Íslendingur - 28.01.1916, Blaðsíða 3
4 tbl.
ISLENDINOUR
15
Ungarnir frá vorinu 1915, þeir sem
bárust f þennan heim alfriðunarárið,
eru friðaðir fyrripart vetrarins, þegar
næg jörð er fyrir rjúpur til fjalla og
afrjettarlanda, en þegar kemur fram f
janúar 1916, eru þeir rjettdræpir, sem
gefur að heyra daglega. Og náttúran
er nú svona dutlungasöm hjer norður
við heimskautið, að hún hefir »sveip-
að landið hvftum feldi*, og braett yfir
fjöllin, svo enginn fugl íær þar korn
eða kvist í nef sitt. Annað hvort hefir
hún enga hugmynd um þessar breyt-
ingar á friðunarlögunum, eða þá að
hún er að sýna á þeim ranghverfuna.
Hjer ber því vel í veiði fyrir rjúpna-
skytturnar. Náttúran og þingið hjáipa
til við veiðina, sama þingið sem ætl-
aði að gera þessa miklu bragarbót á
eldri friðunarlögunum, með þvf að al-
friða rjúpuna 5- hvert ár. Hafi sú
friðun verið svo bráðnauðsynleg, þá
átti hún að miðast frá vori til vors,
þá hefði friðunarárið komið rjett út.
En þetta janúarleyfi kemur eins og
djöfullinn úr sauða,rleggnum og ónýtir
og eyðileggur alt friðunarmálið 1915,
eða jafnvel meira til. Þetta er nokk-
urskonar gildra fyrir rjúpuna, þegar.
hún f hagleysinu leitar í bygðina þá
sækja landsbúar að henni með dæma-
fárri skothrfð úr öllum áttum. Hjer
er bráð nauðsyn á endurbótum, næsta
þing verður að taka málið til athug-
unar og lagfæra þessi missmfði þings-
ins 1913. Það er siðferðisleg skylda
þess, því fyr því betra.
Árlega ættu rjúpur að vera friðað-
ar frá 20. des. til 1. oktober. Yrði
þetta að lögum, væri það mikil rjett-
arbót frá því sem nú er. Þá yrði slept
þessu 5. alfriðunarári, sem talið er
að vera, en friðunartfminn lengdist
samt um 52 daga á ári eða nærri 2
mánuði. Rjúpan væri þá að eins skot-
n f okt., nóv. og til 20. des. 10
sfðustu dagarnir f sept., sem lögin
nú heimila veiði, yrðu með f friðar-
tfmanum, sú veiði hefir víst ekki svo
sjaldan spilt fyrir markaðsverði rjúp-
unnur. En eftir 20. des. á rjúpan að
vera friðuð, þá eru dagar stuttir og
hátíðir að fara í bönd og lftið um
jörð til fjalla og á afrjettum, þar sem
rjúpan á helst griðarstað.
Geti þingið fallist á þessar breyt-
ingar mínar, gæti aldrei komið til
mála, að rjúpan yrði eyðilögð með
skotum.
Hjer er ekki um svo mjög smátt
að ræða, því rjúpan hefir nú um nokkra
hrfð veitt landsbúum talsverðan arð.
Eitt mætti minnast á f sambandi
við þetta. n. 1. brot á rjúpnafriðunar-
lögunum; löggjafarvaldið á þar ekki
sök á. í þetta sinn var byrjað að
skjóta á rjúpurnar 2 sfðustu dagana
í deaember (1915)1 þá heyrði jeg nokk-
ur skot í fjallinu hjer á móti, og víð-
ar hafa nú heyrst skot þá dagana,
að því cr mjer skilst. Þetta virðingar-
leysi fyrir lögunum er alveg óþolandi,
það er eitur þjólffsins, því þótt þessi
lög hafi sfna meingalla, bætir þetta
ekki um, það er að gera vont verra.
Þá er sunnudagaveiðin; það er að
verða alsiða að rjúpur sjeu skotnar
á sunnudögum sem aðra daga. Þetta
er skömm mikil sem vjer ættum ekki
að láta af okkur spyrjast, Okkur hefir
verið kent, að sunnudagurinn sje helgi-
og hvfldardagur, og það á hann vissu-
lega að vera, svo maðurinn, sem
þreyttur er, geti hvflt sig, og lyft
anda sfnum ofar jarðnesku moldarryki.
