Skutull - 13.07.1923, Qupperneq 1

SKUTULL
Ritstjðri: síra Ctuðrn. Guðimindsson. S*stfts
I. ÁRG.
ísafjörður, 13. júli 1923.
1. tbl.
ÞA6NARR0F
Meir sn þrjú ár hefir Isafjörð-
ur verið blaðiaus og þótt í þvi
efni heldur lítilþægur.
Má að sönnu segja, að ærið
nóg sé og hafi verið af blöðum
og ritum i landinu og mætti þvi
einn kaupstaður vel spara sér
sinn skerf af því, og una við það
sem að bærist.
Á hinn bóginn telja ýmsir það
illa farið, að ekkert blað komi út
í bærium. Þykir þeim sem mpð
þvi móti fari menn meir á mis
þess bagræðis og dægrastyttingar,
sem blöð veita, heldur en þeirra
annma'ka, er oft fylgja þeira
Þeir bæjarbúar, sein kæra sig
kollótta um blaðleysið, hafa um
sinn mátt vel við una; er því
ekki nema sanngjarnt, að fara nú
að hinna vild, og re^raa að koma
út blaði, þótt smátt verði i snið-
inu og að fleStu af vanefoum
eiört.
Væntum vé,r að góðir menn
taki viljan fyrir verkið og berji í
brestina.
Ekki sakar þótt spaugsamir
brosi og spekingar hristi höfuð
sín.
En illum kann engi að þóknast,
utan mein góðum gjöri
Nafn þessa blaðs er tekið úr
heimahögum.
Skyldi bærinn hafa heitið Skut-
ulseyri, likt og fjörðurinn fekk
nafnið Skutulsfjörður, þótt annað
nafn hafi a£ misskilningi orðið við
hann fast.
„SkutuU“ skal einkum verða
bæjarblað, og sinna þörfum og
hag ísafjarðar; fátt mun hann
telja sér fjarri, er á Vestfjörðum
gjö'ist og stundum skignast til
annara héraða.
Litlum er torvelt yfir land að
sjá.
Mun því Skutull ekki mjö fást
við þá svonefndu „hærri póliik11.
Slikter Stóru blaðanna.
Þó vill hann ekki lofa að láta
:hana með öllu afskiftalausa.
Reynt mnn verða að tala máli
alþýðu, og styðja þá hluti, er
henni megi verða til gagns og
giftu. Þarf hún mikils við, þvi
á henni hvílir, öðrum stéttum
fremur, heill og heiður landsins.
Skapar það henni mikinn rétt
og miklar skyldur.
Meðan nógir aðrir gjörast til að
minna hana á skyldurnar, mun
vel sæma, að halda uppi réttin-
um.
Er verkaskifting hentug í því
sem öðru.
Þó er , ein skylda, sem ávalt
skal fy7rir alþýðu brýnd, af öllurn
sem henni eru hollir, sú: að reka
áferaga drykki úr landinu; ekki
sökum þess, að henni beri þetta
að gjöra fremur öðrum stéttum,
heldur af þvi, að henni er þetta
íul 1 lifsnauðsyn.
Aðrar stéttir hafa ráð á meiru
eoa minna fé, fara og með völd-
in i landinu, en alþýðan hefir
ekkeit sér til bjargar, nema at-
gjöifi sína, andlega og líkamlega.
Afne'tun og brottrekstur á-
fengra drykkja, er meðal vænleg-
ustu ráða, til að mánna alþýðuna,
bæta hana og efla að atgjörfi og
háttprýði.
Skutull vill vera bannblað, og
ekki una því, að þing og stjórn
haldi áfram að hafa bannlög vor
fyrir verslunarvöru eða neyði á-
fengum drykkjum upp á lands-
lýðinn óg ofan í hann.
Svikamyllan.
Atvinnurekendur i Reykjavík
og útgerðarmenn á NorðurUndi,
eru nú sem óðast að reyna að
lækka verkakanpið. Sjómenn og
silðarstúlkur verða fyrst fyrir
ba'ðinu á þeirn, en ‘fleiri munu á
eftir fara. Síldarstúlkurnar hafa
engin fólög til að vernda rétt
sinn, enda virðist sem útgerðar-
mönnum liafi veist auðvelt að
*
ráða niðurlögum þeirra, og búa
þær nú við lág laun og þröngan
kost í sumar, sjái þær ekki að
sér á elleftu stundu. Sjómennirnir
hafa aftur á móti öflugan félags-
skap i Reykjavik, svo öflugan, að
litlar líkur eru til, að útgerðar-
menn fái þar vilja sínum fram-
gengt, nema því aðains, að sjó-
menn utan af landi bjóðist Jyrir
enn lægri kjör, og væri það hið
mesta óhappaverk.
Dýrtíðin er svo mikil, atvinn-
an svo rýr og kaupið svo lágt að
það má ekki lækka, og þyrfti
jafnvel að kækka, með vaxandi
dýrtíð, sem nú er fyrirsjáanleg.
Kvartað er undan þungum á-
lögum og sköttum í ríkis- og
sveitasjóði; þó eru aðrir skattar
engu léttari, en litið úm þá rætt.
Það eru skattarnir til bankanna.
Arið 1921 hefir þjóðin goldið
Islandsbanka vrxti er svarar 24
kr nefskatti á hvert mannsbarn i
landinu, og ekki er slakað á
klónni.
Bankarnir hafa nýskeð auglýst
vaxtahækkun, þannig að nú eru
útlánsvaxtir 7°|0, auk þess hafa
þeir felt gildi islensku krónunnar
þannig, að nú verður að greiða
29 ltrónur og 50 aura fyrir hvert
sterlingspund. Þetta hvorttveggja
eódmr dýrtiðina í landinu mjög.
Yörur allar hækka i verði, og er
þetta nú þegar að koma i ljós.
Jafnframt því að dýrtíðin er
aukin, eru tilraunir gerðar til að
lækka verkakaupið, og þannig-
leikið þrem söxum i einu gegn
verkalýðnum, kauplækkun, vaxta-
hækkun og peningalækkun.
Kaupgjald er lægra á Islandi
en í nágrannalöndunum. D^raara
er að lifa hór á landi en ínokkru
öðru af Norðurlöndum, og mun
dýrara en i mörgum þeim lönd-
um, er lentu í styrjöldinni miklu.
Höfum við þó engu fóeðamanns-
lífum fórnað til mannvíga. Heldur
er oreökina að finna í öðru.
Spekúlantar fara unnvörpum á
hausinn, bankarnir þurfa að fá