Norðurland - 22.11.1979, Blaðsíða 7

Leikfélag
Akureyrar
„Öngstrætið“
11. sýning í kvöld
kl. 20.30.
12. sýning föstudag
kl. 20.30.
13. sýning sunnudag
kl. 20.30.
Galdrakarlinn
í Oz
Sýning laugardag kl. 5.
Aukasýning sunnudag
kl. 3.
Aðgöngumiöasalan er
opin kl. 13-20.30,
laugardag kl. 13-19.
Sími 24073.
Athugifi!
Fáar sýningar eftir.
...
Auglýsið
r
1
Norðurlandi
Rauði krossinn
- Akur-
eyrardeild. Skrifstofa deildar-
innar er til húsa að Skólastíg 5,
gengið inn að austanverðu.
Síminn er 24803 og skrifstofan
er opin fyrir hádegi alla virka
daga.
Heimsóknartímar
Aimennir heimsóknartímar
á Fjórðungssjúkrahúsinu á Ak-
ureyri eru frá kl. 15-16 og 19-20
alla daga. - Hjúkrunarforstjóri.
Neytendasamtökun á Akur-
eyri og nágrenni:
Skrifstofan er opin þriðju-
daga og miðvikudaga kl. 4-6.
Sími 24402.
Herstöðvaandstæðingar
úRNATd alykta
N0R0URLAN0
MALQAON SÓSlAUSTA
I NOROUHLANOS
KJORDÆMI EYSTRA
• Fréttlr af Norfi-
urlsndi.
• Hressilsg póli-
tisk umrœfis.
• Skrif um listir og
, mennlngarmél.
• Skékþraut Helga
Ólafasonar.
1 • Krosagétan.
• Iþróttir.
Askriftargjsld Enn-
heimti.t tvlsvar A érl.
Áskriftargjald fyrir
hélft érið ar kr. 3.500
í ár eru liðin 30 ár frá stofnun
NATÓ, en andstaðan gegn að-
ild íslands að hernaðarbanda-
lagi og erlendri hersetu hér á
landi er enn eldri. Þorri þjóðar-
innar hefur allan þennan tíma
litið á hersetuna sem óeðlilegt
ástand og miklum fjölda fólks
finnst hún óviðunandi, eins og
jafnan hefur sannast í andófs-
aðgerðum herstöðvaandstæð-
inga á liðnum árum.
Afstaða stjórnmálaflokk-
anna til erlendra herstöðva í
landinu hefur annaðhvort verið
bein andstaða eða að hersetan
sé ill nauðsyn sem fólk verði að
sætta sig við, enda skuli henni
aflétt er friðvænlegar horfi. Nú
er þó löngu orðið ljóst, að
stjórnmálaflokkarnir hafa eina
afstöðu í orði og aðra á borði.
Forsvarsmenn hersetunnar
berjast nú í raun fyrir því að
HERINN BURT
erlend herseta verði varanleg og
óumbreytanlegt ástand, en þeir
flokkar sem verið hafa á móti
hersetunni virðast nú sætta sig
við hana sem illa nauðsyn.
Þannig hafa þessir síðarnefndu
oftar en einu sinni haft meiri-
hluta á Alþingi og myndað
ríkisstjórnir sem setið hafa án
þess að hrófla við herstöðvun-
um.
Þrír gjörningar
Nýstárlegur listaviðburður
verður í Menntaskólanum í
Möðruvöllum mánudaginn 26.
nóvember, kl. 8.30 e.h. á vegum
skólaf. Hugins. Framdir verða
þrír gjörningar (performance)
tveir eftir örn Inga og einn í
hópsamvinnu sem verður að
mestu leyti improviniseraður á
staðnum í litum, tali og tónum,
einnig verður leikin tónlist eftir:
Roberto Gerhard, Helmuth
Degan, Joaquvin Rodrigo, m.a.
flautueinleikur, gítareinleikur
og samleikur fyrir flautu og lág-
fiðlu. Mun þetta verða frum-
flutningur á þessum verkum á
íslandi. Taka skal fram að þetta
mun verða í fyrsta sinn sem
gjörningar eru framdir á Akur-
eyri. Fólk sem opið er fyrir
nýjungum á listasviðinu er sér-
staklega hvatt til að koma þar
sem mjög óvæntir hlutir gerast.
Meðal þeirra sem koma fram
eru: örn Ingi, Örn Arason,
Oliver Kentish. Hrefna Hjalta-
dóttir, Jonathan Bager og Gísli
Ingvarsson. Taka má fram að
þessi atburður verður jafnframt
kvikmyndaður.
Aðgangseyrir verður aðeins
1000 krónur.
