Víðir - 04.04.1946, Blaðsíða 3

VÍÐIR
3
fáeinar línur af þínu bréfi. Það er
þá fyrst, eins og margir segja, að
niinnast á veðurfarið. Siimarið var
gott og góð uppskera bæði með
hey og korn, en núna þennan sein-
asta mánuð kalt. Mælirinn liér er
allt öðruvísi en lieima, en kuldinn
liefur verið 50 og stundum 60.
Við sem erum frá íslandi segjum
hérna: Mikið er að heyra með all-
ar framfarirnar í Eyjunum og er
alveg lilessa. Ég fór til Ameríku
1905 og ég var í bænum Selkirk í
3 ár, svo fór ég hingað sem ég
er. Ég var fyrst úti á landi og
hafði dálítið af skepnum og leið
alltaf vel, en svo fór ég liingað
í þennan bæ, og líður vel. Hér
missti ég konuna. Svo lief ég ver-
ið einn síðan og alltaf líður mér
vel.
Nú er verið að fiska bér á vötn-
unum. Þau eru mörg og Manitoba-
vatnið er liér mest, eittlivað um
8 mílur liéðan, og þeir fiska vel,
en fiskitúrinn er ekki nema 4 mán-
uðir. Ég á 3 dóttursyni og þeir
fóru allir í stríðið. 2 eru komnir
beilir og lieilbrigðir, en einn er
á leiðinni. Ég skrifa ekki meira
núna, kannske skrifa seinna. Vertu
svo blessaður og sæll og guð veri
með þér.
Með beztu óskuin til ykkar
■d'ra í framtíðinni.
GuSlaugur SigurSsson.
Á aukablaði, sem fylgdi með
bréfinu frá Guðlaugi gamla, stóð
þetta:
Ég bæti við á þetta blað fá-
einum línum. Ég fékk stóran
blaðaböggul og það var skrifað
utan á liann eins og utan á bréf-
ið og ég veit að það er frá þér
og það eru allra handa blöð alls-
staðar af blessuðu Islandi. Ég
vildi að ég væri kominn Iieim að
sjá allt í Vestmannaeyjum, en
ekki get ég trúað því að ég rati
ekki upp fyrir hraun eins og ég
befi góða sjón. Ég liefi ekkert
tapað af sjón og ablrei brúkað
gleraugu. Svona er guð góður við
mig. Nú er blessað nýja árið kom-
ið og er mikið mildara en þegar
garnla árið fór út* Svo bið ég þig
að fyrirgefa skriftina. Mér liefur
ahlrei verið sýnt að draga til stafs,
°g aldrei sezt á skólabekk. Að end-
uigu bið ég að heilsa þeim, sem
muna eftir mér í Eyjum, ef þú
kemur þar.
GuSlaugur Sigurðsson.
Rúsínur í pökkum
og lausri vigt
Sveskjur
ÍSHÚSIÐ
EYJ
Þangskurður
Eyjarnar eru eldiviðarsnauðar,
þar sem ekki finnst notliæfur mór
hér í jörðu. Þó er lítilsliáttar lorf-
mór í Torfmýri, en liann er svo
vondur, að Iiann liefur ablrei ver-
ið tekinn neitt sem heitir.
Sá eldiviður, sem bér féll til,
var skán, tað, lundabrýlur, báfur,
rekaviður og svo þang.
Fjara var liér óskipt að öllu
leyti fram undir síðustu aldamót
og mátti liver liirða, þar það sem
liann náði í. En þá var ójöfnuð-
urinn og óróinn út af reka, þang-
og sölvatekju orðinn svo mikill,
að Þorsteinn læknir Jónsson og
Sigurður lireppstjóri Sigurfinns-
son gengust fyrir fundi, þar sem
fjöru liér var skipt.
Tómthúsmenn fengu Torfmýr-
ina og Lágasker, en jarðarbændur
bitt.
Þangskurður var beztur á Urð-
unum, Ilörgeyri og Lágaskeri, þar
næst í Brimurð, vestur af Torf-
mýri og með Skönsum, þar til
þangfjaran eyðilagðist þar við
lirapið lir Klifinu jarðskjálftaárið
1896.
Til þangskurðar var farið á
haustin, ]»egar stórstreymt var.
Lagt var upp með góðlega hálfút-
föllnum sjó, svo að þangskurður-
inn gæti farið fram um fjöruna.
Sexróin skip, sem voru nokkuð
stór, voru notuð til þessara ferða.
Misjafnt var, hve margir tóku
þátt í ferðinni. Venjulega 6—8
karlar, konur og unglingar. Bátn-
um var lagt við skerið, meðan
])angskurðurinn stóð yfir og gætti
einn bátsins.
