Skutull - 31.10.1949, Blaðsíða 2
2
S K U T U L L
w
Kosningin í Norður-Isaf jarðarsýslu
og kosninganiðurstaðan.
Ritstjóri Skutuls hitti Hannibal Valdimarsson að máli
eftir að úrslit í Norður-sýslunni urðu kunn og spurði hann
frétta:
S K U T U L L
VIKUBLAÐ
; Útgefandi: ;
I Alþýðuflokkurinn á Isafirði
; Ábyrgðarmaður:
; Birgir Finnsson
!; Neðstakaupstað, Isaf. — Sími 13
Afgreiðslumaður: ;
I Gufimundur Bjarnason
Alþýðuhúsinu, Isaf. — Sími 202
Innheimtumaður:
Haraldur Jónsson
Þvergötu 3. IsafirHi.
Kosningaúrslitin
á ísafirði.
Hér á Isafirði kusu 1450 af 1576
á kjörskrá og féllu atkvæði þannig:
Alþýðuflokkur 628 (713)
Sjálfstæðisflokkur 616 (574)
Kommúnistar 115 (153)
Framsókn 67 (35)
Auðir seðlar 16
Ógildir 8
Alls: 1450
Tölurnar innan sviga sýna atkv.
skiptinguna 1946.
Finnur Jónsson, frambjóðandi
Alþýðuflokksins, var því rétt kjör-
inn þingmaður kaupstaðarins fyrir
næsta kjörtímabil með 12 atkvæða
meirihluta umfram Kjartan Jó-
hannsson, frambjóðanda Sjálfstæð-
isflokksins.
Alþýðuflokksmenn hér á Isafirði
fagna því enn einum sigri yfir í-
haldinu, en jafnframt gera þeir sér
ljóst, að betur má vinna. Til þess
að vera öruggur þarf flokkurinn að
fá yfir 50% kjósenda, annars er
alltaf hætta á að andstöðuflokkarn-
ir myndi með sér samtök um að
fella Alþýðuflokkinn, eins og nú
var reynt, þótt það ekki tækist.
Tákn þessa samstarfs íhalds-
komma var það, að á kjördag ók
Kristinn D. Guðmundsson um bæ-
inn í smalabíluin ihaldsins, og var
smölunum innan handar í starfi
þeirra. Úrslitatölurnar sína árang-
urinn af þessu, því 30—40 atkvæði
hafa farið frá kommúnistum yfir
til íhaldsins. Þessi hrekkur bar þó
ekki tilætlaðan árangur, en hann
má vera Alþýðuflokksfólki og öðr-
um íhaldsandstæðingum til viðvör-
unar um það, sem koma skal í
bæjarstjórnarkosningunum: Þar
munu íhaldið og kommúnistar
vinna saman sem einn flokkur, til
þess að viðhalda óstjórninni á bæn
um, og til þess að foringjar komm-
únista geti haldið áfram að raða sér
á bitlingajötuna hjá íhaldinu. Eina
ráðið til þess að bæjarbúar geti
komið í veg fyrir þessi áform er
það, að þeir fylki sér um Alþýðu-
flokkinn, og til þess að vekja upp
nýja andstöðu-hreyfingu gegn í-
haldskommúnismanum í bæjarmál-
um, mun flokksstarf Alþýðuflokks-
ins verða stórum aukið, og er m.a.
hafinn undirbúningur að stofnun
F. U. J. hér í bænum.
Ungir og gamlir, flokksbundnir
og óflokksbundnir andstæðingar í-
hahlskommúnista verða að taka
liöndum saman, og liefja sókn nú
þegar, til þess að leggja hina póli-
tísku ófreskju að velli í bæjar-
stjórnarkosningunum í janúar n.k.
Hvað segirðu um úrslitin?
Þau urðu mér nokkur vonbrigði.
Ég þóttist hafa unnið sæmilega
fyrir sýsluna á liðnum þremur ár-
um, ekki hvað sízt fyrir sveitirn-
ar, en úr þeim hefi ég samt fengið
aðeins örfá atkvæði.
Aftur á móti sýnir það sig, að ég
hefi allöflugt meirihlutafylgi í
Súðavíkurlireppi og Eyrarhreppi,
og í Bolungavík hefi ég fengið á
annað hundrað atkvæði.
Þú ferð þó á þing, sem lands-
kjörinn þingmaður?
Jú, líklega verður það svo að
vera, nema ég láti varamann mæta
i minn stað. Annars liarma ég nú,
að ég skyldi ekki halda því til
streitu við fylgismenn mína, að af-
sala mér uppbótarsæti.
