Íslendingur - 20.12.1940, Blaðsíða 5
Aukablað 20. des. 1940.
5
ISLENDINGUR
Hvoru blaðinu triía
þeir betur?
Framsóknarflokkurinn telur sig
hafa gengist fyrir þióðstjórnar-
mynduninni. Hann kveður gengis-
breytinguna einnig vera sitt verk,
en til að koma henni fram og
sætta þjóðina við hana, hafi þurft
að fá alla stærstu þingflokkana til
að standa að baki henni. Gengis-
breytingin náði fram að ganga og
Sjálfstæðismenn gengust inn á,
með óverulegum meirihluta. að
ganga til stjórnarsamvinnu við
Framsókn og fóstbræður hennar,
kratana.
Stjórnarsamvinnan gengur stór-
slysalítið. Alvarlegir heimsviðburð-
ir, sem snertu á margan hátt af-
komu og öryggi þjóðarinnar, ráku
hver annan, og lögðu íslenzkum
stjórnarvöldum sameiginlegan vanda
á herðar. Stjórnin hafði f fleiri
horn að líta en á venjulegum tím-
um og blöðin gáfu henni vinnu-
frið. Lítið bar á ýfingum í garð
hennar framan af nema úr hópi
þeirra manna, er lent höfðu utan-
veltu í þjóðfélaginu fyrir sjúklegar
Iffsskoðanir og pólitískt trúarof-
stæki. En þó fór tillölulega fljótt
að bera á því, að blöð þess
flokks, er taldi samstarfið sér að
þakka, reyndu eftir mætti að gagn-
rýna gerðir Sjálfstæðisflokksins,
einkum fjármálaráðherrans. Gerðu
þau jöfnum höndum að álasa hon-
um fyrir of hátt fjárlagafrumvarp
og of óvægilegan niðurskurð á
einstökum útgjaldaliðum þess.
Pau ár, sem Eysteinn Jónsson
hafði farið með fjármálin, hafði
fjárlagafrumvarpið farið hækkandi
ár frá ári, án þess að nokkrir ó-
venjulegir atburðir hefðu gerst, er
réttlættu það. En með gengislækk-
uninni vorið 1Q39 hefir Alþingi
gert þær ráðstafanir, er hækka að
verulegum mun eilendar skuldir
og vaxtagrtiðslur ríkissjóðs. Hækka
erler.dar skuldir ríkissjóðs um 6,8
milj. kr. vegna gengislækkunarinn-
ar en hefðu annars því sem næst
staðið í sfað, Á sama árinu brýzt
Evrópustyrjöld út og nýir kostn-
aðarliðir vegna ófriðarráðstafana
koma inn á fjárlög. Það hlaut því
að verða að skera niður ýms eldri
fjárframlög á fjárlögunum, ef þau
áttu ekki enn að hækka úr hófi
fram. Og fjármálaráðherra fram-
kvæmir þenna niðurskurð með
þeim árangri, að mjög Iftil hækkun
verður á frumvarpinu frá næsta
ári á undan, eða aðeins um 60
þús. krónur, samkvæmt rekstrar-
yfirliti frumvarpsins, eins og það
er lagt fyrir Alþingi.
Framsóknarblöðin hafa vakað
yfir tækifærum til að ráðast á Jakob
Möller fyrir fjármálastjórn hans,
sfðan hann tók við af Eysteini.
Pegar gengislækkunin var á döf-
inni hugsaði Framsókn sem svo:
Gengislækkun hlýtur að hafa í för
með sér hækkandi fjárlög nema
að skorið sé niður af þeim aö
verulegu ráði. Síhækkandi fjáilög
valda óánægju og niðurskurður er
líka óvinsæll. Við skulum því
reyna að fá Sjálfstæðið til að taka
á sig þessi óvinsælu verk með
okkur, og svo þegar fer að draga
að næstu Alþingiskosningum, þá
komum við öllu því, sem óvinsæl-
ast hefir orðið af gerðum stjórnar-
innar yfir á bök Sjálfstæðisráðherr-
anna, en okkar .ráðherrum getum
við eignað hitt, er betur þykir
ráðið,
»Dagur« 12. þ. m. ber nokkurn
keim af þessum drengilega(l) hugs-
unarhætti. Reynir hann að leiða
rök að þvf, að ummæli Sjálfstæð-
isblaðanna um eyðslu og sukk
Framsóknarstjómarinnar hérna á
árunum, hafi aðeins verið meining-
arlaus slagorð. Rökin eru eitthvað
á þessa leið,- Niðurskurður Jakobs
Möllers kémur aðeins niður á lið-
um, sem aldrei hafa verið taldir
óþarfir, en hinir liðirnir, sem Sjálf-
stæðisblöðin hafa helzt rekið horn-
in í, haldast eftir sem áður.
Þannig eru rök Dags. Heldur
blaðið, að ekki hafi þurft annað
tii að losna við vafasamar ríkis-
einkasölur, en að fjármálaráðherra
slægi pennastriki yfir þær á fjár-
lagafrumvarpinu? Mikið væri þá
vald hans orðið.
Eyðslan og sukkið, sem Dagur
er að tönnlast á, kemur ekki mest
fram í tölurn fjárlagafrumvarpsins,
heldur niðurstöðutölum einstakra
liða á ríkisreikningunum. Ef flestir
liðir fara langt fram úr áætlun, þá
gefur það ástæðu til að ætla, að
um óþarfa eyðslu sé að ræða.
