Nýi tíminn - 01.01.1935, Blaðsíða 3
N Ý I T í M I N N
3
]\ýi tímiim,
malgagn byltingasinnaðrar
sveita-alþýðu.
Kemur út einu sinni í mánuði.
Ái’gangur kostar kr. 2.
Ábyrgðarnxaður: Gunnar Bene-
diktsson, Garðastræti 15.
Utanáski'if^ til blaðsins er: Nýi
tínxinn, Box 774, Reykjavík.
Prentsmiðjan Dögun.
byggingar. Að öðrum kosti
kaupi bcerinn eða ríkið eignir
þeirra kostnaðarverði. Þessar
kröfur verða stéttarbræður
þeirra og verkalýðurinn að
lijálpa þeim til að knýja fram.
Það er eina lausnin á vanda-
málum þeirra.
Dæmi af Akureyri.
Fyrir nokkrum árum seldi
mjólkursamlag bænda við Eyja-;
fjörð mjólkurlíterinn á 35 aura |
til neytenda á Akureyri. Nú
er hann seldur á 25 aura. En
mjólkurverðið til bændanna
hefir ekkert lækkað. Við að
lækka mjólkina um 30%, þá
jókst mjólkurneyzlan svo mik-
ið, að það þurfti ekki lengur
að vijina úr miklum hluta
mjólkurinnar. Með þessu móti
gátu þeir Iiindrað verðlækkun,
sem annars var óhjákvæmileg.
Sama myndi verða útkoman
hjá bændum hér, að öðru en
því, að tekjur þeirra hænda,
sem fjær búa markaðinum,
mundu hækka stórlega. —
Lækkað mjólkurvcrð er' eina
lausnin til bagsbóta fyrir smá-
framleiðendur á kostnað stór-
bændanna í kringum Reykja-
vík, hringa þeirra, bankanna,
ríkis og bæjar. Lækkun mjólk-
urverðsins er fyrsta sporið í
baráttunni gegn stórbænda- og
hringavaldinu, sem smábændur
liafa stunið undir undanfarin
ár. Næsta skrefið er algert af-
nám þessarar »skipulagningar« j
liringanna, og í stað þess skipu-
lagning framleiðenda og neyt-
enda, þar sem hönd selur
hendi án hringanna sem milli-
liða. — Það er ný verðhækk-
un til bændanna og þar við
bætist sú þýðingarmikla upp-
bót, að þeir fá daglega pening-
ana handa á milli, geta komið
upp sínum pöntunarfélögum,
að dæmi verkamaunanna í
Reykjavík og fengið þar 20%—
Kjötsalan.
———————a
Óseljanlegt kjöt hækkai* í vei'ði.
Áframlialdandi eyðilegging.
Þessa dagana hefir kjötverð-
lagsnefndin liækkað útsölu-
verðið á frystu kjöti um 8 aura
kílóið. En á sama tíma lætur
Sambandið taka fryst kjöt, sem
liggur á frystihúsum hér, salta
það niður í tunnur og senda
það síðan til Noregs til þess að
reyna að selja það þar fyrir 50
—60 króuur tunuuna (heild-
söluverð í Reykjavík 155 krón-
ur). Ef Jjetta heppnast, þá þýðir
það jafnframt stór-spilling
norska markaðsins, þar sem
slíkt kjöt getur aldrei orðið 1.
fl. vara.
I sænska Frystihúsinu í
Reykjavík liggja nú 150,000 kg.
af kjöti, sem hringarnir eiga,
og kostnaðurinn við það er þeg-
ar kominn upp í 16 aura á
hvert kg.! Þetta sýnir, að öll
hin frystihúsin, sem eru eign
hringanna, eru enn troðfull
eftir sem áður. Á Akureyri er
enn haldið áfram að lienda
kjöti í sjóinn og í Reykjavík
"er kjötið selt leynilega til mat-
söluhúsa og braskara á 125—
130 kr. tunnan, svo að ekki
þurfi að lienda því öllu.
En í stað þess að viðurkenna
öpinberlega gjaldþrot okurstefn-
unnar, ljúga kjöthringarnir og
stjórnarblöðin daglega að bænd-
um, að allt sé í bezta lagi, að
salan gangi mjög vel og að allir
séu ánægðir! Og nú kóróna
bringarnir ósvífni sína með því
að liækka verðið til fátækra
neytenda urn 8 aura kílóið, eins
og áður var nefnt!
Neytendum gerir það kannske
25% verðlækkun á nauðsynj-
um sínum.
En þessir sigrar fást aðeins
með sameigiulegu átaki smá-
bændanna í sveitunum og
verkamannanna í bæjunum.
Fyrsta atriði þeirrar baráttu
er áslcorun smábændanna um
mjólkurlækkun, og síðan verk-
fall mjólkurneytenda, ef ekki i
fæst lækkun með öðru móti,
til sameiginlegra hagsmuna fyr-
ir neytendur og smáframleið-
endurna.
