Sameiningin - 01.03.1915, Side 11

miMð til síns máls, því Þjóðvev.jar eru nuuma iðnastir
og þrautseigastir við hverskonar linýsni. Rannsókna-
gáfan framúrskarandi. En nú liefir ófriðurinn mikli
leitt í ljós sorglegan brest á öðrum luefileika í gáfnalagi
þessarrar greindu þjóðar—og það er lurfileiki, sem er
engu ónauðsynlegri hverjum vísindamanni en rannsókn-
argáfan. Til að gera “vísindalegar niðurstÖður” á
byggilegar, þarf fræðimaðurinn ekld að eins A iðni að
halda við að tína sönnunargögnin saman. Hann þarf að
eiga sannleiksást, frjálsa og óháða öllum hieypidómum.
Ömurlega lítið hefir borið á þeirri gáfu hjá þeim há-
lærðu mönnum meðal Þjóðverja, sem hópum saman hafa
gert sér far um að fegra málstað stjórnar sinnar í aug-
urn annaria þjóða. Ekki svo að skilja, að þeir hafi far-
ið með ósannindi svo orð sé á gerandi, heldur lítur svo
út, sem þeirn hafi í sumum efnum verið ómögulegt að sjá
sannleikann, þann sannleik, sem öll málsgögn bentu tví-
mælalaust á Það er eins og þeir hafi ekki getað lesið
þar annað í málið en það, sem þeirra eigin þjóð kom
liezt, svo augljós og ákveðin sem merki þau vorn, er hlutu
að benda þeim í áttina til gagnstæðrar niðurstöðu Og
svo sem að sjálfsögðu hafa þeir svo beitt rökfærslu sinni
allri svo einstrengingslega, sýnt þar svo augljósa til-
hneiging til að fara með vafninga og flækjur, að þeir
hafa stór-skemt fyrir málstað lands síns meðal hlut-
lausra þjóða Og svo ha.fa menn fengið hálfgérðan óhug
á þessum mentamönnum sjálfum—farið að hafa grun
um það, að ekki sé gott að trúa þeim í blindni eða reiða
sig athugunarlítið á dómgreind þeirra, í öðrum efnum.
Raddir í þessa átt hafa heyrst frá merkum mönnum
hlutlausra þjóða, að sögn blaðsins Literary Ðigest, sem
þó hefir ekki fengið orð á sig fyrir að draga taum Eng-
lendinga. Sérstaklega er orð á því haft, hve illa fræði-
mönnum þeim hafi tekiist að halda uppi vörnum fyrir
meðferð Þjóðverja á Belgíumönnum. Ekki er því ólík-
legt, að Þjóðverja-dýrkunin af hálfu mentamanna verði
hóflegri framvegis eri að undanförnu, og að sú mikla
þjóð græði fremur en tapi á þeim viðbrigðum þegar til
lengdar lætur