Austri - 29.06.1967, Qupperneq 3

Neskanpstað, 29. júní 1967.
AUSTRI
r
r
3
Rikisstjórnin riðaði, en hélt ht velli
Framh. af 1. síðu.
una. Hann er mikill hæfileikamað-
ur á bezta aldri og miun vis.su-
lega eiga eftir að láta mikið að
sér kveða í íslenzkum stjórnmál-
um.
Framsóknarmenn hafa einn
meginlærdóm að draga af þessum
kosningum: Að hefja þegar und-
irbúning næstu kosninga. Þó engu
sé spáð, er óvíst að þær dragist
í 4 ár. Margar blíkur eru á lofti,
sem eríitt eir að ráða í.
Sjálfstæðisflokkurinn
Sjálfstæðisflokkurinn hefur nú
þegar haft stjórnarforustu á
hendi í tæp 8 ár samfleytt. Hann
hefur verið hið ráðandi afl innan
ríkisstjómarinnar, og á óefað
uppdráttinn að flestum þeim höf-
uðiínum, sem farnar hafa verið í
þeirri stjómartíð. Formaður
flokksins hefur jafnan verið for-
sætisráðherra, svo vilji flokks
ins hefur ótvírætt mátt speglast
í gerðum ríkisstjórnarinnar.
Nú gekk flokkurinn undir próf
háttvirtra kjósenda og útkoman
varð sú, að fylgi hans hrapaði úr
41.4% ofan í 37.5%. Mest varð
fyfgishrunið í Reykjavík, sem
hingað til hefur verið sterkasta
vígi hans. Nú kom í ljós, að at-
kvæðatap flokksins í borgar-
stjórnarkosningum þar í fyrra
var ekki bundið þeim einu kosn-
ingum, eins og Sjálfstæðismenn
hafa viljað túlka, heldur er fylgi
flokksins greinilega að dragast
saman í höfuðborginni.
Sé litið á landið í heiid þá fer
nú flokkuriim niður fyrir það
mark, sem jafnan er 'talið skilja
á milli stórra flokka og rneðal-
stórra flokka, það er 40% kjós-
endafylgis.
Það svíður þeim Sjálfstæðis-
mönnum eðlilega, að samstarfs-
mennirnir, Alþýðuflokkurinn, óx
upp eins og fífill í túni á þeirra
kostnað. Það mun hafa vakið at-
hygli margra að kosningunum
loknum, þegar forsætisráðherra
iýsti því yfir við þjóðina, að enn
væri allt óráðið um ríkisstjórn.
Fyrst yrði flokksráð Sjálfstæðis-
flokksins að koma saman, það
yrði fyrst að semja o. s. frv.
Hér skaut sem sé all skökku
við, miðað við tón kosningabar-
áttunnar. Hér töiuðu sárindi ó-
sigursins: Betra að athuga vel
sinn gang, áður en næsta skref
yrði stigið.
Sjálfstæðismenn vilja margir
kasta ábyrgðinni á herðar Bjarna
Benediktssyni einum, og láta
hann líða fyrir strandið. Fundir
hafa verið haldnir: Talað um að
fara ekki í stjóm að sinni... að
Bjarni hverfi úr forsæti... að
bezt væri að Jóhann Hafstein
fylgdi honum eftir... að láta þá
kratana hafa forsætið og megin-
ábyrgðina ... að setja stóla und-
ír Pétur Ben. og Birgi Kjaran ...
að gera Ingólf á Hellu að forsæt-
isráðherra ... að ...
En það er sviðalykt af öllu
þessu. Einfaldlega svíður Sjálf-
stæðismönnum tapið, og eru að
leita að leið til að ná sér niðri —
á einhverjum. I Morgunblaðinu
tala þeir líkingamál og segja:
„Ósigur Framsóknarflokksins" er
Eysteins verk, og hann á að
segja af sér.
