Skutull - 24.04.1928, Blaðsíða 3
SKUTULL
3
um við haua, en er vér komum
i hana.
Eg trúi því, að vinnan — ekki
þrælavinna — eé alveg naaðayn-
leg til farsældar, og að vinnan
verði að vera bæði líkaruleg og
andleg.
Eg trúi því, að samkepnin sé
að eins sbig í þróuninni, og að
lokastigið verði samvinnuþjóðfólag.
Það má óhætt fullyrða, að ekkert
bindur verkalýðinn í smákauptún-
um landsins fastar á klafa kaup-
mannavaldsins, en hin svokallaða
lánsverelun, þar sem verkalýðnum
er greitt kaup sitt í vörum, en
ekki peningum, og það án þess
að reikningsskil séu gerð nema
einu sinni á ári.
Hljóta allir að sjá, hve skaðlegt
þetta er verkalýðnum, og háska-
legt efualegu sjálfstæði hans. Kaup
er rnjög lágt á slíkurn stöðum, en
verslunarvörur aftur á móti með
ráuverði, og afleiðing þess verður
því sú, að 'verkalýðurinn hlýtur
annaðhvort að svelta, eða taka
vorur út hjá kaupmanninum, sem
jafnframt er atvinnurekandi, og
festist þannig á skuldakiafann.
Má þá líkja kaupmanninum við
Kölska, þegar honum er réttur
litli fingurinn vill hann hafa alla
hendina.
Það er kunnugt, að í kauptún-
um hér nærendis er viðskiftum
verkalýðs og atvinnurekenda svip-
að farið og hór hefir varið lýst,
og svo mun víðar vera.
Verkalýðnum er því nauðsyn-
legt að vera á verði í þessum
viðskiftum Og gæta þar tengins
róttar. Hann skal ávalt muna, að
til eru lög, sem mæla svo fyrir,
að kaup, við alla algenga land-
vinnu skuli greitt í peningum í
lok hverrar viku, og því er ástæðu-
laust að hlifa atvinnurekendum
við því.
Eólk, er landvinnu stundar, er
þess vegna sæmilega trygt í þessu
efni, en sjómenn hafa hór, enn
sem komið er, mun verri aðstöðu.
Þeiv hafa að eins sjóveðið að halda
sór að. Að líkindum verður þessu
bráðlega breytt.
Á alþingi í ár b&r Sigurjón
Ólafsson fram frumvarp um við-
auka við lög þessi, þannig, að
þau skyldu einnig ná yfir sjó-
mennina. Nær það væntinlega
fram að ganga á næsta þingi, þótt
ekki tækist að koma þvi í gegn nú.
Á frumvarp Sigurjóns hefir óður
verið minst hér i blaðinu, og
er ástæðulaust að endurtaka það-.
Hinsvegar sýnist þess full þörf
að rninua verkalýðinn á áðurnefnd
lög, og hvetja hann til að neyta
róttar síns samkvæmt þeirn.
Takist það, má telja líklegt að
hann verði ekki eins hóður at-
vinnurekendum og nú, einkum ef
hann jafnframt eflir samtök sín
og reynir af alefli að koma róttu
hlutfalli milli kaupgjalds og vöru-
verðs, en eins og nú er, yantar
mikið á að svo sé.
En um leið og verkalýðsfélögin
vinna að hækkun kaupgjaldsins
og gæta þess, að lögum um viku-
lega kaupgreiðslu sé hlýtt, þá
bíður þeirra mikið menningarstarf.
Þau eiga í framtíðinni að losa
verkalýðinn úr þeirri ánauð, sem
hann er nú i, gefa honum tæki-
færi til að auðga anda sinn og
þroska, og auka dirfsku hans í
baráttunni gegu kúgun og raug-
sleitni peningapúkanna.
Fréi alþincfi.
Þingi var slitið síðasta vetrar-
dag. (18. þ. m) eftir 90 daga setu.
Þar hafa þessi frumvörp verið
afgreidd sem lög:
Áburðareinkasalan. Heimild um
að innheimta tekju- og eignaskatt
með 25°/0 viðauka á tekjum yfir
4000 krónur. Breyting á hegn-
ingarlögunurn, afnám dauðarefs-
ingar. Áfengialöggjöfin. Lög um
Landsbankann, lög um samstjórn
tryggiogastofnana ríkisins, lög um
varðskip rikisins og skipverja á
þeim, lög um að undanþiggja ís-
landsbanka inndráttarskyldu seðla
fyrir árið 1928, lög um heimild
Landsbankans til að gefa út nýja
jKoS'
Sí. Bruno Flake
reyktóhak er mest
reykt af sjómönnum
allstaflar um heim.
flokka bankavaxtabrófa, lög um
smíði og rekstur strandferðaskips.
Af samþyktum þingsályktunum
eru þessar helstar: Um ríkisprent-
8miðju, um vísindarannsóknir í
þágu atvinnuveganna, um endur-
skoðun berklavarnarlaganna, um
ellitryggingar o. fl.
Nefndarkosningar fóru fram í
9ameinuðh þingi 16. þ. m^Fóllu
þær þannig:
Utflutningsnefnd síldar:
Böðvar Bjarkan,
Erlingur Friðjónsson,
Björn Líndal.
Til vara:
Jakob Karlsson,
Gruðmundur Skarphóðiusson,
Guðmundur Póturssou.
Utanríkismálauefnd:
Benedikt Sveinsson,
Bjarni Ásgeir9son,
Ásgeir Ásgeirsson,
Jón Þorláksson,
Ólafur Thors,
Sigurður Eggers,
Hóðinn Yaldimarsson.
Endurskoðendur landsreikninga:
Pótur Þórðarson,
Árni Jónsson,
Gunnar Sigurðsson.
Mentamálaráð:
Sigurður Nordal,
Ragnar Á8geirsson,
Stefán Jóh. Stefánsson,
Ingibjörg H. Bjarnason,
Árni Pálsson.
Þingvallanefnd:
Jónas JÓDBson,
Jón Baldvinsson,
Magnús Gruðmundsson.
Tolla- og skattan.: (milli þinga).
Halldór Stefánsson,
Haraldur Guðmundsson,
Jón Þorláksson.
I Landsbankanefnd voru kosnir
W VERSLIÐ VIF) KAUPFÉLAGIÐ. ‘IPS