Skutull - 23.12.1952, Blaðsíða 3

SKUTULL
3
Krafa verkalýðsfélaganna, um aukinn kaupmátt
launanna, náði fram að ganga.
1 greinargerð þeirri, sem samninganefnd verkalýðsfélaganna, und-
ir forustu Hannibals Valdimarssonar, þingmanns ísfirðinga, lét fylgja
kröfum sínum til atvinnurekenda, dags. 12. nóvember s.l. segir m.a.
svo:
„Að lokum viljum við taka það fram, að þótt verkalýðshreyf-
ingin sé nú, eins og svo oft áður, til þess neydd að bera fram
kröfur sínar um kauphækkanir, er okkur það Ijóst, að æskilegra
væri að öllu leyti, ef unnt væri að koma því til leiðar, að auka
kaupmátt launanna með öðrum ráðstöfunum, og bæta afkomu-
skilyrði hins vinnandi fólks með aukinni atvinnu.
En hvorugt þetta er á valdi verkalýðssamtakanna. Það er á
valdi Alþingis og ríkisstjórnar einnar að gera þær ráðstafanir
vinnandi fólki til hagsbóta, sem jafngilt gæti þeim kjarabótum,
sem í framangreindum kröfum felast“.
Hannibal Valdimarsson,
formaður samninganefndarinnar.
Eins og framangreind tilvitnun,
úr bréfi samninganefndar verka-
lýðsfélaganna, ber með sér, var þaö
strax í byrjun aðalkrafa verka-
lýðsfélaganna að kaupmáttur
launanna yrði aukinn, m.ö.o., að
þeirri okurstefnu, sem ríkt hefir
á verzlunarsviðinu hjá afturhalds-
stjóm þeirri, sem nú situr við
völd, verði einhver takmörk sett,
þannig að almenningur sé ekki með
öllu varnarlaus gegn álagningar-
okri og braski.
Það kom einnig glöggt fram í
yfirstandandi vinnudeilu, að kraf-
an um aukinn kaupmátt krónunn-
ar, — um lækkað vöruverð, — var
ekki nein sérkrafa verkafólksins,
heldur sameiginlegt hagsmuna- og
áhugamál mikils meirihluta þjóð-
arinnar.
En málgögn afturhaldsins, Tím-
inn og Morgunblaðið, reyndu að
gera vinnudeiluna tortryggilega í
augum almennings, m.a. með því
að halda þeim lygum að lesendum
sínum, að verkalýðurinn vildi að
eins hækkað grunnkaup . Aðal-
atriðinu sögðu þessi blöð aldrei
frá, því, að grunnkaupshækkunin
væri neyðarúrræði, sem grípa yrði
til, ef ekki fengizt í gegn ráðstaf-
anir, sem ykju kaupmátt launanna.
Nú kann einhver að spyrja: af
hverju tók svona langan tíma að
komazt að slíku samkomulagi, —
þeirri lausn, sem öll þjóðin fagnar,
— niðurfærslu dýrtíðarinnar?
Svarið er einfalt og auðskilið.
Lausn málsins á þeim grundvelli
er mesta áfall, sem ríkisstjóm aft-
urhaldsins hefir orðið fyrir. Með
þeirri lausn er viðurkennt af öll-
um, jafnvel ríkisstjórninni sjálfri,
að fjármála- og verzlunarstefna
núverandi stjórnar, ásamt öllum
,,bjargráðum“, gengisfalli, báta-
gjaldeyrisokri, verzlunarfrelsi,
„hóflegri“ álagningu o.s.frv., hefir
reynzt þjóðinni svo illa, að við
verður ekki unað lengur, og að
verkalýðshreyfingin með þunga al-
menningsálitsins að baki sér, hef-
ir kúgað ríkisstjórnina til að við-
urkenna mistökin og nema staðar
á óheillabraut dýrtíðar og skorts,
sem stöðugt þrengdi lífskjör fólks-
ins meir og meir.
Óefað má telja, að þessi mikli sig-
ur verkalýðshreyfingarinnar marki
þýðingarmikil tímamót í samtaka-
sögu íslenzkrar alþýðu, og veki
menn til umhugsunar um þá stað-
reynd að ef verkalýðurinn ber
gæfu til að standa saman í baráttu
sinni fyrir bættum lífsskilyrðum,
þá er ekkert afl, sem geti stöðvað
þá sigurgöngu.
Ennfremur ætti þessi gifturíki
sigur samtakanna að vera holl og
nauðsynleg ábending til aftur-
haldsaflanna í Sjálfstæðis- og
Framsóknarflokknum um það, að
það er með öllu vonlaust verk að
ætla sér til langframa að stjórna
landinu þannig, að hagsmunir al-
þýðustéttanna séu ekki viður-
kenndir og tillit tekið til þeirra, en
ríkisstjórn sú, sem nú er við völd,
er eina stjórnin, sem um langt
skeið hefir gert tilraun til að
hunza réttlátar og sanngjarnar
óskir verkalýðshreyfingarinnar og
sem hefir fylgt stefnu, í atvinnu-
og verzlunalmálum, sem er and-
stæð hagsmunum og vilja laun-
þeganna í landinu.
Eina aflið, sem var þess umkom-
ið að brjóta helstefnu afturhalds-
Verkfallið
Trúnaðarmannaráð V.l.f. Bald-
urs, en þar eiga 30 menn sæti,
samþykkti á fundi 3. des. s.l. að
hef ja verkfall með tilskyldum fyr-
irvara, ef samningar næðust ekki
fyrir þann tíma.
