Skutull - 10.01.1962, Blaðsíða 8

EMIL JÓNSSON:
VIð áramót
SKUTULL BLBTIB HÉB kafLa úr áramótagrein Emils Jónssonar ráð-
herra og formanns Alþýðuiiokksins.
Grein Emils einkennist af skynsamlegri bjartsýni athafnamannsins,
sem tekst á við erfiðleikana og trúir á giftu og íramtíð þjóðarinnar.
Hún er því hollur lestur fyrir þá, sem kunna að hafa villzt inn á Móðu-
harðindaauðnir stjórnarandstöðuimar, þar sem úrræðaleysi og bölsýni
byrgja alla útsýn.
t-----------------------------------—----------N
„b“-verkeíni
I SlÐASTA VESTURLANDI segir b.-ið, að bæjar-
stjórnarmeirihlutinn hafi „allt gert til þess að gera
h.f. ísfirðingi sem erfiðast fyrir...“
Skutull skorar hér með á þennan sleggjudómara
að færa þessum orðum sínum stað með rökstuddum
dæmum.
Meðal annars skal hann tilfæra þau erindi ísfirð-
ings h.f., sem hefur verið synjað í bæjarstjórn af
núverandi meirihluta.
Að sjálfsögðu eru honum heimil öll gögn í bókum
bæjarstjórnar, svo og eigin lögspeki, eins og hún
endist.
P. S. Það mundi hinsvegar vel séð, ef hann stillti
sig um að vera leiðinlegur.
— _______ v
„Árangurinn af viðreisnarstarf-
semi ríkisstjórnarinnar hefur svo
orðið þessi:
Sambandið milli kaupgjaids og
vöruverðs hefur verið afnumið.
Sparif járimilög hafa aukizt
mjög verulega, og var aukningin
orðin í nóvemberlok 362,7 millj.
kr. á móti 197,2 millj. kr. í nóv-
ember 1960, en aukningin á því
ári hafði þó vaxið frá því árin
áður. Eiga innlög væntanlega enn
eítir að aukast til ársloka í ár.
Veltiinnlánin (innlög á hlaupa-
reikning), sem stjómarandstæð-
ingar hafa ævinlega viljað taka
með, þegar talað er um sparif jár-
aukninguna, hækkuðu til nóvem-
berloka í ár um rúmar 300 millj.
kr. á sama tíma. Spariféð er sá
eini heilbrigði grundvöllur efna-
hagsstarfseminnar, sem treyst-
andi er á, og bendir því þessi
mikla aukning í ár greinilega í
þá átt, að rétt sé stefnt.
Gjaldeyrisstaða bankanna við
útlönd 1. nóvember s.l. var þann-
ig að bankamir áttu þá gjakl-
eyrisvarasjóð að upphæð 393,6
millj. kr. á móti 126,3 millj. kr.
í árslok 1960 og 150,5 millj. kr.
gjaldeyrisskuld í árslok 1959. —
Þó að þessi gjaldeyrisforði sé
enn of Iítill, er þó mikill munur
að haía hann handbæran eða
skulda á annað hundrað milljónir
króna og hafa samtímis notað
upp allt það lánstraust, sem fyrir
hendi var. Lánstraust erlendis
hefur nú verið endurreist, sem
bæði kemur fram á þann hátt,
að við eigum nú aðgang að stutt-
um bráðabirgðalánum, ef gjald-
eyrisforðinn skyldi ekki nægja
íyrir hlaupandi útgjöldum, og
lengri lánum til verklegra fram-
kvæmda.
Hér er um mjög mikinn árangur
að ræða í þeirri veru að koma
efnahagskerfi þjóðarinnar á heil-
brigðan grundvöll. Hinsvegar var
öllum ljóst þegar í upphafi, að
þessar aðgerðir myndu ekki verða
sársaukalausar. Af gengisleiðrétt-
ingunni, sem gerð var snemma árs
í fyrra, leiddi vitaskuld hækkun á
innfluttum varningi, sem kom
fram í því að vísitafa neyzluvara
hækkaði um ca. 17 stig. Hinsvegar
þýddu hliðarráðstafanir, sem rík-
isstjórnin gerði samtímis, til að
vega á móti hækkun hins erlenda
varnings, að heildarhækkun fram-
færslukostnaðar hafði ekki hækk-
að nema sem svaraði 5 vísitölu-
stigum, þegar komið var fram á
mitt ár 1961. — Launakjör höfðu
þá yfirleitt haldizt óbreytt í 2 y2
ár, en kaupmáttur tímakaups auð-
vitað minnkað sem svaraði til vísi-
töluhækkunarinnar. Afkoma al-
mennings hafði þó ekki versnað
sem þessu nam, heldur hafði kaup-
máttarskerðingin unnizt upp með
aukinni vinnu. Það kom nefnilega
í ljós, að viðreisnarstefna ríkis-
stjórnarinnar, sem stjórnarand-
staðan kallaði samdráttarstefnu og
taldi að myndi leiða til mikils at-
vinnuleysis, reyndist hafa í för
með sér mjög aukna atvinnu alls-
staðar á landinu, sem að verulegu
leyti jafnaði metin.