Ósigur Framsóknarflokksins
var í því fólginn, að hann stóð
í stað. Ósigur Bjarna Benedikts-
sonar hinsvegar sá, að hann
týndi fyigi. Morgunblaðið er hér
greinilega að tala líkingamál. Ey-
steinn þýðir hér sama sem Bjarni.
Orðin ber því að skilja þannig:
„Við töpuðum á Bjarna Ben.,
liann á að segja af sér“.
Alþýðuflokkurinn
Alþýðuflokkurinn bætti við sig
mestu fylgi í nýliðnum kosning-
um. Hann hefur nú á bak við sig
15.7% þjóðarinnar í stað 14.2%
áður. Níu þingmenn í 'stað átta,
vann einn, um leið og „vinirnir"
1 Sjálfstæðishúsinu týndu einum.
Sé horft til baka og athugaðar
þær aðferðir sem flokkarnir not-
uðu til fylgisöflunar í kosningun-
um verður það að viðurkennast,
að kratarnir komu þar öllum á ó-
vart. Þeir tóku lítinn þátt í deil-
um, voru ósköp kurteisir og
sögðu:
„Tryggingarbæturnar!
Húsnæðislánin! a
Laíunajafnrétti karia ogkvenna!
Þetta eru allt okkar verk, góð-
ir kjósendur. Við erum ósköp góð-
ir strákar. Sjáið þið bara: Við er-
um búnir að vinna í tæp 8 ár
með Ijótu strákunum í Sjálfstæð-
isflokknum, og við höfum svo góð
áhrif á þá. Við höfum fengið þá
til að vinna með okkur að ákaf-
lega mörgum góðum málum, en
samt fer nú ýmislegt öðruvísi, en
það ætti að fara, af því að við
erum ekki nógu sterkir. Gefið
okkur meiri styrk, en í guðsbæn-
um hlaupið ekki til annarra, góð-
ir Sjálfstæðismenn. Komið til vor!
Kjósið ekki komma, Framsókn,
eða Hannibal, því slíkt skapar
bara glundroða".
Slíkur var söngurinn.
Þeim datt ekki í hug að verja
ríkisstjómina. Það féll í hlut
Sjálfstæðismanna.
Satt bezt að segja áttuðu sig
engir á því að þessi söngur gæti
haft áhrif. Engu að síður tókst
þeim þó að byggja úr þessum á-
róðri einskyns færiband, sem
flutti atkvæðin frá D yfir á A í
alls ekki svo 'litlum mæli.
En svo kemur allt í einu að
skuldadögunum: „vondu strák-
arnir“ gerast óþægir. Og nú er
að vita hve vel tekst að sætta þá
við orðinn hlut.
Emil Jónsson gerist nú nokkuð
aldraður. Hann hefur verið ballest
flokksins síðustiu árin, alvöru-
maður, sem lítur oftar framan
í reikningsstokkinn sinn en hátt-
virta kjósendur og talar meir við
pípusafnið sitt en almennmg.
Engu að síður hefur hann þó
tekið skarið af, þegar svo hefur
borið undir.
Nú er sagt, að hann hyggi á
lausnir, og þá rnuni eiga sér stað
talsverð samkeppni um formanns-
stöðuna. Dr. Gylfi telji sig þar
nokkuð sjálfkjörinn, en aðrir telji
áróðurssnilli Gröndals fylla það
sæti betur, þó ekki sé hann dokt-
or. Enn mun einn hópurinn haida
fram Eggert Þorsteinssyni, og
hafa m. a. það til mála að leggja,
að í samskiptum við aðra jafn-
aðarmannaflokka sé nauðsynlegt
að geta sýnt mann í fyrirrúm',
sem hafi í rauninni bréf iupp á
það, að hann hafi fengið sigg í
lófana.
Hvernig sem þetta veltist má
annars telja það nokkuð víst, að
öldurnar lægi, og samstjórn í-
halds og krata sitji enn um hríð,
þó svo að báðum aðifum þyki út-
litið dökkt og vildu helzt mega
hlaupa langar leiðir.
