Morgunblaðið - 22.06.2009, Qupperneq 11

Fréttir 11VIÐSKIPTI/ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 22. JÚNÍ 2009
Hlíðasmára 14
sími 588 2122
www.eltak.is
Eltak sérhæfir sig
í sölu og þjónustu
á vogum
Bjóðum mesta úrval
á Íslandi af smáum
og stórum vogum
Hafðu samband
líðas ára 14
Sí i 588 2122
.eltak.is
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is
ÞEGAR bandarísku bílaframleið-
endurnir General Motors (GM) og
Chrysler fóru fram á greiðslu-
stöðvun fyrr á árinu var almennt
litið svo á að þriðji stóri bílafram-
leiðandinn, Ford, stæði best að
vígi í samkeppninni af þessum
þremur stóru framleiðendum þar í
landi. Útlit er hins vegar fyrir að
samkeppnisstaða Ford sé að
breytast.
Chrysler hefur verið forðað frá
gjaldþroti og allt bendir til þess
að GM sé einnig á góðri leið með
að sleppa. Er talað um að fyr-
irtækið verði endanlega komið fyr-
ir horn innan sex vikna. Ford er
því væntanlega að stefna í að
verða í lakastri stöðu þessara
þriggja leiðandi bílaframleiðenda í
Bandaríkjunum.
Skuldsetning mest hjá Ford
Í frétt á fréttavef CNN-
fréttastofunnar segir að styrkur
Ford hafi fyrst og fremst legið í
því hvað hin fyrirtækin, GM og
Chrysler, stæðu illa. Hagnaður
hafi ekki verið grunnurinn að
betri fjárhagsstöðu Ford en hinna
fyrirtækjanna, þar til fjár-
málakreppan skall á í fyrra, held-
ur hafi fyrirtækið getað veðsett
flestar eignir
sínar til að halda
starfseminni
gangandi. Ford
hafi verið í betri
stöðu en GM og
Chrysler hvað
þetta varðar, og
því ekki þurft á
beinum fjár-
stuðningi stjórn-
valda að halda eins og þau, að
minnsta kosti ekki fram að þessu.
Nú séu skuldir Ford hins vegar
orðnar verulega miklar.
Þá segir í frétt CNN að bæði
GM og Chrysler hafi getað nýtt
greiðslustöðvunina sem fyrirtækin
fengu til að semja um niðurfell-
ingu skulda og til að vinna að fjár-
hagslegri endurskipulagningu fyr-
irtækjanna. Staða Ford hafi aftur
á móti breyst úr því að vera það
fyrirtækjanna þriggja sem hafði
úr mestum peningum að spila yfir
í að vera með erfiðustu skulda-
stöðuna.
Heildarskuldir Ford í lok þriðja
fjórðungs þessa árs námu um 32
milljörðum dollara. GM verður
með um 17 milljarða dollara
skuldir ef samningar fyrirtækisins
við lánardrottna þess ganga eftir.
Chrysler fór úr greiðslustöðvun
með 11 milljarða dollara í skuldir,
og með nýjan samstarfsaðila, Fiat-
bílaverksmiðjurnar á Ítalíu.
Stjórnendur ekki svartsýnir
Auk þess sem skuldir Ford eru
meiri en hinna bílaframleiðend-
anna bandarísku hefur Ford ekki
tekist að skera niður í framleiðsl-
unni og í dreifingarkerfinu eins og
GM og Chrysler. Þrátt fyrir það
telja stjórnendur Ford að fyr-
irtækið sé í ágætri stöðu. Það kom
til að mynda fram í máli stjórn-
arformannsins, Williams Clay
„Bill“ Ford, yngri, sem er barna-
barnabarn Henry Ford, stofnanda
Ford-fyrirtækisins.
Samkvæmt frétt CNN eru þó
ekki allir sagðir vera sannfærðir
um að bjartsýni stjórnarformanns-
ins sé byggð á traustum grunni.
Ford í verri stöðu en áður
REUTERS
Erfiðleikar Sölumaður á Ford-bílasölu í Broomfield í Colorado hjá nýjasta
Mustang-bílnum frá Ford. Þessi fyrrum bílarisi er nú í afleitri stöðu.
Bill Ford
 Var áður talið í betri stöðu en GM og Chrysler  Skuldir hins vegar orðnar
verulega miklar  Stjórnarformaðurinn er þó enn bjartsýnn
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is
ÍBÚÐAVERÐ á höfuðborgarsvæð-
inu lækkaði um 0,7% í maí frá fyrra
mánuði. Þetta er niðurstaða mæl-
inga Fasteignaskrár Íslands á vísi-
tölu íbúðaverðs. Síðastliðna þrjá
mánuði hefur vísitalan lækkað um
7%. Síðastliðna sex mánuði hefur
vísitalan hins vegar lækkað um
10,3% og um 10,5% síðastliðna tólf
mánuði.
Vísitala íbúðaverðs sýnir breyt-
ingar á vegnu meðaltali á nafnverði
á fermetra í íbúðahúsnæði. Að teknu
tilliti til verðbólgu hefur íbúðaverðið
lækkað enn meira, eða um liðlega
20%, sem er þá raunverðslækkun á
íbúðahúsnæði á höfuðborgarsvæð-
inu síðastliðna tólf mánuði.
Vísitala íbúðaverðs náði hámarki í
árslok 2007. Síðan þá hefur vísitala
íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu
lækkað um 13% að nafnvirði. Raun-
lækkunin á sama tíma er um 28%.
Makaskipti ekki með
Lítil velta á fasteignamarkaði og
aukinn hlutur makaskiptasamninga í
fasteignaviðskiptunum gerir að
verkum að mælingar á vísitölu
íbúðaverðs verða erfiðari en áður.
Samkvæmt upplýsingum frá Fast-
eignaskrá Íslands hafa makaskipta-
samningar hins vegar ekki verið
teknir með í útreikningum á vísitölu
íbúðaverðs undanfarna mánuði. Tel-
ur stofnunin því að vísitalan sýni
eins rétta mynd af þróun fermetra-
verðs íbúðarhúsnæðis og aðstæður
gefa tilefni til. Fækkun samninga á
undanförnum mánuðum skapar hins
vegar ákveðna óvissu í mælingum.
Í ársfjórðungsriti Seðlabanka Ís-
lands, Peningamálum, frá því í maí-
mánuði síðastliðnum, kemur fram að
bankinn spáir því að íbúðaverð hér á
landi muni lækka um u.þ.b. 32% að
nafnverði og 46% að raunvirði frá
árslokum 2007 og fram til ársins
2011. Því er ljóst að Seðlabankinn
spáir áframhaldandi lækkun á
íbúðaverði á höfuðborgarsvæðinu
Greining Íslandsbanka gerir eins
og Seðlabankinn ráð fyrir því að
íbúðaverðið muni halda áfram að
lækka. Spáir deildin því að lækkun á
nafnvirði verði um 20% á þessu ári
og um 10% til viðbótar á næsta ári.
Er það svipuð þróun og spá Seðla-
bankans gerir ráð fyrir.
Gangi spár bankanna tveggja eftir
mun íbúðaverð í árslok 2010 hafa
lækkað um helming að raunvirði frá
því það var hæst í lok árs 2007.
Íbúðaverð lækkar áfram
 Seðlabankinn og Greining Íslandsbanka spá því að íbúðaverð muni lækka áfram
á næstunni  20 prósent lækkun á höfuðborgarsvæðinu síðastliðna tólf mánuði
Morgunblaðið/Heiddi
Hrun á fasteignamarkaði Mörg íbúðahúsnæði eins og þessi standa auð á höfuðborgarsvæðinu. Gangi spár eftir
mun íbúðaverð í árslok 2010 hafa lækkað um helming að raunvirði frá því það var hæst í lok árs 2007.
   

