Alþýðumaðurinn - 14.05.1970, Blaðsíða 2

SVAR TIL „ÞYTS”
FRÁ JÓNI HELCASYNI
ÞAÐ virðist svo, sem ég hafi
heldur betur komið við kaunin
'hjá krötum með greinarkorni
mínu í Verkamanninum.
Ég bjóst reyndar við því, að
þeir myndu kveinka sér, en að
ég myndi kviðrista þá alveg, því
átti ég sízt von á og enn síður
að önnur eins óhreinindi myndu
brjótast út úr óskapnaðinum,
sem raun ber vitni. Það virðist
svo sem full ástæða hafa verið
orðin til að stinga á kýlinu. Því
líkur óþverri virðist hafa verið
orðinn innifyrir, að helzt mætti
líkja gusunni við Heklugos.
Nú óþverranum var auðvitað
beint að mér, þar sem þeir upp-
götvuðu, að ég væri orðinn stór
og mikill einræðisherra, sem
ríkti og drottnaði á skrifstofu
verkalýðsfélaganna, væri búinn
að sölsa undir mig sjóði félag-
anna og hefði öll ráð í hendi
mér, því væri nauðsynlegt að
gera út af við peyja í fyrstu
atrennu. Til þess að fallið yrði
ekki eins mikið og sárt átti ég
að grípa starfsbræður mína með
mér niður í svaðið.
Aumingja Þytur, mikið kenni
ég í brjósti um þig. Það hlýtur
að vera voðalegt að þurfa að
reiðast svona af ekki meira til-
efni. Ég finn sárt til með þér.
Gylfi Þ. Gíslason kvaðst fyrir
gefa hinum uppreisnargjörnu
stúdentum í Svíþjóð vegna þess,
að þeir vissu ekki hvað þeir
gerðu. Kannski ætti ég að
breyta eins við Þyt. En ég vil
ekki óvirða Þyt með því. Hann
er sýnilega lærður maður, svo
óvirðulega talar hann um okk-
ur starfsmennina á skrifstofu
verkalýðsfélaganna.
Það er einkum tvennt, sem
farið hefur illa í Þyt. Það, að
við Vinstri menn erum svo
frjálslyndir, að við ætlum að
lofa fólkinu, sem kýs okkur, að
móta sjálft framtíðarstefnuna,
og ennfremur að ég get manna,
sem nota fé alþýðunnar til að
koma sér í áhrifastöður.
Er Þytur kannski opinber
starfsmaður í tengslu-m við fé
alþýðunnar? Er það skýringin?
Og má Þytur kannski ekiki
heyra það nefnt, að alþýðufólk-
ið í landinu móti sjálft stefnu
flokks síns? Eru kratarnir svona
staðnaðir í flokkseinræði?
Óttast þeir kannski, að sú
stefna að láta fólkið sjálift ráða
ferðinni falli í góðan jarðveg
hjá einhverjum alþýðumannin-
um eða alþýðukonunni, sem heif
ur líka skoðun og ég, en hefur
kosið Alþýðuflok'kinn vegna
þess, að hann eða hún hélt, að
flokkurinn væri alþýðuflokkur?
Er það þarna, sem skýring-
una er að finna?
En víkjum aðeins að þeim
.„vonda stað“, ski'ifstofu verka-
lýðsfélaganna.
Ekki virðist Þytur vera mi'kið
í tengslum við alþýðufólkið, sem
rek-ur skrifstofuna og því -síður
vita hverskonar vinna þar fer
fram. Finnur hann -kannski eng
an, sem getur gefið honum upp-
lýsingar?
Orð hans verða helzt skilin
svo, að ég hafi á sínum tíma
troðið mér inn á skrifstofuna,
skammtað mér launin sjálfur og
síðan bætt við þau eftir þörfum.
Hvað er svo hið sanna?
Að skrifstofunni standa Verka
lýðsféLagið Eining, Sjómanna-
félag Akureyrar, Bílstjórafélag
Akureyrar, Alþýðusamband
Noi'ðurlands og Fulltrúaráð
verkalýðsfélaganna. Þessir aðil
ar réðu mig til starfa árið 1964
íyrir lcrónur 13 þúsund á mán-
uði, og geta þeir, sem það gerðu
borið um, hvort ekki er rétt
með farið.