Verkfallið hófst frá og með 16.
des. s.l. Ástæðan fyrir því hve lengi
var dregið að hefja verkfallið er
þessi:
Óskað var eftir því við Baldur
að hann hæfi ekki verkfallið fyrr
en önnur félög innan A.S.V. gætu
orðið samferða í deilunni. En er
sýnt var að sum félögin á Vest-
fjörðum mundu heltast úr lestinni
eða draga að fara í verkfallið hóf
Baldur verkfallið einn allra félaga
á Vestfjörðum.
Verkamenn á Isafirði hafa orðið
ærið fyrir þungum átölum fyrir
hve seint þeir fóru í verkfallið og
hve vægilega þeir framfylgdu því.
Það eru þó ekki verkfallsmenn-
irnir, sem stóðu í verkfalli frá 1.
des., sem ásaka ísfirzka verkamenn
um þetta, enda vissu þeir um á-
stæðurnar, sem þar lágu bak við.
Það er Morgunblaðið, sem ákær-
ir ísfirzkan verkalýð fyrir litla bar-
áttuhæfni í verkalýðsmálum —
öðruvísi mér áður brá!!!
Annars er hann furðulegur, tví-
söngurinn í Morgunblaðinu, um
verkfallsmálin, og sýnir á táknræn
an hátt hvernig málgagn „allra
stétta" flokksins verður að hafa
tungur tvær og tala sitt með
hvorri.
Mogginn skammar Dagsbrúnar-
menn fyrir að stöðva flutning
mjólkur til höfuðborgarinnar.
Einnig skammar hann Baldur
fyrir að leyfa mjólkurflutninga.
I Reykjavík er það glæpur að
stöðva dreifingu eldsneytis en á
ísafirði er það ósæmilegt athæfi
að leyfa slíkt í verkfalli.
Undarlegt fólk má það vera, sem
tekur alvarlega málflutning af
þessu tagi.
Alvarlegasta afbrot Baldurs er
þó það, að félagið skyldi verða við
beiðni ísfirðings h.f. (dags. 10. des.
s.l.), þar sem félagið biður um
leyfi til að vinna við b.v. Sólborg
fram eftir þriðjudeginum 16. des.,
en togarinn hafði tafizt í Þýzka-
landi af óviðráðanlegum orsökum,
og hefði stöðvast, ef undanþágan
hefði ekki verið veitt, og útg. og
stjómarinnar á bak aftur var
verkalýðsfélögin, sameinuð til á-
taka.
Samvinna félaganna tókst og
undir öruggri og farsælli forystu
Hannibals Valdimarssonar, þing-
manns Isfirðinga, lauk þeirri ör-
lagaríku baráttu með gifturíkum
sigri, sem lengi mun minnst í sögu
lands og þjóðar.
á Isafirði.
öðrum bæjarbúum þar með skapað
stórtjón, algjörlega að óþörfu og
ástæðulausu. Einnig er að því
fundið, að sjómönnunum skyldi
leyft að halda áfram róðrum með-
an olían entist, þó gegn því skil-
yrði að þeir gerðu sjálfir að afl-
anum, auk þess var að því fundið
að leyft skyldi að ljúka vinnslu
þess afla, sem barzt á land á mánu
dag, fram eftir þriðjudeginum 16.
des. s.l.
Sú tilhliðrunarsemi, sem V.l.f.
Baldur sýndi í verkfallinu er harð-
lega fordæmd í Morgunblaðinu,
sem jafnframt fordæmir verkfalls-
menn í Reykjavik fyrir að fram-
kvæma ekki í Reykjavík þær ráð-
stafanir, sem hér voru fram-
kvæmdar í óþökk Moggans.
Nú mætti við því búast, að ís-
firzka íhaldið og handlangarar
þess hafi gengið ríkt eftir því, að
stefnumál Moggans um harðari
verkfallsframkvæmdir á Isafirði,
yrðu framkvæmdar.
En lítið urðu menn varir við
slíkt starf.
Aftur á móti bar töluvert á því,
að haldið væri uppi lognum ásök-
unum og áróðri gegn verkfallinu
og þeim mönnum, sem með þau
mál fóru f.h. Baldurs.
Stöðugur áróður var rekinn fyr-
ir því, af sendisveinum atvinnu-
rekendaíhaldsins, að Baldur ætti
ekki að fara í verkfallið, hann ætti
ekki að taka þátt í sameiginlegri
baráttu verkalýðshreyfingarinnar
fyrir bættri afkomu alþýðuheimil-
anna.
Að vísu náðu þessir dyggu snat-
ar íhaldsins engum ái'angri í nið-
urrifs- og æsingastarfi sínu, en
framkoma þeirra sýndi og sannaði
hverjum var þjónað og hvaða hlut-
skipti verkalýðshreyfingarinnar
hefði orðið, ef verkfæri afturhalds-
ins hefðu komið áformum sínum
fram.
Verkamenn og sjómenn eiga að
vera minnugir þess, að verkalýðs-
hreyfingin er þeirra öruggasta
vörn og öflugasta tæki í mannrétt-
indabaráttu alþýðunnar og þess-
vegna er hver sá einstaklingur inn
an samtakanna vargur í véum, sem
lætur hafa sig til þess vitandi vits,
að stuðla að því að brjóta niður
samtök alþýðunnar.
Baldursfélagar sýndu það nú