Vísbending - 09.02.2007, Blaðsíða 1
Eitt af því sem menn í viðskiptalífinu bíða með eftirvæntingu á ári hverju er ræða forsætisráðherra á viðskipta
þingi. Davíð Oddsson hafði lag á því að láta
eftir sér taka með eftirminnilegum hætti.
Hlífði hann þá hvorki áheyrendum né pólitísk
um andstæðingum. Í fyrra vakti Halldór Ás
grímsson mikla athygli þegar hann viðraði
þá skoðun sína að Ísland yrði komið inn í
Evrópusambandið innan tíðar. Geir H. Haarde
varpaði engum slíkum sprengjum en það er
athyglisvert að skoða hvað hann ræddi og
ekki síður hverju hann sleppti.
Skattar ofarlega á baugi
Forsætisráðherra varð tíðrætt um skatta og
nefndi þá ekki sjaldnar en 66 sinnum í ræðu
sinni. Ekki er að efa að boðskapur hans hefur
fallið fundarmönnum vel í geð en hann boð
aði að halda skyldi áfram á skattalækkunar
brautinni, auk þess sem hann lagðist eindreg
ið gegn hækkun fjármagnstekjuskatts.
Margt af því sem ráðherrann nefndi hefur
eflaust hljómað tæknilega í eyrum almenn
ings. Skattlagning arðs og söluhagnaðar af
hlutabréfum er líklega ekki áhyggjuefni flestra
Íslendinga. Og þó. Háværar raddir hafa ver
ið um að hækka beri skatta á fjármagnstekj
um. Einkum hafa það verið menn tengdir
Samfylkingunni sem hafa hamrað á því að
ójöfnuður væri orðinn svo mikill hér á landi
að ekki verði lengur við unað. Á því eru þrjár
lausnir: a) Menn hætti að græða á fyrirtækj
um í sinni eigu, b) skattar verði hækkaðir svo
að þeir auðugu sitji eftir með jafnmikið og
hinir, og c) þeir sem græði flytji úr landi. Lík
legt er að annar kosturinn leiði þann þriðja af
sér en mögulegt ætti að vera að flæma menn
úr landi án þess að hækka skattana.
Geir hrakti málflutning skattahækkunar
manna vel í skýrslu sinni og vitnaði meðal
annars til nýlegrar skýrslu Hagstofunnar þar
sem bornar voru saman tölur um tekjudreif
ingu á Íslandi og annars staðar í Evrópu. Þar
sést, eins og raunar hefur ítrekað komið fram
í Vísbendingu, að launatekjur eru ekki ójafn
9. febrúar 2007
5. tölublað
25. árgangur
ISSN 10218483
1 2 4Forsætisráðherra boðaði skattalækkanir, frelsi og
stöðugleika á viðskipta
þingi.
Árið 2005 var viðskiptabók
ársins kennd við hafið bláa.
Eyþór Ívar Jónsson skýrir
málið.
Fjölmiðlafrumvarpið
varð ekki að lögum.
Nú hafa stórfyrirtæki
eignast flesta fjölmiðla.
Dráttarvaxtakostnaður
sumra heimila er um
10% af ráðstöfunar
tekjum þeirra.
3
Vikurit um viðskipti og efnahagsmál
Forsætisráðherra boðar betra Ísland
V í s b e n d i n g • 5 t b l . 2 0 0 7
ari hér en annars staðar. Auk þess kemur
í ljós að fátækt er hér minni en í nær öll
um Evrópulöndum. Forsætisráðherra rakti
einnig hvernig lækkun tekjuskattsprósentu
á fyrirtæki hefði aukið skatttekjur ríkisins
úr 9 milljörðum árið 2001 í 35 milljónir
árið 2005. Geir sagði: „Þetta sýnir enn
fremur að til þess að tekjur af sköttum sem
þessum verði sem tryggastar er ekki væn
legast að hafa skattprósentuna sem hæsta,
heldur er mikilvægara að skattstofninn sé
sem breiðastur. Jákvæð reynsla okkar af
skattbreytingum á undanförnum árum
styrkir mig í þeirri trú að ef við göngum
enn lengra í þessum efnum munum við ná
meiri árangri við að byggja hér upp öflug
fyrirtæki sem aftur skila miklum skatttekj
um. Við eigum ekki að vera í samkeppni
við skattaparadísir um illa fengið fé.“ Í síð
ustu setningunni hefur forsætisráðherra
kannski komist næst því að skjóta á ein
hverja þeirra sem í salnum sátu.