Síðan hafa -bætzt á skrifstcf-
una margvísleg verk-efni, m. a.
vegna byggingar orlofsheimilis-
ins og rekstur þess, vegna rekst
urs barnaheimilis, og ekki sízt
vegna afgreiðslu atvinnuleysis-
bóta, er síðustu tvö árin hefur
það starf langtímum saman tek-
ið að mestu starfskraifta eins
manns. Á þessu sama tímabili
hafa laun 'hækkað í samræmi
við almennar launahækkanir og
ákverðanir skrfstofunefnda-r-
innar, og annar maður hefur
verið fastráðinn. Hvort við höf-
um skrifstofustjóralaun eða
ek'ki, skal ég ekki dæma um,
hef -ekki kynnt mér það. En ég
get tekið það fram, að víð starfs
mennirnir höfum engar kröfur
haft uppi í samibandi við okkar
laun, heldur aðeins tekið við
því, sem skrifstofunefndin heif-
ur talið eðhlegt að greiða okkur.
Hitt er svo önnur sa-ga, að
væru launin ok-kar umreiknuð
í tímakaup eftir vinnustunda-
fjölda er ég smeykur um, að
opinberu starfsmönnunum þre-m
ur, sem skipa efstu sætin á fram
iboðslista Alþýðuflokksins, þætti
kaupið ekki hátt og myndu ekki
líta okkur neinu-m öfundar-
augum.
En finnist ein-hvei’jum launin
okkar of há, ætti að vera greið-
ur aðgangur að koma tillögum
u-m breytingar á framfæri.
Og nú skal ég snúa mér beint
að spurningunum fimm, sem
Þytur leggur ’fyrir mig.
1. Þessarri spurningu hef ég
þegar svarað að nokkru, en skal
aðeins bæta því við, að þau fé-
■lög, er aðild eiga að skrifstof-
unni hafa öll blómgazt það á
liðnum sex árum, að þau eru nú
mun færari um að greiða sóma-
samlega fyrir þjónustu við fé-
lagsfól-kið, en þau voru. Hvort
það er fyrir of há félagsgjöld,
skal ég eilrki dæma, en ég get
bent á það, að þei-m forsvars-
mönnum verkalýðsfélaga á
Norðurlöndum, sem hér hafa
verið á ferð, hafa þótt félags-
gjöldin hlægilega lítil Annars
eru það aðalfundir félaganna,
sem ákveða gjöldin, ekki ég.
Verkalýðsfélagið Eining er
eina verkalýðsfélagið á landinu,
þar sem félagarnir greiða í hlut
falli við vinnutekjur. Ein'hvern-
tíma hefði Alþýðuflokkurinn
ekki haft neitt við það að at-
huga, að þeir 'bæru þyngri
byrðar, sem breiðari hafa bök-
in. En þetta hefur sjálfsagt
breytzt eins og annað.
2. Hvers vegna voru þessar
stöður ekki auglýstar svo bók-
hald-slærðir menn gætu sótt um
þær?
Sjál-fsagt vegna þess, að þeir,
sem réðu, hafa ékki lagt allt upp
úr bókhaldskunnáttu, enda bók
hald ekki stærsti þáttur vinn-
-unnar. Þá væri illa -komið fyrir
verkalýðsfélögunum, og að mín
um dómi hefðu þau þá glatað
tilverurétti sínum, ef starfið
snérist aðallega eða eingöngu
um 'bókhald. — Og svo er annað
mál, að lengi má deila um, hver
er bók'haldsfróður og hver e-kki.
3. H-vers vegna voru tveir
„afdankaðir11 f ramk væmdastj ór
ar PBJ ráðnir til verkalýðs-
félaganna?
Verkalýðsfélagið Eining er
langstærsti aðilinn að rekstri
skrifstofunnar, leggur fram
bróðurpartinn af kostnaði henn
ar vegna, og dagle-ga þarf að
ráða .fra-m úr mörgum málum,
sem það félag snerta.
Þess vegna hefur alla tíð ver-
ið lögð á það megináherzla, að
-ákveðinn forsv.arsmaður þess
félags væri starfandi á skri-f-
stofunni og þá helzt formaður
-eða varaformaður. Enda má
segja, að það sé fremur nauðsyn
en þörf, og sa-ma hefur orðið
reynsla flestra stærri verkalýðs
félaga í landinu.
Nú er Jón Ásgeirsson vara-
formaður Einingar og einmitt
þess vegna var hann ráðinn.
Starf 'hans fyrir félagið var met
ið miklu meha en bókhalds-
kunnátta Þyts.
