Skutull - 23.11.1940, Blaðsíða 1

SKUTULL
Ctgefandi: Alþýðusamband Vestfirðingafjórðungs.
_______________________■__________Prentstofan lsrún.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: GUÐMUNDUR GÍSLASON HAGALÍN.
XVUI. ár. ísafjörður, 23. nóvember 1940. 43. tbl.
Flísar
i og plötur
á veggi og gólf.
Asfaltlím. Dúkalím.
Kr. H. Jónsson.
Þing Alþýðusambands íslands og Alþyðuflokksins.
Skipulagsbreytingiii samþykkt með geipilegum meirihluta atkvæða.
Eins og á'ður er getið hór i
blaðinu, hófst 16. l>iug Alþýðu-
sambands íslands hinn 12. þ. m.
Eftir allýtarlega athugun og um-
ræður var skipulagsbreyting sú,
sem fyrir þingiuu lá, samþykkt
við allsherjaratkvæðagreiðslu með
68 atkvæðum fulltriia fyrir 5675
fólagsmenn. Á móti greiddu at-
kvæði 10 fulltrúar fyrir 813 fó-
lagsmenn. Iljá sátu eða greiddu
ekki atkvæði 21 fulltrúi — fyrir
1431 félagsmann. hegar liór var
komið áttu þá sæti á þinginu
09 fulltrúar, er fóru með um-
boð 7919 fólagsmanna.
Var nú þingiuu slcipt í stóttar-
þing og flokksþing — og sátu
þau á rökstólum þaugað til hinn
20. þ. m. I>á fóru fram þingslit.
I stjórn Alþýðusambandsins
vortx kosnir:
Forseti Sigurjón Á. Ólafsson,
formaður Sjómannafólags Reykja-
víkur og alþingismaður, varafor-
seti Jón Axel Pótursson hafn-
sögumaður, ritari Guðgeir Jóns-
son bókbindari, en meðstjórn-
eudur í miðstjórn frú Jóhanua
Egilsdóttir, Magnús H. Jónsson
prentari, Sigurður Ólafsson gjald-
keri Sjómannafólags Reykjavík-
ur, Runólfur Pótursson formað-
ur fólagsius Iðju, frú Sigurrós
Sveinsdóttir í Hafnarfirði og Jón
Sigurðsson erindreki. Magnús H.
Jónsson var annar helzti and-
stæðingur skipulagsbreytingar-
innar, og heflr haun beðizt und-
an að gegna stjórnarstörfum og
óskað þess, að varafulltrúi taki
sæti sitt, en 1. varafulltrúi er
Bjarni Stefánsson, gamall tog-
aramaður og þrautreyndur í fó-
lagssamtökum vinnustóttanna í
Reykjavik.
Þessir menn hlutu kosningu í
sambandsstjórn, sem sórstakir
fulltrúar samtakanna utan
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar:
Hálfdán Sveinsson, Akranesi,
Guðmundur Sigurðsson, Yest-
mannaeyjum, Hannibal Valdi-
marsson og Finnur Jónsson, ísa-
firði, Erlingur Friðjónsson, Akur-
eyri, Árni Hansen, Sauðárkróki,
lngólfur Hrólfsson, Seyðisfirði, og
Sveinn Kr. Guðmundsson Fá-
skrúðsfirði.
í stjórn Alþýðuflokksins:
Forseti Stefán Jóh. Stefánsson
félagsmálaráðlierra, varaforseti
Ilaraldur Guðmundsson alþiugis-
maður, ritari Jónas Guðmuudsson
eftirlitsmaður bæjar- og sveita-
fólaga — og meðstjórnendur í
miðstjórn: Sigurjón Á. Ólafsson,
Ingimar Jónsson skólastjóri, Guð-
mundur R. Oddsson forstjóri,
Ásgeir Ásgeirsson alþingismaður,
Guðm. I, Guðmundsson liæsta-
róttarmálafærslumaSur, frú Soffía
Ingvarsdóttir, Kjartan Ólafsson
bæjarfulltrúi í Hafnarfirði og
Emil Jónsson alþingismaður.
Þá lilutu kosuingu í fiokks-
stjórn sem sórstakir fulltrúar
hinua ýmsu landshluta:
Guðmuudur Jónssou frá Narf-
eyri, Sveinbjörn Oddssou, Akra-
nesi, Finnur Jónsson, ísafirði,
Guðmundur Gíslason Hagalíu, ísa-
firði, Sveinu Einarsson, Patreks-
firði, Hjörtur Hjálmarsson, Flat,-
eyri, Þórður Jónsson, Súðavík,
Halldór Albertsson, Blönduósi,
Magnús Bjarnason, Sauðárkróki,
Erlendur Þorsteiusson, Siglutirði,
Erlingur Friðjónsson, Akureyri,
Sigurður Kristjánssou, Húsavík,
Ólafur Jólianuesson, Vopnafirði,
Gunnlaugur Jónasson, Seyðisfirði,
Oddur Sigurjónsson, Norðfirði,
Sveinn Guðnason, Eskifirði,
Sveinu Kr. Guðmundsson, Fá-
skrúðsfirði, Páll Þorbjarnarson,
Vestmannaeyjum, Kriitján Guð-
mundsson, Eyrarbakka, og Ragn-
ar Guðleifsson, Keflavík.