Árið 2006 var hagnaður af fjórum bönk
um um 205 milljarðar króna. Ef þeir borg
uðu allir 18% skatta af hagnaði væru þar
strax komnir 36 milljarðar eða sem svarar
til allra tekna af tekjuskatti fyrirtækja vegna
ársins 2005. Eru þá enn ótalin mörg fyr
irtæki sem gengu mjög vel. Í raun verður
skatturinn þó ekki svona mikill af bönk
unum því að þeir hafa miklar heimildir til
þess að fresta greiðslu skatts. Með því að
afnema undanþágur til skattfrestunar væri
hægt að lækka skattprósentuna um nærri
helming og fá sömu tekjur og nú. Fyrirtæk
in væru þá strax laus allra mála hvað skatt
inn varðar.
Evrópa í bið
Engum blandaðist hugur um að Davíð
Oddsson og Halldór Ásgrímsson voru ekki
á sömu línu í Evrópumálum. Davíð þreytt
ist seint á því að vara þjóðina við Evrópu
sambandinu og vildi ekki taka þau mál til
almennarar umræðu. Halldór taldi Íslendinga
hins vegar eiga samleið með öðrum Evrópu
þjóðum. Geir nefndi Evrópu sex sinnum í
ræðu sinni en evruna aldrei. Oftast nefndi
hann Evrópu með því að bera saman íslensk
ar tölur og evrópskar. Evrópusambandið
fékk hvorki hnútur né hrós. Líklega hefur
Geir ákveðið að bíða fram yfir kosningar
með að taka þátt í umræðum um hvernig
Íslendingar eiga að snúa sér í Evrópumálun
um. Hann veit sem er að Evrópumálin eru
ekki ofarlega í huga almennings og afstaða
til þeirra er ekki líkleg til atkvæðaveiða. Hins
vegar heyrir hann að atvinnulífið vill breyt
ingar og skynjar ef til vill að það geti verið
hættulegt fyrir íslenskt viðskiptaumhverfi ef
landið verður utan evrusvæðisins. Sjálfstæðis
menn hafa alltaf haft forystu um inngöngu
Íslands í alþjóðastofnanir, allt frá NATO og
EFTA til Evrópska efnahagssvæðisins. Hreyf
ing kemst ekki á Evrópumálin fyrr en flokk
urinn fer að ræða þau.
How do you like the
Icelandic girls?
Yfirskrift viðskiptaþingsins Ísland - best í
heimi er svolítið væmin. Hún ber keim af
minnimáttarkennd sem kemur fram í tali
um besta vatnið, hreinasta loftið og svo
framvegis. Að vísu eiga stjórnvöld mögu
leika á að útbúa hér viðskiptaumhverfi
eins og best verður á kosið. Margt hefur
áunnist í þeim efnum á undanförnum ára
tug. Geir nefndi allmörg dæmi um það
sem enn er óunnið. Samt sem áður verður
landið alltaf tiltölulega fámennt og ólíklegt
er að það verði almennt þekkt á næstunni
eða jafnvel nokkurn tíma. Fáir Íslendingar
þekkja borgirnar Lahore, Chongqing og
Pune. Í sérhverri þeirra eru milli 30 og 40
sinnum fleiri íbúar en í Reykjavík. Það eru
179 ríki með fleiri íbúa en Ísland. Landið
var 19. þekktasta landið í könnun sem birt
var á þinginu. Er það ekki þokkalegt? Góð
ímynd er vissulega mikils virði og Íslend
ingar eiga að rækta hana. Besta leiðin til
þess að verða sér úti um góða ímynd er að
hegða sér rétt. V