Ef það hefði komið í ljós í þess-
um kosningum, að Sigurður Bjarna-
son nyti ekki lengúr trausts meiri-
liluta kjósenda í Norður-lsafjarðar-
sýslu, mátti að vísu teljast nokkuð
eðlilegt, að með honum væri upp-
bótarj>ingmaður fyrir kjördæmið.
En þegar það sýnir sig, að hann
nýtur ennþá stuðnings meirihluta
sýslubúa, teldi ég í rauninni rétl-
ast, að hann færi einn með umboð
kjördæmisins.
Sjálfstæðisflokkurinn á svo að
segja hvert einasta atkvæði einmitt
í þeim hreppum sýslunnar, sem
ekkert hefir verið gert fyrir, af
hendi hins opinbera allt frá land-
námstíð. — Þannig virðast því í-
búar þessara sveitafélaga vilja hafa
það. — Og hvers vegna skyldi þá
ég eða aðrir vera að „fjandskapast“
með framfaraviðleitni við þetta á-
gæta og þrekmikla fólk, sem greini-
lega kýs sér það hlutskipti að fá að
berjast áfram sem hingað til við
frumbýlingsleg lífsskilyrði for-
feðranna.
Það er a.m.k. staðreynd, sem
ekki verður móti mælt, að þegar ég
kom á þing, var ekki tii akfær
þjóðvegarspotli nema í einum —
segi og skrifa einum— af niu lirepp
um Norður-Isafjarðarsýslu.
Á þessum þremur árum hafa ver-
ið lagðir Bolungarvíkurvegur,
Súðavíkurvegur og Ármúlavegur og
vegagerð hafin í ögurhreppi.
I hafnarmálum allra sjávarþorp-
anna við Djúp hafa verið fram-
kvæmdar allstórfelldar umbætur á
seinustu þremur árum.
Byggðar hafa verið bryggjurnar
á Arngerðareyri, Melgraseyri, í
Grunnavík og Vatnsfirði og endur-
byggð bryggjan í Reykjanesi.
Byggðasímar hafa verið lagðir á
alla bæi í dölunum upp frá Bol-
ungarvíkurkauptúni, á alla bæi i
Laugardal, í ögurhreppi og í Mjóa-
firði. Auk þess hefir fengizt sími
á einstaka sveitabæi á öðrum stöð-
um í sýslunni og nokkrar talstöðv-
ar, þar sem það þótti betur henta.
Munu flestir verða að viður-
kenna það, að aldrei fyrr hefir mið
að eins til réttrar áttar um mál-
efni þessa mjög svo vanrækta kjör-
dæmis, eins og á liðnum þremur
árum, þó að óleystu verkefnin, sem
ekki þola neina bið, blasi enn við
hvers manns augum, svo að segja
hvert sem litið er.
Varst þú sjálfur viðstaddur at-
I væðatalninguna á Melgraseyri?
Já, ég var það, og verð ég því
miður að segja af því tilefni, að
mér þykir suinstaðar í sýslunni
irjög óvandlega gengið frá kjör-
gögnum og atkvæða kössum.
Samkvæmt 104. gr. kosningalag-
anna mega hin innsigludu kjörgögn
og innsigli kjörstjórnar eigi vera i
vörzlu sama manns.
Á þessu er því miður mikill mis-
brestur. Eru þess dæmi, að kjör-
kassinn og innsigli kjörstjórnar
voru i vörzlu sama manns um
lengri tíma og engin önnur innsigli
selt á kassann.
Viða voru engin innsigli sett á
umslag um lykil að kjörkassanum,
þó að liann væri með slíkum uin-
búnaði, sem að ofan greinir.
Þetta setur mannorð þeirra
manna, sem að kosningaathöfninni
vinna, bókstaflega í hættu og verð-
ur að vænta bess, að annað eins og
Jietta endurtaki sig ekki.
Ut af þessum og þvílíkum mis-
fellum á frágangi kjörgagna lét ég
bóka athugasemd í gerðabók yfir-
kjörstjórnar og viðurkenndu allir
viðstaddir að sú bókun væri fylli-
lega á rökum reist.
Hvað segirðu annars um kosn-
ingaúrstlitin í heild?
Mér virðist svar kjósendanna
vera skírt og skorinort að því leyti,
að fylgismenn Alþýðuflokksins
óski ekki eftir áfrainhaldandi sam-
starfi við íhaldið. Ég tel því víst, að
stjórnin muni nú þegar segja af sér,
þó að lnin e.t.v. gegni störfum eitt-
hvað til bráðabirgða að ósk forseta.
