Sameiningin - 01.04.1888, Síða 12

I liinu lúterska vikublaði „The Wórkm a n“, sem kemr
út í Pittsburgh, Pennsylvania, er ágrip af fyrirlestri um
Ameríku, sem þjóSverjinn dr. Rwperti, merkr lúterskr guS-
frœSingr, fyr um prestr í New York, en nú heima á ætt-
jörSu sinni, hefir fyrir skömmu frarn flutt í ýmsum bœj-
um á NorSr-þýzkalandi. Ur því ágripi tökum vér þaS, er
liér fer á eftir:
„þaS er eigi unnt aS mæla lífiS í Vestrheimi eftir þýzk-
um mælikvarSa. SérhvaS eina er í svo stórum stýl, og, þvert
á móti lífsöflunum í norSrálfunni, er smásaman iiefa kom-
izt í fast form, í sífelldri hreifing og umbrotxxm. Fyrstu
áhrifin, sem mannlífiS ameríkanska liafSi á höfundiixn, segir
liann hafi veriS þaS, aS honum virtist ekkert land í lieim-
imxm rnyndi vera eins óguSlegt cins og Ameríka. En brátt
áttaSi henn sig á þvf, aS þetta hlyti aS vera sleggjudómr.
þ\ í enda þótt hann gæti eigi annaS en tekiS eftir því, hve
voSalega títt hrySjuvei’lc koma fyrir í þessu landi, þá gat
honuui eigi til lengdar dulizt, aS Vestrheimsmenn tóku á
óbótamönnunx nxeS greiSri og- öilugri hendi.
þó segja megi meS réttu, aS peningar ixafi í fyllsta
skilningi ríki í Ameríku og þaS sé óneitanlega auSmýkjanda
aS lieyra, hvernig allt þar er metiS til og nxiSaS viS pen-
ixxga, þá nxá þó meS engu nxóti gleyma því, aS naunxast er
þaS land til, þar sem peningar eru eins örlátlega lagSir fram
til þess aS stySja kristileg kæi-leiksverk.
Agaleysi og frekja barna, hin ákafalega tilhneging þeirra
til þess sem yngst aS vei'Sa sínir eigin heiTai’, hinir
miklu galiar viS fyi'irkomulag alþýSuskólanna, hin voSa-
lega sviksenxi lxjá opiixberunx embættismönnum, er hvergi í
öSrum löndum á sinn líka, nema, ef til vill, í Tyrklandi—
allt þetta eru Ijót einkenni á ameríkaixska 'þjóSlífinu. Hins
vegar er annaS, sem, þá er allt kemr til alls, vegr upp á
nxóti þessu. SérlxvaS eina ber vott unx tröllaukna starfsenxi.
Allt er tóixi vinna, endalaus vinna. Ameríka er sannkallaSr
kvalastaSr fyrir iSjuleysingja, sem liggja niSr brotnir undaix
járnfœti framfaranna. Af þessu kemr þaS, aS svo lítiS tillit
er tekiS til Sósínlista, enxla eru allir þeir, senx þamx fiokk
fylla í Ameríku, aSskotadýr úr öSrum löndum, og skoSaSir
eins og fífl af innlendum. LegSi menn á þýzkalandi á sig