Þorsteinn Jónatansson hefur
verið lausráðinn frá því í fyrra-
vetur, en þá fengum við starfs-
mennirnir (Jónarnir) heimild
til að ráða hann í mesta anniúk-
inu, og má heita, að hann hafi
verið í starfi síðan se-m laus
maður, enda verkefnin meira
en nóg.
Og ef ég m-á vera dóm-bær á
hans vinnu, þá h-eld ég, að hann
hafi leyst sín verkefni fljótt o.g
vel af hendi hverju sinni og
ávallt verið reiðubúinn að
vinna, ‘hvenær sem á hann 'hef-
ur verið kallað, enda fjölhæfur
á sínu sviði og þessum málum
öllum vel kunnugur. Svo að ég
efast um, að Þytur hefði leyst
verkefnin betur af hendi.
4. Ha-fa verkalýðsfélögin ein-
hvern annan rekstur, sem út-
gjöldum veldur en skrifstof-u
verkalýðsfélaganna og orlofs-
heimilin?
Ekki veit ég, -hvað Þytur kall
ar rekstur. En hann ætti þó að
vita, að meginverkefni verka-
lýðsfélaganna er að annast
sanminga um kaup og kj-ör fé-
lagsmanna og sjá um, að eftir
samningunum sé f-arið. Kostn-
aður við samningagerðir, svo og
þing og ráð-stefnur til undir-bún
ings samningum, er að jafnaði
langstærsti útgj-aldaliður féla-g-
ianna. Margt fleira mætti o-g
telja. T. d. hefur einn stærs-ti
kostnaðarliðui' Einingar síðustu
tvö árin verið vegna félags-
heimilis, sem 'komið hefur verið
upp í Þingvallastræti 14. Þá hef
ur féla-gið -haft verulegan -kostn-
að af rekstri barnaheimili-s á
sumrin o. s. frv.
Enda þótt ég hafi ekki reikn-
að það nákvæmlega, er mér nær
að halda, að kostnaður Einingar
vegna skrifstofu veirkalýðsfélag
anna h-afi á síðasta ári ekki num
ið meiru en 10% af brúttótekj-
um félagsins.
5. Hverjir eru hinir löggiltu
endurskoðendur reikninga, sem
færðir eru á skrifstofu verka-
lýðsfélaganna?
Sa-mkvæmt lögum félaganna
kjósa þau endurskoðendur
reikninga á aðalfundum hvert
-ár, og endurskoða þeir reikn-
inga fyrir næsta aðalf-und á eft-
ir, og -mér vitanlega hefur aldrei
komið fram nein tillaga um að
breyta þessu. Má enda benda á,
að löggiltir endurskoðendur
finnast ekki í þessum bæ og fá
félög hér munu hafa tekið upp
þann sið að senda reikninga
sína til Reýkjavíkur til endur-
skoðunar.
En ef Þytur vill koma á skrif
stofuna, skal ég gjarna lofa hon
um að skoða í bækur féla-ganna.
Þar er ekkert að fela. Og ef
Þytm’ veit það ekki, þá get ég
upplýst hann um það, að það
eru stjórnir félaganna, sem bera
á-byrgð á fjármálu-m þeirra og
sjóðseignum og sjá um alla út-
hlutun úr sjóðum félaganna,
eða þá nefndir, sem til þess er.u
kosnar.
Það er því ekki ég, sem út-
hluta fé verkalýðsfélaganna eða
ákveð meðferð á því. Ég er að-
eins gjaldkeri, sem borga út eft-
ir sa-mþykktum annarra. Það er
því óþarfi að dylgja um, að sjóð
ir félaganna og varzla þeirra sé
mitt einkamál eða Frjálslyndra
og vinstri manna. Eða vill nokk
ur trúa því, að þeir menn, sem
standa í forsvari fyrir þau félö-g,
er ha-gsmuna hafa að gæta,
hefðu endurráðið mig í fyrra-
vetur, þe-gar ég var búinn að
segja starfinu upp, ef ég hefði
brugðizt þeim trúnaði, er mér
var sýndur með því að fela mér
reiknin-gshald og umsjón með
fjármálum félaganna. Eða hefði
starfsfúlkið á vinnustöðunum,
sem safnaði undh'skriftum um
að láta einskis ófreistað til að
VEGNA illkvittnisskrifa „Al-
þýðumannsins“ í síðustu viku
um skrifstofu verkalýðsfélag-
anna og skrifstofustjó-rann, Jón
Helgason, viljum við undirrit-
aðir, sem sæti eigum í skrif-
stofunefnd verkalýðsfélaganna
taka fram eftirfarandi:
Allt frá því skrifstofa verka-
lýðsfélaganna á Akureyri tók
fyrst til starfa og til þessa da-gs
hefu-r það verið stefna ski'ifstofu
nefndarinnar að ráða öðrum
-fremur til starfa menn úr hópi
þeirra, sem starfandi eru í for-
ustu verkalýðshreyfingarinnar.
