Skutull - 04.12.1953, Blaðsíða 3

SKUTULL
3
/
MINNIN G ARORÐ.
Daníel Jónsson. skósmiður.
t , , „
VIÐ EPLIN,
sögðu hrossataðskögglarnir.
Einræðisherra íhaldsins, Matthías Bjarnason, er búinn að útnefna
bæjarstjóraefni Sjálfstæðisflokksins.
Mattliíasi mun hafa veitzt valið auðvelt. Ásberg kemur ekki til
greina, svo mikil var vesalmennska hans í bæjarstjórastarfinu forð-
um daga. Enda er það sönnu næst, að Matthías Bjarnason þekkir
aðeins einn mann, sem liann telur búinn þeim hæfileikum og mann-
kostum, sem æskilegt er að bæjarstjórann prýði.
Sá útvaldi, sem nýtur náðar fyrir augliti Matthíasar, heitir —
Matthías Bjarnason. Hann, en enginn annar, á að verða bæjarstjóri
ef íhaldið fær aðstöðu til þess eftir kosningarnar í vetur.
Þessi útnefning, eða sjálfkjör Matthíasar, er ekkert leyndarmál
lengur. Á bæjarstjórnarfundi 25. f.m. var kosið í niðurjöfnunar-
nefnd. Þar liefir M.B. átt sæti undanfarin ár, ásamt Hannesi Hall-
dórssyni. En nú brá svo við, að Matthías lét ekki endurkjósa sig í
nefndina. En kaupmennirnir misstu þó ekki annan fulltrúa sinn í
nefndinni, enda mun ihaldið sízt bregðast þeirri stétt. Sá, sem kos-
inn var í stað M.B., lieitir Sveinbjörn Sveinbjörnsson, kaupmaður,
frændi Hannesar Halldórssonar. Það er því lítil ástæða til þess að
ætla, að hinar „góðgjörnu og vinsamlegu“ tilllögur Hannesar í út-
svarsálagningunni verði álirifaminni framvegis en verið hefir, við
tilkomu þessa álirifalausa frænda lians. En því munu nú bæjarbúar
fá að kynnast betur síðar.
Samkvæmt reglugerð um bæjarmál þá er bæjarstjóri sjálfkjörinn
í niðurjöfnunarnefnd, og þar ætlar Mattliías Bjarnason sér að sitja,
— sem bæjarstjóri íhaldsins.
Hitt er svo eftir að vita, hvort Isfirðingar almennt hafa sama
smekk og vilja í þessu efni og erfðaprinsinn sjálfur. Þó verður að
teljast heldur ólíklegt, að bæjarbúar geri ekki aðrar og strangari
kröfur í þessum el'num en Mattliías gerir, bæði hvað snertir prúð-
mennsku, skapstillingu, fjármálastjórn og tiltrú almennings og
lánstofnanna, en alla þessa eiginleika verður bæjarstjórinn að hafa,
ef málefnum bæjarins á að vera vel borgið.
En það er sagt, að einu sinni hafi verið lirossataðskögglar, sein
liéldu að þeir væru epli.
Og Matthías Bjarnason telur sig verða ágætan bæjarstjóra.
EN HVAÐ ALÍTUR ÞO, ÍSFIRZKI KJÓSANDI?
Hann andaðist í Sjúkrahúsi Isa-
fjarðar 21. þ.m. eftir stutta legu.
Útför hans fór fram 30. s.m. að
viðstöddu fjölmenni.
Daníel var fæddur 20. ágúst
1879 í Huppahlíð í Ytri-Torfu-
staðahreppi. Foreldrar hans voru
Jón Magnúss. og Steinunn Magn-
úsdóttir. Tveggja mánaða gamall
missti hann móður sína. Hann var
þá tekinn í fóstur af sveitarhöfð-
ingjanum Daníel Jónssyni, hrepp-
stjóra á Þóroddsstöðum, og var
þar jafnframt í skjóli föðurömmu
sinnar. Fóstra sinn missti Daníel
7 ára gamall, en eftir það mun
hann ekki hafa átt neinn öruggan
samastað.