Annars er það dálítið skrítið, að
bæði íhaldssamvinnupartur Fram-
sóknar og íhaldsands/öðupartur
sama flokks hafa unnið á í kosn-
ingunum, og verður ekki annað
séð, en að báðum hafi þeim verið
veitt umboð til gengislækkunar.
Góð útkoma íhaldsins byggist að
vísu fyrst og fremst á þvi feikna
fjármagni, sem sá flokkur lagði í
kosningarnar að þessu sinni, en.þó
fór hann ekki mjög dult með geng-
islækkunarplön sin, og getur því
með nokkruin rétli talið sig hafa
öðlast umboð kjósenda lil þeirrar
,,lækningar“ á dýrtíðarvandamál-
inu.
Mætti því e.t.v. Iíta svo á, að það
væri eðlilegast, að Framsókn og i-
lialdiö mgnduön nú sljórn saman
meö almenna gengislœkkun gagn-
varl slerlingspundi sem siti aöal-
múl.
Aðrar hugsanlegar leiðir til
stjórnamiyndunar eru þær, að
Framsóknarflokkurinn sem aðalsig-
urvegari kosninganna myndi
minnihlutastjórn með lilutleysi
annara flokka. Við það fengist ó-
skipt stjórnarábgrgö, og lel ég það
stórmikils virði.
Þriðja leið er svo vinstri stjórn
Framsóknar og kommúnista með
eða án þátttölui Alþýðuflokksins
eftir alvikiun, og er það þó mín
skoðun, að lielzt beri Alþýðuflokkn-
um nú að biðjast undan allri stjórn
arábyrgð, en knýja heldur aðra til
að taka á sig þann vanda.
Verða menn að viðurkenna, að
minnsti flokkurinn, sem þar að
auki hefir fengið dóm kjósendanna
inóti sér um stjórnarstefnu sína, er
ekki að hlaupasl brott frá neinum
skyldum, þótt hann skorist undan
jiátttöku í ríkisstjórn að sinni.
-------O--------
Sólveig Einarsdóttir
75 ára.
Sjötíu og fimm ára er í dag ekkj-
an Sólveig Einarsdóttir í Fremri-
húsum í Arnardal.
Hún er fædd í Arnardal 31. okt.
árið 1874, og voru foreldrar henn-
ar, Guðríður Sveinbjörnsdóttir og
Einar Magnússon. Tveggja ára
missti hún föður sinn, og fór hún
eftir það í fóstur til hjónanna Jó-
hönnu Þorleifsdóttur og Jóns Sig-
urðssonar í Fremri-húsum. Ólst
hún síðan upp hjá þeim lil fullorð-
insára.
Tvítug að aldri giftisl hún Kata-
rínusi Jónssyni, og reistu þau bú
í Ytri-húsum í Arnardal, þar sem
þau bjuggu um 7 ára skeið. Þaðan
fluttu þau að Fremri-húsum og
bjuggu þar samfleytt í 23 ár. —
Stundaði Katarínus oftast sjó jafn-
framt búskapnum. Hann var hið
mesta þrekmenni og er látinn fyrir
11 árum síðan.
Þau hjónin eignuðust 9 börn og
ólu auk þess upp eina fósturdóttur.
Eru 6 börn þeirra enn á lífi, og eru
þau þessi: Jón bóndi að Stökkum
á Rauðasandi, Halldóra húsfreyja í
Fremri-húsum, Katrí-n búsett í
Pálshúsum í Grindavík, Guðmunda
húsfreyja í Engidal í Skutulsfirði,
Guðjóna búsett hér í bænuin og
Þórdís húsfreyja í Heimabæ í
Hnífsdal.
Sólveig dvelur nú að heimili Hall
dóru dótlur sinnar og tengdasonar,
Matthíasar Guðmundssonar í Arn-
ardal. Hún er við góða heilsu, nema
hvað sjónin er mikið farin að
deprast.
Sólveig í Arnardal hefir verið
hin mesta dugnaðarkona, glaðlynd
og vel látin af öllum, sem henni
hafa kynnst. Munu líka margir
frænda liennar og vina verða til að
senda henni hlýjar óskir um bjarta
ellidaga í tilefni afmælisins í dag.
— Sjálfur sendí ég henni með lín-
um þessum mínar beztu óskir og
þakka góða viðkynningu allt frá
bernskudögum mínum í Arnardal.
Iíannibal Valdimarsson.
ÍBXJÐ
Tveggja til þriggja her-
bergja íbúð óskast til leigu
hið allra fyrsta.
Finnur Finnsson.
Prentstofan Isrún h.f.