Alþýðumaðurinn - 24.12.1948, Qupperneq 19

hennar hafði enga ró í sínum beinum, nema að reyna,
hvort honum tækist ekki betur. Ég reyndi að telja
hann á að bíða, þar sem ég nú hefði svo fá eintök
meðferðis. En hann sagði; að ef ég léti hann ekki fá
Biblíuna þá þegar, yrði ég að minnsta kosti að taka
við greiðslu fyrir hana, svo að tryggt væri, að hann
fengi hana síðar. Ég lét honum hana því í té, en auk
þess pantaði hann sex Nýjatestamenti, svo að börn
hans gætu eignast sitt eintakið hvert.
Daginn eftir naut ég þess heiðurs að amtmaðurinn
á Norðurlandi Conferensráð Thorariensen7) heimsótti
mig. Eftir að hann hafði boðið mig velkominn til Is-
lands, lýsti hann með mörgum fögrum orðum á-
nægju sinni yfir ferðalagi mínu og tilgangi þess. Hann
skýrði mér frá( að hann hefði fengið tilkynningu frá
sýslumanni einum austanlands um, að sending af
Biblíum og Nýjatestamentum væri komin þar á einn
verzlunarstaðinn. Eftir að hafa ráðfært mig við amt-
manninn og kaptein Scheel um framhald ferðar minn-
ar, afréð ég að breyta hinni upprunalegu áætlun. 1
stað þess að fara vestur um land til Reykjavíkur
ákvað ég nú að fara austur um. Ég hafði enn nægi-
legan tíma til þeirrar ferðar, og fékk vissu um, að
árnar, sem eru margar og miklar á þeirri leið, væru
mun betri yfirferðar á haustin en vorin.
Þenna dag komst ég í ánægjulegan og mér dýrmæt-
an kunningsskap við Briem8) sýslumann. Ég fór með
honum um kvöldið heim til hans að Kjama, sem ligg-
ur um tvær mílur suður frá Akureyri. Bærinn liggur
mjög fagurlega. Megindalur Eyjafjarðar blasir þar
við, en einnig sér þar til nokkurra smádala, sem
ganga út frá honum til vinstri handar. Verið var að
gera við húsakynnin. Garður var við bæinn, honum
var skipt í tvo hluti, og mjög smekklega frá honum
gengið. Vatn var leitt í hann til vökvunar frá smálæk
þar í grend, og yfir garðshliðið voru skráðar setning-
ar siðfræðilegs efnis. Ég kom fyrst inn i skrifstofu
sýslumanns. Þar var dálítið af bókum, en ekki voru
þær mikils virði, dagbækur og alls konar samsafn.
Or skrifstofunni var ég leiddur inn í setustofuna. Þar
voru tveir bókaskápar, í öðrum voru rit um lögfræði,
stjórnmál og hagvísindi og þessháttar en í hinum
kendi margra grasa, en allt voru það ágætar bækur
og mikilsverðar. Eftir skamma hríð kom frú Brienf')
ásamt öðrum meðlimum fjölskyldunnar inn. Var hinn
mesti myndarsvipur á allri fjölskyldunni. Þegar ég
hafði borðað bláber og rjóma var mér boðið upp á
loft, til að skoða bókasafn frúarinnar. Það er geymt
í litlu, snotru herbergi, því er vel fyrir komið, og er
að mestu leyti íu’vals bækur um guðrækileg efni. Frú
Briem er víða kunn fyrir guðrækni og menntun. Enda
þótt hún veiti f jölmennu heimíli forsjá, ver hún samt
miklum tíma til að uppfræða börn sín og auðga anda
sinn. 1 bókasafni hennar eru um 100 bindi. Þar voru
danskar og íslenzkar þýðingar af enskum ritum, svo
sem: Hugleiðingar Heweys; rit Newtons um Spádóm-
ana, Blairs um Fjallræðuna og Sherlocks um Dauð-
ann. Þýðingar Guldbergs og Bastholms af Nýjatesta-
mentinu og hinir ágætu Biblíulestrar Balles voru þar
einnig. Mér þótti ánægjulegt að sjá þar eintak af
Nýja-testamentinu frá 1807, sem bar þess glöggar
minjar að hafa verið lesið mikið og með athygli. —
Sýslumaður á tvær íslenzkar biblíur í arkarbroti, en
engu að síður vildi hann kaupa nokkur eintök af hinni
nýju útgáfu, sem hann taldi að væri aðgengilegri
fyrir börnin en hin eldri.
tJr þessu litla, skemmtilega herbergi var mér fylgt
inn í stórt hús, sem lá fast að því, en það var dvalar-
, og svefnherbergi vinnufólksins. Rúmin voru hreinleg
og snoturlega uppbúin( og loftræsting var þar góð,
sem því miður er alltof sjaldgæft á Islandi. Það vakti
og ánægju mína, er mér var sagt að hús þetta væri
einnig einskonar kapella heimilisins. Á hverju kvöldi
safnaðist heimilisfólkið, um 20 manns, þarna saman,
þá er sunginn sálmur, síðan er lesinn kafli úr biblí-
unni og að lokum beðin viðeigandi bæn. Húsbóndinn
annast þessa guðsþjónustu, en auk þess les sýslumað-
ur eina til tvær stundir á hverju kveldi á veturna
fyrir fólkið, meðan það situr að vinnu sinni í baðstof-
unni. En það sem mest er um vert( og varla verður
nægilega hrósað, er að hann les úr hinum sögulegu
ritum Biblíunnar, í stað fornsagnanna, sem áður voru
almennt lesnar,, og enn eru eftirlætislestur flestra
bænda. Fornsögurnar íslenzku eru áreiðanlega mjög
merkilegar, þar sem í þeim er að finna fjölmargan
fróðleik um sögu norrænna þjóða, sem annars væri
gleymd og grafin að mestu. 1 höndum lærðra manna'
gætu þær þannig verið gagnleg og góð lesning. En að
hvetja alþýðu manna til að lesa þær, mundi einungis
verða til að þróa það sæði hjátrúar og hindurvitna,
sem almenningur er allt of hneigður til að ala með
sér, en slíkt mundi hafa hin bölvænlegustu áhrif á
skaphöfn manna og lífsvenjur.
Húslestrar em annars ræktir á næstum hverju ein-
asta islenzku heimili frá Mikaelsmessu til páska. Á
sumrin hins vegar er heimilisfólkið svo freift við hin,
daglegu störf, og tómstundir frá þeim svo fáar ogj
sundurslitnar, að það er næstum ókleift að safna því;
öllu saman,, til sameiginlegrar guðræknistundar. Samt
eru mörg heimili svo guðrækin, að húslestrar eru
lesnir þar allt árið. Eyfirðingar og nágrannar þeirra
í næstu sveitum eru gáfaðir og betur menntir en fólk
í öðrum héruðum landsins. Þeir gera sér mikið far
um að uppfræða börn sín, og þar sem náttúra lands-
ins er gjöfulli við þá, en í öðrum héröðum( veitist
þeim léttara að afla sér nauðsynlegra fræðibóka í
þeim tilgangi. En jafnvel hérna er Biblían sjaldséð
bók. Og þess eru dæmi að bændur hafi boðið 5—6
JÓLABLAÐ ALÞÝÐUMANNSINS 1948
17