Alþýðumaðurinn - 07.12.1948, Síða 6

6
ALÞÝÐUMAÐURINN
Þriðjudaginn 7. desember 1948
Greinargerö um útboð ð nýju happ-
drættisláni ríkisins.
Ríkisstjórnin hefir ákveðið að
nota nú þegar heimild laga nr.
82, 13. nóv. 1948 til lántöku fyr-
ir ríkissjóð á þann hátt að bjóða
út nýjan flokk happdrættis-
skuldabréfa. 1 lögum þessum er
ríkisstjórninni heimilað að taka
alit að lö.milljón króna innan-
ríkislán. Verður öll lántöku-
heimildin notuð, og hið nýja
happdrættislán verður því
jafn stórt hinu fyrra. Tilhög-
un og upphæð vinninga verður
e'nnig hin sama. Dregið verður
í fyrsta sinn í þessum flokki
happdrættislánsins þann 15.
janúar 1949.
BRÉFIN SELDUST ÖLL Á
EINUM MÁNUÐI.
selt á öðrum sölustöðum. Eng-
inn happdrættisvinningur féil á
þessi bréf, svo að allir vinning-
ar'nir komu til útborgunar.
Vinningarnir dreifðust um land-
ið, nokkurn veginn i samræmi
við sölu bréfanna.
Til fróðleiks skal hér getið
heildarsölu skuldabréfanna í
þús. kr.
Reykjavík 7 millj. og 800 þús.
kr., Borgarfjarðar- og Mýra-
sýsla 295 þús.; Akranes 275
þús., Snæfellsness- og I-Inappa-
dalssýsla 175 þús., Dalasýsla 75
þús., Barðastrandarsýsla 254
þús., Isafjarðarsýslur' 283 þús.,
Isafjörður 375 þús.( Stranda-
sýsla 150 þús., Húnavatnssýslur
243 þús., Skagafjarðarsýsla 269
þús., S'glufjörður 457 þús.,
Ólafsfjörður 64 þús., Eyjafjarð-
arsýsla 218. þús., Akureyri 911
þús., Þingeyjarsýslur 300 þús.,
N.-Múlasýsla og Seyðisfjörður
226 þús., S.-Múlasýsla 254 þús.,
Norðfjörður 96 þús., Skaftafells
sýslur 220 þús.; Vestmannaeyj-
ar 309 þús., Rangárvallasýsla
214 þús., Árnessýsla 488 þús ,
Gullbringu- og Kjósarsýsla 310
þús;t Keflavík 230 þús. og Hafn-
arfjörður 510 þús. kr.
NÝ LÁNTAKA
ÓH J ÁK VÆMILEG.
I greinargerð fyrir fyrra happ
drættisláninu var þess getið, að
Aiþingi hefði^ í sambandi við
ýmsar hinar umfangsm'.klu og
kostnaðarsömu framkvæmdir
ríkisins síðustu árin, lagt á rik-
isstjórn þá kvöð að afla fjár til
framkvæmdanna með lántökum
innanlands. Ekki hefir reynzt
tuðið að afla nema nokkurs
hluta nauðsynlegs lánsfjár hjá
iánastofnunum í landinu. Héfir
því ríkissjóður sjálfur oi’ðið að
leggja fram mikið fé, umfram
h'.n föstu útgjöld sín, og auk
þess orðið að greiða háar upp-
hæðir vegna ábyrgðarskuldbind
inga sinna. Þetta leiddi af sér
yf'.rdrátt á reikningi ríkissjóðs í
Landsbankanum, sem í sumar
nam um 68 millj. kr., en hefir
nú lækkað í 39 millj. kr. Allmik-
:ð af þsssari upphæð stafar frá
rekstri ríkisins í ár og greiðist
\ æntanlega, þegar allar tekjur
ársins hafa verið innheimtar, en
svo mikill hluti lausaskuldarinn-
ar við Landsbankann er þó til
orðinn vegna útgjalda ríkissjóðs
í sambandi við aðrar lögboðnar
framkvæmdir, sem ekki hefir
tekizt að afla fastra lána til, að
óhjákvæmilegt er að bjóða út
nýtt 15 miiljón kr. innanríkis-
lán til þess að losna við þessa
lausaskuld, sem er mjög óhag-
stað fyrir ríkissjóð, auk þess
sem hún hamlar mjög annarri
lánastarfsemi bankans.
Þótt væntanlegu lánsfé sé
þannig ætlað að greiða lausa-
skuldir ríkissjóðs; er hér raun-
verulega verið að afla fjár' til
m'kilvægra framkvæmda í land-
inu, sem eru mikils virði fyrir
alia þjóðina og hún hefir sjálf
óskað eftir. Má þar nefna smíði
skipa og verksmiðja, fiskiðju-
ver og hafnai’gerðir, raforku-
framkvæmdir o. fl. Þjóðin verð-
ur að sjálfsögðu sjálf að bera
kostnaðinn af þessum fram-
Lvæmdum, og hann verður ann-
að hvort að gre'ðast með lán-
tökum eða auknum sköttum.
