Víðir - 13.09.1930, Qupperneq 3

hefur búið út, og líka mér þær
prýðilega.
Ættu allir þeir hér ! bæ,sem ann-
ars láta sér ant um að hafa hreint
og tært neysluvatn, að fá hann
tii að setja síur við brunnana,
þvt með þeim útbúnaði sem hann
hefur á þessu, síast öll óhrein-
indi úr vafninu.
Menn verða ætíð að muna að
regnvatnið getur verið ágætis
neysluvatn, ef það óhroinkast
ekki í forugum og skítugum
brunnum, eins og ávalt verður
ef óhreinindi af húsþökununum
ekki er náð burt, áður en þau
lenda I þá.
Ól, O. Lárusson.
Síðasti
útilegukappinn.
Á sunnudagskvöldið var and-
aðist einn af elstu mnnnum hér
í bæ, Bjarni þorsteinsson í Vall-
arnesi. Hann mun vera fæddur
1. nóvember 1841 og var þvi
nær 89 ára. Með honum mun
vera fallinn i valinn hinn aíðasti
af köppum þeim, sem tóku þárt
i útilegunni miklu 25. febr. 1869,
en hún var, eins og kunnugt, er
ægilegasta þrekraunin, sem sjó-
mannalið Vestmannaeyja komst í
á síðustu öld, enda láu þá úti 13
skip, en eitt fórst með 14 mönn-
um og 3 eða 4 menn af þeim,
sem úti láu dóu úr vosbúð og
kulda. Hugsanlegt er, að á landi
sé einiiver enn á lífi af þeim,
sem úti láu, en hér í Eyjum var
Bjarni heitinn hinn síðasti, sem
aður er sagt. Sá næstsíðasti var
Ólafur heitinn í Nýborg.
P. V. G. K.
Gjöf. ' i
Um miðja vikuna barst barna-
Skólanaum kærkomin sending.
það var gott eggjasafn, um 60
stykki, yfir 50 teg., alt vel útlít-
andi. Gefandinn er Trausti Ein-
arsson stúdent, sem átt hefur
heima hér í bænum til þessa, en
er nú fluttur burt.
Eggjasafn þetta er góður feng-
ur fyrir skólann, því hann á enn
engan vísir að náttúrugripasafní,
sem þó er taiið nauðsynlegt
hverjum skóla. Vonandi verður
þess ekki langt að biða að hann
fái einhverja viðbót af náttúru-
gripum með einhverju móti. Grös
og fiska og önnur sjávardýr, sem
Skólanum hafa borist öðru hvoru,
hefur ekki tekist að geyma vegna
þrengsla. Óvíða hagar betur til
en hér að safna sjávardýrum, en
öll tæki vantar til að geyma þau.
Fuglasafn er ekki heldur hægt
að geyma, nema lítinn vtsir, en
steinasafn má vel geyma og grasa-
safn nokkurt nú orðið.
Gefandinn að eggjasafninu hef*
ur undanfarin ár stundað nám í
stjörnufræði við háskóla í þýska-
landi, fyrst í Göttingen ogsíðan
Munchen, og nú er liann á för-
um þangað til að halda náminu
áfram. þessi gjöf hans ber vott
um sérstaka ræktarsemi við barna
skólann og átthagana. Kann ég
konum bestu þakkir fyrir, fyrir
hönd hlutaðeiganda.
Vonandi bíður hans[mikill frami.
Páll Bjarnason,
Kvittun.
Grein hr. Georgs Gíslasonar
í 42 tbl. »Víðis« gefur í rauninn
ekki mikið tilefni til andsvara.
þö getum við ekki látið hjálíða
að athuga hana nokkuð nánar.
Manninum finnst auðsjáanlega
málstaður sinn ektd góður, og
afneitar af miklum „jötunmóði"
öllum sínum fyrri orðum og
gjörðum. Auðvitað er hannsjálf-
ráður að því, en ekki þykir það
karlmannlegt, og ekki mun það
vera háttur íþróttamanna alment,
en vorkunnarmál er þetta nokk-
urt, og eftir ástæðum ofur eðli-
legt og lýsir manninum vel.
