Austri - 06.04.1967, Blaðsíða 4

4
AUSTRI
Neskaupstað, 6. april 1967.

Nýtt s!iip til Neshoupstoðar
Enn hefur stórt og glæsilegt
fiskiskip komið til Neskaupstað-
ar, Magnús NK 72, eigandi Ölver
Guðmundsson og fleiri Skammt
er síoan „Sveinn Sveinbjörnsson"
skip Sveinbjörns Sveinssonar,
bættist í flotann, og skip Síldar-
vinnslunnar eru hinir glæsileg-
ustu farkostir og raunar öll ný.
I stuttu símtali við Ölver fékk
blaðið eftirfarandi upplýsingar
um hið nýja skip:
Magnús er 274 smál. með 750
ha. aðalvél. Hann er byggður í
Risör í Noregi, en það er smá-
bær út með Oslófirðinum. Við
héldum heim á leið 15. marz og
vorum komnir til Neskaupstaðar
þann 19. Veður var vont svo til
alla leiðina og alltaf á móti.
Reyndist báturinn ágætur í sjó
að leggja og var lengst af hægt
að keyra fulla ferð.
Magnús er að sjálfsögðu búinn
öllum venjulegum tækjum. Af
nýjungum má nefna tæki sem
tengt er dýptarmælinum og gerir
lóðningar nákvæmari en aðeins
eitt skip annað íslenzkt er þann-
ið búið, „Júlíus Geirmundsson" á
Isafirði. — Kraftblökkin er af
nýrri gerð sem mjög hefur rutt
sér til rúms í Noregi, en mun
aðeins vera í einu öðru skipi hér,
þ. e. „Ásgeir“ Ingvars Viihjálms-
sonar. Nótin er ekki höfð' uppi á
bátaþilfari, en dregin niður í lok-
að rúm. — Á Magnúsi eru allar
íbúðir aftur í. Það fyrirkomulag
þykir hagkvæmt og skemmtilegt
og hefur verið tekið upp í nokkr-
um hinna nýjustu skipa.
Ganghraði Magnúsar í reynslu-
för mældist rétt um 12 sjómílur.
Skipstjóri á hinu nýja skipi
verður Jón Ölversson, en hann
hefur verið með Þráinn í mörg
ár. Fyrsti vélstjóri verður Jón
Stefánsson frá Karlsskála og
stýrimaður Hjörtur Árnason, og
er svo einnig um flesta aðra skip-
verja af Þráni, að þeir fara nú
yfir á Magnús.
Báturinn fór suður til veiða
eftir páskana og verður með
þorsknót í fyrstu.
Magnús er í fyrstu skráður á
nafn Ölvers, en verið er að stofna
hlutafélag innan fjölskyldunnar
liieð þátttöku Ölvers, sona hans
og eiginkvenna þeirra og færist
skipið og útgerð þess yfir á fé-
lagið þegar formsatriðum er full-
nægt.
„Formáli"
Þegar ný bók kemur út hefst
hún gjaman á formála. Þar er
oft skýrt frá því hvernig bókin
varð til.
Margir munu þeir og þá eðli-
lega einkum meðal hinna yngri
sem varla gera sér grein fyrir
þeirri löngu sögu sem einatt ligg-
ur að baki þeim atburði að stórt
og velbúið fiskiskip kemur til
landsins. I fyrrnefndu símtali við
Ölver Guðmundsson, bað ég
hann einnig að gefa mér örfáa
punkta úr „formálanum".
Útgerðarsaga Ölvers er orðin
alllöng og í henni er skemmtileg-
ur stígandi sem um leið er tákn-
rænn fyrir sögu þeirra, er brot-
izt hafa áfram af eigin ramleik
og aldrei bognað þrátt fyrir mis-
jafnt árferði um aflabrögð,
MINNING :
Þriðjudaginn 28. f. m. andaðist
hér á sjúkrahúsinu Ármann
Magnússon, útgerðarmaður á
Tindum.