Þegar aldur leyfði fór hann í
vinnumennsku, eins og þá var
títt. Tuttugu og tveggja ára hafði
honum tekizt að eignast snotran
fjárstofn og þótti vel efnaður,
miðað við sína stétt, enda harð-
duglegur og hraustur. En þá
skeði sá atburður, sem gjörbreytti
lífi hans.
Milli jóla og nýjárs 1901 átti
hann leið úr Vatnsdal vestur í
Vestur-Hóp. Hann var beðinn að
lofa stúlku að verða sér samferða.
Veðurútlitið var tvísýnt, gekk á
með suðvestan slydduhryðjum. Er
þau voru komin langt á leið, snér-
ist vindáttin. Skall þegar á ofsa-
leg norðan stórhríð með hörku-
frosti.
Eftir þriggja dægra villu og
hrakning rofaði loks til um stund,
svo að sást til bæjar. Allan þann
tíma hafði Daníel verið á ferli á
bersvæði, þar sem enga fönn festi
vegna veðurofsans.
sunnudaginn 22. nóv. 1953 skorar
á Alþingi það sem nú situr að
samþykkja frumvörp Eggerts
Þorsteinssonar um félagsheimili
verkalýðsfélaga og orlof verka-
fólks.
Ennfremur skorar fundurinn á
hið háa Alþingi, að það lögfesti
nú þegar ákvæði um 12 stunda
hvíldartíma á sólarhring fyrir tog
araháseta. Verkalýðsfélagið Bald-
ur telur, að það sé alls ekki sæm-
andi, að Alþingi breyti ekki nú-
gildandi lagaákvæðum um hvíld-
artíma togarasjómanna til sam-
ræmis við þau ákvæði um það
efni, sem samtök sjómannanna
hafa náð í samningum sínum við
útgerðarmenn“.
Á fundinum urðu fjörugar og
miklar umræður og var rætt um
fjölmörg þýðingarmikii félagsmál.
En það ber að harma, að fund-
arsókn var alltof lítil og , verða
Baldursfélagar að muna það, að
nauðsynlegt er að fjölmenna á
fundi félagsins, það gerir félags-
starfið ánægjulegra og árangurs-
ríkara.
Þar sem stúlkan var nú þrotin
að kröftum og hann svo þrekað-
ur að tvísýnt var, hvort hann
næði til bæjar, var eina úrræðið,
að skilja hana eftir og neyta síð-
ustu krafta til þess, og ná í hjálp.
Hátt fannst Daníel vera upp á
varinhelluna á Jörfa, en skríðandi
komst hann samt að bæjardyrun-
um, og báðum var bjargað.
Bæði misstu þau báða fætur, og
eftir langa legu og kvalafulla
gréru þó sárin. — „Öri margur
að utan grær, en “ — nú var
sköpum skipt. Hestar voru seld-
ir, fé fargað og Húnvatnssýsla
kvödd í hinzta sinn. Haldið var
til Reykjavíkur til þess að nema
skósmíði.
Umskiptin voru mikil. 1 stað
athafnamikils útilífs fjármanns-
ins og hestamannsins í heimahög-
um, kom nú þröng vinnustofa með
hlaða af slitnum skóm. Hvað gat
jafnað þann mismun? Ekki gat
hann tekið þátt í skemmtunum
þeirra ungu og fleygu.
Til Patreksfjarðar flutti Daníel
1907 og vann þar við skósmíði
hjá bróður sínum Magnúsi Jó-
hannssyni. Þar kynntist hann
hraustri og ötulli myndarstúlku af
góðum vestfirzkum ættum, Ólínu
Jónsdóttur frá Skógi á Rauða-
sandi. Þau hófu búskap 1910.
