Vesturland - 06.08.1927, Blaðsíða 3

VESTURLANL)
Helgi Sigurgeirssen
gullsmiður, ísafirði
smíðar og grefur
enn.
nýjum kenntirum, en þetta væri
bein afleiöing þess, að engin
kenslubók væri lögboðin (autori-
seret). Af þessu leiddi aftur það,
að kenslubókahöfundar væru þess
algerlega óvissir, hve mikla notk-
un bók þeirra kynni að fá og
yrðn fyrir þá sök að hafa vaðið
fyrir neðan sig og selja bækurnar
mun dýrari en nauðsyn bæri til,
ef þær ættu vissan markað í öllurn
íslenskum skólum. Vitanlegt er það
að bækurnar gætu orðið nokkru
ódýrari ef lögboðnar væru, og
jafnframt þvi myndu bókaskifti e.
t. v. ekki verða eins tíð. Breyting
þessi myndi því að öllum likind-
um gera aðstandendum barna auð-
veldara að standast kostnað af
bókakaupum.
Hræddur er eg þó um, að á-
stæður þcssar fyrir lögboði kensfu-
bóka sýnist veigameiri, en þær eru
i raun og veru. Lít eg svo á í
fyrsta lagi vegna þess, að ekki
sé svo mikið við þær unnið, sem
fljótt álitiö virðist, og svo fylgi
líka þeir annmarkar lögboðinu, er
e. t. v. gætu vegið upp ábatann
og þó kannske meira en það.
Fyrst er þess að gæta, að ísl.
bókamarkaður er svo lítill, að all-
ar ísl. bækur hljóta aö verða mjög
svo dýrar, miðað við bökaverð
stærri »ríkja. Ennfremur er athug-
andi, að markaður kenslubókanna
er mun minni en markaður skemti-
bóka, og. lilytu þær því, þó lög-
boðnar væru, að verða þeim dýr-
ari. — Eru kenslubækur nú dýr-
ari en sem þessum eðlilega verð-
muni svarar? — Eg lield að svo
sé ekki. Lögboð kenslubóka myndi
því vart vafda verðfalli þeirra
svo nokkru næmi. Á hinn bóginn
er mér ekki kunnugt um, að úr
svo mörgum kenslubókum, er sam-
bærilegar séu, geti verið að velja
í námsgrein hverri, að það geti
minkað sölumöguleika hinna bestu
þeirra á nokkurn liátt.
Aftur á móti eru ýmsir tilfinn-
anlegir annmarkar á lögboði
kenslubóka. Kennarar eru sviftir
rétti til að -vclja þá kenslub'ók,
sem aö þeirra áliti er best, en
geta orðið neyddir til að nota
bók, sem þeir síst mundu af frjáls-
um vilja kjósa. Er slíkt engan
veginn gott, því að það leggur
hömlur á kennarann og þá kenslu-
aðferð, sem lionurn er eðlilegust.
í öðrulagi er það bitur reynsla í
öðrum löndum, að lögboð k.enslu-
bóka veldur skaðlegu afturhaldi
og hindrar það, að bækur fylgji
kröfum tímans: Menn þora síður
að semja nýja bók, meðan öimur
hefir einkarétt, og þannig tryggir
þessi ráðstöfun það best, sem
síst skyldi, nfl. úreltar kenslubæk-
ur. Nógu afturhaldssamir muriu
kennarar vera að jaínaði, þó ekki
sé þeim smeygt í fangaskyrtu
afturhalds í uppeldismálutn. Af
þessum ástæðuin tel ee lögboð
kenslubóka mjög svo viðsjárvert
og til meiri skaða en bóta, en
hér geta aðrir um dænit, hvað
rétt muni vera.
Hérmeð er þó ekki loku fyrir
það skotið, að hægt sé að gera
eitthvað til verðlækkunar kenslu-
bóka. í fyrsta lagi ætti útgáfa
þeirra efiki að vera tekjugrein
einstakra inanna, heldur skyldu
þær vera gefnar út af ríkinu.
Bæri fræðslúmálastjóra að mæla
tneð þeirri bók i hverri grein, er
að hans dómi er best; en alls
ekki mætti hann lengra ganga.
Væri þetta nægilegt til þess,' að
bókin yrði nálega eins mikið not-
uð, sem lögboðin væri, enda væri
hún þeim mun ódýrari, sem prí-
vat útgefandi ætti að hafa fyrir
snúð sinn.
l>á er enn annað: íslenskur
skólatími er styttri en í nokkru
öðru menningarlandi Evrópu, (sem
eg tel einn höfúðkost íslensks
skólaskipulags,) en jafnframt því
eru ísl. kenslubækur lengri en í
flestum öðrum löndum, er eg þekki
til. Veldur það nokkru, að fæstir
skólar hér á landi eru birgir af
skýrimyndum (Anskuelsesbilleder)
og því síður skuggamyndum við
kensluna. Bækurnar vcrða því að
hafa mergð mynda til skýringar
efninu og gerir það þær auðvitað
rándýrar um leið. En þeir, sem
aðeins krefjast langra kenslubóka,
sleppa heldur ekki hjá dýrleika
þeirra Nú er spurningin: Rýrir
það gildi kenslubókanna til inuna
að þær væru styttri gerðar? — Eg
held það fráleitt. — Á kennara-
þinginu var að vísu almenn á-
nægja með langar kenslubækur;
þær léttu svo mörgum áhyggjum
af kennaranum og gætu líka bæít
lélega kennara talsvert upp!!
Þetta voru meðmælin, sem fram
voru færð ineð löngum og þá
jafnframt með dýrum kenslubók-
um; því það tvent er óaðskiljan-
legt sem ljós og skuggi. Og þó
voru menn að arnast við dýrleika
þeirra. Framh.
