Austri - 08.07.1977, Blaðsíða 2
2
AUSTRI
Egilsstöðum, 8. júlí 1977.
Útgefandi:
Kjördæmissamband framsóknarmanna á Austurlandi.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Jón Kristjánsson, sími 97-1314.
Afgreiðsla og auglýsingar:
Snædís Jóhannsdóttir, sími 97-1335.
HÉRAÐSPRENT SF.
Stj órnarsamstarfið
Það er ekki óeðlilegt þegar líða fer á kjörtímabilið að menn
velti því fyrir sér hvort það stjórnarsamstarf sem nú stendur hafi
leitt af sér góða hluti eður eigi og hvað hafi áunnist og hvað farið
miður.
Það er aJlkunna og hefur m.a. oft verið rakið hér í þessu blaði
hvernig stjórnarsamstarfið bar að. Ekki var þingfylgi fyrir fyrr-
verandi stjómarflokka að starffa saman áfram og ekki tókst að
laða fleiri öfl vinstri manna til samstarfs. Það hlaut því að leiða
af þessu að Sjálfstæðisflokkurinm kæmi til samstarfs í ríkisstjóm.
Þetta skeði á tíma mikilla erfiðleika í efnahagslífinu og voru
viðskiptakjör þá verri en um langt skeið og aðgerðir til vamar
höfðu dregist vegna þingrofs og kosninga. Tillögur ólafs Jóhann-
essonar um viðnám hlutu ekki fylgi eins og menn muna væntan-
lega.
Þegar Framsóknarmenn gengu til þessa stjómarsamstarfs var
þeim efst í huga að fá framgengt eftirtöldum þrem atriðum.
Þau vom:
1) Utfærsla landhelginnar.
2) Full atvinna fyrir alla landsmenn.
3) Efling byggðasjóðs og byggðastefna.
I landhelgismálinu hefur verið unnilnn sigur, og eru yfirráð okk-
ar yfir 200 mílum tryggð. Þrátt fyrir erfiðleika í efnahagslífinu
hefur verið haldið uppi fullri atvinnu. Það verður að teljast höfuð-
markmið og önnur sjónarmið eru ekki sæmandi. Atvinnuleysi á
ekki undir neinum kringumstæðum að nota sem hagstjómartæki,
það er grímulaus íhaldsstefna.
Þrátt fyrir að okkur landsbyggðarmönnum virðist oft miða hægt
í byggðamálum er þó ekki hægt að segja að snúið hafi verið við á
braut byggðastefnu á síðustu þremur árum. Byggðasjóður hefur
verið efldur og fyrir hans tilverknað hefur átt sér stað veruleg
uppbygging og nægir að benda á frystihúsabyggingarnar hér við
sjávarsíðuna í því sambandi. Byggðasjóður hefur einnig lánað í
vinnsilustöðvar landbúhaðarins, en þar kreppir skórinn mjög að.
Einnig hefur sjóðurinn stutt iðnfyrirtæki á landsbyggðinni og
margháttaða starfsemi aðra. Ymigustur manna á þéttbýlissvæðinu
á starfsemi þessa sjóðs undirstrikar þýðingu hans, tilvera hans er
nánast það eilna sem landsbyggðarmenn hafa til þess að vega upp
á móti margháttuðum öðrum aðstöðumun.
Þó að þjóðmál séu margslungin og samansett af miklu fleiri en
þessum þremur atriðum eru þau samt nægilega veigamikil til þess
að réttlæta núverandi stjómársamstarf fullkomlega. Hitt er svo
annað mál að verðbólgan er eins og hún hefur verið mikið vanda-
mál og hefur þessi stjöm ekki fremur en aðrar ríkisstjómir sem
setið hafa frá stríðslokum ráðið við halna. Ekki vantar að stjómar-
andstæðingar á hverjum tíma hafa þóst eiga ráð undir rifi hverju,
en þau ráð hafa gufað upp þegar til hefur átt að taka, og að manni
læðist sá grunur að verðbólguhugsunarháttur þeirrar kynslóðar
sem nú er að koma til áhrifa í þjóðfélaginu og leikur hennar með
verðbólguna eigi drjúgan þátt í því hvemig komið er. Sennilega
verður ekki hægt á verðbólguhjólinu svo um muni tnema með sam-
eiginlegum vilja allra pólutískra afla í þjóðfélaginu.