Kemui' þetta til af sérstöku eðli
stai'fanna, sem eru fyrst og
fremst upplýsingaþjónusta
vegna sa-mninga um kaup og
kjör og eftirlit með því, að samn
ingar séu haldnir.
í samræmi við þessa stefnu
okkar var Jón Helgason ráðinn
1964 og Jón Ásgeirsson 1968.
Varðandi Jón Helgason sér-
staklega vilju-m við taka það
fram, að er við réðum hann upp
haflega vorum við svolítið hik-
andi vegna þess, að við þekkt-
um ekki nóg til star'fshæfni
hans. En eftir þá reynslu, se-m
við höfum fen-gið af störfum
hans, er okkur ljóst, að við hefð
um ekki getað verið heppnari í
vali manns til að veita skrif-
stofunni -forstöðu, þar sem hann
hefur reynzt afkastamikill í
ráða mig aftur, gert það, ef það
hefði ekki treyst mér í þessum
efnum? Ég féllst á að gegna
starfinu áfram vegna þess, að
ég vildi ekki bregðast því
trausti, sem þetta fólk sýndi
mér.
Og ég legg það traust á fólkið,
sem samtökin byggir, að það
sofi ekki á verðinum og víki
öllum þeim frá, sem misnota
aðstöðu sína á því sviði.
Ég tel mig nú vera búinn að
svara spurningum þínum, Þyt-
ur, að svo miklu leyti, sem 'hægt
er í stuttu máli. Hvort þér líkar
svörin, er þitt mál.
En að endingu býð ég þig vel-
kominn á skrifstofu verkalýðs-
félaganna, hvenær sem þú villt.
Það er kannski mannle-gt að
fela sig bak við dulnefni, en óg
kalla það mannlegan veikleika.
Sæmra væri þeim, sem komnir
eru af norrænu-m víkingum að
standa í eigin persónu frammi
fyrir gerðum sínum. Þess vegna
skora ég á þig að lokum að
koma og biðja fyrirgefningar
eða heita minni maður ella.
Þú átt völina, eða kvölina.
Með þökk fyrir birtinguna.
Jón Helgason
frá Unaðsdal.
EFTIRMÁLl AM.
Blaðið þykir sjálfsagt að birta
ofanritaða grein Jóns Helgason-
ar, þótt hann kasti nokkrmn
hnútum í garð jafnaðarmanna,
en heimilar jafnframt Þyt rúm
í næsta blaði til andsvara, en
þótt gaman geti verið af hress-
andi ritdeilum biður AM þá Jón
og Þyt að vera stuttorða ef
meiri eftirleikur verður. Að svo
búnu sendi ég Jóni Helgasyni
beztu jafnaðarmannakveðju. —
s. j.
störfum og jafnframt nákvæm-
ur og öruggur bæði í sambandi
við upplýsingaþjónustu og lausn
deilu-mála og við gæzlu fjár-
muna. Þá hefur hann einnig
reynzt fullfær um að inna af
höndum þá bókhaldsvinnu, sem
með hefur þurft, og drögum við
í efa, að hann sé síður fær á
því sviði en ýmsir þeir, sem
kallast ha-fa lært bókhald.
Um laun þessarra manna vilj -
urn við taka það fram, að við
höfum ákveðið þau svo lág, sem
við hcifum talið okkur sæmandi
að bjóða. Hvort þeir hefðu feng
izt til að vinna fyrir eitthvað
lægra, vitum við ekki, enda kær
-um við okkur ek-ki um að ganga
í flokk með þeim, se-m alla
áherzlu leggja á að -halda laun-
um starfsfólks síns svo lágum,
að ekki verði lifað af þeim nema
sultarlífi.
Við hörmum það, að opinbert
málgagn -hér í bæ skuli hafa
orðið til þess að ráðast með að-
dróttunum að ágætum starfs-
mönnurn verkalýðsfélaganna og
reynt með dylgjum um óheiðar
leika að gera þá tortryggilega.
Akureyri, 11. maí 1970
Björn Jónsson,
Tryggvi Helgason,
Baldur Svanlaugsson.
f "■ ~\
YFIRLÝSING