Íslendingur - 13.07.1955, Page 2

ISLENDINGUR
Miðvikudagur 13. júlí 1955
Sis: ii r ð u r Á«kel§NOii
In memoriam
Fregnin um andlát Sigurðar' maður og einarður í íramkomu.
Áskelssonar kom eins og reiðar- j Hann var gætinn í orðum og at-
slag yfir vini hans. Við, sem ný- höfnum og frábitinn allri sýndar-
lega höfðum hi!t hann glaðan, og mennsku. Meðal kunnugra naut
| hann áli s vegna ágætra hæfi-
'eika, og drengskapur hans og
jóðvild aflaði honum vina.
Sigurður var íæddur í Banda-
^erði við Akureyri þann 28.
ebrúar árið 1918, sonur hjón-
nna Ás'cels Sigurðss nar og
ligríðar Jónsdóttur, er þar
bjuggu. Síanda að honum góðar
3g dugmiklar eyfirzkar og þing-
3yskar ættir. Árið 1940 tók hann
s!údentspróf við menn'askólann á
Akureyri og lauk prófi í lögfræði
við háskólann sex árum síðar. Að
því loknu gerðist hann fulltrúi í
fjármálaráðuneytinu og gegndi
því starfi til dauðadags. Hann var
kvæntur Bryndísi Brynjólfsdó'tur
Þorvarðarsonar presls á Stað í
Súgandafirði.
Ég þakka þér, Sigurður, fyrir
vinátiu þína og samveruna. Þótt
árin líði og margt fyrnis! verður
minningin um góðan dreng og íé-
laga ætíð rík í hugum okkar
bekkjarsystkina þinna. Um hana
leikur endurskin góðra siunda.
Ég votta ás'vinum S gurðar Ás-
kelssonar, ö'.d uðum foreldrum
hans, systkinum og eiginkonu,
innilegus'u samúð mína og bið
forsjónina, sem öllu ræður, að
veita þeim 6tyrk.
Jónas G. Rajnar.
að vanda spaugsaman, gátum
fyrst í stað ekki áttað okkur á
því, að hann væri horfinn héðan
til annarra heimkynna. En dóm-
inum um líf eða dauða getur cng-
inn áfrýjað þegar þar að kemur.
Við hann verða allir að sæt!a sig,
hversu erfitt og sárt sem það kann
að vera. Margt er það í lífinu,
sem við eigum bágt með að skilja
og þá ekki síður að taka með
jafnaðargeði. En fyrir flestum er
sú raunin mest að verða að sjá á
bak ástvinum í blóma lífsins. Sú
ráðstöfun forsjónarinnar að
hrifsa þá héðan, sem eru að hefja
dagsverkið, virðist vera miskunn
arlaus. Um tilganginn vitum við
ekki — og er kannske bezt.
Sigurður Áskelsson var óvenju
vel gefinn maður. í skóla virtist
hann vera jafnvígur á allt og
hefði hæglega gelað stundað
hvaða langskólanám sem var með
ágætum árangri. Hann gerði sér
far um að kryfja hlutina til mergj
ar og var nákvæmur í öllu, sem
hann tók sér fyrir hendur. Hann
reyndist því ekki síður góður
starfsmaður en námsmaður, og
á'ti vísa framabraut sem embætt-
ismaður, hefði honum enzt heilsa
til. Samvizkusemi hans, og lipurð
við alla, er til hans þurftu að
leita, var sérstök.
Sigurður átti þann eiginleika í
ríkum mæli að vera skemmtileg-
ur. Hann var hnyttinn í orðum
og hafði einstakt lag á því að
koma auga á „komisku“ hliðina
á hlutunum, en fyndni hans var
græzkulaus og skaðaði aldrei
neinn. Hann var því eftirsóttur
félagi, og hrókur alls fagnaðar í
góðra vina hópi. Á bak við gam-
ansemi Sigurðar bjó alvaran, og
við, sem þekktum hann bezt viss-
• um vel, að hún var sterkari þátt-
urinn í skapshöfn hans. Sigurð-
ur var ekki gefinn fyrir það að
flíka tilf:nningum sínum.
Sigurður Áskelsson var prúður
Sparifjdrsöfnun shólabarna
Greinargerð skólaárið 1954—1955.
gal, Spánn, Surinam, Sv.’þjóð,
Sviss, Tangier, Thailand, Uru-
guay og Belgía.
Belgía krefst ekki vegabréfsá-
ri'ana ef fólk dvelur tvo mánuði
í landinu eða skemur.
Eins og kunnugt er hófst á s.l/
haus'.i starfsemi sú, sem nefnd
hefir verið Sparifjáisöfnun skóla-
barna. Leiðsögn í ráðdeild og
sparnaði. Yar þetta að frum-
kvæði Þjóðbankans og kostað af
honum og gert í samráði við yfir-
stjórn fræðslumálanna og kenn-
arasamtakanna í landinu.
