Vísbending - 10.08.2007, Síða 1

10. ágúst 2007
30. tölublað
25. árgangur
ISSN 1021-8483
1 2 4Markaðir hafa verið að veikjast á Íslandi jafnt
sem erlendis. Er veislan
búin?
Erlend skuldabréf hafa
líklega ekki vakið næga
athygli íslenskra fjárfesta.
Skattprósentur hafa
lækkað á Íslandi. Er ekki
rétt að halda því áfram?
Að undanförnu hafa margir
gleymt því að hlutabréf
geta bæði hækkað og læk-
kað í verði.
3
Vikurit um viðskipti og efnahagsmál
V í s b e n d i n g • 3 0. t b l. 2 0 0 7 
Það vekur mönnum hroll hve krón-an hefur veikst mikið að undan-förnu og hversu snögg umskipti
hafa orðið á hlutabréfamarkaði. Hvorugt
kemur þó mikið á óvart. Menn hafa, hver
um annan þveran, spáð falli krónunnar
fyrr eða síðar. Fyrir rúmu ári bjuggust
margir við því að gengisvísitalan myndi
halda sig á milli 120 og 130 í langan tíma.
Þvert á væntingar tók krónan að styrkjast
á ný. Vextir innanlands eru, sem kunnugt
er, mjög háir og það hefur laðað að er-
lenda fjárfesta sem vilja njóta góðra vaxta.
Nú hafa þeir ákveðið að stökkva af fleyinu
áður en krónan veikist aftur og með því
valda þeir gengisfalli.
Fréttir af lækkunum á erlendum hluta-
bréfamörkuðum og vissan um að hagur
margra versni við gengisfall krónunnar
valda því að menn hverfa af hlutabréfa-
markaðinum í skyndingu og framboð
verður því skyndilega meira en eftirspurn
og verð lækkar. Margir vita líka að nú get-
ur komið að skuldadögum á erlendum lán-
um og því telja þeir mikilvægt að greiða
þau með hraði áður en þau hækka enn
meira.
Ekki ó­vænt en ...
Starfsmenn Greiningardeildar Kaupþings
skrifuðu þann 19. júlí um efnahagshorf-
urnar:
„Efnahagslífið mun kólna fremur snögg-
lega er líða tekur á næsta ár í kjölfar geng-
islækkunar krónunnar. Hagvöxtur verður
þó jákvæður á næstu árum og m.a. drifinn
áfram af útflutningi. Verðbólgumarkmið
mun ekki nást fyrr en í lok árs 2009. Gíf-
urleg óvissa ríkir í íslensku efnahagslífi um
þessar mundir, núverandi ástand gæti ver-
ið forleikur að öðru þensluskeiði eða upp-
hafið að lengri samdrætti.
Greiningardeildin gerir ráð fyrir að
gengi krónunnar nái hámarki á þriðja fjórð-
ungi ársins en taki síðan að lækka nokkuð
Botninn dottinn úr?
skarpt um miðbik næsta árs. Í hagspá Grein-
ingardeildar er gert ráð fyrir að hagvöxtur
í ár verði 1,8% ... Efnahagslífið mun hins
vegar kólna fremur snögglega er líða tekur á
næsta ár í kjölfar gengislækkunar krónunn-
ar og verðbólguskots af hennar völdum,
sem m.a. kemur fram í minnkandi einka-
neyslu. Sú kólnun verður þó skammvinn
og gerir Greiningardeild
ráð fyrir að umsvif í efna-
hagslífinu taki að aukast
á nýjan leik á árinu 2009
vegna ýmissa fjárfestinga-
verkefna og aukinnar
neyslu. Hagvöxtur á ár-
inu 2009 mun mælast í
kringum 3%.“
Eins og sjá má af þessu kemur snögg
kólnun ekki beinlínis á óvart þó að flest-
ir hafi búist við því að gengi krónunnar
héldist talsvert lengur hátt. Í spánni hér að
ofan er talað um gengislækkun um mitt
næsta ár. Reynslan sýnir raunar að mjög
erfitt er að segja til um hvernig gengi gjald-
miðla hegðar sér til skamms tíma. Velta
á krónunni hefur verið mjög mikil og
því er rétt að tala varlega um „skot“ eða
„skjálfta“. Gengi krónunnar endurspeglar
hreinlega væntingar mjög margra aðila.
George Bush stígur fram
Bandaríkjaforseti ræddi um efnahagsmál
þann 8. ágúst sl. Þar snupraði hann leið-
toga demókrata sem vilja leysa vanda við
gáleysislega fasteignafjármögnun með því
að leyfa stóru fasteignalánafyrirtækjunum
að yfirtaka áhættusama lánasamninga. For-
setinn sagði beinlínis að menn yrðu nú að
horfast í augu við það að lán hefðu verið
veitt gáleysislega á undanförnum árum.
Því væri fasteignalánakreppan eðlileg leið-
rétting vegna þess að áhættustýring hefði
ekki verið eðlileg. George Bush vakti at-
hygli fyrir að hætta sér inn á það sprengju-
svæði sem markaðurinn getur verið en
líka fyrir það hversu auðveldlega hann gat
rætt um ýmis hugtök úr viðskiptum. For-
setinn, sem oft þykir klaufalegur og getur
ekki sagt orðið „nuclear“ óbrenglað, talaði
af öryggi um áhættumat, markaðsaðlögun
og lausafjárstöðu, en í því sambandi var
rifjað upp að hann hefur MBA-gráðu frá
Harvard. Hann réðst á pólitíska andstæð-
inga sína fyrir að vilja
fyrst og fremst færa
vandann til í stað þess
að leyfa markaðinum
að sjá um hann þó að
lausnin kynni að verða
sársaukafull. Ef lánsfjár-
markaður í Bandaríkjun-
um nær jafnvægi munu
aðrir markaðir róast á ný. Ella getur það
haft áhrif hér á landi sem annars staðar, til
dæmis við fjármögnun fjármálafyrirtækja.
Hjarð­hegð­un
Á markaði vilja menn berast með straumn-
um. Föstudaginn 10. ágúst lækkuðu vísi-
tölur áfram á hlutabréfamörkuðum víða
um heim. Það þýðir að menn líta ekki
alltaf á forsendurnar sem eru fyrir háu
eða lágu verði. Hlutabréfavísitalan hefur
verið mjög há á Íslandi að undanförnu og
afkoma flestra fyrirtækja hefur verið mjög
góð. Þó er það mat flestra að bjartsýnin
hafi leitt til þess að verðið hafi orðið of
hátt.
Menn verða því að huga aftur að grund-
vallaraðferðum við mat á verðmæti hluta-
bréfa og fara að skoða aftur góðu gömlu
V/H-hlutföllin, EBIDTA og vöxt í stað
þess að kíkja á hvað aðrir gera og gera svo
eins og þeir. Í síðasta tölublaði Vísbending-
ar var talað um möguleikann á brunaút-
sölu á hlutabréfamarkaði. Hlutabréfaverð
hér á landi virðist enn almennt ekki orðið
svo lágt að hægt sé að tala um útsölu, en
þeir sem vanda sig ættu að geta snúið tapi
í hagnað.
Menn ­verða ­að ­
huga ­aft­ur ­að ­grund­
vallaraðferðum ­við ­
mat­ ­á ­verðmæt­i ­
hlut­abréfa.
V