En f þess stað gengur fjöidi hinna
ungu upprennandi Islendinga með
byssu ( hönd upp um fjöll og fyrnindi
á rjúpnaveiðar. Þetta sýnir, að þrátt
fyrir alt geip um menningu og fram-
farir þessara tfma, er oss þó f mörgu
ábótavant. Hjer þarf umbóta við eins
og svo vfða í lifnaðarháttum og þjóð-
lífi voru.
Að brjóta lög og skjóta fugla á
helgum dögum er ekki hinn nýi tfmi,
með öllum sínum miklu umbótum, það
er gamli tfminn með göllum sfnum,
sem nýi tfminn á að uppræta. Menn-
ing vor, hún krefst þessa, það á að
vera ein hennar æðsta og helsta krafa
að halda lögin og varðveita helgi —
helgidaganna.
Björn Árnason.
„Qoöafoss“
fór hjeðan, áleiðis til útlanda f gær-
morgun. Farþegar til útianda voru:
Jón Bergsveinsson, yfirsíldarmatsmað-
ur; Ragnar Ólafsson, konsúll; ungfrú
Hulda Stefánsdóttir (skólameistara),
ennfremur Fáll Bergsson, kaupm. f
Ólafsfirði og Carl Berentsen kaupm.
á Hólanesi.
Skýrsla
yfir starfsemi
Hjúkrimarfélagsins „Hllfa
áriÖ 1915.
lútfljöld. Kr. au.
Hjúkrun frá fjelaginu fyrir . . 661.00
Matargjafir og peningar. . . . 568.37
jólaglaðning sjúklinga á Akur-
eyrarspftala.............. 53.65
Peningagjafir til fjelagsins.
Kr, au.
Kaupfjelag Eyfirðinga..........300.00
Kvikmyndafjelag Akureyrar . . 48.75
Þórunn Valdemarsdóttir . . . 1.00
Sigurbjörg Jónsdóttir........... 4.00
Pálína Bjarnadóttir............. 4.00
N. N........................... 10.00
Helgi Guðmundsson læknir
Siglufirði.................. 30.00
Chr. Evensen................... 25.00
Kristján Blöndal Sauðárkrók . 10.00
Ólaffa Einarsdóttir............. 5.00
Bjarni Arason Grýtubakka . . 10.00
Bjarni Jónsson bankastjóri . . 5.00
Áheit frá N. N................ 10.00
462.75
Innilega þökkum við öllum þeim,
sem á síðastliðnu ári hafa styrkt fje-
lagið með peningagjöfum eða á ann-
an hátt.
Akureyri 26. jan. 1916.
Fyrir hönd Hjúkrunarfjelagsins >Hlíf«.
Anna Magnúsdóttir
(form.).
Laufey Pálsdóttir
(ritari).
\ilhelmína Sigurðardóttir
(gjaldkeri).
Bardaginn
við
WATERLOO.
Saga eftir
Alexander Kielland.
G. B.
þýddi.
III.
Framh.
Samfundur þeirra haíði ekki varað
nema fáeinar sekúndur, og þó fanst
Hans frænda, að hann á þessum
augnablikum hefði steypst af þrepi til
þreps marga faðma niður f djúpa,
svarta gröf. Hann greip báðum hönd-
um f gamlan, bakháan hægindastól;
hann hvorki heyrði, sá nje hugsaði;
en hálf ósjálfrátt endurtók hann við
sjálfan sig: »Það var ekki hún —
það var ekki hún! <
Nei, það var ekki »hún«. Sú stúlka,
sem hann nú nýlega hafði sjeð, og
sem hlaut að vera hin virkilega ung-
frú Schrappe, hafði alls ekki bjart,
úfið hár niður á ennið. Þvert á móti
hafði hún dökt hár, er lá sljett f
báðum vöngum. Hún hafði enganveg-
in gletnisfull, Ijósblá augu, heldur al-
varleg, dökkgrá —1 f stuttu máli, hún
var svo ólfk »elskunni hans« sem
hugsast gat.
Eftir þessa fyrstu lömun fór blóðið
f Hans frænda að ólga f æðum hans.
Óstjórnleg óþægindatilfinning gagn-
tók hann. Hann ærðist af reiði gegn
kafteininum, gegn ungfrú Schrappe,
gegn Friðrik föðurbróður og Well-
ington og öllum heiminum.