Á þingi Alþýðusambandsins,
stóttarþinginu, var gerð ein löng
og ýtarleg ályktun. Nokkur
helztu atriði liennar voru þessi:
Lögð verði álierzla á lækkun
dýrtíðarinnar í landinu með af-
námi tolla á liinni nauðsynleg-
ustu erlendri vöru, lækkun farm-
gjalda — og með útflutningsgjaldi
til verðjöfnunar á innlendura af-
urðum — o. fl.
Kaup hækki heldur meira um
áramóc en dýrtíð nemur —
vegna þess, livert óróttlæti verka-
lýðurinn hefir einn átt við að
búa upp á síðkastið — og liækki
framvegis í fullu samræmi við
visitölu verðhækkunar. Fólögin
semji sjálf um kaupgjald, nema
þau óski annars, en uppkö.st samn-
inga séu send sambandsstjórn.
og hafi hún liönd í bagga um
samræmingu kaupgjalds í land-
iuu. Þingið lýsti því yfir, að það
teldi enga hættu á vinnustöðv-
un, ef kaupgreiðendur sýndu
aðeins við samninga fulla sann-
girni og lótu verkamenn og aðra
launþega njóta þess róttar til
kauphækkiuiar, sem dýrtíðiu
gæfi tilefni til. Þá var sambands-
stjórn falið að taka upp við
stjórnarvöldin samninga um kaup
í opinberri vinnu — og skal
kaupið eigi vera Jægra en á
vinnusvæði þess verkalýðsfólags,
sem uæst er vinnustað — og ef
svæðið er í umdæmi tveggja eða
fleiri fólaga, þá verði kaupið eius
og það er á þeim stað, þar sem
það er hæst.
Á þingi Alþýðuflokksius voru
ýmsar ályktanir gerðar. Þar á
meðal var ein um ]>að, að komið
yrði fastri skipan á æðstu stjórn
landsins til frambúður. Þá lýsti
flokkuriun yfir vilja sínum til
samvinnu um stjórn við hina
lýðræðisflokkana, en þó setti þing-
ið skilyrði fyrir slíkri samvinnu.
Ekki verði hagur neinnar stótt-
ar fyrir borð borinn eða dreginu
taumur einnar á kostuað heild-
arinnar. í skattamálum verði gerð
breyting, er hnigi í þá átt, að
tekið só tillit til breyttrar að-
stöðu um verðlag og tekjur.
Ennfremur, að útsvarslöggjöf-
inni verði breytt, komið 1 veg
fyrir of liá og ósanngjörn útsvör
á launþega, en þó bæjar- og sveita-
félögum sóð fyrir nægilegum
tekjustofnum. Iunlieimta allra
opinberra gjalda só framkvæmd
af sama aðila og dreifist á 10
mánuði ársius. Gerð verði gang-
skör að því, að lialda dýrtíðinni
niðri, og mjög strangt eftirlit
verði liaft með mönnum og flokk-
um, sem aðhyllast erlendar of-
beldisstefnur.
Þeir menn, sem beittu sór
liarðast gegn breytingunni á Al-
þýðusambandinu, voru þeir for-
maður Pi’entarafólagsins, eins
þrautreyndasta og sterkasta
verkalýðsfélags í laudinu, Magn-
ús H. Jónsson, og svo aðalupp-
hafsmaður verkalýðshreyfingar-
innar, Ólafur Friðriksson:
Magnúsi fórust meðal annars
orð á þessa leið:
„Ef breytingarnar verða sam-
þykktar, eru verkalýðssamtökiu
að afsala sór völdum yfir þeim
stjórnmálaflokki, sem þau hafa
skapað. Engin verkalýðsfólög
geta verið ópólitísk. Barátta
okkar fyrir bættum kjörum við
viununa er lítils virði, ef við
stöndum berskjaldaðir á löggjaf-
arsviðinu. Til þessa hefir Al-
þýðuflokkuriun verið sverð okkar
og skjöldur. Reynslan liefir sýnt,
að við getum aldrei átt neins
góðs að vænta frá íhaldinu,
Framsókn og kommúnistum. Við
í verkalýðsfélögunum höfum
skapað Alþýðuflokkinu, og við
eignm ekki að afsala okkur þess-
ari eign okkar“.
Þetta sagði formaður og full-
trúi menutuðustu og fólagsvön-
ustu verkalýðsstéttarinnar í land*
inu, p r e n t a r a n u a.“
Ólafur Friðriksson sagði:
„Þessi sameining verkalýðsmál-
anua og stjórnmálabaráttunnar,
eius og hún á sór stað í Alþýðu-
flokknum og Alþýðusambandinu,
hefir gert það að verkun, að
verkalýðurinn á Islandi hefir náð
því á tæpum aldarfjórðungi, sem
tekið hetir verkalýðinn erlendis
50—60 ár að ná, vegna þess, að
liann hefir orðið ósamtaka á
þessum tveimur sviðum. Alþýðu-
sambandið er vígi verkalýðsins,
og það á ekki að víkja úr þvi,
þó að fjandmennirnir hrópi.“
En nú hefir breytingin verið
gerð — og * nú mun sjálfsagt
ekki__standa á vilja kommún-
ista og íhaldsins til alvarlegra
starfa að sönnum hagsbótum
verkalýðsins innan Alþýðusam-
bands íslands.
Bráðum fær þetta að sýua sig.
Þá sór verkalýðurinn enn á ný,
hverjir eru vinir hans. Nú er
ekki lengur neitt yfirvarp eða
skálkaskjól fyrir fóndur vefka-
lýðsins, eins og ákvæðin um setu
á sambandsþingi voru að nokkru
leyti orðin.