Skutull - 27.05.1949, Blaðsíða 1
Húsnæðismál komnmnista
Það kemur stöðugt betur í ljós, að kommúnistinn, sem
við síðustu kosningar slysaðist inn í bæjarstjórn, beitir
þar úrslitaatkvæði sínu ekki til annars en að hygla stöð-
um að flokksbræðrum sínum, og' nú bendir allt til þess,
að einnig eigri að sjá kommahjörðinni fyrir húsnæði.
Stöðurnar
í
Sigurður Sigurðsson
kennari.
Fáir flokkar hafa deilt jafnmikið á
aðra fyrir stöðuveítingar og komm-
únistaflokkurinn, og sérstaklega
hefir af hans hálfu verið harl deilt
á Aljjýðuflokkinn, sem hann telur
vera sinn erki óvin. Vegna gamall-
ar og nýrrar vandlætingar rússa-
dindlanna í þessu cfni, skyldu
menn ætla, að l)egar þeir hafa sjálf-
ir aðstöðu til stöðuveitinga, þá veiti
þeir þær eingöngu eftir verðleik-
um, án tillits lil flokkssjónarrúiða.
En þessu er á annan veg farið, og
er skemmst að minnast l)ess, þegar
BrynjóJfur Bjarnason var kennslu-
málaráðherra og tilnefndi flokks-
menn sína eða handbendi í for-
mannstöður í flestum skólanefnd-
um landsins og lét kommúnista
sitja fyrir kennarastöðum. Nærtæk
eru líka dæmin hér í bæ. Ágætlega
starfhæfum manni var vikið úr
stöðu á bæjarskrifstofunni, til að
lcoma kommúnista þar að. Sjálf-
stæðismaðurinn Haraldur Leósson
varð að víkja úr þókavarðarstöð-
unni fyrir Halidóri frá Gjögri, og
loks voru Sjálfstæðismenn látnir
tvísvíkja Óhif Guðjónsson um hafn-
arvarðarstöðuna, til að koma skjól-
stæðing kommanna í hana. Fyrir
undanlátssemi sína við kommúnista
í stöðuveitingum hafa íhaldsmenn
uppskorið fullt og óskorað vald vf-
ir úrslitaatkvæðinu í bæjarstjórn í
öllum öðrum málum. Þeir af kjós-
endum kommúnista, sem liafa fylgt
þeim af þvi, að þeir álitu, að þeir
væru á móti íhaldinu, hafa því ver-
ið sárlega blekktir, og munu varla
láta glepjast öðru sinni.
Húsvilltar
flokksverur.
Það, sem bendir í þá átt, að nú
eigi einnig að veita kommunum
húsnæði fyrir dyggja þjónustu við
íhaldið, eru skrif Baldurs í tveim
síðustu tölublöðum hans, um Fjarð-
arstrætishúsið og raunar hefir ör-
Jað á þessu fyrr. Það er vitað, að
ungir kommúnistar, nýfluttir í bæ-
inn, eru í húsnæðisvandræðum, og
það er í sjálfu sér ekki tiltökumál,
þótt þessir menn reyni að ráða
fram úr þeim vandræðum sínum á
einhvern hátt. En er það ekki nokk
uð langt gengið, jafrivel af liarðs-
víruðum flokksverum, að ætla sér
að nota aðstöðu sína í flokknum til
að troða sér inn í þær íbúðir, sem
— eins og Baldur segir „skulu
leigðar þeim, er i heilsuspillandi
íbúSum búa,“ og þar sem þeir skulu
ganga fyrir „sem búa viS lakast
húsnæSi og erfiSastar heimilis-
ástæSur.
Það er vitað um kommapiltana,
að l>eir hafa litlar fjölskyldur, og
búa þrátt fyrir húsnæðisvandræði
sín ekki í heilsuspillandi húsnæði.
