Skutull - 08.01.1952, Blaðsíða 3

S K U T U L L
S
ins. Og í stjórn Landssambands
íslenzkra útvegsmanna átti hann
sæti frá stofnun þess og þar til
fyrir ári síðan, er hann baðst und-
an endurkosningu.
Á Alþingi átti Finnur ávalt sæti
í sjávarútvegsnefnd og var oftast
kosinn formaður hennar, sökum
viðurkenndrar afburða þekkingar
sinnar á þeim málum öllum.
Oft var Finnur í samninganefnd-
um erlendis á vegum ríkisins, enda
bar hann mjög fyrir brjósti allar
þær nýjungar, er orðið gætu til
betri nýtingar sjávarafurða. Einn-
ig studdi hann af atorku og dugn-
aði sérhverja viðleitni til öflunar
betri markaða fyrir íslenzkan fisk
og fiskafurðir.
Fyrstu ferðar Finns Jónssonar
til útlanda er þegar getið, nefni-
lega er hann samdi um smíði sam-
vinnufélagsbátanna í Svíþjóð og
Noregi. Næst held ég, að hann hafi
lagt leið sína vestur um haf á veg-
um Samvinnufélagsins 1933 eða
’34 til að freista þess að fá þar
opnaðan markað fyrir íslenzka
matjessíld. Bar sú för einnig ágæt
an árangur.
Á árinu 1939, í stríðsbyrjun,
fór hann til Norðurlanda á vegum
Útflutningsnefndar ríkisins, en
einnig til að athuga möguleika á
bátakaupum fyrir Samvinnufélag-
ið. Tepptist hann þar úti af völd-
um stríðsins eins og fleiri íslend-
ingar, og komst fyrst heim með
Esju um Petsamó. Var hann kos-
inn fararstjóri á þeirri sögulegu,
en engan veginn hættulausu
heimsiglingu.
Haustið 1944 var Finnur sendur
til Lundúna á vegum ríkisstjórn-
arinnar til útvegunar veiðarfæra
fyrir íslenzkan bátaútveg. Tókst
honum farsællega að ráða fram úr
þeim vanda.
Þegar Islandi var veitt inntaka
í Bandalag sameinuðu þjóðanna
árið 1946, var Finnur Jónsson einn
af fulltrúum Islands á því þingi.
Einnig var hann fulltrúi íslands
á þingi Sameinuðu þjóðanna í
París 1948.
Árið 1947 var Finnur formaður
samninganefndar um viðskipti Is-
lands við Noreg og Svíþjóð. Árið
eftir var honum og falin for-
mennska í nefnd, er semja skyldi
um verzlunarviðskifti milli Dana
og íslendinga. Á árinu 1947 mætti
hann ennfremur ásamt tveimur
öðrum fulltrúum fyrir Islands
hönd á þingi Alþjóðavinnumála-
stofnunarinnar í Genf í Svisslandi.
Það mun einnig hafa verið á þessu
ári, sem Finnur mætti á fundi fé-
lagsmálaráðherra Norðurlanda.
Enn er þess að geta, að Finni
var ásamt Jóhanni Þ. Jósefssyni
falið að mæta fyrir íslands hönd
sem áheyrnarfulltrúi á stofnþingi
Evrópuráðsins í Strassburg 1948
— og sem varaforseti sameinaðs
þings mætti hann á hátíð þeirri
hinni miklu, er Ríkisþingið hélt
1949 til minningar um 100 ára af-
mæli grundvallarlaganna dönsku.
Þá átti hann og samstarf marg-
víslegt við forustumenn Alþýðu-
flokkanna á Norðurlöndum og var
nákunnugur mörgum þeirra. Mætti
hann fyrir Alþýðuflokkinn á
fundum Samvinnunefndar nor-
rænnar alþýðuhreyfingar bæði í
Svíþjóð og í Danmörku.
