Dagblað - 25.09.1925, Síða 1
I
SUMARVIST Reykjavíkurbarn-
anna er nú lokið að þessu
sinni. Eru þau nú flest kom-
in úr sveitunum, sem þar dvöldu
í sumar, en þau, sem ókomin
eru munu koma hingað á næst-
unni því skólarnir fara nú að
byrja. Mun þeim flestum bregða
við að koma úr heilnæmi sveita-
loftsins og takmarkalitlu frjáls-
ræði í einhæfni og óheilnæmi
bæjarlífsins. Mun þeim flestum
ekkert tilhlökkunarefni að eiga
að setjast hér á skólebekk og
vera þar allan veturinn, undir
ströngum aga, sem reyndar er
þeim nauðsynlegur, en mega svo
hvergi utandyra um frjálst höf-
uð strjúka og geta engin um-
svif haft til leika, eða annars
þess háttar.
Það mun flestum orðið Ijóst
hver vandkvæði eru hér á upp-
eldi barnanna svo það megi vel
takast. Þeir, sem mögulega geta,
koma börnum sínum í sveit að
sumrinu og verður ekki metið
til fjár hvers virði það er. En
auðvitað geta ekki nærri allir
sem vilja komið þeim þangað,
og sírt yngstu börnunum. Ein-
hver ráð verður að önna til að
breyta þessu til betra viðhorfs
svo að sem fæst börn þurfi að
vera hér í bænum að sumrinu,
vegna þess að ekki er hægt að
fá sumarvist fyrir þau annar-
staðar. Starfsemi Oddfello’w-fé-
lagsins f þá átt er mjög þakkar
verð þótt hún sé hvergi nærri full-
uægjandi. Einnig hefir nú Hvíta-
bandið tekið málið að sér og má
mikils vænta af þeirri starfsemi
þess, eftir því fordæmi, sem það
hefir gefið um ýmsa mannúð-
arstarfsemi, en auðvitað verður
það að fá þá aðstoð frá öðrum,
sem því er nauðsynleg.
Sumarheimili fyrir börn þurfa
að taka þar við, sem sveitirnar
fullnægja ekkj vistarþörfinni. Ár-
in 1919—'23 héldu Oddfellowar
uppi slíku heimili að Brenni-
stöðum í Borgaríirði. Var það
starfrækt í 2 mánuði á hverju
sumri og nutu þar rúmlega 20
börn góðrar sumardvalar. ífyrra-
sumar féll það niður vegna misl-
inganna og í sumar sáu þeir
sér ekki fært að halda það af
einhverjum ástæðum. Hvítaband-
ið tók málið að sér í sumar
og hélt barnaheimili að Brúar-
lándi í Mosfellssveit og var sama
forstöðukona þar og verið hafði
á Brennistöðum, ungfrú Sigur-
björg Þorláksdóttir. Hefir henni
farist þetta vandasama starf vel
úr hendi og má ekki minna vera,
en að henni sé þakkað fyrir.
24 börn voru á Brúarlandi í
sumar mismunandi lengi og á
ójöfnum aldri, frá 1—12 ára.
Þann tíma, sem þau dvöldu þar
þyngdust þau frá 2 til 11 pund
og sýnir það greinilega hver á-
hrif sumardvölin hefir haft. Um
þessa starfsemi er aðeins gott
að segja, það sem hún nær, en
öllum hlýtur að vera ljóst að
mörgum sinnum fleiri börn þurfa
að komast á svona dvalarstaði
og verður að starfa að því með
dugnaði, að svo geti orðið.
Dagheimilið hér í Kennara-'
skólanum í sumar gerði einnig
töluvert gagn, en aldrei er hægt
að búast við að slík heimili í
bæjum geti orðið að sama gagni
og ef þau eru höfð í sveit, og
er margt sem að því styður.
Ekki má búast við að fátæk
mannúðarfélög geti af eigin ram-
leik haldið uppi dýrum barna-
heimilum sumarlangt. Þar verð-
ur öflug hjálp annara að koma
til styrktar og má búast við að
margir vilji leggja jafnmiklu
nauðsynjamáli og þessu, þá Iið-
semd sem um munar.
Nú fer haust og vetur í hönd
og á þeim tima ætti að undir-
búa svo næstu sumarstarfsemi
að miklu meira áynnist en ver-
ið hefir og komið þannig að
meira og almennara gagni. ,
(xengl smáíid.
Það þarf engan að furða á
því, þótt þetta mál hafi orðið
bæði Gengisnefnd, bönkum og
öðrum erfitt, því að það hefir
það orðið alstaðar út um heim,
jafnvel þar sem margfalt meiri
reynsla var til að byggja á held-
ur en hér. Yfirleitt standa sjald-
an nokkrar áaetlanir og útreikn-
ingar fjármálavaldanna, og með-
al almennings ríkja víðast hvar
fáránlegustu skoðanir á ýmsum
atriðum gengismálsins.
Hér á landi virðist jafnvel
Alþingi og margir meiri háttar
atvinnurekendur og kaupsýslu-
menn hafa viljað ætlast til þess
af Gengisnefnd, að hún gæti
ráðiö genginu og hagað því eftir
vild. Hitt sýnist þó auðsætt, að
nefndin getur í hæzta lagi að-
eins jafnað smásveiflurnar, en
ekkert ráðið við þær stóru, sem
eru og verða óhjákvæmilegar
afleiðingar þess hvernig árar og
hvaða straumar þar af leiðandi
eru ráðandi í gjaldeyrisverslun-
inni. — Allar verða þessar stóru
sveiflur væntanlega að hafa sinn
eðlilega gang, þangað til ríkis-
valdið kemur sjálft til og gerir
ráðstafanir til stöðvunar geng-
isins. Ekkert slikt vald hefir
Gengisnefndinni enn verið gefið
svo kunnugt sé, svo að enginn
má búast við af henni, að hún
geri nein kraftaverk á aðal-
hreyfingum krónunnar, hvort
sem hún leitar upp eða niður.
Það sem blöðin ræða nú
mest um er það, hvaða stefnu
skuli taka: — að stýfa krónuna
þ. e. stöðva hana i lágu gengi
eða hækka hana í fyrra gullverð
hennar.
Um þessi efni hefir Dagblaðið
ekki tekið neina afstöðu, en vill
reyna að líta sem óhlutdrægast
á málið og leiörétta eftir föng-
um ýmiskonar misskilning, sem
er rikjandi og stafar ýmist af
ofmikilli ákefð að verja einstak-