Hann fæddist á Kirkjubóli í
Vaðlavík 23. september 1899 son-
ur hjónanna Magnúsar Marteinsi-
sonar og Sigurbjargar Stefáns-
dóttur. Fjölskyldan fluttist til
Norðfjarðar 1910.
Ármann kvæntist eftirlifandi
konu sinni Hallberu Hallsdóttur,
árið 1927. Börn þeirra eru sex:
Agnar, Erla, Hrönn, Kolbrún,
Áfigir og Randver, öll hér eystra
nema Agnar, sem er búsettur
syðra.
Snemma tók Ármann að stunda
sjóinn. Hann var um skeið for-
maður hjá Marteini bróður sín-
um á mótorbátnum Höfrungi.
Árið 1926 lét hann byggja 8
tonna bát í Noregi, Huginn, og
gerði hann út í mörg ár, var
sjálfur formaður í fyrstu. Svo
stækkuðu bátarnir og 1947
kaupa þeir Jón Svan Sigurðsson
mb. Hrafnkel, um 100 smál.
Ármann var einn af sex stofn-
endum fyrstu síldarsöltunarstöðv-
arinnar í Neskaupstað. Síðar
sameinaðist það fyrirtæki hf. Sæ-
silfri. Var hann framkvæmda-
stjóri við síldarsöltunina á með-
an heilsa og kraftar leyfðu.
Ármann átti sæti í stjórn
Kaupfélagsins Fram í mörg ár,
einnig í stjórn Samvinnufélags
útgerðarmanna. Hann var ákveð-
inn stuðningsmaður Framsóknar-
flokksins, hæglátur maður og
óáleitinn, cn einarður í skoðun-
um.
Heimili þeirra Höllu og Ár-
manns á Tindum var rómað fyr-
ir gestrisni og þau hjón bæði
kunn að hjálpsemi og hjarta-
hlýju.
Með þakklátum huga minnist
ég viðkynningar við Ármann
Magnússon. — Fjölskyldunni á
Tindum og öðrum ástvinum hans
votta ég innilega samúð.
V.II.
markaðsmál og verðlagsþróun.
Ölver byrjaði útgerð sína 1921
— á árabát. Næsta ár eignast
hann trillu sem hann kallaði
Laxinn. Árið 1925 kemur Frey-
steinn fagri, 8 tonna þilfarsbát-
ur byggður í Noregi. (Slíkir far-
kostir nefndust ekki trillur í þá
daga!) Freysteinn var síðar
lengdur og mældist þá 11 tonn.
Tíu árum síðar er svo stærðin
22 tonn, Þráinn, byggður í Dan-
mörku, afbragðsbátur. Þá gerði
Ölver einnig út Jón Guðmunds-
son um skeið og átti hlut í Magn-
úsi, 74 tonna báti, en seldi hann
fljótlega. Árið 1946 kemur nýr
Þráinn til sögu, byggður í Sví-
þjóð, 60 tonn að stærð. Hann var
umbyggður á Akureyri vegna
þurrafúa 1962 og varð þá 85
smálestir. Litlu fyrr var skipt
um vél í bátnum og aftur nú í
Vinur vor og bróðir í stjórnar-
andstöou, Bjarni ritstjóri Þórð-
arson, er ekki af baki dottinn
með kosningaspár sínar og geng-
ur nú svo langt í fjarstæðum, að
nálgast algjör skrípalæti. Al-
þýðubandalagið er nú búíð að
vinna fjóra þingmenn kjördæma-
kjörna. Mun mörgum þykja það
vel í lagt þrem mánuðum fyrir
kjördag. Líkiega rennir ritstjór-
inn grun í að svo sé og velur
þessum sigurfréttum yfirskrift-
ina: „Það er þó alltaf búnings-
bót...“ (!)
Það fyndnasta í þessum allt
að því einstæðu gortskrifum er
þó enn ónefnt: Eftir að Alþýðu-
bandalagið hefur bætt við sig
fjórum þingmönnum kjördæma-
kjörnum, þá á nú heldur betur að
salla á það uppbótarsætum!!