í ljósi þessa hafa Samtök
herstöðvaandstæðinga vísað á
bug allri forsjá stjórnmála-
flokka í þessu máli. En mál-
staður herstöðvaandstæðinga á
sér stuðningsmenn í öllum
flokkum sem utan flokka. Sam-
tökin hvetja samherja sína, hvar
í flokki sem þeir standa, til að
berjast fyrir umræðum og af-
stöðu gegn bandarísku NATÓ-
herstöðvuunum og veru íslands
í hernaðarbandalagi. Jafnframt
munu samtökin freista þess að
fá fram skýlausa afstöðu til
herstöðvamálsins hjá fram-
bjóðendum í komandi alþingis-
kosningum.
Utanþingsbarátta er og verð-
ur helsti vettvangur baráttu
herstöðvaandstæðinga. Sam-
tökin munu nú hefja kröfuga
fjöldabaráttu til að knýja fram
sigur í herstöðvamálinu með
þjóðaratkvæðagreiðslu. Þjóð-
aratkvæðagreiðsla hefur í för
með sér almenna og víðtæka
umræíðu. Enginn vafi er á því
að öll umræða og virkni meðal
almennings í þessu máli er
okkur í hag, en þögn og
sinnuleysi það sem herstöðva-
sinnum hentar best.
Andstaðan gegn erlendum
her í landi og veru íslands í
hernaðarbandalagi á hljóm-
grunn meðal fólks í öllum
flokkum og stéttum þjóðfélags-
ins. Þessa andstöðu ætla Sam-
tök herstöðvaandstæðinga að
sameina undir kjörorðunum
ísland úr NATÓ - herinn burt.
PISTILL.
VIKUNNAR
Um það að taka afstöðu, greiða atkvæði
og hafa afskipti af stjórnmálum
Þegar mikið liggur við viija stundum merkileg
atriði gleymast. Til dæmis það, að pólitik er
barátta um hagsmuni. Það er hagsmunamál
hvort laun hrökkva fyrir mat, fötum, afborgun af
ibúð. Það er hagsmunamál hvort hægt er að lifa
af átta stunda vinnu degi. Það er hagsmunamál
hvort hægt er að hafa tíma til að vera með
vinum, taka þátt í félagsstörfum, njóta tóm-
stunda og hvíldar. Þetta eru hin daglegu mál,
sem við blasa.
Sé betur skyggnst má að baki þeim greina
mikla viðureign: Fólksins, sem skapar verð-
mætín með vinnu sinni og auðmanna, sem
hirða af því gróðann. Það er ekkert dularfullt,
þaðan af síður slagorðakennt við fyrirbrigði
eins og auðhringi, auðmagn og arðrán. En við
skulum ekki gleyma því, að á bak við þessi
fyrirbæri standa menn, sem eiga þau, ráða
þeim. Og þeir ráða lifi okkar. Aðferðir þeirra til
að draga að sér afrakstur hinna vinnandi handa
verða sífellt fullkomnari. Þeir eru í sókn.
Eitt af aðalverkfærum auðhringja í vestrænu
hagkerfi tíl að gera alþýðu landanna háða sér
og hirða gróðann af verðmætum sem hún
skapar er Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn I.M.F.
Aðferðin er einföid: Sá lánað nógu mikið verður
skuldunautur háður lánardrottni og lánardrott-
inn getur keypt upp skuldunaut. Þetta er að ske
með okkur. Við höfum tekið lán hjá Alþjóða
gjaldeyrissjóönum. Heildarskuld (slands við
sjóð þennan mun nú a.m.k. 20 milljarðar
íslenskra króna. Það gefur auga leið að sá, sem
á svo mikið inni þykist eiga hönk upp í bakið á
okkur og vera þess umkominn að gefa okkur
„góð“ ráð. Ég vitna i rit Elíasar Davíðssonar, „í
hvers þágu starfar I.M.F. Alþjóða gjaldeyris-
sjóðurinn?" Þar getur að líta á bls. 6:
„Sérfræðingar I.M.F. mæla gjarnan með eftir-
farandi aðgerðum til að réttlæta greiðslujöfnuð
aðildarríkja sjóðsins: Að vextir verði hækkaðir,
að gangið verði fellt, að niðurgreiðslur af
nauðsynjavörum verði afnumdar, að ríkisfyrir-
tæki verði seld einkaaðilum, að félagsleg
þjónusta verði dregin saman, að verðlagseftirlit
verði afnumið, að gjaldeyrishömlum verði
aflétt."
Sér nokkur skyldleikann við kosningaboð-
skap Sjálfstæðisflokksins? Gengur Sjálf-
stæðisflokkurinn erinda I.M.F.?
