Íslendingur - 13.07.1934, Side 1
SLENDINGUR
Talsími 105.
Ritstjóri: Gunnl. Tr. Jónsson.
Strandgata 29.
XX. árgangur.
Akureyri, 13. júlí 1934.
49. tölubl.
Vantar mann.
Rauðasamfylkingin
á mannaveiðum.—
Almennt er búist við að ný
stjórn verði mynduð á næstunni,
og að það verði Framsókn og
jafnaðarmenn, sem völdin taki- —
Hafa þingmenn þessara flokka ver-
ið kvaddir til Reykjavíkur til þess
að koma nýrri samsteypustjórn í
heiminn — og tryggja henni líf-
tóru.
En til þess vantar þessa flokka
einn þingmann!
Þeir hafa báðir samanlagt 25
þingmenn af 49, sem nú skipa Al-
þingi. — Oeta þeir því aðeins haft
meiri hluta í annari þingdeildinni
en jöfn við núverandi stjórnarflokka
í hinni, sem gerir það að verkum
að sú deildin, er þannig yrði skip-
uð, gæti drepið allt fyrir stjórninni
með jöfnum atkvæðum og gert
hana þar með óstarfhæfa. Þetta
þykir forystumönnum rauðusam-
fylkingarinnar engan veginn viðun-
andi grundvöllur fyrir valdatöku —
og eru þvt á mannaveiðum til þess
að fá liðsauka.
Helzt hafa þeir augastað á Magn-
úsi Torfasyni, fyrri uppbótarþing-
manni Bændaflokksins- Magnús
hefir verið í flestum flokkum, sem
uppi hafa verið í landinu síðan um
aldamót, en síðustu árin hefir hann
verið Framsóknarflokknum og til-
heyrt jafnaðarmannadeild hans. —
En honum var bægt frá framboði
undir Framsóknar-merkjum, við síð-
ustu kosningar, af Jónasi frá Hriflu,
sem vildi koma vildarvini sínum,
Bjarna skólastjóra á Laugarvatni,
að. — Af þessu reiddist Magnús
og gekk í Bændaflokkinn, og varð
frambjóðandi hans í Árnessýslu og
sargaði saman svo mörgum atkv.
að hann varð hæstur að atkvæða-
tölu af frambjóðendum flokksins og
flaut því inn á þingið sem upp-
bótarþingmaður — á Hannesi á
Hvammstanga, sem þingfesti flokk-
inn. — Hefir fátf verið milli þeirra
Hannesar og Magnúsar um dagana
°g er haft eítir Magnúsi, eftir að
kosningaúrslitin voru kunn orðin,
*að við svo ömurlegu hlutskifti
befði hann aldrei búist og því, að
fljóta inn á þingið á Hannesi
stuttal*
Samt ber ekki á öðru en að hann
*«i að gera sér það að góðu, en
ekki er hann skoðaður hafa meiri
fótfestu í Bændaflokknum en það,
aö hann er fyrsti maðurinn, sem
rauðasamfylkingin ber víurnar í
°g reynir að klófesta. Er dinglað
raman í gamla manninn — sem
beitu — fyrirheiti um að gera hann
að forseta sameinaðs þings, gangi
hann rauðusamfylkingunni á hönd
— en allir vita að Magnús er met-
orðagjarn og að ekkert yrði honum
kærkomnara en að komast í mesta
tignarsæti þingsins. — Mundi það
því koma fáum á óvart, þótt kaup-
samningar tækjust milli Magnúsar
og rauðusamfylkingarinnar og að
hann yrði málamaður hennar, jafn
vel þótt það yrði í fullkominni ó-
þökk Bændaflokksins.
Hinn maðurinn, sem talað er um
að muni mega takast að fá til banda-
lags, er enginn annar en sjálfur
forsætisráðherrann, Ásgeir Ásgeirs-
son- Er fullyrt að nokkrir Fram-
sóknarþingmenn, undir forystu
Bjarna Ásgeirssonar, leggi það til
málanna, að Ásgeiri sé boðiö að
vera forsætisráðherra áfram og að
hin tvö sætin í stjórninni verði
skipuð Framsókuarmanni annað og
jafnaðarmanni hitt. Fylgir sögunni
að Ásgeiri muni nokkurn veginn
sama í hverri Keflavíkinni hann rói
— haldi hann forstætisráðherraem-
bættinu. Jafnaðarmönnum hvað
það vera ekkert á móti skapi að
gera við hann bandalag upp á þær
spftur, en Hriflu-Jónasi — er sjálfur
vill verða forsætisráðherra — er það
þvert um geð og beitir sér á
móti því af alefli. En svo Iítið
hvað nú tekið tillit til hans að
litlar líkur eru taldar til þess, að
hann einu sinni verði í stjórninni.
En fram úr öllum þessum vand-
ræðum á ráðstefna Framsóknar- og
jafnaðarmanna að ráða og munu
sennilega ekki líða margir dagar
þar til þjóðin fær að vita hvað
henni er úlhlutað.
En verði rauð stjórn mynduð,
sem flest bendir tii að verði, er
öllum alvarlega hugsindi mönnum
það boðið, að horfa fram í tímann
og gera sér einhverja grein fyrir
því, hvað framundan rnuni vera-
Vænta má þess fuilkomlega að
hefjast muni framhald þeiirar ó-
stjórnar og stjórnmálaspillingar sem
hér ríkti á árunum 1928— 19.il.
En sá munur er á, að ríkið og
þjóðin eru stórum ver undir þá
plágu búin, en þá var. Og ekki
má heldur vænta þess að örlæti
nattúrunnar fái tafið slys og ófarn-
að jafnlengi og þá, þótt skammt
entist að sönnu á þeim árum.
