Lesbók Morgunblaðsins - 16.05.2009, Blaðsíða 2

F
átt annað en Evróvisjón komst að í ís-
lenskum fjölmiðlum þessa vikuna enda
er áhugi þjóðarinnar á söngvakeppn-
inni mjög mikill ef eitthvað er að marka
áhorfsmælingar. Á miðvikudagsmorgninum
eftir að íslenski fáninn hafði gægst upp úr all-
rasíðasta sýndarumslaginu í undankeppninni
var evróvisjónslúður í fimm efstu sætunum yf-
ir mest lesnu fréttirnar á fréttavefnum mbl.is
og í fjórum efstu sætunum yfir helstu fréttir
dagsins fram undir hádegið. Vissulega veitir
íslensku þjóðinni ekki af því að auka sjálfs-
traustið örlítið en eigum við það skilið að verða
svo ólánsöm að sigra í þessari miklu glys- og
glamúrkeppni í kjölfar efnahagshrunsins?
Skyldu bitrir IceSave-sparifjáreigendur á
Bretlandseyjum hafa lagst á eitt um að kjósa
Jóhönnu Guðrúnu í símakosningunni til að
veita íslenskum efnahag náðarhöggið? Það
kæmi sér nú afar illa fyrir Jóhönnu Sigurð-
ardóttur að þurfa í miðri IceSave-deilu að
biðja Gordon Brown um að lána sér fyrir evr-
óvisjónpartíi á næsta ári. Kannski sigur í kvöld
myndi leiða til þess að tónlistarhúsið á hafn-
arbakkanum í Reykjavík yrði drifið upp fyrir
hátíðina, Ólafur Elíasson þyrfti líklegast að
hanna veglega viðbyggingu ef út í þá sálma er
farið.
Það voru ekki mörg önnur mál sem komust
á blað í fjölmiðlaheiminum þessa vikuna, nema
að í sjónvarpsfrétt RÚV um nýja þingmenn
sem þurfa að fá skólun í þingsköpum og öðru
gagnlegu flaut með stutt viðtal við Helga
Bernódusson, skrifstofustjóra Alþingis, þar
sem hann staðfesti að bindisskylda þingmanna
í þingsal hefði nú verið aflögð. Átti hann þar
við hálsbindi karlmanna því ekki tengist þetta
margumræddri bindiskyldu bankanna, ætli
hugsunin sé ekki að nú muni blóðið flæða
óhindrað til höfuðs þingmanna sem áður hertu
hálstauið um of og kannski mun hug-
myndaauðgi efla þjóðþing vort á næstu miss-
erum.
En aftur að máli málanna. Fjölmiðlar hafa
eðlilega gert sér mikinn mat úr Evróvisjón
og áhorf á undanúrslitin mældist í sögu-
legum hæðum hér heima og líklega mun
þessi sama þjóð sitja með snakk og ídýfu í
endurteknum spenningi á sófakantinum í
kvöld enda stórgóð skemmtun í vændum.
Tónlistartímaritið Mónitór var ófeimið í
sinni umjöllun um Evróvisjón hér heima og sú
spurning sem helst brann á blaðamanni fag-
tímaritsins var hvort Jóhanna Guðrún, þessi
fyrrverandi barnastjarna, væri hrein mey og
hvort hún hefði látið stækka á sér brjóstin.
Arnar Eggert Thoroddsen tók reyndar þetta
mikilvæga mál upp í viðtali sem hann tók við
söngkonuna og birti í Morgunblaðinu í vikunni
sem leið og spurði hana hvernig henni hefði
fundist að fá svo nærgöngular spurningar en
Jóhanna Guðrún virðist eiga auðvelt með að
halda ró sinni gagnvart anatómískum áhuga
fjölmiðla og tókst að snúa smekklega út úr fyr-
ir Mónítórmönnum.
Arnar Eggert er reyndar staddur á merki-
legri tónlistarhátíð í Tbilisi í Georgíu, sú hátíð
var stofnuð til höfuðs Evróvisjón eftir að Rúss-
ar bönnuðu Georgíumönnum að syngja lagið
„We Don’t Want To Put In“. Evróvisjón hefur
alla tíð verið umdeilt fyrirbæri og jafnvel póli-
tískt, framlag Ísraels þykir t.d. framsækið í ár.
