Nýi tíminn - 01.09.1932, Blaðsíða 4

N Ý I T í M I N N
Samfylking verkamanna og bænða.
Um daginn var verkfall í slát-
arhúsi Kaupfélags Eyfirðinga og
lauk því þannig, að verkamenn
fengu kröfum sínum framgengt.
Nú í seinni tíð hafa hvað eftir
annað átt sér stað kaupdeilur,
þar sem verkamenn hafa átt í
stríði við kaupfélög bænda, og
var garnadeilan fræga upphaf
þeirrar viðureignar. Og siðast-
Jiðið ár hefir risið hver deilan
af annari (Borgarnesi, Stykkis-
hólmi, BlönduÓ8Í,JHvammstanga).
Deilur þessar hafa hjálpað auð-
valdsblöðunum að koma þeirri
hugmynd inn hjá bændum og
jafnvel verkamönnum líka, að
þe8sir tveir aðilar væru and-
stæðingar í hagsmunabaráttunni.
En þessi hugmynd er afar háska-
leg frá sjónarmiði beggja og
ekki síður bændanna. Smábænd-
am verður að skiljast, að sigur
verkalýðsins í hagsmunabarátt-
nnni er eitt mikilvægasta skil-
yrðið fyrir þvi, að bændur geti
leitt sína baráttu til sigurs, enda
er oft um sameiginlega hags-
muni að ræða, að verkamenn
komi kröfum sínum fram. Á það
hefir áður verið bent í Nýja tím-
anum, að kauphækkun verka-
manna er beinn hagur fyrir smá-
bændurna, þar sem flestir þeirra
eru daglaunamenn að einhverju
leiti, og þe8si árin hafa aðaltekj-
ur þeirra verið daglaunavinna
vor og haust, Sumir láta blekkj-
ast af því, að þar sem þeir séu
i kaupfélögunum, þá sé það
þeirra hagur, að það greiði sem
iægst kaup. En þar sem fjöldi
þeirra hefir vinnu við sláturhús-
In, þá gerir kauplækkun það
eítt að verkum, að stórbændurn-
ir drýgja tekjur sínar á kostnað
smábændanna, sem verða að
íeita sér vinnu utan heimilisins.
Á það hefir einnig verið bent,
hve bændur þeir, er selja afurð-
ir sínar til bæjanna, eiga mark-
að sinn undir kaupgetu verka-
lýðsins, og hafa einnig í því
sambandi beinan hagnað af háu
kaupgjaldi.
Þó er ótalið höfuðatriði þessa
máls: Bændur og verkamenn
eiga við sameiginlegan óvin að
etja. Og aðstöðu sinnar vegna
hljóta verkamennirnir að vera
brjóstfylkingin í frelsÍBbaráttu
undirstéttanna. Takist auðvald-
inu að brjóta verkalýðshreifing-
una á bak aftur, þá er frelsis-
barátta bænda einnig dauða-
dæmd. Sú hefir hvervetna orðið
raunin á. Smábændurnir verða
því vandlega að gæta þess, að
Btórbændurnir sem ráðandi menn
í kaupfélögunum noti ekki fé-
lögin sem vopn á verkalýðinn
í þágu auðvaldsins. Þegar kaup-
félögin geta þrýst kaupgjaldi
niður fyrir taxta, þá veikir það
aðstöðu verkalýðsins í kaup-
gjaldsbaráttunni yfirleitt og ger-
ir það að verkum, að kaupgjald
verður lægra en ella. En sigur-
vonir undirstéttanna byggjast á
því, að verkamenn og smábænd-
ur sameinist í baráttunni gegn
auðvaldinu. Og kaupdeilan á
Akureyri endaði með sigri
verkamannanna, af því að sveit-
armennirnir, er við sláturhúsið
unnu, höfðu skilning á því, að
þeim bar að standa með verka-
lýðnum en ekki gegn kröfum
hans.
Annars ættu þessar kaupdeil-
ur að opna augu smábændanna
enn betur fyrir þeim sorglega
sannleika, að þesai kaupfélags-
samtök, sem bændur gerðu til að
verjast okri selstöðuverslananna,
'eru að villast út af leið sinni
og ganga í sveitir andstæðing-
anna. Með sterkum samtökum
verða þeir að taka völdin i sín-
ar hendur^og gera þau aftur að
vopni í frelsisbaráttunni.
Úr bréfl
— Bændunum er sagt, að nú
eigi að létta af þeim skulda-
bagganum, með þvi að fella
krónuna niður úr öllu valdi.
Sumir gína við þessu, sem von-
legt er, eu skilja ekki, hvílikur
voði slíkt gengisfall er fyrir fá-
tækari bændurna. Af þeim er
engu létt, þótt krónan sé feld.
Nú borgar enginn þeirra skuldir,
hvort sem er. Gengisfall þýðir
bara hækkun á lífsnauðsynjum
þeirra. Og þær krónur, sem
þeim eru reiknaðar fleiri fyrir
afurðir sinar, fara allar í það
að borga úttektina, sem eykst
að sama skapi, eða ennþá meira.
Og þeir, sem vinna daglauna-
vinnu, eru í raun og veru rænd-
ir kaupi sínu um jafnmörg pró-
sent og krónan er feld.------
Baráttan erlendls.
í Kataloniu á Spáni höfðu
bændurnir beðið árangurslaust
í heilt ár eftir endurbótum, sem
búið var að lofa þeim. í sumar
neituðu þeir í nokkrum þorpum
að láta jarðeigendurna fá megn-
ið af uppskerunni eins og und-
anfarið. Jarðeigendurnir sneru
sér til stjórnarinnar, og hún
sendi vopnaða lögreglusveit þeg-
ar á vettvang. Bændurnir voru
byrjaðir að flytja kornið í hlöð-
ur, þegar lögreglan kom að. En
þegar bændur sáu, að þeir fengu
ekki rönd við reist, þá lögðu
þeir eld I uppskeruna.
NÝI TÍMINN kemur út að
minsta kosti einu sinni á mán-
uði. Ábyrgðarm. Gunnar Bene-
diktsBon, Mimisvegi 2. Utaná-
skrift til afgreíðslunnar: Nýi
tíminn. Box 774. Reykjavík.
Prentamiðjan & Bergataðastræti 19.