Hann langaði til að brjóta stóra
spegilinn og öll húsgögnin, og síðan
að stökkva út um gluggann: — eða,
hann langaði að minsta kosti til að
þrífa húfu sfna og staf og hendast
niður tröppurnar, yfirgefa húsið nr.
34 og aldrei framar að stíga þangað
fæti sínum; — eða hann langaði til
að minsta kosti að vera hjer ekki
lengur en nauðsynlegt var.
Smámsaman varð hann þó rólegri
f skapi, en djúpur dapurleiki færðist
yfir hann. Hann hafði fundið þann
mikla sársauka, að verða fyrir von-
brigðum f fyrstu ást sinni. Og þegar
hann sá mynd sfna f speglinum, gat
hann ekki að sjer gert nema að hrista
höfuðið — af meðaumkvun.
Kafteinninn kom nú aftur inn,
1283.02
40
uppdrætti; þar á meðal eru margir frá Rín. Það er
víst líka eitthvað frá Heidelberg, minnir mig.«
Mjer var ómögulegt að neita þessu boði, án þess
að sýnast ókurteis.
»Nei, heyrið þjer, herra Vasari!« hrópaði ungstúlka,
sem hjelt á mynd af einkennilegri, gamalli borg, fjöll-
um girtri og trjám, en á aðra hönd lá stöðuvatn.
»Hvaðan er þessi mynd?«
»Pessi mynd?« svaraði hann dræmt, eins og honum
væri ekkert um að minnast á nafn borgarinnar. »Pað
er Rivoli, bær undir Alpafjöllunum. — Jeg er fæddur
þar,« bætti hann við lágt.
»Er það satt? En hvað það er fallegt þorp, það
minnir mig á eitt af kvæðum Longfellows. Er það
gamalt?*
»Mörg þúsund ára.« Menn lifa þar lfka í fortíðinni.«
»Hæfilegur fæðingarbær fyrir listamann.«
Vasari brosti uppgerðarbrosi, en virtist vera að leita
að einhverju, sem hann ætti örðugt með að finna.
»Hjerna kemur það,« mælti hann. »Herra Willard
hefir kanske gaman af að sjá þetta, það eru andlits-
myndir nokkurra kunningja minna. Sumir eru málarar,
sumir stúdentar. Herra Willard þekkir kanski tvo, sem
eru frá Heidelberg?*
Jeg tók myndirnar fram, þær voru bundnar í bindi,
með rauðu bandi. Pær voru allar dregnar með bleki
og vandlega gerðar. Myndirnar voru tólf. Þær voru af
mönnum frá tvítugs aldri upp að fertugu. Sumir höfðu
yfirskegg, sumir alskegg, en einn var skegglaus. Jeg
37
minn, hissa á öllum þessum spurningum mínum, sem
ekki voru þó nema náttúrlegar eftir því, sem á stóð.
»f*ú veist að hann býr á Metropole.«
Auðsjáanlega hafði Qeorge, þegar hann kveldið áður
var heima hjá frænda mínum og Daphne, ekki gert
neitt ráð fyrir för sinni til Dover.
Jeg var í slæmum kröggum. Jeg hikaði við að segja
frænda mínum alt, sem skeð hafði í Dover, því að
George gat haft gildar ástæður fyrir því, að halda för
sinni leyndri. Á hinn bóginn fanst mjer hann ekki haga
sjer sæmilega, fanst mjer það vera skylda mín að láta
hann ekki leiða brúði sína svo að altarinu, að hann
ekki gæfi skýringu á þessu. Jeg ákvað því að láta við
svo búið standa, þangað til jeg sæi hann sjálfan og
fengi lausn á gátu þessari.
Jeg hafði skifti á ferðafötum mínum og öðrum, sem
betur hæfðu við slíkt tækifæri og gekk svo ofan ísam-
kvæmissalinn, þar sem gestirnir voru saman komnir.
»Væri ekki betra, að jeg færi til bróður míns og
yrði honum svo samferða til kirkjunnar?* spurði jeg
frænda minn.
»Nei, þess þarf ekki,« svaraði hann. »Hann veit
hvort sem er að þú munir koma, eða er ekki svo?«
»Jú,« svaraði jeg. »Jeg símritaði til hans i gær að
jeg væri á leiðinni, svo hann heldur víst ekki annað,
en að jeg komi.«
»Farðu þá til kirkjunnar hjeðan,« svaraði frændi
minn. »Mjer finst þú hafa fengið nóg af snjónum og
ef þú ferð með fyrsta vagninum, munt þú hafa yfrið