Fróðlegt er að bera þessar
barnalegu bollaleggingar saman
við staðreyndir frá síðustu Al-
þingiskosningum:
Hannibal Valdimarsson náði
líjöri á Vestfjörðum og hafði að-
eiiís fá atkvæði umfram 3. mann
á lista Framsóknar. Við það tap-
aði Alþýðubanda,lagið uppbótar-
sæti yfir til Sjálfstæðlsflokksins
— og „viðreisninni“ var tryggð
aðstaða til að stjórna landinu
næstu fjögur ár.
Þetta er í samræmi við það
„lögmál“ að fjölgun kjördæma-
kjörinna þingmanna hjá einum
flokki þýðir fækkun uppbótar-
þingmanna að öllum jafnaði.
Auðvitað veit B. Þ. þetta mæta
vel, þó að hann tali rétt eins og
litlu stúlkurnar sem ætluðu ekki
aðeins að kaupa litla rauða hús-
ið í skóginum fyrir krónuna
sumar. Sá bátur er í vetur gerð-
ur út frá Vestmannaeyjum.
Á fyrri árum verkaði sérhver
útgerðarmaður afla báta sinna.
Ölver hélt því áfram lengur en
margir aðrir, kom upp þurrk-
húsi fyrir saltfisk og var byrj-
aður á harðfiskverkun fyrir inn-
anlandsmarkað. Þessi aðstaða
hans eyðilagðist að miklu leyti í
eldsvoða fyrir nokkrum árum.
Um svipað leyti beindust svo at-
hafnir flestra austfirzkra út-
gerðarmanna að síldveiðunum og
standa svo leikar nú að annar
útvegur hefur hér mjög dregizt
saman eins og kunnugt er.
Við, sem nokkur kynni höfum
af austfirzkri útgerð síðustu 40
—50 árin, getum vel fyllt þá
mynd, sem hér er brugðið upp í
útlínum. Og öllum gefur hún
nokkuð til kynna, hvernig efnað
hefur verið til þeirrar undirstöðu,
sem austfirzk útgerð hvílir á í
dag.
sína, heldur einnig flest annað,
sem hugur þeirra girntist.
Nú vil ég stinga upp á því við
collega Bjarna Þórðarson, að
nann leggi niður þennan barna-
skap, því það hentar okkur
aldrei, þeim gráhærðu, að leika
glókolla. — Þess í stað einbeit-
um við pennum okkar að því að
gera lýðum ijóst að eitt atkvæðí,
hvar sem er á landinu, getur í
vor ráðið úrslitum um það hvort
okkar illræmda viðreisn situr
áfram eður ei. — Þetta er höfuð-
atriði, sem ekki má gleymast
neinum þeim, sem í alvöru vill
breytta stjórnarhætti.
Auki Framsóknarflokkurinn
fylgi sitt í vor í sama hlutfalli
og við síðustu Alþingiskosningar
kemur hann fyllilega til greina
við úthlutun uppbótarsæta. —
Engar líkur eru til að fylgis-
aukning hans verði minni nú en
þá, því ráðleysi ríkisstjórnarinn-
ar kemur æ betur í Ijós með
hverjum degi.
Af þessu leiðir, að jafnvel þótt
einhver hafi áður haft tilhneig-
ingu til að „spekúlera" með at-
kvæði sitt með tilliti til uppbót-
arsæta þá er sá möguleiki ekki
fyrir hendi í þessum kosningum.
-— Allir flokkar geta hæglega
fengið uppbótarsæti. Menn verða
því að vega og meta stefnur
þeirra og störf að fornu og nýju,
ekkert annað kemur til greina.
Framsóknarmenn kvíða ekki því
mati. En kannski er það ekki
nema mannlegt, þótt einhverjir
reyni fremur að beina huga kjós-
andans að sniðgötum.
V.H.
V.H.
Litla rauða húsið