Aftur á móti eru fjölskyldur flestra
þeirra, sem búa í lökustu húsnæði
hér í bæ, og hafa hug á að komast
í Fjarðarstrætisbygginguna, mjög
stórar, eða 5-11 manns.
Flokksverurnar eru þessvegna að
aðhafast nokkuð, sem á prestamáli
miindi vera kallað að slátra lambi
fátæka mannsins.
Heilræði fyrir
kommúnista.
Út frá því sjónarmiði, að enguin
sé alls varnað, vill Skutull benda
hinum húsvilltu flokksverum á eft-
irfarandi: Blað þeirra, Baldur, fer
villur vegar, þegar það telur, að
Byggingasjóður verkamannabústaða
hafi mikil fjárráð, af því að
hærinn hafi að undanförnu greilt
stórar fúlgur lil sjóðsins. Þessar
fúlgur eru ógreiddar, og gengur þar
af leiðandi erfiðlega að fá framlög
úr rikissjóði á móti. Reynið þess-
vegna, piltar góðir, að sjá svo um,
að úrslitaatkvæði flokks ykkar í
bæjarstjórn verði notað til að
tryggja það, að bærinn greiði van-
goldin framl. til Byggingasjóðs
verkamannabústaða fyrir s.l. 2 ár, en
sú upphæð mun nema um 110 þús-
undum króna. Látið ennfremur
greiða framlag þessa árs liið fyrsta,
en það mun eiga að vera um 55
þúsund krónur.
Mætti þá vel svo fara að Bygg-
ingafélag verkamanna á- Isafirði,
undir formennsku Jóns Guðjóns-
sonar, yrði þess umkomið að hefja
byggingu allt að 12 íbúða, og við
það mundi ástandið i húsnæðismál-
um bæjarins e.t.v. batna svo mjög,
að hæstvirtar flokksverur gætu
sparað sér að slátra lambi fátæk-
asta mannsins.
Vilji viðkomandi taka þetta heil-
ræði til athugunar og framkvæma
það, þá mun ekki standa á bæjar-
fulltrúum Alþýðuflokksins, að hafa
samvinnu við úrslitaatkvæðið í
bæjarstjórn um að úthluta Fjarðar-
strætisíbúðunum lögum samkvæmt,
hvað sem „eigin vilja“ íhaldsins
líður.
Með þessu móti geta umræddir
Ég var drengur um fermingu,
þegar þau tiðindi spurðust norður
á Strandir, að kominn væri nýr
kennari að Látrum í Aðalvík. Vita-
skuld var það engin nýlunda, að
kennaraskipti yrðu við þann skóla,
en fréttir af þessum nýja manni
voru óvenjulegar og urðu lil þess
að sveipa hann nokkrum ævintýra-
hlæ í ímyndun minni og einnig
þeirra, sem eldri voru og hlustuðu
á fréttirnar.
Hinn nýi kennari var sagður
margfróður og kunnáttusamur.
Hann talaði og skrifaði erlendar
tungur af leikni og kunnáttu og
hafði vald á mörgum erlendum
málum, sem ekki var vilað að aðrir
kynnu en þeir, sem allra lærðastir
voru. Á Látrum hóf hann þegar að
kenna ungu fólki enska tungu og
bárust fregnir af, hversu fljótt lion-
um tækist að ná góðum árangri. Þá
var þessi nýi kennari sagður söngv-
inn vel. Hann spilaði á hljóðfæri og
kenndi söng og í öllu var hann
sagður hinn bezti kennari.
