Sameiningin - 01.12.1899, Qupperneq 7

15*
Svo var þaö, aö meöan nokkrir samferðamenn mínir sjá-
anlega tignuöu helzt eitt útlent og suörœnt goð, voru góö-
skáldin íslenzku mínir förunautar og hálfgjörðir dýrölingar.
Maör getr á slíku ferðalagi, með þetta andlega föruneyti, þeg-
ar andinn hrífr mann ,,upp á háfjalla tind“ freistazt til aö
trúa því, að lífið þar heima líkist meira skáldskap en nokkru
ööru. Og það er að líkindum ein ástœðan þess, hve mörg
og góð skáld ísland hefir alið, — og þá, ef til vill, eins hins,
hve ónýtt og óhagsýnt, verklega dreymanda og andlega deilu-
gjarnt, þetta sama skilningsgóða og skáldmælta fólk getr oft
orðið í félagslífinu og framkvæmdunum.
Á þessum síðasta áfanga ,,heim'‘ vaknaði eg ekki fyrr en
inni á Skagafirði, skammt frá útlegðarstað hins gáfaða og
gæfusnauða skálds Grettis, — Drangey. Hinir ljótu fugla-
flekar hjá eynni vöktu í huga mér hryggðarsögu útlagans og
ýmsar aðrar náskyldar sorgarsögur. Eg vildi óska, að ein-
hverjum ,,dýravin“ tœkist að koma í veg fyrir veiðiaðferðina,
sem eg nefndi. Og það ætti að vinnast, því það er vafamál,
hvort Island á nú færri dýravini en mannvini, ef dœmt skal
eftir löggjöf og meðferð ýmsra þurfamanna og sjúklinga, t. d.
vitskertra. Ekkert kristið land, með dálítil fjárráð og fram-
fara-viðleitni, myndi fara eins að og þar er gjört, þó það láti
illa í eyrum að segja slíkt opinberlega.
það þarf að ítrekast og segjast upphátt, sem gott fólk
fólk finnr til og talar um sín á meðal, hvar sem Islendingar
búa, að það sœmir illa kristnu landi og lýð allt sveitastjórnar-
þrasið, öll málaferlin og Pílatusar-réttvísin, sem þrávalt kemr
fram út af því einu, að einhver verðr efnalega ósjálfbjarga.
Stundum eru sjálfir prestarnir, sem sveitaoddvitar og leið-
togar, dregnir, án efa oft hálf-nauðugir, inn í ókristilegar deil-
ur og málaferli. Eg játa, að fátoekramálin eru vandamál í
landi fátœktarinnar. En það er kristindóms-fátœkt eða kær-
leiks-fátœkt, sem stundum getr orðið tilfinnanlegast í þjóðfé-
laginu, og ekki sízt gagnvart hinum snauða. Eg minnist hér
tveggja sveitarfélaga, stór-myndarlegra, er deildu um eina
stúlku, sem þau óttuðust að yrði mannaþurfi. J)ess vegna
mátti enginn ráða hana í vist, ekki hýsa hana né hjálpa henni