Þráttfyrir að stjómarsamstarfið hafi gengið framar vonum era
stjórnarflokkarnir ólíkir og speglast það í ólíkri afstöðu til ýmissa
mála sem upp koma. Upp á síðkastið hefur verið hafinn upp mikill
söngur í herbúðum Sjálfstæðismanna um hvers konar ríkisafskipti
og hlutverk hins opinbera, undir slagorðinu ”báknið burt“. Þessir
menn verða að gera hreint fyrir sínum dyrum, hvemig þeir hugsa
sér framkvæmd þessarar stefnu. Á að hverfa af braut samhjálpar
og kippa þjóðfélaginu áratugi aftur í tímann, eða hver er mein-
ingin? Ríkisreksturinn þarf að bæta, og ef til vill má breyta ein-
hverju af þeim rekstri sem ríkið hefur með höndum og leita sam-
starfs um hann við aðra aðila. Þetta er stórt mál og í því duga ekki
hálfkveðnar vísur.
Framsóknarmenn munu aldrei Ijá því lið að hverfa af braut
samhjálpar og félagshyggju og leiða lög frumskógarins í gildi á
ný forréttindi hins sterkasta.
J. K.
Lesendabréf
Ferðafélag íslands er 50 ára á
þessu ári. Af þessu tilefni var ár-
bók félagsins hðfð með öðru sniði en
venjulega, hún er stórt og vandað
rit og fallegt, þar sem 20 ágætir
menn skrifa sinn kaflann hver. Ey-
steinn Jónsson á þarna greinina
”Náttúruvernd — ferðalög — land-
nýting.“ Þar segir Eysteinn þetta
m.a.: "Ferðafélag íslands hefur nú
um hálfrar aldar skeið haft forystu
í því að kynna þjóðinni land sitt.
Hika ég ekki við að fullyrða að fá
störf eru þjóðnýtari en þau sem að
því lúta að tengja þjóðina landinu í
blíðu og stríðu. Verður þetta verk-
efni enn brýnna fyrir það að sí-
vaxandi hluti þjóðarinnar hefur ekki
samskonar samband við landið í dag-
legum störfum og áður var algeng-
ast. Þegar svo er ástatt getur þannig
farið að tengslin verði of lausleg eða
rofni að mestu og er þá hætta á ferð-
um. Vináttubönd hnýtast varla nema
náin kynni verði og það á jafnt við
um fólk og land.“ Þetta segir Ey-
steinn og er vel mælt og viturlega.
Fjórir aðrir austfirðingar eiga
greinar í þessu riti. Grein Sigurðar
Blöndal heitir ”Litast um á Hallorms-
stað“ og er frábærlega vel gerð og
merkileg, Sigurður er gáfaður mað-
ur, fjölmenntaður og ritfær í besta
lagi. Þessa grein þyrfti að sérprenta
og selja á Hallonnsstað og í sölu-
skálum á Egilsstöðum. Að vísu eru
flestir á hraðferð og gefa sér ekki
tíma til að skoða neitt eða skilja að
gagni, en þó eru alltaf nokkrir sem
vilja athuga hlutina og hafa gaman
af að fræðast. Og fyrir þá sem
stansa nokkra daga á Hallormsstað
og vildu ynna sér staðinn, jarðfræði,
gróður og annað, er grein Sigurðar
Blöndal góð leiðsögn. Vilhjálmur
menntamálaráðherra á í heftinu
skemmtilega grein eins og allar hans
greinar eru og ræður. ”Fossar á ís-
landi“ heitir grein Sigurðar Þórar-
inssonar prófessors. Eýþór Einars-
son frá Neskaupstað skrifar um
fjallagróður á íslandi. Eyþór er á-
gætur vísindamaður og kunnur með-
al grasafræðinga víða um lönd, ein-
mitt fyrir rannsóknir á fjallagróðri.
Hér hafa verið taldar greinar áust-
firðinga, fjölmargar aðrar merkar
og ágætar greinar eru í árbókinni.
Forseti íslands, Kristján Eldjárn, á
þarna merka grein vel gerða og vand-
aða eins og allt sem frá hans hendi
kemur. Halldór Laxness skrifar um
sína heimahaga Mosfellsdalinn. Matt-
hías Morgunblaðsritstjóri segir ferða-
sögu til Öskju, stórskemmtilega. Eins
og áður sagði eru allar greinarnar í
þessari árbók góðar og sumar með
miklurn ágætum. Ein finnst mér þó
allra best ”Vatnið og skógurinn",
eftir Svein Skorra Höískuldsson, er
snilldarverk. Fjögur smákvæði eru
þarna líka eftir það ágæta skáld
Ólaf Jóhann Sigurðsson. Það síð-
asta heitir ”Spurt og svarað“. Það
er aðeins tvö erindi, þau eru svona:
”Einn á ferð í haustsins hélu
af hvaða slóðum kemur þú?
Stökkstu að heiman hæruskotinn?
Hvert skal karl sá fara nú?
I eftirleit um afrétt fornan
einn ég held uns birtan dvín.
Ég á langa leið að baki
lengri er sú sem bíður mín“.
Hallur Steinsson.
Auglýsinga- og áskriftarsími 1335
■¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥¥