Brautin - 01.02.1929, Síða 1

foitstjórar:
Sigurbjörg Þorláksdóttir.
SSmi 1385.
Marta Einarsdóttir.
Simi 571.
Brautin.
Útgefendur:
Nokkrar konur í Reykjavík.
Simi: 491.
Afgreiðslu annast
Sigurborg lónsdóttir.
1. árgangur.
Föstudaginn
1.
febrúar 1929.
31. tölublað.
Athugasemd
Lyfjabúö Sjúkrasamlagsins“
n
y
Tilkynning.
Afgreiðsla Drautarinnar er flutt
á Lokastíg 19 uppi. Sími 1385.
Afgreiðslan er opin daglega frá
kl. 5—7 e. m. Ef vanskil verða
á blaðinu eru menn vinsamlega
beðnir að hringja á þeim tíma.
f
1J
1 tilefni af grein, með þess-
ari fyrirsögn i „Brautinni“ 18.
janúar, skal ég leyfa mér að
gera litla athugasemd.
Greinin er meðal annars árás
á lyfjabúðirnar fyrir það, að
þær selji lyf eftir verðlagsskrá,.
sem sé sniðin eftir okurverð-
lagsskrá erlendra lyfjabúða.
í þessu sambandi skal ég leyfa
mér að benda á, að danska lyf-
sala-félagið, lét fyrir nokkrum
árum rannsaka og bera sainan
verðið á 25 mismunandi með-
ulum í hinum ýmsu löndum,1
eftir gildandi verðlagsskrá þess-
ara landa. Samanburðurinn er
lærdómsrikur, því hann sýnir
hinn mikla mismun, sem er á
lyfjaverði hinna mismunandi
landa. Ódýrust réýndust lyfin i
Danmörku, því það, sem þar
kostaði kr. 0.87 kostaði í Nor-
egi kr. 1.00, Belgíu kr. 1.22,
Þýskalandi kr. 1.25, Portúgal
kr. 1.40, Ítalíu kr. 2.09, Frakk-
landi kr. 2,13, Englandi kr. 2.23
og New York kr. 3.02. Ðýrust
reyndust lyfin í Ameriku. Þar
er frjáls lyfjaverslun.
Að tilhlutun heilbrigðisstjórn-
arinnar gefur stjórnin út ár
hvert verðlagsskrá, sem lyfsal-
ar og læknar eiga að fara eft-
ir. Þessi skrá er þýðing á
dönsku verðlagsskránni, sem er
samin samkvæmt konunglegri
tilskipun frá 8. maí 1917. Þessi
tilskipun mælir svo fyrir, að
lagt skuli á lyf frá 50—100%
eftir innkaupsverði vörunnar,
að meðtöldum kostnaði. í hinni
ísl. verðlagsskrá, hefur þess
aldrei verið gætt að fullu, að
flutnings-, vátryggingar-, vöru-
folls og önnur dýrtiðargjöld
hafi aukist mjög og margfald-
ast á siðustu árum. Hafa því
lyf verið seld 'með minni álagn-
ingu hér á landi en í Dan-
mörku, enda þótt Danmörk,
samkvæmt þvi, sem áður er
skrifað, reynist það land, sem
seluj- ódýrust lyf.
Þá er þess getið að fjöldi
manna, fyrst útlendir svo inn-
Jendir, hafi orðið hér vel fjáð-
*r og það með því að skatt-
^ggja sjúka og fátæka. Hér er
miður falleg árás á lyfsala-
stéttina, sem hefur við engin
rök að styðjast. Hliðstætt þessu
«tti að kalla skatt á sjúklinga,
það sem þeir borga fyrir mat,
sjúkrahúslegu og læknishjálp.
í sambandi við þetta skal þess
getið, að komi það fyrir, að fá-
tæklingar, sem á meðulum
þurfa að halda, hafi átt erfitt
með eða ekki getað borgað þau,
hafa þeir fengið lyfin fyrir lítið
eða ekkert og býst ég við að
svo hafi verið .víðar.
Stríðsárin eru liðin og annað
tímabil komið. Það voru mikil
umbrot, jafnt í fjármálum sem
öðru, sem gjörðust á þeim tím-
um. Það var ekki lyfjaverslun-
in sem gjörði „stríðs-lyfsalana“
efnaða, það var hin mikla á-
fengissala, sem átti sér stað, en
sem nú er algjörlega horfin.
Það er ekki ósjaldan, að því
er haldið fram, að nlikill gróði
sé að reka lyfjaverslun. En það
er eins fyrir þessum verslunum
og hverri annari, að það er mest
undir eigandanum sjálfum
lcomið. Það eru ekki nema
nokkrir mánuðir siðan ein
lyfjabúð hér á landi varð gjald-
þrota, og er það stórt gjaldþrot,
sem gefur ekki meira en 5%
— ef það verður þá svo mikið.
Önnur lyfjabúð varð hér gjald-
þrota fyrir örfáum árum. Þetta
er besla sönnunin fyrir gróða
lyfjabúðanna.
