Morgunblaðið - 21.08.2009, Blaðsíða 2
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. ÁGÚST 2009
2 Bílar
Bremsuhlutir
í alla jeppa
og pickupa
Vagnhöfða 7
110 Reykjavík
Sími: 517 5000
Diskar
Klossar
Dælur
Borðar
Ísetningarþjónusta
P
R
E
N
T
S
N
IÐ
E
H
F
.
Eftir Ágúst Ásgeirsson
agas@mbl.is
NÝ atvinnustétt kvenna er að
verða til í Suður-Afríku, vöruflutn-
ingabílstýrur. Vígi sem hingað til
hefur þótt tákn karlmennsku og
krafta er fallið. Sóst er eftir konum
til að fylla skörð sem alnæmi skilur
eftir sig í röðum flutningabílstjóra.
Þær sækja ekki í faðm karla á ferð-
um sínum, eins og karlar sem nær
stráfalla af völdum kæruleysislegs
kynlífs með portkonum.
Láta þykir nærri, að fjórði hver
flutningabílstjóri í Suður-Afríku sé
með alnæmi. Hverfult starfið kallar
á langvarandi fjarvistir að heiman og
aðgangur þeirra að portkonum þykir
jafnan greiður. Þær freistingar og
fleiri gera að verkum, að árlega falla
um 3.000 vörubílstjórar í valinn af
völdum alnæmis, drykkjuskapar og
slysa.
Árlega er þörf fyrir 15.000 ný-
ráðningar í suður-afrískri flutninga-
Konur taka við af körlum
sem flutningabílstjórar
Morgunblaðið/ÞÖK
starfsemi og almennt er nú viður-
kennt að konur séu líklegri en karlar
til að halda sig á mottunni og passa
upp á vörubílana sína.
Mun betri laun
Einstæð 36 ára móðir að nafni
Eunice Sikhunyane er dæmi um
konu sem tekið hefur upp einsemd-
arstarf flutningabílstjórans. Klukk-
an 17:30 klifrar hún um borð í 16
hjóla og 28 tonna trukk og vinnur
fram eftir nóttu. Hún kýs nætur-
vinnu svo hún geti helgað sig börn-
um sínum á daginn, ungum syni og
tveimur dætrum.
Sikhunyane ók dráttarvélum áður
en hún réð sig sem vörubílstjóri fyrir
þremur árum. Það gerði hún vegna
mun betri launa en hún fær 4700
rand í kaup á mánuði, eða jafnvirði
95.000 króna. Lauslæti stallbræðra
hefur ekki farið framhjá henni.
„Flestir strákanna leggjast hjá
vændiskonum og vita ekki hvort þær
eru veikar eða ekki. Svo sofa þeir
kannski næstu nótt hjá eiginkonum
sínum. Sé ég spurð hvort ég muni
kaupa mér blíðu er svarið einfalt nei,
því ég á minn kærasta,“ segir Sikhu-
nyane í blaðaviðtali.
Áreiðanlegar
Yfirmaður hennar hjá stóru flutn-
ingafyrirtæki segir bílstýrur áreið-
anlegan starfskraft og dugnaður
þeirra sé ekki minni en karla.
Það er viðtekið viðhorf í Afríku, að
grunlausir flutningabílstjórar eigi
stóran þátt í útbreiðslu alnæmis þar í
landi. Veikin gróf fyrst um sig á
vatnasvæðinu mikla frá Úganda til
Mósambík á áttunda áratugnum, en
breiddist síðan hratt út eftir helstu
flutninga- og samgönguleiðum álf-
unnar.
Konur við stýrið Í Suður-Afríku
er sífellt algengara að konur séu
vörubílstjórar en nánast fjórði
hver karlkyns flutningabílstjóri
í Suður-Afríku sé með alnæmi.
Eftir Leó M. Jónsson
leoemm@simnet.is
„Tow/Haul-takkinn“
á Dodge Durango
Spurt: Varðandi „Tow/Haul-
takkann“ á Dodge Durango 5.7 2007.
Ég dreg 1800 kg fellihýsi og hef
spurt marga hvernig skuli beita
Tow/Haul-takkanum en fæ misjöfn
svör. Hvað segir þú?
Svo hefur veghljóð aukist. Var
með 42 psi í dekkjunum, lækkaði í 36
psi en engin breyting. Hef notað
dekkin 30 þús. km. Hvernig losna ég
við veghljóðið?