Hingað til ísafjarðar fluttu þau
1913, og stundaði Daníel hér skó-
smíði meðan sjón entist, en al-
blindur var hann síðustu 9 árin.
Þau hjónin eignuðust 8 börn og
eru 7 þeirra á lífi. Mikið þurfti á
sig að leggja til þess að fram-
fleyta barnahópnum. Ekki lá hlut-
ur móðurinnar þar eftir. Með frá-
bærum dugnaði og dæmafárri
þrautseigju vann hún einnig fyr-
ir heimilinu, utan húss og innan,
oft kaldleg störf, og lagði nótt
með degi.
Daníel var jafnan hress og reif-
ur, en erfiðleikarnir settu þá sitt
mark á hann, þótt þeim væri
mætt með þolgæði og æðrulausri
karlmennsku. Ég hygg, að þótt
hann sæti í myrkri síðustu æfi-
árin, hafi þau samt verið þau
björtustu frá því að hann skreið
upp á varinhelluna á Jörfa íyrir
tæpum 54 árum, með báða fætur
helfrosna. Þau ár naut hann ör-
yggis í skjóli barna sinna og mik-
ilsverðs stuðnings alþýðutrygg-
inganna. Hann sá, að með vaxandi
baráttu og skilningi alþýðunnar
mundu þeir, sem yrðu að hlíta
sömu örlögum og hann, eiga þar
hald sitt og traust á komandi
tímum.
Það er gott, eftir harða baráttu,
að geta kvatt í öryggri von um
bjartari framtíð.
Sú von má ekki bregðast.
G.
Fertugup.
Jón H. Guðmundsson, kennari,
átti fertugsafmæli s.l. fimmtudag.
Hann er sonur hjónanna Guðrún-
ar Magnúsdóttur og Guðmund-
ar Einarssonar á Brekku á Ingj-
aldssandi. Á heimili foreldra
sinna ólst Jón upp við venjuleg
sveitastörf, auk þess sem hann
stundaði sjómennsku öðru hvoru.
í tvo vetur var hann við nám
í Núpsskóla, en fór svo í kennara-
skólann og útskrifaðist þaðan vor-
ið 1938. Hann hefir nær óslitið
stundað kennslu síðan. Jón er á-
gætum og fjölhæfum gáfum gædd
ur og mikill hæfileika maður. Um
hann má með sanni segja, að
flest störf leiki í höndum hans,
enda hefir hann leyst af hendi
hin margvíslegustu störf af sér-
stakri prýði og samvizkusemi.
Jón H. Guðmundsson er efa-
laust í hópi hinna beztu kennara
og kann glögg skil á því vanda-
sama og vanþakkláta starfi, enda
náð miklum árangri sem kennari.
Jón er félagshyggjumaður, sem
trúir á samstarfsmátt hins vinn-
andi fólks. Hann hefir valizt til
forystu í mörgum félagssamtök-
um alþýðunnar, enda maður vel
málifarinn, prýðilega ritfær og vel
til forustu fallinn. í bæjarstjórn
hefir hann átt sæti fyrir Alþýðu-
flokkinn undanfarin ár og hefir
verið þar harðskeyttur baráttu-
maður, sem staðið hefir fast á
rétti ísfirzkrar alþýðu.
Jón er giftur Sigríði Jóhannes-
dóttur frá Flateyri og eiga þau
sjö mannvænleg börn.
--------o--------
Orð og athafnir.
Framhald af 1. síðu.
að hlutur sjómannsins er frek-
lega fyrir borð borinn af núver-
andi ráðamönnum þjóðarinnar.
En slík ráðsmennska er allt í
senn, ósanngjörn, heimskuleg og
skammsýn, því hvar stöndum við
íslendingar, ef enginn maður fæst
til þess að stunda fiskveiðar?
Að því stefnir nú óðfluga, ef
ekki verður þegar í stað breytt
um strik, og skyldur þjóðfélags-
ins við sjómannastéttina viður-
kenndar á borði, en ekki bara í
orði.