Ísraelar virðast nota Evróvisjón til að viðra út
í þjóðarsálinni ýmiss konar tabú, ég minni á
Dana International.
Undankeppnin á þriðjudagskvöldið var frá-
bær skemmtun fyrir alla aðdáendur Evró-
visjón, aulahrollurinn varð ekki stöðvaður og
flæddi óhindraður í hvert sinn sem rússnesku
kynnarnir opnuðu munninn og í lok keppn-
innar kom í ljós að það var rússneski herinn
sem átti bestu tónlistarmennina í ólympíu-
höllinni í Moskvu.
Sigmar Guðmundsson er orðinn vel skólaður
í evróvisjónumfjöllun sinni í sjónvarpinu og
kann sitt fag. Í undankeppninni var Sigmar
með hæfilegan skammt af statistík tengdri
keppninni, til dæmis hafa bláir kjólar ekki verið
sigurstranglegir og Ísland er í fjórða sæti yfir
þau lönd sem hafa keppt hvað lengst án þess að
bera sigur úr býtum og þar fram eftir götunum.
Sigmar hefur greinilega stúderað Terry Wogan
sem hefur með hárbeittu háði sýnt áhorfendum
BBC fram á hvar skemmtigildi keppninnar
raunverulega liggur, nefnilega í hlægilegum
búningum og klaufalegri sviðsframkomu …
annarra þjóða. dagurfoto@gmail.com
Evróvisjón er málið
FJÖLMIÐLAR
DAGUR GUNNARSSON
Evróvisjón Kannski að sigur í kvöld myndi leiða til þess að tónlistarhúsið á hafnarbakkanum yrði drifið upp.
Það kæmi sér nú afar illa
fyrir Jóhönnu Sigurð-
ardóttur að þurfa í miðri
IceSave-deilu að biðja
Gordon Brown um að
lána sér fyrir evróv-
isjónpartíi á næsta ári.
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. MAÍ 2009
2 LesbókSKOÐANIR
Þ
að er varla hægt að ímynda sér
ólíkari músík en ládauð íslensk
þjóðlög og hvellandi stórsveita-
músík. Þess vegna er ég forvitin að
heyra hvernig bandaríska stórsveitag-
úrúnum Bob Mintzer tekst upp á
Listahátíð með umritanir sínar á íslensk-
um þjóðlögum fyrir Stórsveit Reykjavík-
ur. Miðað við feril hans og frama býst ég
þó við mjög góðu og er forvitin um út-
komuna þótt ég eigi erfitt með að
ímynda mér hvernig hún verður.
Það sama á við um tónleika Víkings
Heiðars Ólafssonar á hátíðinni. Þar op-
inberar hann okkur íslensk sönglög í eig-
in píanóumritunum, eins og frábærir pí-
anistar gerðu á öldum árum, s.s. Liszt.
Þótt hvorir tveggju tónleikarnir verði
sönglausir ættu þeir þó engu að síður að
höfða sérstaklega til allra þeirra sem
unna íslenska sönglaginu og þjóðlaga-
hefð okkar. begga@mbl.is
Sönglög
án söngs
MÆLT MEÐ
Gömul verk verða ný
Þ
ó að Evróvisjón
hafi sogað til sín
megnið af dálks-
entimetrum og útsend-
ingartíma fjölmiðla þá
flutu með fréttir af öðr-
um málum. Sagt var frá
skotveiðiskóla hval-
veiðimanna og óánægju
meðal Vinstri grænna
að þurfa að taka þátt í
ríkisstjórn sem leyfir
hvalveiðar. Hvalveiðar eru viðkvæmt umtalsefni
og falla í sama flokk og stjórnmál og trúar-
brögð. Það er, hlutir sem maður ræðir ekki við
ókunnuga ef maður vill forðast illdeilur. Þeir
sem búið hafa erlendis vita að fljótlega lærist
manni að vera ekki að gaspra mikið um veið-
arnar á þessum dýrum við útlendinga. Hvalir
hafa svo sterkan „kjútnessfaktor“ að það getur
bara ekki verið sniðugt fyrir mjög svo laskaða
ímynd Íslands að nú fari innan tíðar að birtast
myndir af blóði drifnum hvalskrokkum og vösk-
um körlum og konum í óða önn að flensa þá. Nú
þurfum við að sýna svolitla auðmýkt gagnvart
umheiminum en ekki ganga fram af honum.