Munurinn er því sá, að þá var
talsvert mótstöðuafl, eftir góða
stjórn ríkismálefnanna og sakir
þeirra gnægta, er góðæri lét þjóð-
inni jafnóðum í skaut falla, en nú
er allt veiklað og varnarlaust —
því samsteypustjórnin, sem setið
hefir síðan eyðslustjórnin hröklað-
ist frá völdum, hefir ekki haft bol-
magn til að hefja nauðsynlega
viðreisnarstarfsemi, heldur orðið að
láta sér nægja að vera í varnar-
stöðu gegn því að allt keyrði ekki
um þverbak, eins og horfði þegar
hún tók við.
Rauðsamfylkingin munkippaþeirri
varnarstöðu á burt, svo leiðin verði
greiðfær að ríkisgjaldþroti.
Kosninoin í Skapfirði.
Vninubrögð Hriflunga.
Nú eru fyrir nokkru orðin kunn
kosningaúrslitin um land allt. Öil
þjóðin hefir veitt úrslitunum 1 Saga-
firöi alveg sérstaka athyggli, enda
eru þau með þeim eindæmum, að
áður er slíkt óþekkt í sögu landsins.
Sigfús uppgjafaklerkur frá Mælifelli
er sem sé »dreginn« inn í þingið
meö hlutkesti. En hver hafa nú
verið vinnubrögð Hriflunga á undan
þessum »sigri*? Skal það nú at-
hugað hér að nokkru.
Síðastliðinn vetur urðu menn \arir
við mikinn úlfaþyt og viðbúnað í
herúðum Hriflunga í Skagafirði,
Meðal annars tóku þeir »mann« á
leigu, til að ferðast um fjörðinn og
rægja og níða kjörfylgið af Magn-
úsi Guðmundssyni og Jóni á Reyni-
stað. í’essi maður var látinn vera
ritstjóri aö sorpblaði, sem Hriflungar
í Skagafirði gáfu út í því skyni að
rægja fylgi af þáverandi þingmönn-
um Skagfirðinga. Lítið mun þó
þessum snepli hafa orðið ágengt í
rógsiðjunni, og þegar Sjálfstæðis-
menn höfðu gefið út eitt tölublað af
héraðsblaði sínu, þar sem þeir
ræddu aðeins um framfaramál hér-
aðsins, en virtu ekki níðið sorp-
»Hegranum« svars, þá lognaðist
hann út af; en sagt var að Hrifl-
ungar hefðu aurað saman og gefið
leigumanninum 1000 krónur fyrir
ferðalögin og »ritstjórnina« á snepl-
inum, enda hafði leigumaðurinn
verid vel »h(taöur« á Sauöárkrók í
»sæluvikunni«, eftir því sem góðar
heimildir segja.
Öllum er kunnugt um sendiferð
Hei'manns í Skagafjörð, og allir
vita, að ekki bar hún tilætlaðan
árangur, og er þaö Skagfirðingum
til mikils sóma, að sú rógsherferð
varð árangurslaus.
Á framboösfundunum koin ýmis-
lcgt skrítið í ljós. Meðal annars
sannaði frambjóðandi Bændaflokks-
ins það á fundinum á Læk, að
Hriflungar höfðu gert sig seka í
ólöglegri undirskriftasmölun undir
loforð um stuðning við þá í kosn-
ingunum. Þetta er skýlaust lögbrot
sem varðar sektuin samkvæmt 139.
grein kosningalagánna 1. lið. Stein-
NÝ.JABIO
Föstud., Laugard. og
Sunnudagskvöld kl. 9:
Niður með
vopnin.
Tal- og hljómmynd í 12 þáttum.
Aðalhlutverkin leika:
Helen Hayes.
Gary Cooper.
Adolphe Menfou.
Mynd þessi er tekin eftir
hinni heimsfrægu sögu eftir
Hemingway. — Hún er
stórkostleg ádeila á stríöið,
hrífandi fögur ástarsaga,
lista vel leikin og gerist að
mestu í Tyrólsku Ölpunum.
Útlend blöð telja þessa mynd
einhverja hina fegurstu og
mest hrffandi friðarmynd, er
gerö hafi verið. Saga stór-
skáldsins sé snilldarlega sögð
í myndum og þrír frægir
listamenn geri höfuðpersónur
hennar ógleymanlegar með
leik sínum.
Sunnud. kl, 5 Alþ.sýning
Niðursett verð.
Útvarpskvöldið mikla.
grímur á Hólum fór að afsaka sig
á fundinum og þóttist hvergi hafa
við þetta komið, en Sigfús upp-
gjafaklerkur treystist ekki til aö
reyna að afsaka sig af þessu. Á
þeim fundi varð Steingrímur á Hól-
um svo trylltur, að hann óð að
ungum manni á Höfðaströnd, sem
staddur var á fundinum og kallaði
hann »ærulausan rógbera«, alveg að
ósekju. Vera má að Steingrímur
hafi þá verið svo óður, að honum
hafi sýnst pilturinn vera Jónas frá
Hriflu, og eru þeir þó hvorki líkir
í sjón eða raun, en þá verður þetta
skiljanlegra, því allir vita að Jónas
hefir legið undir þessu nafni árum
saman og ekki reynt að hrinda því
af sér, J?ó mundi Steingrímur eftir
því á þessum fundi, eins og á hin-
um fundunum, aö biðja sósíalista og
kommúnista að kjósa sig. Taldi
hann það heillarænlegast fyrir mál-
stað þeirra aö gera þaö.
Mjög var það augljóst í þessari
kosningal.aráttu, að Hriflungar höföu
slæma samvizku — þeir, sem ann-
ars höfðu hana nokkra — því ekki