  










 


 















         
  
 
● STJÓRNVÖLD í þeim ríkjum sem
hafa verið hvað stórtækust í lántökum
á umliðnum mánuðum, í þeim tilgangi
að örva efnahagslífið heima fyrir, ættu
að nema staðar í þeim efnum og stöðva
skuldasöfnunina. Þetta voru skilaboð
Jean-Claude Trichets, bankastjóra
evrópska seðlabankans, í viðtali við
frönsku útvarpsstöðina Europe-1 í gær.
Sagði Trichet að þær aðgerðir, sem
stjórnvöld í ríkjum Evrópu hefðu gripið
til, ættu almennt að vera nægjanlegar.
„Sú stund rennur upp að stjórnvöld geti
almennt ekki safnað meiri skuldum. Og
sú stund er nú runnin upp,“ sagði hann.
Þá kom fram í máli Trichets að frekari
skuldasöfnun myndi óhjákvæmilega
hafa slæmar afleiðingar í för með sér
fyrir skuldsettustu ríkin.
Trichet sagði að efnahagslífið í heim-
inum ætti að ná ákveðnu jafnvægi síð-
ar á þessu ári og að lítilsháttar hag-
vöxtur ætti jafnframt að sjást á næsta
ári. gretar@mbl.is
Ekki meiri skuldasöfnun
● TALIÐ er líklegt að almenn neysla í
Bandaríkjunum hafi aukist í maí-
mánuði síðastliðnum frá fyrra mánuði, í
fyrsta skipti í þrjá mánuði. Þá er jafn-
framt gert ráð fyrir að sala á íbúðar-
húsnæði hafi aukist milli mánaða. Telja
sérfræðingar að þetta sé til vitnis um
að neytendur séu bjartsýnir um að
hremmingunum í efnahagslífinu muni
ljúka á þessu ári, eins og almennt er
spáð.
Í frétt Bloomberg-fréttastofunnar er
haft eftir Chris Rupkey, aðalhagfræð-
ingi Tokyo-Mitsubishi bankans í New
York, að aukin bjartsýni meðal almenn-
ings hafi skýrt komið fram að und-
anförnu. Segir hann ljóst að neyslan sé
að aukast. gretar@mbl.is
Aukin bjartsýni
● JÓN F. Thoroddsen, fyrrum verð-
bréfamiðlari og höfundur bókarinnar
Íslenska efnahagsundrið – flugelda-
hagfræði fyrir byrjendur, heldur á
morgun fyrirlestur um meginnið-
urstöður sínar um einkenni viðskipti á
íslenska verðbréfamarkaðnum. Rakin
verða tengsl stærstu bankanna við
skráð fyrirtæki á hlutabréfamarkaði og
fjallað um innherjaviðskipti, lánveit-
ingar til starfsmanna fyrirtækja og birt-
ingu og framsetningu verðmyndandi
upplýsinga.
Fyrirlesturinn fer fram í stofu 101 í
Odda, Háskóla Íslands, og hefst klukk-
an tólf. Er fyrirlesturinn öllum opinn en
að honum standa hagfræðideild Há-
skóla Íslands og stofnun stjórnsýslu-
fræða við skólann.
Um einkenni íslenska
verðbréfamarkaðarins