Ríkisstjórnin kýs fremur að
afla fjár til þessara fram-
kvæmda, sem þegar hafa verið
unnar að öllu eða miklu leyti,
með frjálsu lánsútboði en þv'.ng-
unarráðstöfunum. Væntir ríkis-
stjórnin þess, að sú stefna sé í
samræmi við viija alls þorra
þjóðar'.nnar. Sú lántökuaðferð,
sem valin hefir verið, er aul:
þess mjög hagkvæm fyrir kaup-
endur skuldabréfanna, þar sem
þeim er gefinn kostur á að
vinna m'klar fjárupphæðir al-
gerlega áhættulaust. Jafnframt
getur fólk á þenna hátt sa'fnað
sér öruggu sparifé, sem er sér-
staklega mikilvægt á þeim tím-
um; þegar peningavelta er mik-
.1, en vöruframboð litið. Þegar
þess er gætt, að þjóðin kaupir
árlega tóbak og áfengi fyrir
60—70 millj. kr., ætti það ekki
að vera of m'kil bjartsýni að
gera ráð fyrir, að hún sé fús að
kaupa fyrir 30 millj. kr. happ-
orættisskuldabréf, sem bæði eru
öruggur sparisjóður og geta auk
þess fært eigendum sínum mikla
fjárupphæð^ áhættu- og fyrir-
hafnarlaust.
TILHÖGUN
IIAPPDRÆTTISLÁNSINS.
Tilhögun þessa happdrætti: -
láns verður sú sama og fyrra
lánsins. Hvert skuldabréf er að
upphæð eitt hundrað krónur og
eins og eldri bréfin að öðru leyti
en því, að liturinn er annar, og
þessi bréf eru merkt „Skulda-
bréf B“. Vinningar eru jafn
margir og jafnháir og í A-
flokki. Sömu umboðsmenn ann-
ast solu þessara bréfa og hinna
íyrri, en annars er nánar skýrt
frá tiihögun lánsins í auglýsingu
r. öðrum stað hér í blaðinu.
........ ..v^ ’
DREGIÐ 15. JANÚAR.
Dregið verður í fyrsta sinn í
happdrætti B-flokks happdrætt-
isláns þann 15. janúar 1949. Þai
sem samgöngur við ýmsa staði
á landinu eru nú erfiðari en í
haust, þegar A-flokks bréfin
voru seld, er nauðsynlegt, að
sölu þessara bréfa verði að
mestu lokið um áramót, því að
erfitt getur reynzt að senda bréf
in á milii sölustaða síðustu dag-
ana.
Almenningi býðst hér enn
óvenju hagstætt tækifæri til
þess að safna sér öruggu spar'-
fé, sem vel getur ávaxtast ríku-
lega, um leið og það stuðlar að
auknum framförum í landinu.
Með því að 'eiga bréf í foáðum
flokkum liappdrættislánsins,. fá
n.i’nn fjórum sinnum á ári
foverju að keppa .um samtals
1844 happdrættisvinninga að
tjárhæð 1.5 millj. kr. en heild-
artala vinninga í báðum flokk-
nm liappdrættislánsins er
27.660.
Til þess að fá þetta óvenju-
lega tækifæri, þarf fóik aðeins
að lána ríkinu andvirði bréf-
anna, því að eftir 15 ár fæst það
að fuilu endurgreitt.
Mjög mik'.ð af fyrri skulda-
bréfum fyrra happdrættisláns-
ins var keypt handa böxmum,
enda er sérstaklega heppilegt að
safna þeim sparifé á þenna hátt.
Þar sem dregið verður í happ-
drætti hins nýja láns um imiðjan
janúar, eru happdrættisbréf
þess mjög vel fallin til jólagjafa,
enda eru þau bæði gagnleg og
skemmtileg gjöf.
Loks er rétt að vekja athygli
fólks á því að di’aga ekki úr hófi
að tryggja sér happdrættis-
skuldabi’éf í þessu nýja láni, svo
að það verði ekki urh seinan, því
að margt bendir til þess; að
þessi happdrættisbréf muni einn
ig seljast á skömmum tíma eins
og fyrri bréfin.
Ástæðan til þess, að ákveðið
hefir verið að bjóða nú þegar
út nýtt hanndrættislán, er sú,
að hin mjög mikla eftirspurn
eftir skuldabréfum fyrra happ-
drættislánsins leiddi í ljós, að
auð'.ð hefði verið að selja
ckuldabréf fyrir miklu hærri
upphæð. Strax eftir að dregið
hafði verið í happdrættisláninu,
tók að berast fjöldi fyrirspurna
um þao( hvort ekki væri ætlun-
ir. að bjóða út annað happdrætt-
islán. Þar sem fjárþörf í’íkisins
ér mikil, vegna hinna óvenju
miklu fi’amkvæmda síðustu ár ■
in, var talið rétt að nota þetta
iækifæri til lántöku.
Þar sem ekki hefir verið birt
■ nein fullkomin gre'.nargerð um
sölu skuldabréfa fyrra happ-
drættislánsins, þykir í’étt að
gera það hér í stuttu máli. Sala
bi’éfanna hófst þann 15. sept.
s. 1. og lauk. 15. okt. Nokkrum
ciögum áður höfðu reyndar ÖM
bréf selzt hjá flestölium um-
boðsmönnum lánsins, en eftir-
spurn'n var langmest síðustu
dagana. Hafði fjöldi fólks dreg-
ið að kaupa bréf í þeirri trú, að
tilkynningarnar um sölu bréf-
j) anna væru ýktar^ en þær voru
ætíð í samræmi við það, sem
- . -<iliEkt vai-ð komizt um gang söl-
mnnar.
Þegar sölu bréfanna lauk
þann 15. okt. voi’u óseld sam-
tals 330 happdrættisbréf í
Norður-Múlasýslu og Barða-
strandarsýslu, en hvert einasta