Frá útlöndum
Helztu fréttir erlendis frá upp á
síðkastið eru þær, að Rússar afléttu
samgöngubanninu við Berlín fyrir
hálfum mánuði síðan, og þólti þá
ínörgum friðarhorfur liafa breytzt
li! liins betra, og var talið, að stofn-
un Atlantshafsbandalagsins liafi
orðið þess valdandi, að Rússar end-
urskoðuðu afstöðu sína í þessu
máli. Lausn deilunnar þýddi svo
það, að stórveldin 4 gátu hafið við-
ræður um Þýzkalandsmálin í
heild, og standa þær viðræður nú
yfir í París. Áður en fundur utan-
ríkismálaráðherranna hófst, létu
vesturveldin sérstaka fulltrúa und-
irbúa fundinn til þess að samræma
sjónarmið sín, og ákveða stefnuna
gagnvart hinum ágengu Rússum.
Gert er ráð fyrir, að á þessari
Parísarráðstefnu verði rætt um
sameiningu alls Þýzkalands, en ný-
lega liefir verið stofnað vestur-
þýzkt lýðveldi á liernámssvæðum
kommúnistar áreiðanlega gert
flokki sínum mest gagn. Hverli þeir
hinsvegar ekki að þessu ráði, láta
þeir flokk sinn þar með fremja
pólitískt sjálfsmorð fyrir sérhags-
muni þeirra. Hvorn kostinn velja
piltarnir? Ætla þeir að gefa flokki
sínurn líf?
1 sögum verða liæfileikamenn
lílt fyrir þungbærri reynslu og svo
ber einnig við í lífinu sjálfu. Það
var sagt um kennarann að Látrum
að ungur að aldri hefði hann verið
sleginn miskunnarlausum sjúlc-
dómi, sem yfirgaf liann ekki, fyrr
en hann var orðinn bæklaður mað-
ur. Þau voru örlög hans.
Þessi nýi kennari hét Sigurður
Sigurðsson, en hann heyrðist sjald-
an nefndur því hversdagslega
nafni. Hann var nær alltaf kallaður
Súddi. Og það var eins og það
óvenjulega nafn yrði í einhverri
einkennilegri samhljóðan við liinn
sérstæða mann.
Sigurður Sigurðsson, kennari
fæddist á tsafirði 7. marz 188!).
Foreldrar hans voru Sigurður Guð-
mundsson, kaupmaður og kona
hans Guðbjörg Ólafsdóttir. Sigurð-
ur Guðmundsson rak verzlun í
mörg ár á Isafirði og mun hafa
verið traustur og gætinn og farnað-
Framliald á 3. síðu.
vesturveldanna, og var stjórnlaga-
þing þess haldið í horginni Bonn.
Sögulegt verkfall.
Járnbrautarstarfsmenn í Þýzka-
landi voru húnir að boða, að þeir
mundu hefja verkfall til þess að
fá kjör sín bætt, um leið og starf-
ræksla járnbrautanna hæfist á ný.
Þetta verkfall stendur nú yfir, og
liefur vakið geypi mikla athygli,
ekki sízt vegna þess, að Rússar hafa
beitt vopnaðri lögreglu gegn verk-
fallsmönnum, og þýzkir kommún-
istar hafa tekið virka afstöðu gegn
landsmönnum sínum í deilunni.
Aðalkrafa járnbrautarstarfsmanna
er sú, að þeir fái kaup sitt greitt í
vesturmörkum, því gjaldmiðillinn á
hernámssvæði Rússa hefir fallið
mjög i verði.
Framkoma Rússa í þessu verk-
falli talar skýru máli um tvennt:
1 fyrsta lagi sannar hún ótvírætt, að
þeir einskisvirða verkfallsréttinn,
enda eru verkföll ekki leyfð í Rúss-
landi, og ef reynt yrði að stofna til
kaupdeilna og verkfalla þar, mundi
allt slíkt barið niður með vopna-
valdi. í öðru lagi sannar hún,
hvernig þeir nota handbendi sín í
kommúnistaflokkum annarra landa
til þess að berja á samlöndum sín-
um, sem eiga í kaupdeilum við
drottinn allsherjar, Rússann. — Það
sem þarna er að ske þessa dagana,
getur skeð hvar sem er í heimin-
um, þar sem Rússar liafa útibú.