Lágaskerið var flatt sker fyrir
innan Klett, á að gizka 1 hektari
að flatarmáli. Milli þess og Mið-
kletts er sund, er Faxasund heitir,
fjölfarin siglingaleið.
Á Lágaskeri er kunnugt um, að
orðið liafi skipsströnd, og ein-
bverju sinni synti strokuliestur
þangað lit af Eiðinu og sáu sjó-
menn hann, þegar þeir voru að
koma úr róðri, en láðist að skilja
eftir mann bjá honum, á meðan
þeir fóru í land að gera aðvart.
En þegar komið var að vitja lians,
var liann farinn. Fannst bann síð-
ar rekinn upp á sandana og liafði
þá lialdið áfram, en sprungið á
sundinu.
Þangið er mest á sunnanverðu
skerinu. Það er tvennskonar, blað-
þang og blöðruþang, og þótti það
síðarnefnda lakara, því að það
voru meiri smellir og leiðindi,
])egar því var brennt.
ALÍ F
blautt þang. Stundum var göslað
út í sjó upp í liné eða jafnvel
dýpra í sogunum á flám og í lón-
um, því að þar var oft loðnast,
og þegar ekki féll út, teygðu menn
sig niður í sjóinn við ])angskurð-
inn. Þangið var skorið með venju-
legum fiskibnífum.
Það var borið jafnóðum burt
í pokum og var það beldur ekki
góð vinna að bera þunga poka með
sjóblautu þanginu á bakinu á ó-
sléttu, sleipu skerinu, og voru
þeir, sem það gerðu, skiljanlega
boldvotir, ekki síður en þeir sem
við skurðinn stóðu.
Þangskurðurinn stóð yfir um 3
klst. Fólkið liafði með sér bita og
snæddi hann á skerinu, þegar búið
var að fylla bátinn og tilbúið var
að leggja af stað lieim.
Ferðin livora leið tók upp undir
1 klst. Þegar komið var lieim, var
lent við Steinbryggjuna norður af
Garðinum.
Þangið var svo borið upp á
Garðstún og dreift þar úr því.
Það þótti gott, þegar rigndi ofan
í það fyrst. Þangið varð að þurrka
vel, til þess að það yrði góður eldi-
viður og var þá breitt og sett í
dríli á milli ög brigði yfir.
Þegar þangið var orðið þurrt,
var það bundið í bagga og þá
skipt og flutt síðan á hestum heim
til húsa.
I einni slíkri þangferð fengust
um 12 liestburðir af þangi.
Þangið var geymt í útibúsi og
var oft dreift um það fýlaslori og
vængjum og þegar bitnaði í öllu
saman, smurðist slorið inn í þang-
ið, svo að það sást varla, þegar
þanginu var brennt. Þótti það
þannig miklu betri eldiviður.
Flestir böfðu ])á eingöngu lilóðar-
eldhús.
Allir búandi inenn í Eyjum
reyndu að afla sér þangs til ebli-
viðar, jafnt ríkir sem fátækir. Ef
greitt var fyrir ferðina, var það
1 króna, en það gerðu yfirleitt ekki
aðrir en kaupmennirnir, því að
binir fóru sjálfir eða heimamenn
þeirra.
Um leið og Jiangið voru tekin
söl, sem notuð voru til manneldis
og fjörugrös, sem notuð voru
einkum til skepnufóðurs, og lítils-
báttar í brauð, þegar bart var í
ári.
I þangfjöru mun hafa verið liætt
að fara upp úr síðustu aldamótum.
Þó eru einstök dæmi til að seinna
htjfi verið farið.
(Heimild: Magnús Guðmunds-
Magnús Jónsson
Solvang
Horfinn á braut
frá heimsins þraut
í himins shaut
og hei&ur hlaut.
Sé eg í anda
sœgarp standa
og sigling vanda
til sólarlanda.
Seggur af bar
er sigldi of mar
fár betur far
sitt fœr&i í var.
Gifta þér ré&
og gaífa lé&
skáldfáka ge&
skrýddi „Hallfre&“.
Voru hér margir
moldu orpnir
minntist þii þeirra
í mœtu Ijó&i.
Því skal þökk klingja
þér hei&ur syngja
fallinn upp yngja
og klukkum hringja.
Sé eg í hœ&ir
sorg hvar ei hrœ&ir
sár eigi blœ&ir
né sjúkan mœ&ir.
Þar muntu þjóna
þekktri prý&i
dag hvern nýjan
drottni þínum'.
Sel ýmsar hannyrðavörur
og ieikna á — Afgreiðslu-
fimi aðeins á þriðjudögum
og föstudögum kl. 4 til 7
siðdegis.
ILLE GUÐNASON
Pingvöllum
DILKASVIÐ
í dósum
ÍSHtJSIÐ
Ávalt
nýtt
SKYR
ÍSHIJSIÐ