Seinustu ferðina, sem Finnur
fór til útlanda, tókst hann á hend-
ur s.l. sumar fyrir Alþýðusamband
íslands. Gerðist hann þá farar-
stjóri sendinefndar, er boðið var
að fara til Ameríku og kynna sér
starfsháttu og skipulag verka-
lýðshreyfingarinnar þar í álfu. —
Skömmu eftir heimkomuna
kenndi hann þess sjúkleika, er
leiddi hann til bana. Ritaði hann
á sóttarsænginni tvær ýtarlegar
greinar í Alþýðublaðið um hið víð-
tæka og áhrifamikla fræðslustarf,
er amerísku verkalýðsfélögin
halda uppi.
Árið 1947, þegar Fjárhagsráð
var sett á stofn varð Finnur þar
fulltrúi Alþýðuflokksins, enda til
þess sjálfkjörinn, sökum víðtækr-
ar þekkingar sinnar á atvinnu- og
viðskiftamálum þjóðarinnar.
Árið eftir varð hann forstjóri
Innkaupastofnunar ríkisins, og
gegndi hann því starfi síðan.
Nokkur seinustu árin var Finn-
ur líka fulltrúi Alþýðuflokksins í
Bankaráði Landsbankans og sinnti
báðum þessum störfum af stakri
kostgæfni, eins og hann rækti öll
þau störf, er honum voru falin.
Ennþá er þess ógetið, að á árun-
um 1944—1947 varð Finnur Jóns-
son Félagsmála- og dómsmálaráð-
herra í samsteypustjórn þeirri, er
Ólafur Thórs veitti forsæti, og al-
mennt hefur verið kölluð „nýsköp-
unarstjórnin". í hans ráðherratíð
voru stórátök gerð fyrir íslenzkan
sjávarútveg. — Að hans frum-
kvæði var þá sett hin merkasta
löggjöf um aðstoð ríkisins til út-
rýmingar óhæfu og heilsuspillandi
húsnæði í kaupstöðum og kauptún-
um. Var það honum hryggðarefni,
að ekki skyldi betur takast um
framkvæmd þeirra laga, en raun
varð á.
Sem dómsmálaráðherra beitti
hann sér fyrir því, að byggt var
yfir Hæstarétt, en fram til þess
tíma hafði þessi æðsti dómstóll
þjóöarinnar orðið að búa við alger-
lega óviðunandi húsnæði á tugt-
húsloftinu (efri hæð fangahúss-
ins) við Skólavörðustíg.
Þá er mér kunnugt um það, að
það var Finni Jónssyni mikið
fagnaðarefni, að það kom í hans
hlut sem félagsmálaráðherra að
leggja hornsteininn að hinni miklu
og veglegu sjúkrahúsbyggingu,
sem ennþá er í smíðum á Akur-
eyri.
Þó að Finnur væri í vitund
margra fyrst og fremst Isfirðing-
ur, og oft nefndur „Finnur hinn
ísfirzki“, sökum margvíslegra
starfa þar öll sín beztu manndóms-
ár, þá var það þó í Akureyrarbæ,
sem hann hafði vaxið upp og mót-
ast til þess mikla dagsverks, er
hann síðar vann að mestu á vest-
firzkri grund og í þágu vestfirzkr-
ar alþýðu.
Finnur Jónsson var maður tví-
kvæntur. Fyrri konu sinni, Auði
Sigurgeirsdóttur frá Hallgilsstöð-
um í Fnjóskadal, kvæntist hann
1914. — Eignuðust þau sex börn,
þrjá sonu og þrjár dætur, sem öll
eru nú upp komin og hin mann-
vænlegustu. Frú Auður var góð
kona og greind, ágæt móðir og
mikil húsfreyja. — Hún lézt árið
1935.
Árið 1946 kvæntist Finnur
seinni konu sinni, Magneu Magnús-
dóttur frá Garði í Gullbringusýslu,
hinni ágætustu konu. Þeim varð
ekki barna auðið og lifir hún
mann sinn, sem hún stundaði af
stakri ástúð og umhyggju í hinni
löngu og erfiðu sjúkdómslegu
hans.
Ég, sem þessar línur rita, átti
náið samstarf við Finn Jónsson í
verkalýðsmálum um rösklega 20
ára skeið. Og ég mun jafnan minn-
ast hans sem hins sívökula og ó-
þreytandi baráttumanns og braut-
ryðjanda — og árvakra verjanda
hins vinnandi fólks.