Sem vísir að söfnun og til upp-
örvunar, gaf Þjóðbankinn hverju
barni á skólaskyldualdri 10 krón-
ur, er leggjast skyldi inn 1 spari-
sjóðsbók. Var þannig dreift út
meðal skólabarna í landinu um
185,000,00 krónum.
Mest af þessu fé fór í nýjar
sparisjóðsbækur, sem innláns-
slofnanir létu af hendi ókeypis, cn
þó nokkuð í eldri 6 mánaða eða
10 ára bækur. Mun hafa verið
safnað í fleiri 10 ára bækur en
búizt var við.
Að sparifjársöfnuninni með
merkjum störfuðu um 13,500
börn í 43 skólum. Er nokkuð mis-
jafnt með söfnunina í skólunum,
sem eðlilegt er. Veldur því bæði
aðstöðumunur og misjafn áhugi
heimila og kennara. Og svo var
tíminn mislangur. Sumir skólar
hófu ekki starfið fyrr en eftir ára-
mót, en þó flestir í október eða
nóvember. Lægs'a söfnun skóla
varð kr. 22,00 á barn að meðal-
tali, en sú hæsta kr. 172,00. En
langflestir skólar eru með 60—90
krónur á barn að meðaltali. Er
þetta mikil söfnun, miðað við er-
lenda reynslu.
Sparimerki fyrir
1.5 millj. kr.
Um heildarupphæð söfnunar-
innar er enn ekki vitað með
neinni nákvæmni, enda skiptir
það ekki höfuðmáli í þessu sam-
bandi. Er þó vi'að, að Lands-
bankinn hefir sent út sparimerki
fyrir rúmlega 1\2 milljón króna.
Mun að vísu eitthvað af þeim ó-
selt hjá umboðsmönnum. Hitt er
þá einnig víst, að allmikið fé hef-
ir verið lagt inn í bækur barn-
anna án merkja. En að sjálfsögðu
er merkjasalan aðalstofninn. Hafa
í Landsbankanum í Rvík einum
komið inn í 4340 nýjar bœkur
rúmlega 602 þúsundir króna. Og
merkjasalan í skólunum mun
nema um 1 millj. 150 þús. króna,
eftir því sem næst verður komizt.
Það má því með sanni segja,
að íslenzk skólabörn hafi aukið
verulega sparifjárinnstæðu sína
s. 1. skólaár.
Markmið þessarar starfsemi er
þó fyrst og fremst uppeldislegs
eðlis, eins og oft hefir verið tekið
fram. Með henni er ætlað að
glæða skilning barna á ráðdeild í
meðferð fjármuna, fá þau til að
skilja það, að hyggilegra sé að
verja aurum sínum fyrir þarflega
hluti en óþarfa, að margt smátt
samansafnað geti orðið stórt, og
að ekki sé sjálfsagt að eyða hverj
urn eyri jafnóðum og hans er afl
að.
Jafnframt verður einnig að
hafa það í huga, að t. d. mikil
sælgætiskaup og sælgætisneyzla
barna er heilsuspillandi og veldur
tiðum nau'nasýki, sem leitt getur
börn og unglinga á glapstigu. Það
verður því að teljast mikils virði,
ef hægt væri að fá eitthvað af
börnum til að keppa að öðru
marki með þá aura, sem þeim á-
sko!nast, en að breyta þeim í sæl-
gæti. Sparifjársöfnunin er því
eins konar verkleg kennsla, ef á
annað borð á að veita einhverja
leiðsögn í ráðdeild og sparnaði
meðal barna.
Höfuðatriðið
uppeldislegt.
Hið uppeldislega markmið þessa
máls er því höfuðatriði þess. Á
sjálfa fjárhæðina má ekki 6tara
um of. Hún er ekki aðalatriðið,
þótt hún sé að sjálfsögðu mikils
virði. Því að vitanlega er nokk-
urt öryggi í þvi að eignast inn-
stæðu, sem hægt er að grípa til
síðar, þegar þörfin kallar.
Það má því með sanní segja, að
þrátt fyrir allt hefir starfið geng-
ið vel þet'.a fyrsta ár. Ér það að
Nokkrir skátadrengir heimsóttu nýlega Eisenhower jorseta og
fœrðu honum að gjöf silfurveiðistöng þá, er hann sézt handleika
á myndinni. Pá skýrðu þeir honum frá helztu viðfangsefnum
skátanna, svo sem trjáplöntun, barátlu við skógarelda og ýms-
um verkefnum lil aukinnar fegurðar og frjósemi landsins.
sjálfsögðu fyrst og fremst að'
þakka góðum skilningi og vel-
vilja alls almennings í landlnu,
góðum undirtektum innlánsstofn-
ana og ekki s.'zt ágætu s'arfi kenn-
aranna. Er skylt að þakka það og
meta að verðleikum. Og vér vænt-
um þess jafnframt að fá að njóta
slíkrar velvildar og fyrirgreiðslu
áfram.
