Alþýðumaðurinn - 24.12.1948, Síða 5

Þórður, fyrrv. óðalsbóndi að Stóru-Brekku hag-
ræddi sér í djúpa setustólnum og lét fara vel um sig.
Þetta var fyrsta jólanóttin hans í borginni. Allar
aðrar jólanætur hafði hann lifað að Stóru-Brekku.
Hann var einn heima. Konan hans hafði farið í kirkju.
Vildi endilega hafa það svo — fyrstu jólin í nýju
heimkynnunum. Það myndi verða gæfusamlegra fyrir
þau, sagði hún. Og tengdadóttirin hafði líka komið
í kvöld. Hann var haldinn klökkvakenndum drunga
við og tekið hana með sér.
Þórður kunni því líka vel að vera einn — einmitt
Og víst var lífið dásamlegt í þá daga — óslitinn
ástaróður í orði og verki til móður jarðar, sem endur-
fp
galt af ríkdómi sinnar frjósemi hvert handtak, sem
fyrir hana hafði verið gert. Og hreysti, heilbrigði og
gleði — voru þetta ekki föst hjú á Stóru-Brekku?
Jú — þakkað veri honum, sem veitir allar góðar gjaf-
ir, Og ekki neitaði lífið um vonina um framhald ætt-
stofnsins. Fráneygur og fagurlimaður einkasonur,
gáfaður og góður — heimilis- og héraðsprýði.
Og augu allrar sveitarinnar stefndu heim að Stóru-
Brekku. Ekki einungis þó þangað þætti sjálfsagt að
HALLDÓR FRIÐJÓNSSON:
Fyrstu jólin í borginni
og hugurinn reikaði víða. En allar þær ferðir enduðu
á einum og sama stað — heima að Stóru-Brekku. Og
minningarnar hlóðust að honum hver af annari. All-
ar hjúpaðar draumfegurð fjarðlægðarinnar, en um
leið sársaukakenndar og — ásakandi. Það var eins
og þær hvísluðn allar um leið og þær liðu hjá: Hvers
vegna yfirgafstu óðal þitt, sveit og samherja? Hvers
vegna? Hvers vegna? —
Já, hvers vegna?---------
Hvers vegna sat hann hér einn — visnandi jurt í
jarðvegi, sem hann gat ekki skotið lífrænum rótum í?
Hvers vegna?-----------
" Var ekki til þess afar einföld og algeng saga —
algeng nú á tímum? Var það svo sem nokkurt eins-
dæmi í sögunni að jafnvel traustustu skip lentu í
strandi. Steyttu á skerjunum, sem ekki er að finna á
algengum siglingaleiðum? Jú — eins dæmi var það
ekki — en hefði það þurft svona að fara?-----------
Einhvemtíma hefði það ekki þótt sennilegt, að
einkaerfinginn að allri Stóru-Brekkutorfunni yfirgæfi
óðalið meðan hann var þó svo hraustur, að hann
gekk að allri vinnu heima við. Og ósennilegra hefði
það þá líka þótt, þegar hann var kominn með bezta
kvenkost sveitarinnar sér við hönd og framtíðin virt-
ist blasa við björt og fögur — brautin bein til frama
og farsældar. v
JÓLABLAÐ ALÞÝÐUMANNSINS 1948
sækja ráð og styrk í vandamálum dagsins. Ekki fyrir
það, að þar áltu sér stað þær framfarir og stórvirki í
búnaði að heita mætti að jafngilti því, sem unnið væri
á öllum bæjurn sveitarinnar samanlagt. Nei, fólkið
lá ekkert á því að „Brekkan“ væri það höfuðból, sem
ekki ætti sinn líka í landsfjórðungnum. Jörð og hús-
bændur væru sómi sveitarinnar — salt hennar og
styrkur.
Og Stóra-Brekka stækkaði ár frá ári. Túnið stækk-
aði úr 50 dagsláttum í 200, og bæjar- og peningshús
risu ný á grunr.i gömlu húsanna. Og einkasonurinn óx
líka að viti, vænleik og menntun — þar til hann hafði
vaxið — frá jörðinni. Stórhugur hans rúmaðist ekki
lengur á Stórn-Brekku. Verkfræðimenntun, sem afl-
að var innan lands og utan, miðaðist við allt landið,
sem kallaði á starfskrafta hans og stórhug allan. Síð-
ustu námsárin var hann framandi gestur á Stóru-
Brekku. Og nú rak hann stærstu og þekktustu verk-
íræði- og leiðbeiningastofu borgarinnar og hafði
marga menn í þjónustu sinni.
Það var ósögð saga hvernig þeim Brekku-hjónunum
var innanbrjósts þegar auðséð varð að hverju stefndi
með erfingja jarðarinnar. Þau báru ekki tilfinning-
arnar utan á sér. En ótaldar voru þær næturnar, sem
þau hvíldu hlið við hlið, svefnvana, en reyndu að villa
hvert fyrir öðru með því að látast sofa. Hverju þeirra
3