Hann byrjar á því að ávarpa
okkur með nokkrum velvöldum
orðum og vill leggja málið und-
ir dóm almennings.
Ekki skorumst við undan því,
en það skilyrði verðum við þó
að setja, að hann gangi ekki svo
mjög á bug við sannleikann, sem
raun ber vitni um. En sérstak-
lega verðum við þó að krefjast
þess, að hann gangist hreinlega
við „tukarlinum", því við hann
losnar hann ekki hvort sem er.
það er skemtilegur og skýr snáöi
og sver s'g greinilega i ættina.
Finst okkur það blátt áfram illa
gert af Georg að ýta greyinu frá
sér, enda þýðingarlaust með öllu.
Næst biður hann »Víðir« að
prenta hátíðaræðu sína. það var
vel valið, og þykir mönnum al-
ment mjög vænt um það. Eigin-
lega ætti hann að gefa hana út
sérsprentaða. Myndi það verða
bókmentum vorum ómetanlegt
gagn og sómi mikill.
Svo kemur nu kaflinn með
»rauðu duluna«. þykir okkur
Georg sýna hugdirfð mikla að
veifa henni. Héldum við satt að
segja að hann ætti, það sameigfn-
legt við »gripina með klaufirnar*
að honum værl bölvanlega við
hana. Næstu málsgrein skiljum
vér alls ekki nema niðurlagið, en
nennum ekki að eltast við þann
útúrsnúning.
Nú koma nokkur orð á víð og
dreif um þjóðhátíðina og ómak
það, sem henni sé samfara. Er-
um við því sammála, enda hagg-
ar það í engu því, sem við hof-
um áður sagt.
í næstu málsgrein er ofur sak-
leysislega reynt að læða því inn
hjá almenningi, — undir hvers
dóm Georg vill leggja málið, —
að við höfum farið fram á 150
kr. fyrír aðstoðina. þetta erekki
réti. Okkar fyrsta og síðasta boð
var bundið við 100 kr., hvorki
meira né minna, og lýsum vér
því þessa sögu hér með raka-
laus ósannindi. ,
Næst kemur Bió í 6 þáttum.
Ekkj er það nú skemtilegt, þó
munum við líta á það nánar.
í fyrsta lagi fá meðlimir Lúðra-
sveitarinnar sem einstaklingar
aldrei neitt fyrir vinnu sína, eins
og takið var fram í fyrri grein
okkar.
það sem við vinnum inn renn-
ur í félagssjóð, og er þvi varið
félaginu til viðhaids, alveg á sama
kátt og það sem »þór« hlotn-
ast í ágóða.rennur í félagssjóð,
en ekki til meðlima beint. Hér
er félag sem semur við annað
félag, en ekki einstaklingur við
einstakling, og blandar Georg
þessu tvennu um of saman.
Öðrum þætti er þegar svarað.
í þriðja lagi gefur Georg t skyn
að meðlimir Lúðrasveitarinnar
vinni ekki annað að þjóðhátíð-
inni en að spila á lúörana, og með
því komi vinna þeirra á móti
vinnu annara meðlima íþróttafól.
þetta er ekki rétt. Sem með-
limir íþróttafélaganna vinna þeir
að undirbúningi þjóðhátíðanna
engu síður en hverjir aðrir.
I fjórða lagi er það rétt, að á
sínum tíma styrktu iþróttafélög-
in okkur með fjárframlagi, og
var heitið aðstoð á móti. Sú að-
stoð er þegar veitt, með því að
við höfum spilað á þjóðhátíðum,
iþróttasýningum og dansleikjum
félaganna fyrir ekki neitt, og get-
ur Georg varla vænst þess með
sanngirni, að eiga tiikall til okk-
ar alla æfi fyrir þetta.
I fimmta lagi, hvað viðvíkur
gömlu lúðrunum, þá er því fyrst
til að svara, að þeir voru als
ekki frá íþróttafél. »þór“, og á
það því enga kröfu á handnr
okkur þess vegna. Annars voru
lúðrar þessir ekki á neinn hátt
mikils virði og því nær ónot-
hæfir nema með mikilli viðgerð.
