 1934
Fimmtud. 27. sept.: Börn fædd 1933
; Laugardag 29. sept.: Börn fædd 1932
Drengií mæti kl. 1 alla dagana, en stúlkur kl. 3.30.
>Frá Tónlistarskólanum
á Akureyri.
Kennsla í píanóleik hefst um áramót. Kennari verð-
ur ungfrú Margrét Eiríksdóttir. Vegna mikillar að-
sóknar er þeim, sem hug hafa á þessari kennslu, ráð-
lagt að senda umsóknir sem allra fyrst.
Unnið er að því að útvega kennara í fiðluleik. —
Þeir, sem óska kennslu í þeirri grein, eru beðnir að
gefa sig fram.
Umsóknir sendist til Þórarins Björnssonar, Eyrarlandsvegi 24,
Akureyri, sími 14
Tónlistarfélag Akurevrar.
~nii-nei—nrn—nw-------------mn—tiiiT-Tr'wr~iniMr~~TiiMTrr-'iTiMiiriTiwMiiii
hófst að þessu sinni Mánudaginn 17. þ. m, —
Höfum eins og venjulega til sölu frá þeim tíma
úrvals dilka- og geldfjárkjöt, mör, slátur og
svið. Söltum og pæklum kjöt fyrir þá, er þess
óska. Hofum til sölu undir kjöt heil- og hálf-
tunnur, nýjar og góðar. — Sendum heim kjöt
og mör.
MUNIÐ, AÐ HAUSTKAUPIN ERU DRÝGST! —
KAUPFÉLAG EYFIRÐINGA, Alcureyri