Fríu Føroyar - 25.04.1942, Qupperneq 2

Nr. 1
FRlU FØROYAR
1. árg.
MÍN TØKK TIL SKIPAFELAGIÐ FØROYAR
Til tykkum partaeigarar Skipafelag Føroyar’s, suin
seinasta summar vildu gleða ineg og sendu hetta bræv:
Tórshavn, 29. juli 1941.
»Harra
Andrias Ziska, keypmaður,
her.
ídag (Óla\søkudag) eru runnin 25 ár, síðan lygum
sum f)'rsti maður setti fratn uppskot um at stovna før-
oyskt farmasiglingarfelag, og harvið legði grundaisteinin
undir tað arbeiðið, sum so fór frarn í hesum fyri okkara
land og fólk so týdningarmikla máli.
Sambart samtykt á aðalfundi í Skipafelagnum Før-
oyar 29. mai í ár loyvir nevndin sær felagsins vegna at
bera tygum okkara bestu tøkk fy'ri tygara ídna og grund-
leggjandi starv í hesum máli.
Við heiisu og hávirðing
n. v.
Edw. Mitens. Jens Pauli í Dali.
Z. Hcinesen.i.
vil eg her senda mína hjartans tøkk. Heita bræv tvkkara
voldi mær stóra gleði.
Eg vil eisini her frambera tað ynski og ta vón, at
hesin annar veraldarbardagin skal geva okkurn so stóra sam-
eining og styrki, at vit fáa farmasigling at vera ein høvuðs-
vinning fyri Føroyar, soleiðis sum tilætlað var tyri 25 árum
síðani. Lfkindini skuldu verið av teim bestu, bara Førovingar
semjast. Her er góður stýriinannaskúli, her eru longu nógvir
farmasiglingsinenn, og verður rætt atborið, kunnu Føroyar
eiga fieiri góð farmasiglingsskip; tá bardagin kernur at enda, tí
stórur er longu tann peningur, Føroyingar eiga hjá Onglandi.
Ein partur av teirn fer neyvan hentari enn til bygging har av
farmaskipmn til Føroyar. Føroyingar kunna tá eins og aðrir
sigla kring heimin við vørufarmi.
Tórshavn, 6. februar 1942.
Við heilsu og hávirðing
Andrias Ziska.
STERKARI og HALD-
GÓDARI ENN NÓGV-
AR VANLIGAR
SKJÚRTUR
Spyr handils-
mann tín. Døm
sjálvur.
Gjørdar úr avgjørt
gavntódnaðum tyrsta
flokks poplin I hvlt-
um og litaðum sløg-
um fyri at svara tll
VAN HEUSEN
flippur.
Hóskandi flippur
fáast altíð.
VAN HARÐING SKJÚRTAN er út-
gjørd við „van Heusen" hálslíning,
ið als ikki tódnar og hálvstívum man-
sjettum úr »Van Heusen« tilíari. Tað
er trygd fyri at skjúrtan situr væl, er
vøkur og haldgóð frá hálslíning, sum
er vovin eftir skapilsinum av hálsin-
um, til mansjetturnar, ið ikki fara av
falding, og sum vara nógv longri
enn tann vanliga iina mansjettan.
VAN
HARDING
Shirts made by
Hardine;, Tilton & Hartley, Ltd.
London & Taunton, England.
Føroyar frítt land —
(Skrivari: Andrias J. Ziska)
Eitt t;ið vakrasta land, Gud hevur skapt, eru Førojar.
Soleiðis siga menniskju, sum hava ferðast víða um helmin, og
fyri okkum Føroyingar vilja Føro\-ar sjálvsagt altíð kennast
vakrar, vera okkara dýrasta, tryggasta heim.
Gud, skaparin, hevur unuað Føroyingum at' liva so nógv
árhundrað, at vit hava lingið egið móðurmál. Forfedranna
Norrønamál o. a. er gjøgnum øldir uinskapað til Føroyatungu,
lil okkara kæra, vakra móðurmál, Føroyamál.
Frá vøggu til grøv er Føroya tnál, okkara rnál, tað kær-
asta vit hoyra her á foldmn. Og oyggjarnar Føroyar er kær-
asta land hjá okkum Føroyingum. Her vilja vit liva, og her
vilja vit hvíla tá eygu slókna, inntil skaparin tekur okkum heim.
Á hes um lítla oyggjalandi funnu kristnir menn — munkar
— frið og hvíld í ottandi øld. Her funnu heidnir menn bústað
í tíggjandi øld. Tá gjørdist Føroyar heiðið land, tá vóru Før-
oyingar víkingar. Teir fóru lá herjancfí' á onnur fólk og ránaði
frá teimuin fólk og fæ, tá vóru Føroyingar manndrápatar.
Men tá P'øroyar aftur vóru kristnaðar, hendi tað undur í
Føroyum, mótsatt flest ølíum londum, at tá vendi fólkið sær
burtur frá leirri fyrru natúru at drepa fóik. Her gjørdist til-
fullnar á henda hált eitt kristi fólk, eitt friðafólk.
At drepa fólk og samsiundis kalla seg kristi fólk, heldur
Føroyafólk vera mótsigandi grmidreglum kristnilæru, boðum Guds.
Á donskum máli er 5ta boð soljóðandi :
»Du skal ilcke slaa ihjel.«
Hesum boð iiava ið hvøit fall Føroyingar viljað veiið
lýdnir síðaui Føroynr vórðu kristnaðar, og so fer nú erinhvør
onnur tjóð at standa lil svars j-virfyri Gudi hvussu I1011 hevtir
verið lýðin hesum boð.
Soleiðis er henda andiliga støða Føroya fólks í dag, og
nú verður at royna at finna bestu leiðir og vegir hjá Føroy-
ingum at ganga og liva sum frítt sjálvráðaridi fólk, soleiðis
sum okkum stendur i boði sambart *The Atlantic Charter*
3 og 4 part soljóðatidi:
3. They respect the right of all peoples to choose
the form of Government under vvhich they wiH ',vel
and they wish to see .sovereign rights and self goverri'
ment restored to those who have been forcibly depi" ecj
of them.
4. Theý vvill endeávour, witli due respect for their exist.
ing obligations, lo lurther enjoyment by all States^
grcat or small, victor or vanquished, of access, on
equal terms, to the trade and to tlie raw materials of
the world which are needed for their economíc pr0.
speritv.
Her verður sagt okkum, at eisini eitt so lítið fólh surn
Føroyingar hava fingið tilboð <it vera eitt frítt fólk og hann
sjálvt avgera, hvussu skipan landsins skal vera, at eisihi vjt
skulu hava part í ráevnum heimsins á sama hátt og javnbjóðis
stórlondini, so inikið sum okkum tørvar til økoriomiskan
framburð.
Tað er soleiðis vissa okkum Føroj'ingum, at vit kunno
teljast millum fríar tjóóir, um vit sjalvir vilja tað. Vit kunnu
t( longu nú taka upp arbeið at kanna eftir og harvið ætla uiti,
hvat broytast má f\ri at fáa landið so liviligt sum møgt'hfít.
Landið sjálvt gav forfedrum okkara munagott rneiri enn
nú, eftir tólkatalinum. Til dømis vóru í 1801 her í landinurn
5265 menniskju, og av hesum livdu um 80°/0 av jarðabrúkin-
um.
í 1850 var fólkatalið 8137, men tá livdu bara 3513 av
jarðabrúkinum.
í 1901 var fólkatalið 15230, herav vóru 6119, ið livdu
av jarðabrúki.
í 1911 var fólkatalið 18000, men nú vóru 2031, ið livdu
av jarðabrúki.