Skutull - 26.02.1928, Blaðsíða 2

2
SKUT'ETLL
)) Hto«ni i Olse^i ((
rs
Yið höfum fyrirlig-gjandi:
Ivaííi,
Hrisorrjón,
I-Iveiti,
Rúgmjöl,
Haíragrjón,
Kaudís,
Súkknlaði.
Frá Husslandi.
B.áðstjórnÍD í Rússlandi hefir
gert mjög mikið til þess að auka
fræðsln og menningu alþýðunnar.
Hafa afrek -hpnnar í þessu efni,
ekki r\ð eins aflað henni viður-
kenningar jafnaðarmanna úm heim
allan, heldur einnig margra íhalds-
manna, sem ekki dansa hugsunar-
laust eftir lygapípu auðvaldsins. _
Héf verður ekki farið nákvæm-
lega út í menningarleg áfrek ráð-
stjórnarinnar, en að eins lýst, með
fáum orðum, ‘blaðakosti oinnar
stéttar — járnbrautamannanna. •
Bússneska járnbrautamannasam-
bandið gefur út blað, sem heitir
Gudok (þ. e. Merkið). Kaupendum
þess hefir fjölgað mjög nú á sbíddí
árdm. 1924 voru þeir 19000Ó,
1925 225000*, í jan. 1926 315000,
en í ársbyrjun 1927 voru þeir
orðnir 405000. Blað þetta kemur
út á hverjum degi, nema mánu-
dögum. Útgáfu þes’s er þann veg
háttað, að allir íbúar Bússlands
geta notið þess, þrátt fyrir mis-
jafnar mállýskur. Askriftarverð er
75 kopecks*) á mánuði.
•Gudok er í bréfaskiftum við
26000 verkamanna, og fær frá
þeim 500 bréf á dag, til jáfnaðar.
Það er augljóst, að ekki er mögu-
legt að prenta öll þessi bréf, en
þau eru öll lesin, flokkuð og metin
eftir verðleikum. I sumum þess-
um bTÓfum ern oft umkvartanir.
Þau bréf eru aldrei birt, heldur
eend til einhvers fulitrúa blaðsins,
eem rannsakar málavöxtu, skýrir
orsakirnar að umkvörtun bréfrit-
ara og reynir að hjálpa bonum.
Blaðið má -því með rettu teljast
verndari járnbráutamanna.
*) Kopeck gilti um 3 aura, fyrir stríð.
Einu sinni í mánuði kemur út
aukablað, er fræðir um ýmislegt,
er að búskap lýtur, t. d. garðyrkju,
’ávaxtarækt, matreiðslu o. fl.
Börnin eru heldur ekki höfð
út undan. Fyrir þau er gefið út
hálfsmánaðarblað, með smásögum,
skrýtlum, myndum ög gátum.
Þá má nefna 16 síðu mjmda-
blað, 8em kemur út tvisvar í mán-
uði. Það heitir Obmer Oputoni.
I það geta járnbrautamenn ritað
um skoðanir sÍDar og áhugamál,
lýst kjörum sínurn og birt tillögur
sina’r og athugasemdir.
Meðal járnbrautamanna eru ekki
fáir gæddir rithöfundai hæfileik-
um. Þeir- hafa sérstakt blað, sem
kemur út hálfsmánaðarlega, og er
einnig sent út sem aukablað Gudok
(Merkisins). Bíða rithöfundar og
vinir þeirra þessa aukablaðs með
mikilli óþreyju.
Að undanskildum þessum auka-
•blöðum, sem hór hafa verið nefnd,
gefur Gudok út ýms önnur rit, og
fjölgar kaupendum þeirra mjög ótt.
Merkast þeirra er Ikri Naoki,
alþýðlegt vísindarit, sem kemur
út einu sinni í mánuði, 74 síður
í hvert sinn. Þá er Smechatj; í
því eru skopmyndir og uppdrættir
með litum. Blað þetta er 12 síður,
kemur út hálfsmánaðarlega og
hefir 25000 kaupendur. Aukablað
þess, sem flytur gamansögur, er
gefið út í 40000 eintökum.
Af þýðingarmeiri ritum má telja
„JárnbrautarmanDÍnnw, hájfsmán-
aðarrit, 32 siður að stærð. í því
eru greinir um vísindi, stjórnarfar,
vinnudeilur, rækfun, mentun járn-
brautamanna o fl. Þá er sérstakt
blað fyrin verkamenn, sem skrifast
á. Það heitir Rabkor.
Gudok gefur líka út fjölda flúg-
ritá og bæklinga.
Yinna við blöð þessi er öll
mjög fullkomin. Setjararnir, sem
vinna við þau, eru 338, auk
allra annara starfsmanna. Prent-
smiðjan er að öllu leyti hin prýði-
legasta.
(Eftir I. T. F.)
Tollgsesla,.
Stjórnin skipaði í haust 4 toll-
verði utan Reykjavíkur. Hót sá
Björn. Vigfússon, er starfaði hér
á Vestfjörðum, með miðstöð á Isa-
firði. Hann er nú farinn, en í
hans stað er skipaður Einar O.
Kristjánsson, gullsmiður;
Er honum falið að reyna, eftir
því sem frekast er unt, í sam-
starfi við lögreglustjóra og aðra
löggæslumenn, að líta eftir því,
að tolllöggjöfin og áfeDgislöggjöfin
sé haldin sem best. I því skyni '
er lagt.fyrir hann að framkvæma
tollskoðun í landi á vörum og
bera þær saman við tollskýrslur,
eftir þvi sem tími hans.og kring-
umstæður leyfa. Ennfremur á hann
að framkvæma skoðun á tarþega-
flutnÍDgi á farþegaskipum, eða við
landgöngu farþegaj Honum er
heimilt að láta flytja farþegaflutn-
ing á land til skoðunar, áður en
l-farþega, er á'land geDgur, er af-
hentur flutningurinn.
Loks er honum sórstaklega skylt
að lífca nákvæmlega eftir þvi, að
áfengislöggjöfin og reglugeiðir, er
þar að lúta, séu Dákvæmlega haldn-
ar, þar sem hann nær til. I þvi
skyni ber hónum að athuga, hvort
alt áfeDgi er inDsiglað í skipum,
er að landi koma, svo og að inn-
sigli sóu ekki brotin óleyfilega
fyr en skipið er lagt frá landi,
og að aðstoða lögreglustjóra eða
umboðsmenn þeirra við að fram-
kvæma endurtalningu og endur-
innsiglun á víni í skipum, þegar
þees þykir þörf. Sömuleiðis á hann
að gæta þess, að í skipum þeim,
sem hann fer með, só vín ekki
veitt ólöglega.
Honum er beimilt að kveðja
aðra menn sér til aðstoðar við
tollleit í skipum eða í vöruskemm-
um á landi, þar sem honum kann
að þykja þess sérstaklega þörf.
Á þe9su tol leftirliti er brýn
þörf. Og þó að hér sé smátt af
stað farið, er það vafalaust til
mikilla bóta.