Tillögu yðar um stofnun á
nýrri Iyfjabúð fyrir Sjúkra-
samlagið er ekki hægt að ræða
hér. Yrði það of langt mál. Að-
eins skal ég geta þess, að ég vil
ekki óska Samlaginu svo slæmr-
ar framtjðar, að það ætti eftir
að verða fyrir því áfalli, sem
það hlyti að hafa í för með sér,
ef það ættj að stofnsetja lyfja-
búð. Þessi nýja lyfjabúð gæti
ekki selt lyfin ódýrari en þær
lyfjabúðir, sem fyrir eru. — Og
þess fleiri lyfjabúðir sem koma
í Reykjavik, þess dýrari hljóta
lyfin að verða, ef Iyfjabúðirn-
ar eiga að geta þrifist.
St. Th.
„Brautin" vill gera þessar
athugasemdir við ofanritaða
grein:
Það er erfitt að stinga svo á
gömlu kýli að ekki kunni að
svíða nokkuð undan. í grein
Brautarinnar um „Lyfjabúð
Sjúkrasamlagsins" var sýnt
fram á það, að lyl'sala hér í bæ
væri talin með gróðavænlegustu
atvinnugreinum. Þetta þótti
Brautinni athugunarvert, því
fjöldi af sjúku og fátæku fólki
á rrtjög erfitt með að greiða dýr
lyf. Það virtust allar líkur
benda til að þessi mikli gróði
hlyti að stafa að nokkru af því,
að verðlagsskrá lyfsala væri of
há, því ekki er kunnugt um,
að lyfsalar hafi selt lyfin yfir
verðlagsskrárverði. Þetta taldi
Brautin rangt að lyfsala væri
af sjálfu rikinu gerð að stór-
gróðafyrirtæki einstakra manna,
samkv. verðskrá, sem ríkið
sjálft fyrirskipar.
í athugasemdum sinum, virð-
ist hr. lyfsali St. Th. að vísu
kannast við, að ágóði hafi verið
á lyfjasölu undanfarinna ára,
en þakkar það að mestu leyti
hinni miklu sölu lyfjabúðanna
á áfengi.
Það er sennilegt að nokkuð
af hinum gifurlega gróða lyfja-
búðanna undanfarin ár, þegar
flestar aðrar atvinnugreinir
lentu i stórkreppu, muni stafa
af áfengissölu. — En þó svo
væri, var það skylda ríkisins
að taka nokkurt tillit til þessa
raunverulega gróða og j lækka,
sem þvi svaraði verlagskrár-
gjald annara lyfja. En það var
aldrei gjört. Lyfsalarnir fengu
áfengisgróðann, en sjúklingarn-
ir að gjalda öll lyf eftir sem áð-
ur dýru verði. Þetta sýnir mik-
ið hugsunarleysi og kæruleysi
þeirra, sem lyfsöluverðinu ráða.
Þvi þeir eiga að geta séð það,
að fátækum sjúklinguin er hver
eyrir dýrmætur og þeirra skylda
er, að stöðva óeðlilegan lyfsölu-
gróða, hverjar sein orsakir hans
kunna að vera. En þetta liafa
þeir ekki gert.
Það er ekki alveg rétt hjá
lyfsalanum, að grein Brautar-
innar' „sé árás á lyfjabúðirnar,
fyrir að þær selji lyf eftir verð-
lagsskrá, sem sé sniðin eftir
okurverðlagsskrá erlendra lyfja-
búða“. Það er eðlilegt að þær
vilji fylgja þeirri verðlagsskrá,
sem ríkið heimilar þeim. En
hitt réðist Brautin á, að ríkið
semdi sina verðlagsskrá eftir
útleudum okurverðlagsskrám.
Þetta er það, sem Brautin vill
láta breyta. Fyrir henni vakir,
að gera öll nauðsynleg lyf, sem
allra ódýrust, svo fátæku fólki
verði ekki um megn að afla sér
þeirra, þegar sjúkdómar steðja
að. —
Það er þvi, að áliti Brautar-
innar stórvítavert, að stjórnin
sé að leggja okurtoll á lyfin,
eins og lyfsalinn gefur í skyn
að gert sé, því það gerir lyfin
óþarflega dýr. Allur lyfjatollur
á tafarlaust að hverfa og alt á-
fengi, sem notað er i lyfin, ættí
að vera alveg tollfrítt. Þvi með
þvi yrðu Iyfin stórum ódýrari.
Hr. St. Th. birtir verð á 25
lyfjum í hinum mismunandi
löndum, samkvæmt rannsókn
danska lyfsalafélagsins. Sýnir
þessi rannsókn að alveg gifur-
legt lyfsalaokur á sér stað í
hinum ýrnsu löndum.
Þessi 25 lyf gefa enga heildar-
mynd af verðlagi á dónskum
lyfjum, því vera kann að önn-
ur 25 lyf séu dýrari hjá Dön-
um en annarsstaðar.