Dagblað - 23.12.1925, Síða 1
HÁTlÐAHÖLD fara að mestu
eftir framferði manna og
hvernig þeir nota þá að-
stöðu, sem fyrir hendi er. Lík-
lega kemur skapgerð manna
hvergi greinilegar fram en í því
hvernig inenn nota tækifærin,
sem gefast til að gera sér daga-
mun. — Sumir geta altaf komið
fram sem hrókar alls fagnaðar
og jafnvel gert einföidustn gleð-
skaparstundir ógleymaniegar. En
aðrir eru altaf til leiðinda og geta
aldrei tekið þátt í almennum
gleðskap nema með einskonar
afbrigðum frá eðlilegri háttsemi.
Það þarf ekki nema »einn gikk
i hverri veiöistöð« til að eyði-
leggja glaðlyndi og saklausa
skemtun, jafnvel hversu vel sem
alt er undirbúið.
Það er mikill munur á því,
hverjar skemtanir menn velja
sér, og þá ekki síður á því
hvaða meðul menn nota helst
til hátíðabrigðis.
Sumum finst að þeir geti al-
drei skemt sér nema vera und-
ir áhrifum víns, og því meiri
sem gleðskapurinn á að vera,
þarf betur að byrgja sig upp af
hinum örfandi drykk.
Vill þá oft fara svo, að hófs
er ekki gætt í nautn drykkjar-
fanganna og gleðskapurinn fer
út um þúfur og endar oft hörmu-
lega. — Hér skal ekki um það
deilt hvort víndrykkja yfirleitt
aé sæmiieg, munar þar mestu
«m hvernig á er haldið en oft-
ast verður niðurstaðan á einn veg.
En því skal hér slegið föstu,
víndrykkja í sambandi við
^átiðahöld er aJtaf ósæmileg.
Sérstaklega er drykkjuskapur-
>nn óviðeigandi um aðalhátíðir
kristninnar ogættu allir að telja
sér skylt að saurga ekki t. d.
jólahelgina með víndrykkju og
Þvi framferði, sem henni er
°ftast samfara.
Jafnvel trúlausum mönnum,
ætti að geta komið saman um,
óviðeigandi er að vanhelga
hátlðlegustu minningarathöfn
fjöldans með ósæmilegu fram-
ferði. — Jólahátiðin ætti að
vera öllum svo helg, að eng-
inn gerði neitt það, sem kastað
gæti skugga á sanna gleði og
viðeigandi virðingu fyrir mikil-
leik hátiðarinnar.
Ólafur Hjaltested
kaupmaður.
Hann hét fullu nafni Ólafur
Zófonías og var sonur Einars
Péturssonar Hjaltesteds söðla-
smiðs í Reykjavík, bróður Björns
heitins járnsmiðs föður þeirra
Péturs stjórnarráðsritara og
Bjarna kennara. Anna hét móðir
Ólafs og var Guðmundsdóttir
smiðs Gunnlaugssonar í Rvík,
gáfuð kona, vel að sér um
margt og skörungur mikill. Ein-
ar var hagleiksmaður og vel
gefinn. Þau áttu fjóra sonu, er
allir urðu fulltíða fremdarmenn,
og er Ólafur sá fyrsti sem fell-
ur i valinn. Hinir eru Pét-
ur úrsmiður og bóndi að Sunnu-
hvoli, Magnús úrsm. og bóndi
að Vatnsenda og Sigurður bak-
arameistari í Reykjavik.
Ólafur heit. var fæddur á ný-
ársdag 1870. Hann átti við heilsu-
leysi að berjast þegar í æsku,
en náði sér þó svo, að hann gat
nnmið barnalærdóm heima að
mestu með tilstyrk móður sinn-
ar, en aldrei mun hann hafa
náð sér fyllilega. Um fermingu
var honum komið í prentsmiðju
Björns Jónssonar og átti að nema
prentiðn, en hann slasaðist þar
og var þá látinn hætta við það
nám. Siðar gekk hann í þjón-
ustu H. Th. A. Thomsen’s versl-
unar hér í bæ og vann þar
meðan Hans Th. Aug. Thom-
sen átti verslunina og einnig í
nokkur ár eftir að Ditlev Thom-
sen konsúll tók við. Var hann
lengst af i vefnaðarvörudeild,
en um aldamót gerðist hann
erindreki verslunarinnar út um
land og rækti það starf með
sérstakri lipurð og samvisku-
semi,
Fjörmaður var Ólafur snemma
og hrókur alls fagnaðar. Studdi
hann félagsskap verslunarmanna
með ráðum og dáð, og stóð um
eitt skeið framarlega í mörgum
framkvæmdum Verslunarmanna-
félags Reykjavíkur. — Fögrum
listum unni hann og var söng-
elskur. Sótti hann það í báðar
ættir. Var hann nokkur ár í
hljómsveit Helga Helgasonar,
sem oft skemti bæjarbúum á
Austurvelli og við ýms tækifæri.
Verslunarstétt þessa lands
hefir. á siðari áratugum átt
marga nýta og góða drengt,
fulla af fjöri og lifandi áhuga á
starfi sínu. Einn þessara manna
var Ólafur.
Hann hafði jafnan glögt auga
fyrir teikningum, smiðum og
öllu þvi sem að vélfræði laut.
Hugmyndaflug hafði hann rikt
og braut heilann um ýmsar
merkilegar tekniskar uppgötv-
anir. Las hann mikið nm þau
efni og aílaði sér fræðirita á þvi
sviði. Reikning nam hann svo
vel sem kostur var á, jafnhliða
starfi sínu, og einnig hið nauð-
synlegasta í ensku og þýsku, til
stuðnings við vélfræðisnám sitt.
Var hann algerlega sjálfmentað-
ur maður á þvi sviði, enda
bánt framkvæmdir hans glögg
merki brautryðjandans, sem ekki
hafði gengið i annan skóla en
reynsluskóla lífsins, en orðið að
vinna fyrir sér sjálfur frá því
hann komst til vits og ára.
Hugvit átti hann gott og braut
sjálfur upp á margvislegum um-
bótum á vélum og verkfærum;
vann að smiði sjálfur með þeirri
vandvirkni og nákvæmni, sem
fáum er lagin. Pann stutta tima
sem hann gaf sig heilan og ó-
skiftan að vélasmíði, lét hann
eftir sig ýmislegt, sem að dómi
þeirra manna erlendra er sér-
þekkingu höfðu á þvi sviði, bar