Hannibai Valdimarsson.
Sundþraut.
Erlingur Pálsson sundgarpur í
Reykjavlk fór í lok síðasta mán-
aðar norður í Skagafjörð og lagð-
ist úr Drangey til lands. Tók hann
latid eftir 4 stundir og 25 minút-
ur, og hafði þá synt fulla viku
sjávar, eða nál. 7500 metra; en
skernsta leið milli lands og eyjar
er 6650 metrar talin.
Ekki getur um, hvernig veðri
var háttað, en sjávarhiti var
+11° C.
Fyrir tæpum 900 vetrum lagð-
ist Grettir Ásmundarson úr Drang-
ey til Reykjaness. Hafði hann þá
þrjá vetur liins fimta tugar og
hafði verið 18 vetur i útlegð.
Sagan segir svo, að eldur slokn-
aði fyrir þeirn Illuga bræðrum en
þeir höfðu ekki skip hjá sér. Viidi
Illugi biða þess að skip kæmu
þar, en Gretti þótti þess lítil von
að það yrði svo skjótl og kvaðst
„GrREr'-hreifillinn
fullnægir öllum kröfum, sem gerð-
ar verða til fyrsta flokks nýtísku
mótors, fyrir þilskip og báta.
Verðið sanngjarnt. Fáið verð-
lista og leitið tilboðs hjá um-
boðsmönnum.
P. A. Ólafsson
Reykjavík.
Kaffibætirinn „S Ó L E Yu.
Efnarannsókn hefir sannað, að hann stendur í engu að baki
þeim kaffibæti, sem bestur hefir þótt á landi hér. Atvik hafa sýnt,
að vandlátustu kaffineytendur þekkja ekki tegundirnar í sundur á
öðru en umbúðunuin. - Muníð aö nota brent og mal-
að Jkalfí frá K afíi tirenslu Reykjavíliur.
Ferðir
utn ísafjarðardjúp og víðar, tekur
að sér
Óli Pétursson
Sundslræti 31.
Tvð sólrík herbergi
Jskéfatnaðurinn*
verslun M. Magnússonar^
ísafirði,
^er traustur fallegur og ódýr.^
^ Ávalt miklu úr að velja. ^
og eldliús fyrir 40 kr. á mánuði
til leigu iiú"þegar fyrir fámenna
fjölskyldu.
Upplýsingar á afgr. Vesturlaiids.
heldur mundu hætta til, livort
hann kæmist til lands. illuga þótti,
sem var, ferð þessi gerð rneð all-
miklum háska, en Grettir sagði,
að hann ntundi ekki ásundidrukna.
Er það bert að hann liefir vitað,
hvað hann átti undir sér um sund-
ið, en þótt óvættlegar horfa með
landtökuna, er hann var vopnlaus
en óvinir fyrir í hverju húsi.
Nú tnun öllum sýnast, sem er,
sund þetta hin mesta þrekraun,
en þó gefst, sem betur fer, eng-
um nú kostur á að hætta svo
miklu tii, sem Grettir gerði, og
mun lians frægð æ mesf verða.
Gamlir ísfirðingar
Biðjið Afengisverslun ríkisins
fgrst og fremst um sherry,
portvín og madeira frá
KJÆR & SOMMERFELDT,
kgl. hirðsala, Kaupmannahöfn.
Þvottur »8 strauning.
María frá Kirkjubæ
Sundstr. 23.
Flutning
á fóiki og vörum, um ísafjarðar-
djúp og víðar tek eg að mér, á
v.b. „Elí“.
Björn Björnsson.
j
Síldveiðin.
Allar Iíkur eru til að þeíta sum-
ar verði mesta síidveiöasumar sem
komið liefir nú um langt skeið.
Sumir togararnir eru búnir að fá
nál 5000 mál nú 5. ágúst, og er
þá sildveiðatíminn eftir venjunni
vart hálfiiaður. Svo mikil síld hefir
borist aö bræðslustöövunum á
Norðurlandi, að þær liafa varla
við, og þeirn, sem ekki liafa sam-
ið um sölu bræðslusíldar fyrirfram,
gengur nú mjög erfiðlega að los-
ast við aflann.
Menn eru orðnir mjög uggandi
um verð á saltaðri síld, síðan
iandburður fór að verða af henni,
og eru því margir hikandi við að
salta; síidin elcki heldur enn i
besta lagi lil söltunar.
Héðan stunda nær eingöngu
reknetabátar síldveiðar og itafa
þeir fengið svo mikinn afla síð-
ustu daga, að stimir þeirra liafa
ekki getað innbyrðt allan aflann.
Síld er gengin inn í firði og
hefir fiskast talsvert í landlása.
Athugið þetta:
Þegar tnenn kaupa málningar-
vörur, ættu þeir að athuga, að
það besta er billegast.
Hefi nú flestar tegundir af farva
og lökkutn til húsa og skipa,
einnig veggfóður og pappa á loft
og veggi, sern eiga að málast,
ínaskínupappír, pensla, brons o. fl.
Vinn alt fljótt og vel.
Finnbjörn máfari.
ísfirsku bátarnir, sem stunda
veiðar við Norðurland, eru búnir
að fá ágætan aíla sumir um og
yfir 5000 tunnur.
Stöðin á Hesteyri hefír nú tek-
iö á móti 40 þúsund málum og
stöðin. á Sólbakka ca. 20 þúsund
málum.
Tíð
er hagstæð til lands og sjávar.
Töður eru liirtar viðast hvar með
góðri verkun. Lýtur út fyrir ágætt
heyskaparár hér á vesturkjálka
landsins.