Eins og áður er sagt s'örf-
uðu að þessu í vetur 43 skólar.
Þótti ekki ráðlegt að taka fleiri
með í byrjun. Nú hefir fleiri ckól-
um verið boðin þátt'aka. Er þess
óskað, að þeir, sem vilja hefja
þetta starf í haust, segi til þess
sem fyrst.
Nauðsynlegt að glæða
róðdeildarhug.
Oft hefir verið bent á það áð-
ur, hve mikla rækt Norðurlöndin
og England leggja við þennan
þátt í uppeldi æskunnar, sem hér
um ræðir. Og í för minni til
Bandaríkja N. Ameríku í vor varð
ég þess greinilega var, að þar er
ekki minna um þetta hugsað. Þar
er ekki aðeins ríki og bankar, sem
að þessu vinna með aðstoð skól-
anna, heldur og líka félagasam-
'ök, eins og t. d. foreldrafélögin.
Og alls staðar liggja hinar sömu
ástæður til þessarar viðleitni:
„Það hefir alltaf verið nauð-
synlegt að glæða ráðdeildarhug
meðal þeirra sem upp vaxa, en
aldrei fremur en nú. Það hefir
aldrei verið jafnmikið af nýju og
fánýtu á boðstólum og nú, og
aldrei meira af lausafé handa í
milli til að kaupa fyrir. En að
velja rétt, að verja rétt fjármun-
um s.'num, er veigamikil leið til
lífshamingju einstaklinga og
þjóða.“
Og þetta á ekki síður við hér
en annars staðar.
(Fréttatilkynning írá Snorra
Sigfússyni.)
Sveinn! Sveinn! Kýrin hans
Rjarna er komin inn á blettinn
okkar.
Láttu ekki svoma, kona. Mjólk-
aðu kýrskömmina og stuggaðu
henni svo út fyrir girðinguna.
Tvennt olíkt
í s. 1. viku var hringt til mín
úr húsi einu hér í bæ, og mér
sag% að þar væru tvær dúfur
bundnar á fótum eða heftar.
Eftir ítrekaðar tilraunir tókst
að ná annarri dúfunni. Hún átti
unga og náðist í hreiðrinu. Kom
þá í ljós, að tvinnaspotta hafði
verið bundlð um annan fótinn of-
an við hækilliðinn en vafið um
tærnar á hinum fætinum. Var
komið sár undan bandinu. Fugl-
inn gat ekki gengið, meðan hann
var í haftinu og á’ti örðugt með
að afla fæðu. Hin dúfan var nú
farin og fannst ekki. Hún hafði
getað hoppað en ekki gengið. Síð-
an hef ég frétt um fleiri dúfur,
sem fund.st hafa fjötraðar með
einhverjum hætli. Var vafið raf-
leiðsluþræði um fót á einni, en
endi lians rakst í væng fuglsins
og særði liann.
Hver er valdur að þessu eða
hverjir? Sennilega eru það börn,
og þó varla óvi!ar. Og líklega er
hér fremur um að ræða fávita-
hátt en fúlmennsku.
Síðas'.Iiðinn mánudag gerðist
annar og ánægjulegri atburður í
sambandi við fugla hér í bæjar-
landinu. Alhnikil olía hafði farið
í sjóinn frá skipum við bryggj-
una. Sennilega hefir þar verið um
að ræða óviljaverk, því að það
mun óheimilt að dæla eða fleygja
olíu í sjóinn hér inni á höfn. Um
20 æðarungar fundust í fjörunni
innan við bryggjurnar löðrandi í
olíu og ósjálfbjarga. Það voru
börn Guðmundar Arnórssonar,
forstj. Gufupressunnar, og e. t. v.
fleiri, sem fundu þá. Var nú farið
með þá á heimili Guðmundar, en
þar voru þeir þvegnir og þurrk-
aðir vel og vandlega. Um kvöldið
voru þeir allir orðnir sprækir, og
voru þeir þá fluttir þangað, sem
þeir eru óhultir fyrir olíunni.
Þetta góða verk skal hér þakk-
að f. h. Dýraverndunarfélags Ak-
ureyrar.
Eiríkur Stefánsson.
Dómurinn hljóðar upp á fimm
daga fangelsi eða fimmtíu krónur.
Ég tek jimmtíu kallinn, sagði
sá dœmdi glaður.