Hér í Austurlandskjördæmi
vann Hilmar Hálfdánarson per-
sónulegan sigur, og tryggði isig
í sessi sem foringja Alþýðu-
flokksins í kjördæminu. Hann
bætti nú við sig 36 atkvæðum frá
því síðast og komst í 5.3% ikjósi-
enda úr 4.8%. Fjórða varaþing-
mannssæti sínu hélt hann jafn-
framt, að vísu í og með af laga-
legum ástæðum.
Alþýðubandalag
Það er eiginlega engin leið um
það að segja, hvort heldur Al-
þýðubandalagið bar sigur úr
bítum eða beið afhroð í kosning-
unum.
Borgarastyrjöldin í Bandalag-
inu og Hannibalsframboðið gerðu
flo'kkinn að þeirri spurningu, sem
enn er ekki fengið svar við. Ljóst
er þó, að í Reykjavík vann Hanni-
bal Valdimarsson góðan sigur.
Þar hlaut listi Alþýðubandalags
Reykjavíkur hinsvegar illan
skell. Hvaðan komu Hannibal at-
kvæðin? I hverjum tilgangi var
hann kosinn? Var hann kosinn
af hugsjónalegum ástæðum, eða
af því að fólk leit á hann sem
garp — eða píslarvott, eins og
Magnús Kjartansson 'komst ágæt-
lega að orði í útvarpinu sl. laug-
ardagskvöld. Eða var hann kos-
inn af því að hann væri sigur-
stranglegastur, eins og einn ung-
ur 'kjósandi hans lýsti yfir í út-
varpinu að kvöldi kjördags.
Þessu verður ekki reynt að
svara hér, enda vita Hannibalist-
arnir þetta víst ekki sjálfir, svo
■ þá er ekki von á, að aðrir fái
| gefið svar við þeirri spurnimgu.
Fyr'r kosningarnar sór Magn-
ús Kjartansson af sér allan fé-
iagsskap við Hannibal og sonu
hans. Bjarni okkar Þórðarson
vandaði honum ekki sérstaklega
kveðjurnar heldur. Þá var nú
1 an ds kj örs tj ó r n a r úrsk urð ur inn ta 1-
inn heidur vafasamur. Hinn 16.
júní telur kollega vor Bjarni, að
kjósendum Hannibals yrði gert
hróp’.ega rangt til „ef landskjör-
stjórnin breytir afstöðu sinni, eða
Alþingi tekur aðra afstöðu en
landskjörstjórn tók í upphafi". —-
Og nú hefur Hannibal verið' sleg-
inn Magnúsi Kjartanssyni. Lands-
kjörstjórn hefur ákveðið að at-
kvæði I-listans s-ku’.i lögð við at-
kvæði G-listans. Skapar þetta Al-
þýðubandalaginu formlega 10
þingmenn geri Alþingi þar ekki
einhverjar breytingar á.
Það er ógjörlegt að segja nokk-
uð um það hver verði framvinda
mála í Alþýðubandalaginu. Svo
virðist að þar sé jafn margt sinn-
ið sem skinnið, að því er varðar
málefni Bandalagsms.
I fótspor Mýnessböndans
Áki Jakobsson fyrrum nýsköp-
unarráðherra hrinti fari á flot,
„Óháða lýðræðisflokknum". Hann
bauð fram í tveimur kjördæmum,
en hlaut lítinn framgang. Er nú
sú tilraun til flokksmyndunar a.
ö.l. úr sögunni. Enginn vafi er á
því að íslenzkum kjósendum
þykja flokkarnir þegar nægjan-
lega margir, og fremur nauðsyn
að stefna í átt til tveggja fíokka
kerfis, en fjölga flokkum.
K. I.
Bíll til sölu
Moskwitch, árgerð 1957.
Selst mjög ódýrt.
Haraldur Bergvinsson,
sími 161, Neskaupstað.
LEMMY í LÍFSHÆTTU
Hörkuspennandi frönsk sakamálamynd með Eddie Constant-
ine og Elisa Montes. —. Sýnd í kvöld, fimmtudag, kl. 9.