Sameiningin - 01.06.1899, Page 18

Ó2
skoSa kírkjur sumra helztu kauptúnanna og framfara-stöÖv-
anna á ættjörSunni. HiS alkunna vísuorS Bjarna Thoraren-
sens: ,, MaSur horfSu þér nœr, liggur í götunni steinn“, á þar
sannarlega viS.
Kirkjan í Húsavík gaf mér ástæSu til ýmsra alvarlegra
hugleiSinga. Ég held aS mér hafi fundist hún eins og sumum
köppum finst kirkjan andlega: lág og þröng. Hún var einnig
fyrsta guöshúsiö, sem ég hafSi séS og skoSaS í sveit hinna
stórhuga þingeyinga, talsmanna framfaranna, föSurlandsástar-
innar og framtíöarinnar. þaö er stundum eins og alt þetta
framfara-hjal komi ekki fram í verkinu, aS minsta kosti ekki í
andlegri starfsemi. þaö gengur nokkuS mikiS af andlegri
áreynslu á Islandi í kaupfélags-brask, sveitastjórnar-þras og
stjórnarskrár-rifrildi. Menn tala og lesa feiknin öll um slík
mál, en skilningurinn og aS ná takmarkinu fer hægra. þaS
er ekki alveg ólíkt hinni ytri náttúru landsins. þar er nóg af
eldsumbrotum og eldgosum, á sama tíma sem ís og jöklar
vinna sín verk. Og afleiöing eldsumbrotanna er jafnan:
hraun og útbrunnir eldgígar. Feginn vil ég nú óska, aS þessi
andlegu eldsumbrot og eldgos í landinu færi íbúum þess eitt-
hvaö betra og þarfara en brunninn gíg og bráöiö hraun.
Kirkjuleg verk sitja á hakanum, eru jafnan hjáverk, eins
og nú er ástatt—og ganga eins og hjáverk og nauöungariöja.
Manni hlýtur aö koma til hugar munnmæla-saga um einn
gamlan prestaöldung, sem átti aö hafa sagt eitt skifti er hann
kom úr kirkju og sá hvar heylest fór hiö efra fram hjá kirkj-
unni: ,,F......bróöir aö bjarga sér, en ég má sitja í þessum
fj.. .. Ég er ekki alls óhræddur um, aS sumir framfara-
mennirnir nú hafi skoöun í ætt viö þessa. Ég hef séS og heyrt
nóg er bendir til þess. þaö dylst heldur engum, aS þingey-
ingar hafa lagt drjúgan skerf til opinberra mála á sföari tíS,
en frekar minnir þaS flest á heybandsferöir á sunnudag en
messugerSir, eöa jafnvel messuferSir.
Sú var einnig tíSin, aö ungur og efnilegur þingeyingur,
Finnbogi hinni rammi (upprunalega nefndur Uröarköttur),
sagöi viö konunginn á Grikklandi, sem var vel kristinn og
spuröi um átrúnaö Finnboga: ,,Ég trúi á sjálfan mig“. Ep