I sjötta lagi. Um ferðalag
flokksins i aðrar sýslur er það
að segja, að viðkomandi félag
eða félög lögðu allmikið á sig til
þess að fá okkur. Við vorum
sóttir og fluttir fram að sjó og
er hestlán það og tími sem í það
fór mikils virði ef til peninga
væri metið, og kom því greiði á
móti gréíða þar sem margir úr
Lúðrasveitinni ætluðu á þetta um-
rædda héraðsmót hvort sem var.
Við könnumst fúslega við að
við spilum altof sjaldan úti, og
er það eitt af því, sem er öðru-
vísi en það á að vera. Aanað
af því tagi eru t. d. sumar úti-
æfingar, sem Georg Gíslason á
að standa fyrir.
Lúðrasvcit Vestmannaeyja.
Ungiingur
16—17 ára (ekki yngri) getur
komist að sem nemandi á Rak-
urastofunni.
Arni Böðvarsson.
Bók um
Rússland.
Niðurl.
Móðirinn getur bent á fleiri
en einn barnsföður. Rétturinn
úrskuröar hver sá rétti barns-
faðir sé, og það er skylda réttar-
ins, eftir ný rússneskum lögum
að líta á hag barnsins, frekar öllu
Öðru, og fyrir því ersá efnaðasti
venjulegast dæmdur til þess að
greiða meðlögin með króanum.
Kona og karlmaður búa sam-
an eftir vild, eins og áður er
greint. Hjónabandið er meðöllu
úr sögunni.
Fóstureyðing er leyfileg, og
frjálsræði kvenna í ástamálum
engum takmörkum bundið.
Konurnar hafa á öllum svíðum
sömu réttindi og karlmenn.
Við manndrápi liggur ekki
dauðahegning, en líflát ar þó lög-
heimilað, ef einhver sýnir andúð
gegn stefnu kommúnista eða
sovjetstjórninni.
Ríkisútvarpið.
(Jónas þorbergsson útvarps-
stjóri hefur beðlð blöðin fyrir
eftirfarandi greinargerð um und-
irbúning og starf útvarpsins.)
Vegna sívaxandi fyrirspurna al-
mennings um ýms ajriði viðkom-
andi útvarpsmálinu, skal eg leyfa
mér að gefa í eftirfarandi línum
nokkra yfirlitsfræöslu um það,
hvat 'komið er um þessar mund-
ir undirbúningi málsins.
Elns og fyr hefur veríð skýrt
frá í blöðunum, hamlaði veður-
harka nálega öllum framkvæmd-
um síðastliðinn vetur. Og vegna
frosta i jörðu tafðist vinna langt
fram á vor. Uppsetning véla hófst
því ekki fyr en um miðjan júli.
Síðan hefur verkinu miðað eftir
fylstu vonum. Eins og kunnugt
er varð Marconifélagið I London
hlutskarpast í tilþoðum utfi smíði
og uppsetningu véla og sendi-
tækja stöðvarinnar. En smiði og
uppsetning á loftnetSstöngum
hlaut Telefunkenfélagið í Berlín.
Uppsetning stanganna hefur mið-
að vel og er nú bráðum lokið.
Eru þær gerðar úr stálgrindum*
150 metra háar og er hvor stöng
fest 12 stögum í grunnmúruðum
festarhöldum, meginsterkum. Að
öllu eru stengurnar mikið og
lurðulegt mannvirki. Má ogsvlp-
að segja utn útvarpsvélarnar. að
þær eru furðuleg dvergasmíð,
lyrir sjónum þeirra mannu
sem ólærðir eru um þau efni.
Bæði félögin, sem standa fyr-
ir þessum verkum, hafa sent
híngað dugandi menn til þess aw
annast verkin og staðið að öllu
leyti við skuldbindingar sínar.
Allmiklar kviksögur gengu um
það, að íslendinga bristi hug til
þess að vinna í hinni miklu hæð.
En ekki voru slíkar sögur á nein i