Væri ekki nær að setja myndavélar á hval-
veiðibátana, þá gætu hvalveiðimenn dundað sér
við að mynda hvali og bjóða útlendingum að
ættleiða þá á netinu (þ.e. hvalina)? Kannski
yrði sigur í Evróvisjón bara lyftistöng fyrir
ferðamannaþjónustuna og við gætum brátt
greitt upp IceSave-skuldirnar með hagnaði af
stóraukinni sölu á ískápaseglum og hvala-
böngsum. dagurfoto@gmail.com
ÞETTA HELST
Tími auðmýktar ?
Hvalir Þeir hafa sterkan
„kjútnessfaktor“.
Og hvernig skyldu tónleikar þessara snjöllu
spilara svo hafa verið; annar að nálgast lok fer-
ilsins en hinn nýkominn í sviðsljósið?
Í gagnrýni Guðmundar Emilssonar í Morg-
unblaðinu 20. júní 1972 segir að tónleikarnir
hafi fremur einkennst af „sérleik en samleik“.
Hann talar um kynslóðamun og gagnkvæma
virðingu en leikur Menuhins einkenndist af
gríðarlegri reynslu.
„Snilli Menuhins kom skýrast fram í d-moll
svítu Bachs. Þrjú þúsund áheyrendur – einn
fiðluleikari. Hvert bogastrok og hver tónhend-
ing lýsti þeirri innri baráttu, sem listamaðurinn
átti í, baráttunni við greiningu verksins í aðal-
atriði og aukaatriði, baráttunni við ógnvekjandi
tæknilegar kröfur og baráttunni um andlegt
jafnvægi. Óafvitandi opinberaði hann sálarlíf
sitt, hver geðsveifla endurspeglaðist í leikn-
um.“ efi@mbl.is
Þegar salurinn beið
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
„Hver geðsveifla endurspeglaðist í leiknum,“ skrifaði
gagnrýnandinn um spilamennsku Yehudi Menuhins
Þ
að er komið að enn einni Listahátíðinni í
Reykjavík. Í gegnum tíðina hafi margir
listamenn í fremstu röð sótt landið heim
undir formerkjum hátíðarinnar; listamenn sem
Íslendingar kynnu að hafa farið á mis við ef há-
tíðin hefði ekki verið sá segull sem hún varð
strax, fyrir tilstilli Vladimirs Ashkenazy og ann-
arra sem komu að stofnun hennar.
Þegar fiðlusnillingurinn Yehudui Menuhin
steig fram á svið Laugardalshallarinnar sum-
ardag einn árið 1972 var nýbúið að setja aðra
Listahátíðina. Salur var tómur þegar Ólafur K.
Magnússon myndaði Menuhin á sviðinu þar
sem hann mundaði bogann og bjó sig undir
kammertónleika ásamt hinum unga Askhenazy;
á efnisskránni verk eftir þrjú tónskáld sem byrj-
uðu á B: Bach, Brahms og Beethoven. Það er
eins og tóm sætin bíði tónanna í spennuþrung-
inni þögn.
Lesbók Morgunblaðsins Hádegismóum 2, 110 Reykjavík, sími 5691100, Útgefandi Árvakur hf. Ritstjórnarfulltrúi menningar Fríða Björk Ingvarsdóttir, fbi@mbl.is Auglýsingar sími 5691111 netfang augl@mbl.is Bréfsími 5691110 Prentun Landsprent
Fiðluleikarinn Yehudi Menuhin leitar að hinum hreina tóni í tómri Laugardalshöllinni í júnímánuði árið 1972.