Þó að hægt sé að bæta að
nokkru leyti upp lág laun með
löngum vinnudegi, og komi sér oft
vel, er það þó ekki það, sem lág-
launamaðurinn fyrst og fremst
stefnir að, heldur hitt að fá auk-
inn kaupmátt tímakaups síns. Þeg-
ar leið að miðju ári töldu þessir
menn tíma til kominn að freista
nokkurrar hækkunar kaupsins.
Valt þá á öllu að hækkunin færi
ekki út í verðlagið og gerði hækk-
unina að litlu eða engu.
Atvinnurekendur buðu seint og
um síðir 9—10% hækkun á tveim-
ur árum. Sáttasemjari vildi ganga
feti lengra og taka 10% á einu
ári. Má telja víst að það hafi ver-
ið það ýtrasta, sem hægt var að
fara án þess að grípa þyrfti til
gagnráðstafana. — Kommúnistar,
sem um skeið hafa tröllriðið verka-
lýðshreyfingunni þannig að hún
mun seint bíða þess bætur, fengu
því ráðið að ekki var staðnæmst
við tillögu sáttasemjara, heldur
farið helmingi lengra í hækkunar-
átt. Var þá sýnt, að sú hækkun
myndi bera útflutningsatvinnu-
vegina ofurliði og valda hækkun-
um innanlands, sem fljótlega gerðu
kauphækkunina að engu. Enda
kom það á daginn. Ný gengislækk-
un varð ekki umflúin, allt vöru-
verð hækkaði, bæði á erlendri vöru
og innlendri. Er þetta eitt hið
mesta skaðræðisverk, sem laun-
þegum hefur verið gert í seinni
tíð, og eingöngu gert til að reyna
að gera ríkisstjórninni bölvun, og
ekkert hirt um, hvað það kostaði
launþegana. Kommúnisar fengu
valdastreitumenn Framsóknarfl.
til þess að taka þátt í þessari
þokkalegu iðju og raunar beita sér
fyrir henni, með því að ýta sam-
vinnuhreyfingunni á undan til
þessa verks, einmitt á sama tíma
og gengið var til atkvæða um til-
lögu sáttasemjara, sem þar af leið-
andi var auðvitað felld, þegar sam-
vinnufélögin höfðu samið um
helmingi meiri hækkun en sátta-
semjaratillagan hljóðaði upp á.
Um hug samvinnumanna sjálfra
til þessa verknaðar má fara nærri
af þvi að þeir höfðu nokkrum mán-
uðum áður talið ómögulegt að
hækka laun kvenna um 4% á ári
í nokkur ár, til móts við laun
karla. Atvinnureksturinn þoldi
það ekki þá -að þeirra dómi, en
nú gátu þeir skyndilega hækkað
laun kvennanna um yfir 20%
En framsóknarforustan réði með
kommúnistum, þó að þeir sæju af-
leiðingarnar fyrir. Þvi hef ég orð-
ið svo margorður um þetta, að ég
tel þessa atburði á sinn hátt einna
merkasta og örlagaríkasta af því,
sem gerðist á árinu hér innanlands
— og ekki til eftirbreytni heldur
til viðvörunar.
Við vitum lítið hvað nýja árið
muni bera í skauti,' en ef gengið
er að lausn viðfangsefnanna af
heilum huga, með heill þjóðarinn-
ar eina fyrir augum, og án annar-
legra aukasjónarmiða, er ekki að
efa að vel ári.
Við erum nú betur búnir í lífs-
baráttu okkar Islendinga en við
höfum nokkurn tíma áður verið.
Verkefnin eru næg fyrir allar
vinnufúsar hendur og möguleik-
arnir miklir ef við stöndum saman
í viðureigninni við þá erfiðleika,
sem við er að etja.
Ég þakka öllum Alþýðuflokks-
mönnum innilega fyrir samstarfið
á liðnu ári og óska íslendingum
öllum árs og friðar.
Gleðilegt ár!“
★
Læíur af starfi
Á S.L. SUMRI sagði Sverrir Guð-
mundsson, bankabókari, sem um
langt árabil hefur verið forstjóri
Alþýðuhússins á Isafirði, upp
starfi sínu við húsið frá 1. jan. s.l.
að telja
Þegar Sverrir tók við Alþýðu-
húsinu vantaði mikið á að bygg-
ingu þess væri fulllokið. Því verki
lauk Sverrir og hefur jafnframt
séð um ýmsar meiriháttar endur-
bætur og um kostnaðarsamt við-
hald húss og véla, þótt erfiðleik-
arnir hafi oftast verið miklir við
að etja, þar sem fjárhagurinn hef-
ur verið krappur.
Við bókhaldi hússins og ýmsum
öðrum störfum Sverris við húsið
tekur nú Sigurður J. Jóhannsson,
Smiðjugötu 9. Þó mun Björgvin
Sighvatsson, Norðurvegi 1, hafa
með höndum fyrst um sinn leigu
hússins til samkomu- og skemmt-
anahalds.
★