Ég átti samleið með Finni Jóns-
syni í bæjarstjórn ísafjarðar um
8 ára skeið og mun frá því sam-
starfi ávalt minnast hans sem
hins raunsæja og örugga forustu-
manns, sem gott var að eiga sam-
leið með og fylgja að málum.
Ég kynntist honum að starfi í
Kaupfélagi ísfirðinga og Sam-
vinnufélagi ísfirðinga og veit af
þeirri kynningu, að hann var ein-
lægur samvinnumaður, sem leit á
verkalýðssamtökin og samvinnu-
hreyfinguna sem tvær greinar á
sama stofni. í Samvinnufélaginu
sýndi hann sig sérstaklega sem
ótrauðan starfsmann, en ekki sem
athafnalausan forstjóra, og um
fram allt reyndist hann þar hag-
sýnn skipuleggjandi á sviði at-
vinnulífsins.
Það var svo viðurkennt af öll-
um, að í atvinnumálum sjómanna
hefur hann skilað meira verki, en
nokkur annar maður í þessum bæ,
sem bæjarfulltrúi, sem forstjóri
Samvinnufélags ísfirðinga, sem
fulltrúi Alþýðuflokksins í Síldar-
útvegsnefnd, í stjórn Síldarverks
smiðja ríkisins og sem alþingis-
maður.
í samstarfi á Alþingi síðan 1946
hefi ég svo kynnst Finni Jónssyni
sem mikilhæfum stjórnmálamanni,
harðvítugum til málafylgju, og þó
sanngjörnum og samvinnuþýðum,
þegar líklegt mátti telja, að betur
ynnist með blíðu en stríðu.
Og seinustu vikurnar kynntist
ég svo þessum mikla og atorku-
sama starfsmanni helsjúkum á
banabeði. Hress var hann og ó-
bugaður, — áhugasamur, og ræð-
inn um heima og geyma, ávalt
þegar sótthitinn lét hann hafa
nokkurn frið. Og þó vissi hann vel
að hverju fór, en á því lét hann
aldrei bera í viðræðum við okkur
sem heimsóttum hann í sjúkrahús-
ið.
Læknarnir veittu honum leyfi
til að liggja heima um jólin, og þar
lézt hann að kvöldi þess 30. des-
ember farinn að þreki og kröftum.
Kveðjunum, sem ég var beðinn að
færa honum frá gömlum sam-
herjum á ísafirði, verkamönnum,
verkakonum og sjómönnum, þegar
ég var heima núna um jólin, gat
ég ekki komið til skila. — Þegar
ég kom suður, var Finnur Jónsson
látinn. — Athafnasamri ævi ó-
venjulegs dugnaðarmanns var lok-
ið.
Við ísfirðingar þökkum Finni
Jónssyni ævistarfið. Vestfirzk al-
þýða færir honum einnig alúðar-
þakkir. Og Alþýðuflokksfólk um
land allt harmar fallinn brautryðj-
anda og forustumann, sem allt frá
æsku barðist ótrauður undir
merkjum verkalýðshreyfingarinn-
ar, samvinnuhreyfingarinnar og
jafnaðarstefnunnar. — En sú vissa
er okkur harmabót, að merkið
stendur, þótt maður falli.
Hannibal Valdimarsson.
Miðvikudag kl. 9
FRUMSKÖGASTCLKAN
II. kafli.
Síðasta sinn.
Fimmtudag kl. 9
FRUMSKÓGASTÚLKAN
III. kafli.
Síðasta sinn.
Engin sýning í kvöld vegna
bálfarar Finns Jónssonar,
alþingismanns.
HÚS TIL SÖLU.
Húseign mín, Sólheimar, er til
sölu nú þegar.
Páll Guðjónsson.
NYKOMIÐ:
Eliment í straubolta, allar
stærðir, einnig straubolta-
snúrur.
Rofar, udanáliggjandi og
inngreipta.
Tengla, bæði fyrir ljós og
hita.
Vartappa KII allar stærðir
kr. 1,00 og kr. 1,30 stk.
Dyrabjöllur og spenna.
Fluoresent-perur 40 W ásamt
mörgu fleiru.
RAF h.f., Isafirði.