Svar: Tow/Haul-takkinn er einungis
í sérpöntuðum Durango með
dráttarforrit (TowPack) sem tryggir
hagkvæmari og öruggari notkun
bílsins við eftirdrátt. Veittu því at-
hygli að þegar þú velur Tow/Haul í
drætti snýst vélin hraðar – skipti-
punktar breytast (lægri). Forritið
eykur tengiþrýsting í kúplingum
skiptingarinnar; viðnám verður
minna og vökvinn á skiptingunni
hitnar minna. Tow/Haul á alltaf að
nota þegar dreginn er hlaðinn vagn
eða vagn með bremsum. Eftir að
hafa dregið fellihýsi lengri vega-
lengdir borgar sig að láta endurnýja
vökvann á skiptingunni að hausti.
(Jeppasmiðjan við Selfoss, Skipting í
Keflavík, Smurstöðin Klöpp í Rvk og
fleiri hafa til þess sérstök tæki og
þekkingu).
Aukið veghljóð: 42 psi í dekkjum
er of mikið og þá slitnar munstur
dekkjanna mest á miðjum sólanum.
Hafi dekkjunum ekki verið víxlað
reglulega með 5000 km bili á milli
fram- og afturhjóla sömu megin, má
gera ráð fyrir að þau séu misslitin,
hafi takmarkað grip og myndi aukið
veghljóð. Eðlilegur þrýstingur er
30-32 psi. Næst þegar þú endurnýj-
ar skaltu velja BFGoodrich. Þú færð
þau hjá PitStop í Dugguvogi – þau
eru hljóðlátustu jeppadekkin auk
þess sem þau endast vel.
Hve mikið er eftir
af gasi og súrefni?
Spurt: Fást mælar til kaups sem
sýna magn í þrýstihylkjum?
Svar: Ekki mér vitanlega. Gamla að-
ferðin hefur dugað, að minnsta kosti
varðandi súrefnið en þá er innihalds-
þrýstingur (í börum) margfaldaður
með stærð hylkisins (í lítrum). Það
gefur innihald í lítrum. Málið er
snúnara varðandi gasið: Uppleys-
anleiki asetýlengass í asetóni í hylki
ræðst af hitastigi. Eina örugga að-
ferðin er að vigta gashylkið. En sem
vísbendingu má gefa sér margfeldis-
stuðulinn 10 við 10°C. Gasmagn í
lítrum við 10°C er þá: (stærð hylkis í
lítrum) x 10 x 10.
Miðjur úr stáli í felgum úr áli
Spurt: Ég var að lagfæra tærðar ál-
felgur á jeppa. Farið er að bera á
tæringu á milli miðju úr stáli og felg-
unnar. Hvernig get ég komið í veg
fyrir þessa tæringu?
Svar: Þú getur notað glært sílikon-
rúðukítti á milli felgunnar og stál-
miðjunnar.
Fellihýsi – Bremsur
og sjálfsagt notkunarbann
Spurt: Ég hef átt fellihýsi af gerð-
inni Fleetwood í 14 ár og alltaf feng-
ið skoðun þar til nú að ég fæ rauðan
miða vegna ófullnægjandi vagn-
bremsa. Nýrri reglugerð er borið
við. Var bent á grein eftir þig á Net-
inu um vagnbremsur og þótti hún
upplýsandi. En hefði ekki frestur og
grænn miði átt koma í stað svona
harkalegra aðgerða hjá skoðuninni?
Svar: Ég svara ekki fyrir skoðunar-
stöðvar en er algjörlega sammála
akstursbanninu – þessi reglugerð
hefði átt að koma miklu fyrr. Sé ör-
yggisbúnaður bilaður á engin mála-
miðlun að koma til greina. Þitt felli-
hýsi er eitt þeirra sem hefur 7
tommu rafbremsur. Þær verða aldr-
ei til friðs. Breyta þarf í 10 tommu
bremsur. Ræddu það við Fjallabíla,
Stál og stansa ehf, eða Jeppasmiðj-
una.
Athugið að bréf geta verið stytt. Eldri
spurningar og ítarlegri svör eru birt á
www.leoemm.com
Engin málamiðlun
varðandi öryggisbúnað
Morgunblaðið/Júlíus
Bremsur Að sögn Leó verða 7 tommu rafbremsur aldrei til friðs og best því að breyta yfir í 10 tommu bremsur.
Höfundur er vélatæknifræðingur
Spurt og svarað