Mjög sennilega er einnig aö Sjálfstæðismenn
hafi fjárfestingar frá erlendum auömönnum í
huga þegar þeir ræöa um atvinnuuppbyggingu
og vegi meö föstu slitlagi um allt landið. Eða
hvar ætla þeir að taka peninga til þessara
framkvæmda þegar búið verður að fella niður
alla skatta sem um munar?
Tíu stórvirkjanir, tuttugu málmbræðslur, eða
svo, fjármagnað af erlendum auðhringjum. Já,
sennilega þýðir þetta atvinnu og aukinn
hagvöxt. En hvað með sjálfstæði okkar? Erum
við tilbúin til að láta Sjálfstæðisflokkinn
afhenda auðhringjum auðlindir okkar og
vinnuafl? Ekkert er líklegra en það að þróunin
beindist þá í sömu átt hjá ríkjum, sem misst hafa
efnahagslegt sjálfstæði sótt í hendur auð-
hringjanna, svo sem Chile, Brasilíu, Argentínu
og Filippseyjum. Ég vitna aftur í rit Elíasar:
„Þessi ríki hafa afnumið lýðræðið, bannað
frjáls verkalýðssamtök og komið upp öflugri
leynilögreglu til varnar viðskipta og gjaldeyris-
frelsinu.“
Þetta veltur ð þátttöku okkar allra.
Sumir hafa það aö atvinnu að fást við
stjórnmál. En það er mikill misskilningur aö
einungis takmarkaöur hópur skipti sér af
stjórnmálum. Sá sem hefur stungið atkvæðis-
seðli niður í kassa hefur tekið þátt í að breyta
ástandi í þjóðmálum. Hann hefur átt þátt í
hagsmunabaráttu.
Þú hittir mann og hann tekur þig tali: - Ég ætla
ekki að kjósa núna, þessi pólitík er ein
endileysa, og þú ferð að efast: Kannske hefur
maðurinn rétt fyrir sér? Athugasemd um
daginn og veginn hefur sáð fræi. Ef til vill breytir
það ástandi í þjóðmálum er fram líða stundir.
Þetta var líka þáttur í hagsmunabaráttu. Sá sem
situr heima á kjördegi eöa skilar auðu tekur
einnig afstöðu: Hann styður auðmennina, því
að aðgerðaleysi fólks auðveldar sókn þeirra.
Allir fást því við stjórnmái hver á sinn hátt.
Það eru úrslit stjórnmálabaráttunnar í dag,
sem leggja drög aö sögu þess ókomna. Vinstri
menn vilja nytja auðlindírnar í þágu okkar
sjálfra. 85% af fallvatnaorku okkar er óvirkjað.
Er þá ekki talin orka jarðhitans sem mun ómæld
ennþá. Ríkir menn útlendir renna hýru auga til
orkunnar okkar. f heimi þar sem eftirspurn eftir
orku vex hröðum skrefum og verð á olíu virðist
vera að rjúka upp úr öllu valdi hlýtur staöa
okkar sífellt aö fara batnandi þegar um er að
ræða lántökur til virkjunarframkvæmda. Og
innan skamms munum við sennilega geta
framleitt eldsneyti á vélar við samkeppnishæfu
verði. Kannske þurfum við aðeins að bíða róleg
nokkra mánuði, eöa ár, og þeir sem peningana
hafa koma og biöja um að fá að lána okkur fé til
orkuframkvæmda, með skilmálum sem viö
setjum sjálf.
í þessum efnum er vinstri mönnum best
treystandi en hægri mönnum ekki. Alþýðu-
bandalagið er sá stjórnmálaflokkur, sem
minnst hefur hvikað, þegar um er að ræöa að
nytja auðlindir landsins í þágu okkar sjálfra.
Stefna Alþýðubandalagsins er að fólkið ráði
sjálft þeim verðmætum sem það skapar. Með
því veljum við ekki hinn breiða veginn. En
einungis með því móti getum við staðið keik og
lært að meta raunveruleg verðmæti: vinna
saman í félagi, taka upp skynsamlega stefnu
varðandi grundvallarþarfir, mat, þakyfirhöfuð-
ið, föt til að ganga í, mannleg samskipti, iðkun
lista.
Við þurfum að losa okkur við herinn. Við
þurfum að koma viðskiptum við erlenda aðila á
heilbrigðan grundvöll. Viö þurfum að byggja
upp virkt lýðræði fjöldans. Við þurfum að
byggja upp mannlíf með mannsbrag. Um þetta
er kosið.
NORÐURLAND- 7