Dýraverndarinn - 01.04.1938, Qupperneq 8

20
DYRAVERNDARINN
þegar hann kemur í nánd viíS þann, sem hann veitir
eftirfc>r, ef matSur er ekki kominn alla leið,
Keli veit. að hann átti ekki að vera með í förinni,
þótt hann hinsvegar gæti ekki ráÖið viÖ ferðafýsn
sína. Þegar hann sér þann, sem hann eltir, álengdar,
])á fer hann út af veginum, leggur rófuna niöur á
milli fóta og læöist eftir götuskorningum, til þess
aö sem minst beri á sér.
Hann virðist helzt ekki vilja að maður verði hans
var, fyrr en komiÍS er á leiðarenda, heldur laumast
hann þegjandi áfram skáhalt á hlið við mann. Ef
maður kallar til hans og segir honum að fara heim,
þá hægir hann að vísu nokkuð á sér í bili, en heldur
þó áfram.
Kalli maður aftur á móti vingjarnlega til hans,
þá rekur hanrrmpp gól af gleði og kemur i hend-
ingskasti, og er ])á ýmist samsiða hestinum á veg-
inum eða rétt á eftir honum. líftir það kemur hann
að öllu leyti frjálslega fram, því nú veit hann a'S
hann má vera meS í ferSinni.
Komi maSur að á eða vatni, sem þarí aS fara
yfir á leiSinni, þegar Keli er meS, þá vill hann nú
helzt vera laus viS aS bleyta sig. Hann fer þá a'S
ýlfra dálítiS, eins og hann sé aS biSja mann aS nema
staSar. Um leiS og hesturinn nemur staöar, hefir
Keli engar sveiflur á því, nema stekkur á bak fyrir
aftan mann og heldur sér þar dauSahaldi, á hverju
sem gengur, i þeim stellingum, sem myndin sýnir.
Myndin er af okkur Kela, þar sem viö „tvímenn-
um“ á Grána minum. Mér er þaS i minni, hvaS
Grána minutn varS hverft viö i fyrsta skifti sem
Keli stökk á bak fyrir aftan mig. Hann hentist
langar leiöir út i vatniS, ausandi svo, aS gusurnar
gengu mér yfir höfuS, en Keli ríghélt sér og datt
ekki af l)aki. SiSan höfum viö Keli oft „tviment"
á Grána, bæöi yfir HéraSsvötn og aörar ár þar
heima í Skagafiröi. Nú finst Grána þaö alveg sjálf-
sagt, aö lofa Kela aö sitja á I)akinu á sér yfir árnar,
og nemur undireins staöar sjálfur, þegar hann heyr-
ir Kela ýla á vatnsbakkanum, áöur en lagt er út í.
ÖSru máli er aö gegna, þegar Keli heldur aö
hann sé óvelkominn meS í ferSina og komiS er aS
vatnsfalli. Þá laumast hann áfram, eins og á'Sur
er sagt, langar leiSir frá manni og kemur aö ánni
á alt öSrum staS, leggur hiklaust út í og syndir
yfir. Þá biður hann ekki að lofa sér á bak, heldur er
hann þá oftast kominn yfir á undan ferðamanninum.
Hvers vegna leggur nú Keli svona mikið á sig
til að ferðast? Eg held að það stafi af tvennu: í
fyrsta lagi hefir hann gaman af aö ferSast og sjá
sig um, og í ööru lagi er þaS trygð og vinátta,
sem knýr hann til aö fylgja heimamönnum, sem
fara í ferðalög.
Á vorin, ])egar orðið er hlýtt í veðri, er Keli van-
ur að liggja uj)pi á fjóshlöðunni á nóttunni. Það-
an sér. hann yfir alt túnið, og ver það svo ræki-
lega fyrir skejnnun, að enginn maður ])arf um það
að hugsa.
í fyrravor (i937) varð ein ær, sem bróöir minn
átti, fyrir grjóthruni og fótbrotnaði. Hún var þvi
látin vera heima á túni alt vörið, meSan fóturinn
var að gróa. Keli amaðist aldrei neitt við hcnni.
þótt hann sæi hana í túninu, en ef affrar rollur komu
í túniS, þá rak hann þær burt meö miklum skör-
ungsskaj), en þó án þess aö bita þær, því hann bítur
aldrei menn eöa skepnur.
Hann haföi séð, þegar fótbrotna ærin var látin
inn á túnið, og vissi að hún átti aö vera þar, þess
vegna þekti hann hana og sneidcli altaf hjá henni,
þegar hann rak aðrar kindur úr túninu.
Keli er nú kominn á efri ár, en er þó enn vel
ern. ÞaS mætti ýmislegt skrifa um hann fleira, sem
frásagna er vert, en ])etta verður að nægja að sinni.
íslénzku hundunum hefir því miöur oftast veriS
lítill sómi sýndur. líkkert hefir veriö svo illt, að
þaS hafi ekki þótt fullboðlegt handa lnmdunum,
sbr. „hundaveSur", „hundamatur" o.fl. ÞaS er tæp-
ast efamál, aS fjölmargir íslenzkir hundar eru mjög
vitbornir, ])ótt nokkuð sé ])að auðvitað, misjafnt; en
þaö er ekki aS búast viS því, aS kostir íslenzku
hundanna fái notiS sín undir þeim lifskjörum, sem
þeir hafa átt viS aS búa á umliönum öldum, því
þau llafa sannast aS segja veriS smánarblettur á
íslenzkri þjóðmenningu.
Menn ættu aS gera sér meira far um það, en nú
tíðkast alment, aS veita gáfum dýranna eftirtekt
og færa dæmi um þær í frásögur. Sumir menn álíta,
aö dýrin séu bara „skynlausar skepnur”, sem ekki
þekki illt frá góðu. Þetta er gömul villa, sem ])arf
aS bverfa. ÞaS kostar ekki fé, aS veita háttum dýr-
anna eftirtekt og því, hvaöa gáfur koma oft og
einatt í ljós hjá þeim, en þaS hjálpar mönnunum
til aS skilja sálarlíf dýranna, og þaS, aS skilja
dýrin rétt, er frumskilyrSi fyrir því, aS geta veriö
dýravinur. Á sumardaginn fyrsta 193S.
Jón N, Jónasson,