Pegar farið er að greiða stórupp-
hæðir utan fjárlaga fyrir tilraunir
um að láta dráttarvélar draga
sleða yfir heiðar (sbr. Ríkisreikn.
fyrir árið 1937), þá er ekki að
furða, þótt ymprað sé á eyðslu.
Framsóknarblöðin hafa jöfnum
höndum álasað fjátmálaráðherra
fyrir að hafa eigi Iækkað fjárlögin
meira en hann gerði og fyrir að
hafa skorið niður útgjaldaliðina:
Til bygginga í sveitum, veika-
mannabústaða. nýbýla, verkfæra-
kaupasjóðs, frystihúsa o. s. frv.
Það væri þá ekki úr vegi að spyija
þessi sömu blöð, hvort þau telji
yfirstandandi tíma hentuga til að
örva bændur og verkamenn til
bygginga eða kaupa á dýrum vél-
um, og hvort viðskiptamálaráð-
herra teldi verðlag á byggingarefni
svo hagstætt, að rétt sé að flytja
meira inn af því en gert er.
Pegar Dagur hefir lýst þessum
niðurskurði á fjárlögunum, sem
Tíminn kallaði í fyrravetur »almenna
áníðslu á landbúnaðinum og mál-
fcfnum sveitanna*. kemst blaðið að
þeirri niðurstöðu, að hér sé um
»troðnar slóðir Framsóknarmanna<
að ræða. Og blaðið bætir við:
»Pað er aó vísu enginn Ijóður á
Sjálfstæðisflokknum, þó að hann
hafi, er til alvöru og ábyrgðar kom,
tekið það ráð að fylgja fram í
verki f/ármálastefnu Framsóknar-
flokksins (Ibr. hér). Pað er hon-
um fremur til lofs en lasts*.
Pað mátti finna það á Tímanum
í fyrravetur, að hann hugsaði sér
gott til glóðarinnar með að nota
fjárlagafrumvarpið fyrir árið 1941
til árása á Sjálfsfæðisflokkinn úti
um byggðir landsins fyrir kosning-
arnar á næsta vori; Nú hefir Dag-
ur slegið vopnið úr hendi hans
rneð því að staðhæfa, að með
téðu frumvarpi hafi Sjálfstæðismenn
tekið upp »fjármálastefnu Fram-
sóknarflokksins« í verki!
Hvoru blaðinu skyldu kjósendur
byggðanna trúa betur?
Lögregluþjónarnir.
Lessir menn voru settir 1 stöðurnar í
dag. Björn Guömundsson Ak, Tón
Sigurösson frá Helluvaði, Magnús
Jónasson Ak, Fjóröi maöur veröur
Gísli Ólafsson Akureyri, ef sam
komulag fæst viö mann þann, er
hann vinnur hjá, en endanleg á-
kvörðun mun verða tekin um þaö á
morgun. — Nýja lögreglan tekur
til starfa á morgun, og einnig verö-
ur þá sett á stofn varðstofa í íanga-
húsinu, og veröur þar maður á
verði allan sólarhringinn.
Dánartregn,
14. þessa mánaðar lézt að heimili
sínu Kristnesi í Eyjafiröi Lorgeröur
Stefánsdóttir, kona Sigurðar ]óns
sonar kennara frá Brún. Hún var
óvenjulega gáfuð kona, en hafði um
langt skeiö átt viö vanheilsu aö
stríöa.
Póststotan biður þess getið, að
jótabréfum beri að skila fyrir kl. 12
á aöfangadag. Annars óvíst að
þau komist í hendur viðtakanda
fyrr en eftir jól.
65 ára varð í gær Kristján Sig-
urðsson smiður.
Næsta blað kemur út á aðfanga-
dagsmorgun. Verður það síðasta
blað þessa árgangs.
Til jólanna:
Suðusúkkulaði
Átsúkkulaði
Konfekt
Dragis (ávaxtakúlur)
Vindlar
Cigarettur
Gleðileg jól! Gott nýdr!
Nýi Söluturninn.
NÝJABIÓ HHHi
Föstudags- og sunnudags-
kvöld kl. 9:
D r o 11 n a r
hafsins
(RULERS OF THE SEA)
Amerísk [Faramountkvikmynd,
um ferð^fyrsta gufuskipsins [er
sigldi yfirj Atlantshafið. —
Aðalhlutverkin leika:
Douglas Fairbanksjr. og
Margaret Lockwood. —
| Laugardagskvöld kl. 9: ^
Þfl Ofl éfl
Spennandi sakamálamynd. —
Aðalhlutverkin leika:
Sylvia Sidney og
Georg Raft.
Börn fá ekki aðgang.
Sunnud. kl. 3 (Barnasýning)
Ást og neyð-
arlending
Aðalhlutverkið leikur
Sonja Henie.
Sunnud. kl. 5: (Alþýðus.)
Tarzan
hefnir sín.
Börn fá ekki aögang.
I.O.O.F. == 12212209 =
Gjafakassarnir
og
prjónavörurnar
frá prjónastofunni Drífu eru
kærkomnustu jólagjafirnar.
,, D r í f a‘
Ullargarnið
komiö,
Pr/ónastotan Dríta.