Gunnax Benediktsson.
I ekki svo mikið til. Almenning-
ur var livort sem er hættur að
kaupa kjöt nema endrum og
sinnum, en hvað þýðir þetta
fyrir bændur? Það þýðir, að
kjöti þeirra verður að lokum
hent í sjóinn svo tugum þús-
unda skrokka skiftir, og kostn-
aðurinn og tapið verður skrif-
að í reikninga þeirra í kaupfé-
lögunum og sláturfélögunum.
Og það þýðir annað meira.
Sem sé, að kjöthringarnir eru
staðráðnir í að lialda glæpa-
pólitílc sinni áfram út í yztu
æsar, þ. e. a. s. þegar á þessu
ári verður að takmarka fram-
leiðsluna, mala kindurnar nið-
ur í áburð að dæmi Danmerk-
ur, Þýzkalands, Bandaríkjanna
og Argentínu.
Fátækir íslenzkir bændur!
Hve lengi á þessuin glæpa-
mönnum að lialdast það uppi,
að blekkja ykkur og svíkja?
Er ekki betra að grípa í taum-
ana áður en lielmingur búpen-
ings ykkar er af ykkur tekinn
og malaður niður í skítinn?
tJt úr þessum ógöngum er
aðcins ein leið fær: að lækka
verðið þar til jafnvægi kemst
á milli framboðs og eftirspurn-
ar og svifta okurbringa og svilc-
ara yfirráðum yfir framleiðslu
ykkar, en láta þá bera töpin af
þessum glæpum sínum. E. E.
Laglcga logið.
Þegar mjólkursamsalan byrj-
aði jókst sala mjólkur í bæn-
um, sagði Nýja dagblaðið. Fyrsta
daginn, þegar öll afgreiðsla
mjólkurinnar var í megnasta
ólagi og fjöldi manna fékk ekki
pantanir sínar og auk þess fjöldi
verkamanna, sem ekki gat
fengið sína mjólk vegna stað-
greiðslunnar, þá jókst salan á
annað þúsund lítra!! Næsta dag,
þegar reiðin var sem mest út
af öllu sleifarlaginu, þá jókst
bún enn um full 5000!!! Með-
al sala í bæinn er full 16000
lítrar á dag. Þessi frásögn Nýja
dagblaðsins er eitt sorglegt
dæmi þess, hve trú borgaranna
á trúgirni almennings er tak-
markalaus.
»Tindar«.
Á síðastliðnu ári kom út
smásagnasafn með þessu nafni.
Höfundurinn er bóndasonur í
sveit og sögurnar eru sláandi
dæmi þeirra viðhorfa, sem hin
gáfaða sveitaæska sér blasa við.
Fyrsta sagan er æfintýri frá
• morgni lífsins-, um Adam og
Evu í Paradís, en síðasta sag-
an er um íslenzkan nútíma-
æskumann í sveitinni. Og ör-
lög þess æskumanns eru þau,
að hann í grenjandi liríð á
vetrardegi villist í það, að ná
þeirri liugsjón að klífa þann
fjallstind, sem enginn hafði
áður klifið. í sigurvímu stend-
ur hann á liæsta tindinum, en
kemst ekki niður aftur og
verður þar úti. Þar livíla bein
hans, enginn sér þau, enginn
veit um þau.
Þannig blasir lífið við sveita-
æskunni. Þannig dregur full-
trúi liennar upp gínandi til-
gangsleysi þeirrar lífsbaráttu,
sem hún er dæmd til að lieyja.
Fyrir afburðamenniua, sem
sveitirnar ala, eru þeir einir
vegir að vinna sig frá fjöldan-
um, standa þar einangraðir og
verða úti.
Þetta viðhorf mun vera sorg-
lega algengt meðal þeirra æsku-
manna í sveitinni, sem öðrum
fremur reyna að gera sér grein
fyrir þeim rökum, er líf þeirra,
þrár og framtíðardraumar lúta.
Þetta viðhorf er fengið út frá
möguleikum þeim, sem hið
borgaralega skipulag veitir æsk-
unni í alþýðustétt til að -vinna
sig áfram«. — En liarðnandi
lífsreynsla verður að kenna
skáldunum meðal sveitaæsk-
unnar, að draga afburðamenn
sína ekki frá fjöldanum upp í
fjallagljúfur og haiurastalla,
til að láta þá vinna þar sín
hreystiverk, og verða úti í hinu
takmarkalausa tilgangsleysi. Þau
verða að láta þá taka með af-
burðum sínum og lneysti á
þeim verkefnum, sem bíða
sveitaæskunnar í baráttu fyrir
lífi sínu og menningu. Þarliggja
verkefnin, hetjulegri, tröllaukn-
ari og tilgangsmeiri en að
glíma við steindauða fjalla-
tinda.
Kaupendur blaðsins eru vin-
samlegast beðnir að minnast
þess að með stœkkun þess vex
nauðsynin á skilvísri greiðslu.