Kristilegt stúdentablað - 01.12.1943, Side 27
KRISTILEGT STÚDENTABLAÐ
skammt frá Osló, og er öflugur lögregluvörður
um bústaðinn.
Siðastliðið vor gáfu Quislingar út tilskipun
um skylduvinnu um land allt í þágu landvarn-
anna. Var þetta í raun og veru dulbúin her-
væðing til aðstoðar setuliði Þjóðverja i Noregi.
Prófessor Hallesby, sem verið hafði aðalmaður
kirkjustjórnarinnar eftir liandtöku Berggravs
biskups, reit þá til ráðherra, ásamt Hope, og
mótmælti einarðlega þessari tilskipan, þar eð
hún væri hreint brot á alþjóðalögum um rétt
borgara í herteknu landi og bryti þar að auki
freklega i l)ága við samvizkufrelsi kristinna
manna.
Svarið við bréfi þessu var það, að þeir fé-
lagar voru báðir liandteknir og settir í fanga-
búðirnar við Grini, skammt frá Osló. Hafa þeir
dvalið þar síðan. Fangabúðir ])essar eru ill-
ræmdar vegna meðferðarinnar, sem fangar sæta
þar. Ludvig Hope er aldraður maður, komiun
yfir sjötugt. Prófessor Hallesby er sexlíu og sex
ára gamall. llefir hann þjáðst af gallsteinum.
Eru þeir þvi hvorugur líklegur til þess að þola
Jiarða fangavist. En Drottinn er með sínum.
„Norsk Tidend“, sem ríkisstjórn Noregs gef-
ur út i London, birti þá i'regn, að koma Halles-
by og Hope í fangabúðirnar hafi orðið mörgum
fanganna til mikillar andlegrar blessunar. Ann-
ars liafa litlar fregnir l)orizt af þeim félögum,
nema þær, að þeir reki mikið sálgæzlu slarf,
eftir því sem við verður lcomið.
FRÁ DANMÖRKU. '
Atökin í kirkjulífi Dana bafa ekki orðið líkt
þvi eins liörð og í Noregi, enda hafa kringum-
stæður verið ólíkar. Danskir prestar hafa ])ó
lekið einarða afstöðu og standa fast í barátt-
unni íyrir rétli kirkjunnar, Guðs laga og sam-
vizkufrelsi manna. Eftir að Þjóðverjar lýstu
Danmörku í hernaðarástandi, liafa ýmsir dansk-
ir kirkjunnar menn verið fangelsaðir. Danski
presturinn Kaj Munk er frægastur þeirra. Hafði
liann talað einarðlega gegn hvers konar ofbeldi
og lögleysum og lalið kjark í landa sina, að
rísa nú upp og sýna af sér karlmennsku og þor.
Ræður hans, sem eru snilld að allra dómi, liafa
liaft geysileg áhrif. Nokkrar þeirra hafa birzt
í islenzkum blöðum.
Auk Kaj Munk er vitað, að einn af guðfræði-
kennurum við Hafnarháskóla hafði verið hand-
tekinn og fleiri kunnir danskir kennimenn, þar
á meðal Gunnar Engberg, sem um mörg ár var
aðalframkvæmdarstjóri K.F.U.M. Loks hafa
lausafregnir l)orizt um það nýlega og birzt í
„Norsk Tidend“, að Fuglsang-Damgaard, Kaup-
mannahafnarbiskupi hafi verið liandtekinn, en
ekki er fullvíst enn, að sú frétt sé rétt.
ER ÞETTA ÞJÓÐERNISLEGT ?
Sú raust hefir látið til sin heyra, að barátta
norsku kirkjunnar og þá einnig binnar dönsku,
sé af stjórnmála- og þjóðernislegum toga spunn-
in. Því ber ekki að neita, að kirkjunnar menn
munu liafa engu minni þjóðernistilfinningu og
ættjarðarást til að bera en aðrir. Barátta þeirra
hefir þó ekki byggzt á því og rök þeirra öll
miðazt við annað. Kirkjunnar menn hafa hald-
ið baráttunni á kirkjulegum grundvelli. Þeir
hafa ávallt vísað lil Ritningarinnar og játning-
arrita kirkjunnar máli sínu til stuðnings og
■skoðað sig bundna af því. Þptta hefir gefið
kirkjunum feslu og styrk i baráttunni, sem hef-
ir komið valdböfunum illa. Kirkjumálaráðherra
Norðmanna hélt nýlega ræðu í tilefni af 75 ára
afmæli norsku sjómannakirkjunnar í Leith.
Ræðan fjallaði um baráttu kirkjunnar. Ráðlierr-
ann sagði jneðal annars:
„Vér verðum ávallt að skilja það og gera oss
ljóst, að barátta kirkjunnar heima liefir verið
og er hreinlega kirkjuleg barátta og það hefir
verið henni mikill styrkur í baráttunni. Af þeim
orsökum liefir verið svo erfitt að ráðast á liana
og þess vegna hefir verið jafn erfitt og raun er
á orðin að sigrast á leiðtogunum. Valdhafarnir
hafa margoft reynt, bæði með samningum og
brögðum, að flækja kirkjudeilurnar í stjörn-
mál. Þegar þeir buðu sættir í kirkjudeilunum,
kröfðust þeir þess, að leiðtogar kirkjunnar við-
urkenndu núvprandi valdhafa. Kirkjan svaraði
þeirri jspurningu hvorki játandi eða neitandi.
Hún visaði henni á bug með þeim forsendum,
að kirkjan skipti sér ekki af stjórnmáladeil-
um. Kirkjan hefir staðið óhagganlega á þessum
grundvelli og það hefir verið mjög þýðingar-
mikið.“
27